ACTUALITEIT LEZING VAN DR.IR. J. IJFF (ZIE OOK PAG. 13): gevolge heeft. Inee n droog zomerhalrjaar overtreft deverdampin g van het meer de neerslag met ongeveer 0,4meter .Bi j een polder van40.00 0h agaa t her dan om 160 "Markerwaardgunsti g miljoen kubieke meter water dat minder nodig iso m het peil te handhaven. voortoekomsti g Geenecht e problemen dus met de waterkwaliteits-e n kwantiteitsproblema- tiek ten gevolge van de inpoldering?Ja , waterbeheer" misschien toch wel. Momenteel voldoet hetMarkermee rz o ongeveer aand eeutrofiëringsnormen , maar Watzij n debelangrijkst e redeneno meengroo tvoorstande r tezij n vand e aanleg vaneen Marker ­ toch isi n deondiep egedeelten ,du s in het waardvan 40.00 0hectare ,onde rmee ri nhe tlich tvan he tveranderend edenke nove rwaterbeheer ? randmeergedeelte,a fe n toesprak eva nalgen - Hetsterkst eargumen t ligt ind e ruimtelijke nodenvan he toude land. Heelvee lprobleme ndaa r groeie n -bloei.Da tkom t onder anderedoo r zouden kunnen wordenopgelos twanneer agrariër sd ekan svan bedrtjjsverplaatsing zouworde n derelatie flang everblijftij d van circaander ­ geboden.N u moetonteigen dvvorde nvoo rvel etientailengulden spe rvierkant emeter ,al sda ta l halfjaar van het water in het Markermeer mogelijk is.Den kbijvoorbeel d aan de wens om aan de binnenduinrand debollenteel tteru g tedrin ­ waardoordi egroe izij n kans krijgt. Meer gen.Den kaa n landinrichtingsplannen waarbij' agrariërsmoete nwijke n voornatuurbou w ofrecre­ doorspoelen endu s kortere verblijfsduur atie. Denkaan stads- en dorpsuitbreiding, enaan de uitbreiding van deinfrastructuur . Daaromis blijkt geen oplossing tezijn , omdat erda n de aanleg vande Markerwaar d injinanciël ezi nsuperrendabel . meeralge nworde n aangevoerd vanuit het IJsselmeer.Toc h isd ealgenoverlas t slechtsd e Diemaatschappelijk e rentabiliteit water in te laten enzorg t er dus voor dat de helft van wato pgron d van bekende relaties wordt bepaald door het verschil in aanleg- zeergrot e randmeren lagere vrachten tussen eutrofiëring, chlorofylgehalte, water- kosten van minder dan tien gulden per vier­ verontreinigende stoffen ontvangen dan het dieptee n lichthoeveelheid mag worden kante meter tot dekoste n dieo p het oude huidige Markermeer. Dit komt in de eerste verwacht.Di t komt door het geringe door­ land moeten worden betaald voor het uitko­ plaats,omda t door deaanle gva nd e(tweede ) zichtva n het water alsgevol gva n relatief penva n agrariërs.I kwi lhe t ookva nee n Oostvaardersdiepdijk hetzout e uitslagwater heelvee lopwervelen d bodemslibonde r andere kant benaderen. Wordt hier niet een vanFlevoland , tezamen met het uitslagwa­ invloed vangolfvorming . Zaldi t verschijnsel zeer hoogwaardig cultuurgoed gecreëerd ter van deMarkerwaard , heeldirec t naar het verslechteren doord einpoldering ? Hetzo u waar wehee l erg trots opkunne n zijn? Noordzeekanaal kan worden geleid,alwaa r kunnen, want doord ekleiner e afmetingen Onbegrijpelijk dus dat het openbaar het kan worden gebruikt om dei n die vand erandmere n zale rminde r golfvorming bestuur het niet aandurft om de laatste omgeving nog aanwezige brakwatervegeta- ontstaan endu s minder vertroebelingoptre ­ polder van het grootse werk van Lelyi n ties kunstmatig wat langer in stand te den.Toe n in 1983 dedepartemente n ten uitvoering te nemen. houden. Ind e tweede plaats wordt dit behoeveva nd eafrondin g vand ePKB-proce - veroorzaakr doordat het wateroppervlak van dureallerle iargumente n proe ncontr ad e Waterkwantiteit en -kwaliteit het oorspronkelijke Markermeer tot een inpoldering moesten becommentariëren, was Watgaa te r waterstaatkundig veranderen derde isteruggebracht , hetgeen eennave ­ ditéé nva nd etwe eonderwerpe n waaroverd e wanneer hetMarkermee r tweederde vanzij n nante vermindering vand e verdamping ten departementen het nieteen skonde n worden. oppervlakteverlies tdoo r inpoldering vand e Markerwaard?He t Markermeer heeft een beterewaterkwalitei t dan hetIJsselmeer . Tochword t hetdoorgespoel d met Ijsselmeer- watervanui tEnkhuize n naarhe tNoordzee ­ kanaalo mhe tzoutgehalt e onder degren s van20 0 mg/l tehouden .Vanui tFlevolan di s namelijk uitslagva nzou t kwelwater ophe t Markermeer. Omdat verdernauwelijk s eutro- fiërende lozingen ophe tMarkermee rvoorko ­ men,voldoe the twate r tochz oongevee r aan detotaalfosfaatnor m van0,1 5mg/ l en wordt hetgraa ggebruik t omi ndrog erijde n de Schermerboezem door tespoele ndi eno gz o eutroofis ,da t het uitslagwater daarvan bij denHelde r enZaanda m een totaalfosfaatge- halteheef t van tussen de1 en 2mg/l . Aanlegva nd eMarkerwaar d vermindert om tebeginne n denoodzaa k omIJsselmeer - H2O # 25/Z6.2000 | 41 DeD.G.' sbeslote n toen opee n termijn van randmeren zou het dehelf t goedkoper zijn. dingskans vangemiddel d 1 op 1000, ofva n tweemaande n eenaanvullen d adviest e Een andere oplossing ishe t wegbaggeren welket ekieze n waarde.Daarnaast ookno g vragenaa nd edirecteure n vanhe tRIZA , van dekleilaa gi nd erandmeren .Da n zorgt devtaa gwelk e invloed dieaanle gheef t op RIVM,RI Ne nRIV . Ikmoch t dat gezelschap dewarerkolo m van het randmeer voord e dedijke n van het oude land en langsZuide ­ voorzitten. Hetlukt ezowaar .D econclusi e tegendruk. Dieoplossin gzo u weervee l lijk Flevoland. Bijgelijkblijven d peil zullen wasda td ekan so ppermanent e dominantie duurder zijn. Eenvarian t hierop is het dieminde r zwaar worden belastomda t de vanblauwalge n gering ise nnie t principieel plaatselijk vaksgewijs ontgraven van deklei ­ ruimte om opwaaiing engolve n te laten verschillend isme t enzonde r Markerwaard. laage n het opvullen van dezevakke n met ontstaan afneemt. Op het Markermeer moet Eenverschuivin gi n deverhoudin g vand e zand tot boven deoorspronkelijk e meerbo­ rekening worden gehouden mergolve n van frequentie waarmeeblauwalgsoorte n tot dem.Da t zand kan dan tevens alsfilter circaéé n meter hoogte.D ebestaand e dijken tijdelijke bloeikunne n komenwer dnie t dienen. Omdat dit ideeno gnie t eerder was zijn onvoldoende hooge n onvoldoende uitgesloten geacht.Doo r hetdoorspoelre - toegepast, moest eenproefd e toepasbaar­ stabiel.Noord-Hollan d heefr bovendien de gimee ndoo rhe t watander s vormgeven van heid ervan aantonen. Bij het gemaal Block Markermeerdijken vanuit cultuurhistorisch derandmere n kandi t ingunstig e zin vanKuffele r langs deOosrvaardersdij k heefr oogpunt voorgedragen als provinciaal worden beïnvloed.Di tzo uzelf s totee n eenproe fo ppraktijkschaa l plaatsgevonden. monument. Erma g dan niet tevee lmee r verkorting vanhe t dijktracé leiden.Lo s van Daartoe werd eengeperforeerd e buis van7 0 meegebeuren .Allee n deaanle g vand e deeventuel e inpoldering moet het strevene r cmdiamete r 30 meter degron d ingedreven, Markerwaard lijkr daarmede in overeen­ uiteraard permanent opzij n gericht omd e dekle i weggegraven en een oppervlak van stemming. Det evermijde n kosren van eutrofiëring verder teverminderen , almoe t 300vierkant emete r opgevuld met een zand- aanpassinge n onderhoud vand e bestaande wordenbedach tda t veeleurrofiërend e stof­ grind filter. dijken zijn, maarschappelijk gezien, ten fen zijn geaccumuleerd in het bodemslib. Wari sd ecapacitei t vanzo' n filter, hoe gunste vand eMarkerwaar d te brengen. Verderonderzoe kwer d aanbevolen.Dit snelslib t het dicht en hoeka n het filter Voord eHourribdij k gaat het om een bedrag leiddeto t het promotieonderzoek vanLi zva n worden geregenereerd? Dat waren de vragen van circa 30miljoe n gulden. Duin,da td econclusie s vand ecommissi e waar deproe fee n antwoord opmoes rgeven . Langsd ekus t van het oude land wil bevestigde.Gee nwezenlij k beletsel dus Na eenpaa rjaa r meten bleek in 19510 het men vooroevers aanleggen, zowel ter verbe- vanuit waterhuishoudkundig gezichtspunt antwoord posirief Bijzo' n 400filters lang s reringva n deecologisch e kwaliteit van het omd eMarkerwaar d aant eleggen . deMarkerwaarddi jk zo u eree n te verwaar­ gebied alsva nd ewaterkerend e functie van lozen invloed ophe t oudelan d zijn. Kosten: dedijken . Datzelfde kan gebeuren mer de Geohydrologie 200miljoe n gulden, inclusiefd egekapitali ­ Markerwaarddijken. Door devooroever s Dewaterstaatkundig e aspecten vand e seerdeafnemend e exploitatiekosten gedu­ daarvan in zand uit tevoere n kunnen ze aanlegva nd eMarkerwaar d beperkenzic h rende 30jaar , deperiod e dienodi g wordt tevens defuncti e vanzandfilre r vervullen en nier tothe t Markermeergebied. Ookd e geacht om eennieu wevenwich t te realise­ zoworde ngeïntegreer d met denoodzake ­ omliggende gebieden kunnen er door beïn­ ren.Di ekoste n komen dus bij deaanlegkos - lijke geohydrologische maatregelen. Er kan vloedworden .Ee n inpoldering verandert ten van deMarkerwaard . Geohydrologische nog verder worden gegaan.D e dijken ookd egrondwaterstromin g enwe li n diezi n verschijnselen zijn geen belemmering voor kunnen geheelva nzan d worden aangelegd dat eengrondwaterstromin g tot stand komt deaanle g vand e Markerwaard. in plaats van met basalt en andere harde naar dedrooggevalle n polder toe,waa r het materialen teworde n bekleed. Een duinach­ alskwe lt evoorschij n komt.Weliswaa r is Dijken tiglandscha p met bredezandig e vooroevers onder de4 à 5 meter diepebode m van het Waterstaatkundig isnatuurlij k één van kan evenveelbeschermin g bieden en is zelfs Markermeer en in deomgevin gee n1 0à 1 5 deeerst evrage n hoehoo ge nho ezwaa r de goedkoper ensnelle r rerealiseren .E r zijn meter dikke,zee rslech t doorlatende, kleilaag dijken van deMarkerwaar d moeten zijn in bedragen genoemd van 10,respectievelij k6, aanwezig,