The Journal of Musicology 2015 Cilt 1 Sayı 7/ 2015 Vol.1 Issue 7 ISSN: 2147-2807 Ahmed Adnan Saygun’un Gilgameş Epik Dramı’na Metin ve Müzik Perspektiflerinden Bir Bakış An Overview of Gilgamesh Epic Drama by Ahmed Adnan Saygun from the Perspectives of Text and Music Bülent YÜKSEL Partisyon ve Sayısal İşaret İşlemesinin Karşılıklı Etkileşimi: Jean-Claude Risset Variants Interdependencies Between Musical Score and Digital Signal Processing: Jean-Claude Risset Variants Onur DÜLGER On Music and Its Connection to the Will Müzik ve Müziğin İstenç ile İlişkisi Üzerine Ekin ÇORAKLI Poème Eléctronique: The Enormous Project of the Philips Pavilion Poème Eléctronique: Büyük Philips Pavyonu Projesi Lisa HELBIG ISSN 2147-2807 9 7 7 2 1 4 7 2 8 0 0 0 3 Müzik-Bilim Dergisi 2015 Cilt 1 Sayı 7 Hakem Kurulu/ Arbitration Committee of 2015 Vol. 1 Issue 7 of The Journal of Musicology Prof. Dr. M. Türker ARMANER, Galatasaray Üniversitesi, Felsefe Bölümü Prof. Dr. Nilgün DOĞRUSÖZ DİŞİAÇIK, İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Müziği Devlet Konservatuvarı, Müzik Teorisi Bölümü Prof. Özkan MANAV, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Müzik Bölümü Prof. Dr. Kıvılcım YILDIZ ŞENÜRKMEZ, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Müzikoloji Bölümü Doç. Dr. Tolga TÜZÜN, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi, Müzik Bölümü Doç. Ahmet Altınel, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Müzik Bölümü Doç. Dr. Mesut Erdem ÇÖLOĞLU, Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Müzikoloji Bölümü Yrd. Doç. Dr. Yahya Burak TAMER, Bahçeşehir Üniversitesi, İletişim Fakültesi, İletişim Tasarımı Bölümü Yrd. Doç. Dr. Doğan YAŞAT, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü Yrd. Doç. Dr. Tahsin Tolga YAYALAR, Bilkent Üniversitesi, Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi, Kompozisyon Ana Sanat Dalı Arş. Gör. Dr. Evrim Hikmet ÖĞÜT, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Müzikoloji Bölümü The Journal of Musicology 2015 Cilt 1 Sayı 7/ 2015 Vol.1 Issue 7 ISSN: 2147-2807 Müzik-Bilim Dergisi / The Journal of Musicology Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi 2015 Cilt 1 Sayı 7 / 2015 Vol. 1 Issue 7 Müzik-Bilim Dergisi yılda iki kez (Haziran-Aralık) yayınlanan hakemli bir dergidir. The Journal of Musicology is a refereed journal published twice a year (June-December). ISSN 2147-2807 Kod: MSGSÜ-DK-015-06-D1 ©MSGSÜ Sahibi / Registered: MSGSÜ Devlet Konservatuvarı Müzikoloji Bölümü adına Prof. Dr. Kıvılcım YILDIZ ŞENÜRKMEZ / Prof. Dr. Kıvılcım YILDIZ ŞENÜRKMEZ, in behalf of MSGSU State Conservatory Department of Musicology Genel Yayın Yönetmeni / Executive Director: Arş. Gör. Nihan TAHTAİŞLEYEN Editörler / Editors: Prof. Dr. Kıvılcım YILDIZ ŞENÜRKMEZ, Arş. Gör. Dr. Evrim Hikmet ÖĞÜT, Arş. Gör. Nihan TAHTAİŞLEYEN, Arş. Gör. Ayşe Tül DEMİRBAŞ Editör Yardımcısı / Assistant Editor: Arş. Gör. Ayşe Tül DEMİRBAŞ Yayın Kurulu / Editorial Board: Prof. Dr. Kıvılcım YILDIZ ŞENÜRKMEZ, Öğr. Gör. Sungu OKAN, Arş. Gör. Dr. Evrim Hikmet ÖĞÜT Yayın Koordinatörlüğü / Coordinator: Prof. Dr. Banu MAHİR, Yrd. Doç. Canan SUNER Grafik Tasarım / Graphic Design: Yrd. Doç. Canan SUNER İngilizce Redaksiyon / English Redaction: Öğr. Gör. Sungu OKAN Uygulama / Operation: Nadir GEÇEROĞLU Aralık 2015, 300 adet basılmıştır. / December 2015, publication amount: 300 Baskı: MSGSÜ Matbaası, Bomonti/ İSTANBUL / Printed in MSGSÜ Matbaası, Bomonti/ İstanbul Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Müzikoloji Bölümü Dolmabahçe Cad. No: 6, 34357 Beşiktaş-İstanbul Tel: 0212-2601050/149 http://www.msgsumuzikoloji.com İçindekiler/ Contents Editoryal 107 Editorial Ahmed Adnan Saygun’un Gilgameş Epik Dramı’na Metin ve Müzik Perspektiflerinden Bir Bakış An Overview of Gilgamesh Epic Drama by Ahmed Adnan Saygun from the Perspectives of Text and Music 111 Bülent YÜKSEL Partisyon ve Sayısal İşaret İşlemesinin Karşılıklı Etkileşimi: Jean-Claude Risset Variants 125 Interdependencies Between Musical Score and Digital Signal Processing:Jean-Claude Risset Variants Onur DÜLGER On Music And Its Connection to the Will 151 Müzik ve Müziğin İstenç ile İlişkisi Üzerine Ekin ÇORAKLI Poème Eléctronique: The Enormous Project of the Philips Pavilion 161 Poème Eléctronique: Büyük Philips Pavyonu Projesi Lisa HELBIG MÜZİK - BİLİM DERGİSİ Editoryal / Editorial 2012 yılından beri yayın hayatına devam etmekte olan Müzik-Bilim Dergisi, müzikolojinin disiplinlerarası çalışma alanını tüm yönleriyle ortaya koymaya, müzik araştırmalarına ve dolaylı yoldan yaratımına destek vermeye devam edi- yor. Alanın genç araştırmacılarına esin kaynağı olmaya özen gösteren bir yayın anlayışını benimsemiş olan Müzik-Bilim Dergisi, akademilerin olduğu kadar ya- yın organlarının da müzikolojinin gelişimine ve devamlılığına katkısı olduğunu göstermeyi hedefliyor. Müziğin besteleniş sürecinin ve bunu besleyen tüm alanların bilimsel bir an- layışla, bir bütün olarak değerlendirilmesinin gerekliliği inancıyla, Müzik-Bilim Dergisi’nin bu sayısını, disiplinlerarası çalışmaların sonucunda müzik ve sa- nat tarihindeki yerlerini almış olan bazı yapıtlara farklı bakış açılarıyla yaklaş- mayı öneren araştırma ve analizlere ayırdık. Bülent Yüksel’in kaleme aldığı “Ahmed Adnan Saygun’un Gılgameş Epik Dra- mına Metin ve Müzik Perspektifinden Bir Bakış” başlıklı makale bizleri, konu- lu müzik yapıtlarının ayrılmaz parçalarından biri olan edebiyata yaklaştırıyor. Saygun’un hiç sahnelenmemiş olan bu önemli yapıtını metinsel ve müzikal bakımdan inceleyerek epik dram türünün bestecinin perspektifinden nasıl ele alındığını ortaya koyuyor. Müzik ve elektroniğin birleşiminin 20. Yüzyıl sanatına yön verdiği anlayışın en önemli temsilcilerinden biri olan Jean-Claude Risset’nin Variants adlı yapıtını incelediği “Partisyon ve Sayısal İşaret İşlemesinin Karşılıklı Etkileşimi” başlıklı makalesinde Onur Dülger, söz konusu yapıtı müzikal analiz ve “tersine mü- hendislik” yöntemlerini kullandığı karşılaştırmalı bir analizle ele alıyor. Ekin Çoraklı, müziğin felsefe ile olan ilişkisinin en belirgin damarlarından birini mercek altına aldığı “On Music and Its Connection to the Will” (Müzik ve Mü- ziğin İstenç ile İlişkisi) başlıklı makalesinde, Schopenhauer ve Nietzsche’nin metafizik bir karakter taşıyan ve insan ruhunda bir acı kaynağı oluşturan “is- tenç” üzerine kurdukları müzik felsefesini irdeleyerek yeni bir müzik düşüncesi öne sürüyor. Lisa Helbig, “Poème Eléctronique: The Enormous Project of the Philips Pavili- on” (Poème Eléctronique: Büyük Philips Pavyonu Projesi) başlıklı makalesinde geçen yüzyılın en çarpıcı disiplinlerarası projelerinden birini ele alıyor. Maka- lede, film gösterimleri, ışık enstalasyonları ve mimari ile müziği birleştiren Poème Eléctronique’in, çağın usta sanatçıları Le Corbusier, Edgard Varèse ve Iannis Xenakis’in işbirliği ile hayata geçiş süreci, bir “çok yönlü sanat” uygula- ması çerçevesinde değerlendiriliyor. 107 MÜZİK - BİLİM DERGİSİ Müzikten farklı alanlara ilgi duymanın ve bu alanlarla işbirliği içinde çalışa- rak sanat tarihine ve müzik repertuvarına özgün yapıtlar kazandıran sanatçı- ların yaklaşımlarını farklı analiz önerileri eşliğinde değerlendiren makalelerden oluşturduğumuz bu sayımızın alanda yapılacak yeni çalışmalara da esin kay- nağı olması dileğimizdir. Yayını MSGSÜ Yayın ve Basın Birimi’nin desteği ile sağlanan Müzik-Bilim Der- gisi, bu sayısının da arşive katılmasında büyük emeği olan hakemlerine, genel yayın yönetmenine, editörlerine ve yazarlarına teşekkür eder. Müzik-Bilim Dergisi Yayın Kurulu Editorial1 The Journal of Musicology which has been published since 2012, keeps on int- roducing new interdisciplinary studies of musicology, supporting music rese- archs and creation. The Journal of Musicology has taken over a mission to ins- pire the young researchers, also aiming to show publishings that have special contributions of improving and supporting the continuity of musicology. We believe that the process of music composition and it’s supporting areas, should be considered as a part of a whole. Therefore, this issue of The Jo- urnal of Musicology is focusing on suggesting new perspectives of research and analysing methods over some chosen musical compositons, that have a special place in history. Bülent Yüksel’s article, “An Aspect of Ahmed Adnan Saygun’s Epic Drama Gil- gameş From The Textual and Musical Perspective”, takes the reader closer to literature, which is an unseperable component of programme music. Saygun’s this work, which has been never staged is examined textually and musically in order to understand epic drama style over the composer’s perspective. Jean-Claude Risset, is one of the most important figures of the collaboration of music and electronics in 20. Century. His work Variants, is the focus of Onur Dülger’s article called “Interdependencies Between Musical Score and Digital Signal Processing: Jean-Claude Risset Variants”. Dülger, discusses the composer’s piece comparing musical analysing and “reversed engineering” methods. On his article called “On Music and It’s Connection to the Will” Ekin Çoraklı is focusing on one of the main sources of music and philosophy connection. The concept of “Will” taken over by Schopenhauer and Nietzsche, which is a metaphysical character forming a source of pain in human spirit, is examined in this article within music philosophy and even a new thinking of music. “Poème Eléctronique: The Enormous Project of the Philips Pavilion” by Lisa Helbig, is an article about one of the most striking interdisciplinary