cover de Haan_01 18-09-13 14:01 Pagina 1 Foppe de Haan www.devoetbaltrainer.nl Foppe aan het werk bij Ajax Cape Town Foppe blikt terug op WK<20 De snelle tegenaanval ‘In ons land wordt te slordig getraind’ 68-71_Foppe:68-71 29-07-10 15:27 Pagina 68 AJAX CAPE TOWN Foppe aan het werk bij Ajax Cape Town Zuid-Afrikaans clubvoetbal: ‘ Tekst/ Tijdens het WK gebruikte De Voetbaltrainer in Zuid-Afrika de tijd Paul Geerars tussen de wedstrijden om op zoek te gaan naar aanwezige trainers met een missie. Zo zochten we bij Zuid-Korea uitgebreid Raymond Verheijen op en kwamen we bij Foppe de Haan uit. Al snel ontdek- ten we dat hij bij Ajax Cape Town weer op een heel eigen wijze met een bijzondere missie bezig is. Een verslag vanuit Kaapstad. Volgens Foppe de Haan kunnen we de hoogste voetbalcompetitie in Zuid- Afrika vergelijken met de midden- moot van de Nederlandse Eredivisie tot en met de middenmoot van onze Eerste Divisie. Foppe de Haan: “Ik ben veel bezig ge- weest met de trainingsinstelling van onze spelers. Wáárom train je? Niet omdat het moet, maar om beter te wor- den. Daartoe heb ik na vorig seizoen ook moeten dóórselecteren en nu gaan we de goede kant op. Ik moet mijn spe- lers duidelijk maken waarom we trai- nen. Mijn idee tijdens de training moet hun idee worden tijdens de wedstrijd. De spelers waren helemaal niet ge- wend om mee te denken. Ik vraag heel veel dingen aan mijn spelers. Dat was in het begin wel even schrikken. Ze wa- ren gewend om te doen wat de trainer opdroeg. Nu heb ik met iedere speler apart een soort werk- plan gemaakt, op het gebied van techniek, tactiek, fysiek, team en mentaal. Ik wil dat de spelers veel meer hun eigen verant- woordelijkheid pakken. Het is hun le- ven en voetbal geeft hen een enorme kans. Dat moeten ze beseffen. Nu is het leven hier ook wel een stuk ge- moedelijker. Men is hier veel minder 68-71_Foppe:68-71 29-07-10 15:27 Pagina 69 A J A X C A P E T O W N : ‘gejaagd door de wind’ gehaast, met alle voor- en nadelen van twee helften aanval tegen verdediging 1:4:3:3 en dat betekent dat onze bui- dien. Dat geeft een heel relaxte sfeer. gespeeld. De achterhoede stond dan tenspelers een complexe rol hebben De spelers zijn blij als ze een keer ex- dichtbij het eigen zestienmetergebied in te vullen. Niet alleen tijdens het tra vrij krijgen, maar zeuren absoluut en de voorhoede stond diep op de aanvallen, maar ook zeker tijdens het niet als er een ingelaste training of an- aanvallende helft. Omdat ze werden verdedigen. Ik maak gebruik van situ- dere activiteit is.” afgejaagd, werd uiteindelijk terugge- atieve stops op de training, van het speeld op de keeper die een lange bal whiteboard en van videobeelden. Werklust naar voren gaf. Als dan de tweede bal Op het moment van drukzetten of Foppe de Haan: “Ik moet zeggen dat werd gewonnen door de verdedigende verdedigen is het zaak om niet ge- de trainingsmentaliteit qua werklust partij, dan herhaalde dit zich: bal te- jaagd door de wind naar voren te ren- uitstekend is. Ze werken en lopen kei- rug op de keeper en weer een lange nen, maar vanuit een organisatie en hard. Ik moet mijn spelers juist leren bal naar voren. Rond de middenlijn met een plan de bal proberen te vero- dat het niet gaat om zo veel of zo werd dan een soort niemandsland. veren. Dus eerst inzakken en gegroe- hard mogelijk te rennen, maar dat je Tijdens het WK was in de poule van peerd te werk gaan. Ik ben bij Ajax ook met een paar passen opzij een si- Nederland Denemarken-Kameroen Cape Town duidelijk eerst met het tuatie kunt oplossen. In Zuid-Afrika ook zo’n wedstrijd. team aan de gang gegaan. Vervolgens voetballen ze ‘gejaagd door de wind’. kreeg ik steeds meer aandacht voor Ze gaan eerst rennen en dan pas kij- Een van mijn eerste accenten was dus de linies. Ook binnen de trainingsvor- ken ze. Maar dan is ‘het moment’ het bewaken van de afstand tussen men. Bijvoorbeeld coachploeg 1:4:2 te- weg. Ze beginnen aan een actie en de linies. Ook wilde ik een opbouw gen 3:2, 2:3 of 4:1 al dan niet met zien wel waar ze uitkomen. Of ze ge- zien in plaats van steeds de lange bal keeper (zie tekening). Vier verdedigers ven ‘op gevoel’ een bal met het idee naar voren. We hebben bijna altijd tegen één, twee of drie spits(en). Veel dat daar wel ongeveer iemand moet een (verdedigende) middenvelder vrij zijn. Doe je dat in Nederland, dan zou in de opbouw, maar dan moet je daar de helft van het team in opstand ko- wel gebruik van maken. Op een gege- men en zeggen dat je de bal even ven moment begon dat aardig bij ons moet vasthouden of dat je beter moet te lopen. De volgende stap was om de kijken. Hier niet. Gechargeerd: de bal achterhoede aan te laten sluiten als wordt gespeeld, ze halen de schou- we gingen aanvallen. Ik ben momen- ders op en rennen er achteraan. teel bezig met de voorbereiding op het komend seizoen en nu is één van Toen ik aanvankelijk ging rondkijken de accenten om van het middenveld hoe hier werd gevoetbald, zag ik een op een goede manier in de aanval te enorm lang veld. Eigenlijk werd er op komen. We spelen bij Cape Town 68 69 De Voetbaltrainer nr.171 2010 68-71_Foppe:68-71 29-07-10 15:28 Pagina 70 AJAX CAPE TOWN van onze tegenstanders spelen met jongens daarentegen doen een fysie- als Ajax Cape Town hebben daar dus twee aanvallers en hangende vleu- ke activiteit. Zij moeten het gevoel wel eens nadeel van. Ik maak me er gels. Een belangrijk coachmoment is krijgen dat ze echt wat gedaan heb- echter niet druk om, want ik kan dan het knijpen van de backs, in rela- ben. De spelers met minder energie daar toch niets aan veranderen. Ook tie tot hun eigen verdedigende mid- moeten juist het idee hebben dat ze heb ik wel eens mijn twijfels over denvelders en de flankspelers bij de er voor de rest van de week weer lek- sommige gele kaarten, als wij bij- tegenpartij.” ker tegenaan kunnen dankzij hun voorbeeld één of twee weken daarna rustgevende activiteit. In de middag tegen een club uit Johannesburg of Trainingsweek hebben we dan techniektraining. omgeving moeten spelen. De Foppe de Haan: “Behalve de aandacht scheidsrechters hebben hier over het voor de tactiek heb ik ook de trai- Op dinsdag hebben we in de ochtend algemeen niet zo veel verstand van ningsintensiteit geweldig opgevoerd. ook twee groepen. De ene groep be- voetballen. Zij voelen niet goed aan We trainen nu veel vaker dan ze ge- gint met krachttraining en eindigt wend waren. Ook hebben we indivi- met techniektraining op het veld. duele krachtprogramma’s, individuele Twee keer een uur. De andere groep techniektraining en individuele ‘vi- begint op het veld en eindigt in de fit- deo-training’. De faciliteiten zijn mis- nessruimte. Op dinsdagmiddag heb- schien minder professioneel dan op ben we een voetbaltraining, afhanke- het hoogste niveau in Nederland, lijk van de planning is dat een kleine maar we zijn voor Zuid-Afrikaanse partij, een grote partij of aanval tegen begrippen enorm professioneel bezig. verdediging. Meestal voetballen we op zaterdag. Zondag is de vrije dag, tenzij we op Soms hebben de spelers op woensdag zondag een wedstrijd hebben. vrij, maar meestal doe ik op woens- dagochtend kleine partijtjes en zetten Op maandag trainen we twee keer. In we de krachttraining om op het veld. de ochtend is er een hersteltraining Op donderdag en vrijdag trainen we met fitness. Dat gebeurt in twee groe- één keer, met name tactisch en ge- pen. Spelers die heel veel energie richt op de volgende wedstrijd.” hebben, moet je een andere uitloop- training geven dan de jongens die Rare dingen minder energie hebben. Eerst fietst ie- Foppe de Haan: “De meeste be- dereen 20 minuten uit. De ‘rustige’ stuurs-of commissieleden van de jongens gaan dan bijvoorbeeld de Zuid-Afrikaanse profvoetbalcompeti- sauna of het zwembad in. De drukke tie komen uit Johannesburg. Clubs www.devoetbaltrainer.nl 68-71_Foppe:68-71 29-07-10 15:28 Pagina 71 A J A X C A P E T O W N wanneer iets met opzet gebeurt of niet. Niet zelden regent het dan gele kaarten. Het is mijn taak als trainer Maarten Stekelenburg, om mijn spelers hierop te wijzen. Ik heb een speler die enorm gedreven en Hoofd Opleiding Ajax Cape Town soms hard is. Nu wil ik zijn stijl niet veranderen, maar ik kan hem wel le- Tijdens het WK kwamen we ook een andere ren om af en toe wat slimmer te zijn.” Maarten Stekelenburg tegen, zij het ook van Ajax… In het verleden was hij o.a. trainer van Toekomst Jong Ajax en zeer nauw betrokken bij de dvd- Foppe de Haan: “Ik probeer tijdens serie ‘Helden van de Toekomst’ over de Ajax- mijn verblijf bij Ajax Cape Town ook opleiding. Tegenwoordig is hij Hoofd Opleiding trainers beter te maken. Ik geef gere- bij Ajax Cape Town. geld trainingsonderdelen uit handen aan mijn assistent-trainer. Zo is ook Maarten Stekelenburg: “Het is mijn dagelijks hoofd opleiding Maarten Stekelenburg werk dat ik op het veld sta met de coaches van intensief bezig met het beïnvloeden Ajax Cape Town.