1 PIOSENKA ROCZNIK 2019 NR 7 ISSN 2353-4761 www.muzeumpiosenki.pl/piosenka REDAKCJA SPIS TREŚCI Jan Poprawa (redaktor naczelny) Anita Koszałkowska Andrzej Pacuła POPRAWA – od Redaktora ................................................................................................................ 9 Mateusz Torzecki Jarosław Wasik 1. STUDIA I SZKICE DORADCY I STALI WSPÓŁPRACOWNICY RUSZKOWSKI – Aojde ................................................................................................................. 10 Marcin Binasiak WARYCH-CZAJKA – Piosenka i jej tekst ................................................................................... 27 Andrzej Bogunia-Paczyński BRUCKI – Od wiersza do piosenki .............................................................................................. 42 Teresa Drozda PIOTROWSKA – Alternatywność, słowo talizman .................................................................... 51 Maria Folwarska KOTIN – Leonard Cohen jako poeta mistyczny .......................................................................... 56 Krzysztof Gajda GAWŁOWSKA – Kora, piosenki w labiryncie tęsknoty ............................................................ 61 Sylwia Gawłowska GAJDA – Jacek Kaczmarski i „czasy przejściowe” ......................................................................... 68 Dariusz Piwowarski Tadeusz Skoczek 2. PRZEŁOMY Andrzej Zarycki BOGUNIA-PACZYŃSKI – Przedpaździernikowy przełom w polskiej muzyce... ..................... 76 KOREKTA LIPIEC – Krótka historia studenckiej estrady .............................................................................. 88 Renata Żemojcin UKLEJA – Zdrój Jana ..................................................................................................................... 95 JACOBSON – Big beat – jak to się zaczęło ................................................................................... 113 PROJEKT GRAFICZNY, ILUSTRACJE, DROZDA – Listopad 1989 Wrocław ......................................................................................... 132 SKŁAD, PRZYGOTOWANIE DO DRUKU Paulina Ptaszyńska 3. INSPIRACJE Bartosz Posacki WASILEWSKA-STRZAŁKOWSKA – Charakterystyka szant i pieśni żeglarskich .................... 145 ADRES REDAKCJI SALA – Na łowicką nutę .............................................................................................................. 159 31-465 Kraków, ul. Żwirki i Wigury 18/10 DOMAGALSKI & PODMOKŁY – Grechuta i Niemen na ustach piłkarskich kibiców ......... 167 [email protected] KUREK – To tylko piosenka… .................................................................................................... 174 DROZDA – Śmiech jest nieskończenie piękny .......................................................................... 179 WYDAWCA Muzeum Polskiej Piosenki w Opolu 4. POECI PIOSENKI 45-040 Opole, pl. Kopernika 1 www.muzeumpiosenki.pl GARCZAREK – Piosenki ............................................................................................................ 187 SZWED – Piosenki ...................................................................................................................... 197 ŚWIĄTEK – W drodze z piosenkami Tomasza Szweda ............................................................ 204 GAJDA – Wbrew pozorom Kondrak ......................................................................................... 210 KONDRAK – Piosenki ............................................................................................................... 213 KASPRZYCKI – Zapach granic i inne granice ................................................................................ 225 5. PRZYCZYNKI DO BIOGRAFII SKOCZEK – Patrz Kościuszko na nas z nieba ........................................................................... 240 JANICKI – Maria Koterbska ........................................................................................................ 243 KRÓL – Dariusz Miłkowski (z Sopotu do Chorzowa, przez Londyn) ........................................ 255 Zastrzega się prawo do adiustacji, skrótów, dawania własnych tytułów, nagłówków, przypisów itp., a w przypadku zdjęć i rysunków – własnego kadrowania GŁÓWKA – Patti Smith. Rockowa poetka poza społeczeństwem ........................................... 265 4 5 6. TRYBUNA BAZACZEK ................................................................................................................................... 280 CICHOCKA .................................................................................................................................. 283 CIECIERĘGA ................................................................................................................................ 284 DOMAGAŁA ................................................................................................................................ 285 FRANIA ......................................................................................................................................... 287 GRUNWALD ................................................................................................................................ 291 HANDZLIK ................................................................................................................................... 293 JANOWSKI-SMOLIŃSKI ............................................................................................................ 298 KASPRZYCKI ............................................................................................................................... 301 KAZIMIERSKI .............................................................................................................................. 302 LISOWIEC .................................................................................................................................... 305 MAJEWSKI ................................................................................................................................... 308 PACZKOWSKI .............................................................................................................................. 310 PARTYK ........................................................................................................................................ 315 RUSEK ........................................................................................................................................... 318 RYZLAK ........................................................................................................................................ 322 SALWOWSKA .............................................................................................................................. 339 WESOŁOWSKI ............................................................................................................................. 340 WIŚNIEWSKA .............................................................................................................................. 343 7. ZAPIS Y DANEL – I Międzynarodowa Konferencja w Łodzi ................................................................... 348 KAMALSKA – Poezja w miniaturze wokalnej ........................................................................... 350 ZAGDAŃSKA-ŻÓŁKOŚ – Wokalne interpretacje motywów przewodnich... ......................... 357 MALEC-PIOTROWSKA – Elementy sonorystyczne a kreowanie interpretacji... .................... 362 RACHOŃ – Wojciech Młynarski ikona polskiej piosenki ............................................................ 369 JAKUBOWIAK – Psychologiczne ograniczenia w aspekcie pracy nad głosem ....................... 379 * ROSZKOWIAK – 56. Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu .......................................... 385 1STUDIA I SZKICE 9 Jan Poprawa OD REDAKTORA + JAN POPRAWA + POPRAWA + JAN roczyście witam stałych i nowych czy- chcemy traktować jako część najważniejszego telników „Piosenki”. Robię to z nieja- lepiszcza tego świata: kultury. Ukim skrępowaniem człowieka, którego dotknęły ostatnio osobiste kłopoty – ale też „Piosenka” powstaje społecznym wysiłkiem z nieukrywaną radością z powodu ich ustania. gromady ludzi, którym przyświeca jeden cel. Furda kłopoty, ważne, że dzieło gotowe! Miło stwierdzić, że są w niej znakomici ucze- ni, od lat poświęcający swój wysiłek badawczy To już siódmy rocznik „Piosenki”. Nie jest to sprawom z piosenką (tym razem bez cudzysło- mało, ale… W skali jednego roku każde (takie wu) związanym. Jesteśmy dumni z ich obec- jak nasze) wydawnictwo cierpi na niemożność ności. Ale podkreślamy też stałą obecność na szybszego reagowania na różne olśnienia, od- łamach praktyków, często najwybitniejszych krycia, przynoszone wciąż przez ludzi sztuki. postaci tego bujnego i skomplikowanego śro- I na grzechy czynione przez nich, a jakże. Te dowiska. A także młodych stażem artystów ostatnie – szczególnie burzą krew, zwłaszcza i publicystów. gdy przedmiot naszych zainteresowań użyty jest przez graczy z innej gry. Również spo- Tematy podzieliliśmy nieco inaczej niż do łecznej… tej pory. Obok klasycznych studiów i i szki- ców znajdą P.T. Czytelnicy dział pod tytułem Na razie jednak, miast denerwować się i pod- „Przełomy”, sugerujący ważne (tak politycznie, grzewać temperaturę estetycznego jedynie jak i estetycznie) zdarzenia w polskiej sztuce sporu – postanowiliśmy zająć się sprawami, estradowej. Zaś rozdział siódmy („Zapis”) które są i wciąż będą ważne. Takimi jak histo- poświęciliśmy niemal w całości owocom se- ria zjawiska