19 februari 2015 Onderzoek: Declaratiekwestie Verheijen / integriteitsbeleid VVD ………………………………………………………………………………………………………………………… Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel zijn na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 60 tot 70 procent van de panelleden. ………………………………………………………………………………………………………………………… Over dit onderzoek Aan het onderzoek deden 550 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee die lid zijn van de VVD. Het onderzoek werd gehouden vanaf dinsdagavond, dus voordat bekend werd dat er een aanklacht tegen Verheijen werd ingediend wegens omkoping. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onderzoeker Gijs Rademaker: [email protected] 2 Samenvatting Forse kritiek VVD-leden op aanpak kwestie Verheijen door partijtop VVD-leden vinden dat de partijtop van de VVD de declaratiekwestie rond Mark Verheijen verkeerd heeft aangepakt. Een ruime meerderheid (86%) van de ondervraagde leden vindt dat Rutte en Zijlstra, zodra de zaak bekend werd, direct een onderzoek hadden moeten instellen. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 550 leden van de VVD. Rutte en Zijlstra noemden de kwestie Verheijen ‘opgeblazen’ en ‘een akkefietje’. VVD- jongerenorganisatie JOVD had daar kritiek op en omschreef die reactie als ‘ongepast’. Acht op de tien (79%) VVD-leden zijn het daarmee eens. Verheijen opstappen Ook Verheijen zelf krijgt flinke kritiek. 71 Procent van de VVD-leden vindt dat een Kamerlid van ‘onbesproken gedrag’ moet zijn als het gaat om declaraties. Bijna een kwart (23%) vindt ook dat hij per direct moet opstappen als Kamerlid. Nog eens 60 procent stelt dat hij dat moet doen als na onderzoek blijkt dat hij onterecht heeft gedeclareerd. Slechts 13 procent vindt dat hij niet hoeft op te stappen voor deze kwestie. Verheijen heeft zijn werk nu tijdelijk neergelegd. Integriteit binnen de VVD Over de vraag of de VVD kritisch genoeg is naar de eigen politici als het gaat om integriteitskwesties, is de achterban verdeeld: de helft (50%) vindt van wel, vier op de tien (38%) van niet. De meeste leden (83%) vinden dat hun partij niet meer integriteitsproblemen kent dan andere partijen. Twee derde vindt wel dat de zaak Verheijen bewijst dat de VVD nog meer moet doen om de integriteit te bewaken: “Er wordt aan gewerkt, maar dan moeten dergelijke zaken niet meer gemakkelijk worden weggewuifd door de partijleiding,” concludeert een deelnemend VVD-lid. 3 Onderzoek ‘Declaratiekwestie Mark Verheijen / integriteitsbeleid VVD’ VVD-kamerlid Mark Verheijen kwam vorige week onder vuur te liggen door een publicatie in NRC. Dat berichtte dat hij, toen hij gedeputeerde was in de provincie Limburg, duizenden euro's onterecht zou hebben gedeclareerd. Verheijen erkende dat hij fouten heeft gemaakt. Hij beloofde verkeerde declaraties terug te betalen. Wel noemde hij het bericht 'opgeblazen'. Volgens Verheijen zou het gaan om minder geld. Verheijen heeft beloofd verkeerde declaraties terug te betalen. Vindt u terugbetalen voldoende, of moeten er ook (verdere) sancties volgen? Terugbetalen is voldoende 29% Er moeten ook (verdere) sancties volgen 64% Weet niet / geen mening 7% ‘Vergissing’ Verheijen zou als gedeputeerde duizenden euro's onterecht hebben gedeclareerd. VVD- fractievoorzitter Zijlstra gaf in Buitenhof aan er vooralsnog vanuit te gaan dat de onterechte declaraties van Verheijen 'een vergissing' betreffen. Denkt u dat hij bewust fout heeft gedeclareerd of denkt u dat het een vergissing betreft? Ik denk dat er bewust fout gedeclareerd is 42% Ik denk dat het een vergissing betreft 27% Weet niet / geen mening 31% 4 Geef aan of u het eens of oneens bent met de volgende stelling: 'De kwestie rond Verheijen schaadt het vertrouwen in de VVD.' Mee eens 80% Mee oneens 16% Weet niet / geen mening 4% Kies de stelling waarmee u het meeste eens bent: ‘Ook een Tweede Kamerlid moet een fout met declaraties kunnen maken.’ 25% ‘Een Tweede Kamerlid dient wat declaraties betreft van onbesproken gedrag te zijn.’ 71% Weet niet / geen mening 04% Reactie VVD-partijleiders Premier Rutte en fractievoorzitter Zijlstra reageerden deze week op de kwestie. De premier vond de kwestie 'opgeblazen' en Halbe Zijlstra zei dat het ‘akkefietje’ werd ‘overdreven’. Partijgenoten buiten Den Haag stelden vervolgens dat Rutte en Zijlstra Verheijen de hand boven het hoofd houden. ‘De VVD-top had zodra de zaak bekend werd, een onderzoek moeten instellen.’ Mee eens 86% Mee oneens 9% Weet niet / geen mening 5% Reactie JOVD De JOVD, de jongerenorganisatie van de VVD, vindt het ‘ongepast’ hoe premier Mark Rutte en VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra zich hebben uitgelaten over de kwestie. Volgens de liberale jongeren was het correct geweest om de resultaten van een integriteitsonderzoek af te wachten, in plaats van de kwestie als ‘opgeblazen’ te kwalificeren. Bent u het eens of oneens met bovenstaande reactie van de JOVD? Mee eens 79% Mee oneens 16% Weet niet / geen mening 5% 5 Onderzoek De VVD-top besloot vrijdag dat een interne integriteitscommissie onderzoek gaat doen naar het omstreden declaratiegedrag van Mark Verheijen. Vindt u het terecht of onterecht dat er een onderzoek wordt ingesteld? Dat vind ik terecht 96% Dat vind ik onterecht 3% Weet niet / geen mening 1% Er is besloten dat een interne integriteitscommissie van de VVD het onderzoek gaat doen naar het omstreden declaratiegedrag van Mark Verheijen. Vindt u de interne integriteitscommissie van de VVD de juiste instelling voor het doen van zo’n onderzoek, of was het beter geweest als het onderzoek werd uitgevoerd door een externe instelling van buiten de VVD? De interne integriteitscommissie van de VVD is de juiste instelling voor ‘t onderzoek 63% Het onderzoek kan beter worden uitgevoerd door een instelling buiten de VVD 34% Weet niet / geen mening 3% Vindt u dat Verheijen wel of niet zou moeten opstappen als Kamerlid? Verheijen zou nu moeten opstappen 23% Hij moet opstappen als na onderzoek blijkt dat hij onterecht heeft gedeclareerd 60% Verheijen hoeft niet op te stappen vanwege deze kwestie 13% Weet niet / geen mening 4% VVD’ers in opspraak De afgelopen week kwam Verheijen in opspraak. Dinsdagmiddag werd bekend dat het OM de VVD-fractievoorzitster in Stichtse Vecht, Kathalijne de Kruif, heeft aangehouden voor schending van haar ambtsgeheim. Ze lekte, aan een partijgenoot, geheime informatie over de sollicitatieprocedure voor het burgemeesterschap van de fusiegemeente. De afgelopen jaren zijn vaker politici en bestuurders van de VVD in opspraak geraakt zoals de oud-gedeputeerden Jos van Rey en Ton Hooijmaijers, oud-Tweede Kamerlid Johan Houwers, oud-burgemeester Ricardo Offermans, staatssecretaris Weekers en oud- wethouder Sjoerd Swane. 6 Denkt u dat VVD-politici in verhouding meer of minder integriteitsproblemen hebben dan politici van andere partijen, of evenveel? Meer integriteitsproblemen 10% Evenveel integriteitsproblemen 72% Minder integriteitsproblemen 11% Weet niet / geen mening 7% Integriteitsbeleid binnen de VVD Sinds 2013 heeft de VVD, na een reeks in opspraak geraakte VVD’ers, een interne integriteitscode ingesteld. Premier Rutte zei daar destijds over: 'Wij zetten als grootste partij nu de standaard op het gebied van integriteit.' Geef aan of u het eens of oneens bent met de volgende stelling: ‘De zaak Verheijen en de kwestie rond Kathalijne de Kruif bewijzen dat de VVD (nog) meer moet doen om de integriteit te bewaken.’ Mee eens 66% Mee oneens 27% Weet niet / geen mening 7% ‘De VVD is kritisch genoeg ten opzichte van de eigen politici als het gaat om integriteitskwesties.’ Mee eens 50% Mee oneens 38% Weet niet / geen mening 12% 7 .