BUDOWA GEOLOGICZNA I LITOLOGIA Tabela 1. Zestawienie jezior lub zbiorników wodnych Na terenie objętym arkuszem mapy Świecie znajduje się tylko jeden posterunek wód W związku z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia podziemnych w Kozłowie (II/525/1). Z analizy wahań średniomiesięcznych wartości wystę- KOMENTARZ Powierzchnia [ha] 22 października 2014 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód Nazwa jeziora Głęb. Głęb. powania zwierciadła wód pierwszego poziomu z okresu 1981-2013 wynika, że charakteryzu- Obszar objęty arkuszem Świecie położony jest w partii osiowej pomorskiej części syn- z Obj. powierzchniowych (Dz. U. 2014, poz. 1482), które wprowadziło zmianę klasyfikacji wskaźni- Lp lub zbiornika plani- 3 śred. maks. ją się one dość wyrównanym przebiegiem. Amplituda średnich miesięcznych stanów wody klinorium brzeżnego oddzielającego prekambryjską płytę krystaliczną na wschodzie [tys. m ] ków jakości wód w ciekach naturalnych, jeziorach i innych zbiornikach wodnych, na mapie DO MAPY HYDROGRAFICZNEJ wodnego IRŚ KJP AJP metro- [m] [m] od antyklinorium środkowopolskiego na zachodzie. Powierzchnia stropowa utworów trzecio- wynosi 7 cm. Maksymalne stany wody występują najczęściej w kwietniu, natomiast stany wania nie stosuje się symboli dotyczących jakości wód powierzchniowych w punktach pomiaro- rzędowych pochyla się z północnego zachodu na południowy wschód od ponad 60 m n.p.m. minimalne w sierpniu i wrześniu (rys. 4). W SKALI 1:50 000 Jezioro wych. do około 10-12 m p.p.m., lokalnie obniżenia sięgają 30 m p.p.m. Jest to powierzchnia 1. 52,2 50,0 52,2 50,6 1618,2 3,1 6,0 Lipieńskie Pozostałe wody powierzchniowe, rzeczne i jeziorne, na arkuszu mapy Świecie nie są denudacyjna, która powstała na przełomie trzeciorzędu i czwartorzędu, przekształcona ARKUSZ N-34-85-D Jezioro objęte badaniami jakości wody, dlatego trudno określić stan ich czystości. w wyniku procesów glacitektonicznych, egzaracyjnych i erozyjnych związanych z intergla- 2. 16,5 18,5 16,5 17,0 690,4 4,2 7,2 Lipnowskie Źródłem zanieczyszczeń wód powierzchniowych są niekontrolowane zrzuty ścieków cjalną erozją rzeczną oraz erozją subarealną i subglacjalną (Butrymowicz, 1981). ŚWIECIE 3. Piskarki - 3,2 - 3,6 - - - oraz nieszczelne zbiorniki ściekowe gospodarstw domowych. Na analizowanym obszarze Podstawowymi elementami rzeźby powierzchni podczwartorzędowej są: północno- Jezioro długość sieci wodociągowej nie pokrywa się z długością sieci kanalizacyjnej. Miejscowości zachodnia część stanowiąca kopalną wyżynę i urozmaicony zespół obniżeń na pozostałej 4. - 4,7 - 4,6 - - - Piaskowe takie jak: Dólsk, Biechówko, Lubocheń, Sulnowo, Belno i wiele mniejszych pozbawiona jest części obszaru. Wyróżniającą się formą wśród obniżeń jest kopalna dolina z okresu intergla- Opracowała: 5. Wielkie Jezioro - 15,0 11,8 11,4 448,4 3,8 9,1 sieci kanalizacyjnej. Stąd też obserwowano niezadowalający stan sanitarny wody w ujścio- cjału eemskiego oraz towarzyszące jej cokoły erozyjne terasów rzecznych 6. Kamionka - 5,2 - 6,8 - - - wym odcinku rzeki Wdy i Wyrwy. W górnym biegu rzeka Wda stanowi odbiornik wód i powierzchni odpływów fluwioglacjalnych. Do podrzędnych elementów zaliczono zagłębie- 7. Deczno 43,0 38,5 43,0 39,4 2221,5 5,2 12,8 pościekowych z Gródka, Lniana i Osia (poza omawianym obszarem). Fryba stanowi Katarzyna Kubiak-Wójcicka nia egzaracyjne, rynny subglacjalne i ostańce erozyjne urozmaicające rzeźbę ternu. Holo- Jezioro odbiornik ścieków z 3 oczyszczalni ścieków: Napole, Zegartowice oraz z Chełmży (poza ceńskie procesy erozyjne wprowadziły zmiany w ukształtowaniu powierzchni podczwartorzę- 8. Starogrodzkie - - 18,5 16,8 494,5 2,7 5,2 obrębem arkusza) (Raport o stanie środowiska, 2013). Poza tym zanieczyszczenie wód OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZYRODNICZA OBSZARU dowej, głównie w dolinie Wdy i w dolinie Wisły w okolicy Chełmna, Gruczna Północne powierzchniowych, zwłaszcza Wisły w profilu Sartowice, jest efektem przyjmowania dużych i Przechowa. Lubodzież ilości wód z oczyszczalni ścieków z Chełmna i Świecia (tabela 5). Ścieki ze Świecia są 9. 44,0 40,0 44,0 38,6 670,1 1,5 3,3 Na całym obszarze opracowania utwory czwartorzędowe występują w postaci pokrywy (Lubocież) Obszar objęty arkuszem mapy Świecie, według podziału fizycznogeograficznego Polski w pierwszej kolejności poddane mechanicznemu oczyszczeniu w miejskiej oczyszczalni ciągłej. Występujące tu osady plejstoceńskie zaliczono do zlodowacenia środkowopolskiego, (Kondracki, 1998), leży w zasięgu podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie IRŚ – Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie ścieków (zmodernizowana w 2014 r.), a następnie kierowane do oczyszczalni biologicznej na interglacjału eemskiego i zlodowacenia północnopolskiego. Osady zlodowacenia środkowo- (314-315). Podprowincja ta obejmuje Pojezierze Południowopomorskie (314.6/7) i Pojezierze KJP – Katalog jezior Polski A. Choińskiego, 2006 terenie zakładu Mondi Świecie S.A. polskiego zalegają bezpośrednio na osadach trzeciorzędowych i występują w postaci Chełmińsko-Dobrzyńskie (315.1), które rozdziela Dolina Dolnej Wisły (314.8). Północno- AJP – Atlas Jezior Polski J. Jańczak - red., 1997 Głównym zakładem, który w istotny sposób wpływa na jakość wody na badanym oderwanych płatów. Są to gliny zwałowe o zmiennej i bardzo zróżnicowanej miąższości oraz zachodnia i zachodnia część obszaru leży w zasięgu Wysoczyzny Świeckiej (314.73) obszarze jest dawny Zakład Celulozy i Papieru, który powstał w latach 60-tych, a obecnie piaski i żwiry wodnolodowcowe, a także mułki zastoiskowe. Wśród innych jezior umieszczonych na mapie występują liczne starorzecza, położone należącej do makroregionu Pojezierze Południowopomorskie. Pozostałą część zajmują jest to spółka Mondi Świecie S.A., która wytwarza papier do produkcji tektury falistej. Osady interglacjału eemskiego reprezentowane są przez osady rzeczne, które wzdłuż koryta Wisły zarówno po prawej, jak i lewej stronie rzeki. Powierzchnia starorzeczy Rys. 4. Zmienność średnich miesięcznych stanów wód podziemnych na tle średniej Dolina Fordońska (314.83) oraz Kotlina Grudziądzka (314.82), wchodząca w skład makrore- wypełniają kopalne doliny. Osady zlodowacenia północnopolskiego często tworzą naprze- w dużej mierze zależy od stanów wody Wisły. z wielolecia 1981-2013 (na podstawie danych Państwowego Instytutu Geologicznego) Tabela 5. Ważniejsze zrzuty ścieków (na podstawie danych z Urzędu Miasta Chełmno gionu Doliny Dolnej Wisły. Niewielki fragment przy południowo-wschodnim narożniku mianległy układ warstw utworów glacjalnych (glin zwałowych), piasków wodnolodowcowych Do sztucznych zbiorników występujących na analizowanym obszarze należy zbiornik i Świecie) arkusza zajmuje Pojezierze Chełmińskie (315.11) będące częścią makroregionu Pojezierze Na obszarze objętym arkuszem mapy według podziału obowiązującego w 2014 r. i rzecznych oraz zastoiskowych i organicznych. Gliny zwałowe fazy poznańskiej występują w Kozłowie, który powstał w wyniku spiętrzenia rzeki Wdy zaporą. Zbiornik ten służy do Ilość ścieków Urządzenia Chełmińsko-Dobrzyńskie (315.1) – rys. 1. wyznaczono 3 jednolite części wód podziemnych: 31, 38 i 39. JCWp nr 31 została wyzna- Miejsco- Rodzaj na powierzchni wysoczyzn jako pierwszy od góry poziom gliny, a ich miąższość waha się od retencjonowania wody do celów przemysłowych dla zakładu Mondi Świecie SA. znanego Lp* Zakład [m3/d] do Kierunek zrzutu czona na obszarze Doliny Dolnej Wisły oraz częściowo na okalających ją wysoczyznach. wość ścieków 2 do 12 m. Gliny zwałowe drugiego poziomu (fazy leszczyńskiej) są to brązowe, czerwono- jako Zakład Celulozy i Papieru. Na zbiorniku tym wybudowano ujęcie powierzchniowe wody, aktualna/max oczyszcz. Na obszarze tym wyróżniono cztery poziomy wodonośne: poziom wód gruntowych wysoczy- brązowe i czerwonobrunatne piaszczyste gliny o słabym wysortowaniu. Gliny zwałowe a w jego pobliżu zlokalizowano posterunek pomiarowy wód podziemnych. zny, poziom dolinny, poziomy międzymorenowe i poziom paleogeńsko-kredowy. Poziom wód 1. Chełmno Oczyszczal- komunalne 3000/6000 mech.-biol.- Wisła pierwszego poziomu (faza poznańska) są szare i szarobrązowe piaszczyste, lokalnie Wśród innych sztucznych zbiorników znajdujących się na analizowanym terenie są nia Ścieków chem. gruntowych wysoczyzny budują piaski lodowcowe, wodnolodowcowe i dolinne występujące z wkładkami mułków i piasków. Odsłaniają się one w krawędziach doliny Wisły od Świecia do stawy rybne w miejscowości Dworzysko oraz mniejsze zbiorniki retencyjne, nie dające się na powierzchni oraz przewarstwienia piaszczyste wśród glin zwałowych. Pierwszy poziom 2. Świecie Oczyszczal- komunalne 4044/9216 mech.-biol. Pośredni do Morska, w dolinie Wdy, Fryby oraz szeregu dolinkach bocznych. Występują na ogół na przedstawić w skali mapy. wód podziemnych występuje na głębokości od 1 m w dolinie rzecznej do 20 m w obrębie nia Ścieków Wisły przez wysokości od 50 do 70 m n.p.m. Miąższość tej warstwy wynosi od 5 do 20 m, sandrów i na wysoczyźnie morenowej. Poziom dolinny związany jest z występowaniem BOŚ Mondi z wyjątkiem południowo-zachodniej części obszaru, gdzie lokalnie osiąga grubość 1-2 m Świecie SA CHARAKTERYSTYKA HYDROLOGICZNA w dolinie Wisły holoceńskich osadów aluwialnych i podścielających je osadów piaszczystych (Butrymowicz, 1981). plejstocenu i miocenu. Głębokość do poziomu wodonośnego wynosi mniej niż 5 m, *numeracja zgodna z numeracją na mapie Oprócz elementów fluwialnych w dolinie Wisły koło Chełmna i Świecia występują Cieki omawianego obszaru, według I. Dynowskiej (1972), charakteryzują się reżimem jedynie w obrębie teras