CZASOPISMO FACHOWE POLSKIEGOTrener ZWIĄZKU PIŁKI NOŻNEJ NR 5 (116) 2013 ENGEL Naszym Czytelnikom, Czas Adama Nawałki Współpracownikom 4-5 i Przyjaciołom – Wesołych Świąt TKOCZ Bożego Specyfika pracy Narodzenia trenera bramkarzy oraz zdrowia, 10-15 sukcesów zawodowych, KUCHARCZYK wszelkiej Jak rozwijać inteligentnych pomyślności piłkarzy i wielu 18-21 sportowych emocji w Nowym Roku 2014 – życzy redakcja „Trenera” NOWA SZKOłA trENERÓW 6-9 Ho13_4SILO_PL_OUT.ai 1 13-09-30 13:56 W numerze 4-5 CZAS ADAMA NAWAłKI Felieton Jerzego Engela 6-9 SZKOłA TRENERÓW PZPN W BIAłEJ PODLASKIEJ Okiem Leszka Cicirko 10-15 SpECYFIKA PRACY TRENERA BRAMKARZY W PIłCE NOżNEJ Nauczanie-trenowanie Jarosława Tkocza 16-17 REFLEKSJE PO KONFEREncJI UEFA COACHING PROGRAMME „FItnESS FOR FOOtbALL” ROK ZMIAN Sprawozdanie Zbigniewa Jastrzębskiego owoli 2013 rok przechodzi do historii. W wymiarze osiągnięć sportowych piłkarze reprezentacyjni 18-21 JAK ROZWIJAć i klubowi nie obdarowali Nas spektakularnymi wynikami. Kluby Ekstraklasy nie zanotowały IntELIGEntnYCH PIłKARZY P w rywalizacji europejskiej żadnych sukcesów, a nasze reprezentacje po stronie plusów mogą Reportaż Adama Kucharczyka zapisać chyba tylko trzy wydarzenia: tytuł Mistrzyń Europy dziewcząt w rozgrywkach U-17 (duży plus!) oraz rokujące nadzieje na awans wyniki chłopców w kategoriach U-17 i U-21. Był to jednak rok wielu zmian w organizacji różnych procesów szkoleniowych, którymi zarządza PZPN, a które odnoszą się do pracy zawodowej trenerów. Popatrzmy na zakres i kierunek tych zmian, bo u ich podłoża jest niewątpliwa chęć sanacji polskiej piłki. I to na wszystkich jej szczeblach sportowych. C Najważniejszą niewątpliwie w perspektywie nośności społecznej i wizerunku związku była zmiana na stanowisku Selekcjonera Reprezentacji Narodowej. Wszyscy wiążemy z nominacją Adama Nawałki M olbrzymie nadzieje. Szerzej tę kwestię opisuje Jerzy Engel w swoim felietonie. Zamieszczamy także tekst Y Jarosława Tkocza, trenera bramkarzy w sztabie Nawałki, by przybliżyć naszym Czytelnikom Jego poglądy na niełatwą sztukę trenowania golkiperów. CM W 2013 roku było także dużo zmian na stanowiskach trenerskich innych reprezentacji prowadzonych MY przez PZPN. Warto tutaj wymienić nowego opiekuna pierwszej reprezentacji kobiet – Wojciecha Basiuka, czy trenera Rafała Janasa – męskie reprezentacje U-19 i U-18. Wiele nowych nominacji związanych było CY z przyjęciem „Reformy reprezentacji młodzieżowych”, która wprowadziła zasadę łączenia „dwóch roczników” pod nadzorem jednego trenera oraz powołała do życia nową funkcję w sztabach CMY szkoleniowych: ambasadora reprezentacji. W pierwszej edycji te role wypełniają Andrzej Juskowiak, K Jacek Bąk, Dariusz Gęsior i Radosław Gilewicz. Uruchomiono nową strukturę selekcyjną, głównie na potrzeby drużyny U-15, grupę kilkudziesięciu skautów reprezentujących wszystkie regionalne I–XII WKŁADKA związki piłki nożnej. Nowe rozwiązania mają usprawnić selekcję na poziomie wojewódzkim. METODYCZNO Także w społecznym zapleczu naszej federacji (komisje, zespoły) dokonano zmian: nowym -SZKOLENIOWA NR 50 przewodniczącym Komisji Technicznej został Stefan Majewski, a przewodniczącym Zespołu Kształcenia Nauczanie i doskonalenie i Licencjonowania Trenerów – Dariusz Pasieka. techniki Została zainicjowana bardzo szeroko zakrojona reforma współzawodnictwa i to na wszystkich szczeblach sportowych. Oto kilka wybranych przykładów: reforma Ekstraklasy, reforma II ligi (w bieżącym sezonie spada praktycznie 50% drużyn!), reforma juniorów (Centralna Liga Juniorów, która przed końcem 22-27 StREtcHING – INFORMACJE pierwszej edycji została ponownie zreformowana), „Unifikacja Organizacji Szkolenia i Systemu DLA TRENERÓW współzawodnictwa Dzieci i Młodzieży Piłkarskiej w Polsce” (dokument na stronie internetowej PZPN PIłKI NOżNEJ – w skrócie: od 4x4, poprzez 7x7 i 9x9 do 11x11). Okiem Marcina Popielucha Powołano także w nowej formule i w nowym miejscu Szkołę Trenerów PZPN, o czym szerzej pisze w swoim sprawozdaniu Leszek Cicirko, nowy wykładowca w tej szkole. Towarzyszy tej zmianie nowa 28-31 StAż W AKADEMII strategia kształcenia trenerów w PZPN, co było częściowo efektem przyjęcia w Polsce ustawy SL BENFICA LIZBONA deregulacyjnej, obejmującej m.in. zawód trenera sportu. Nadzór nad nową strategią powierzono Sprawozdanie nowym Trenerom-Edukatorom PZPN. Tomasza Woźnickiego Dużo tych zmian, a przecież nie wymieniłem wszystkich. Oby jak najszybciej zaowocowały lepszymi wynikami naszych drużyn i ich lepszymi pozycjami w różnorakich rankingach. 32-33 OKRES PRZEJśCIOWY I na koniec, w optymistycznym nastroju, chciałbym w imieniu Redakcji Trenera złożyć wszystkim W PIłCE NOżNEJ. Członkom naszej Piłkarskiej Rodziny, serdeczne życzenia spokojnych i zdrowych Świąt Bożego Narodzenia PRZYKłADOWE oraz wszelkiej pomyślności w Nowym – 2014 Roku. ROZWIąZANIE NA POZIOMIE EKSTRAKLASY Redaktor naczelny „Trenera” Nauczanie-trenowanie Dariusz Śledziewski Wojciecha Jarosza Logo full color gradient on white background CMYK CMYK C0/M50/Y100/K0 C0/M8/Y63/K0 C0/M30/Y100/K0 ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. 7 Zespół wydawniczy Kazimierz Doktór Skład graficzny location C0/M50/Y100/K22 50 50 53.57 0 49.71 66.67 91.81 location 02-366 Warszawa Dariusz Śledziewski Jerzy Engel Piotr Przychodzeń C0/M8/Y63/K0 C0/M50/Y100/K22 C0/M30/Y100/K0 C0/M50/Y100/K0 TrenerC0 - M100 - Y100 - K0 tel. +48 (22) 55 12 300 (redaktor naczelny) Adam Kucharczyk CMYK CMYK C0/M30/Y100/K0 C0/M54/Y72/K0 Wydawca: C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0 fax +48 (22) 55 12 240 Adam Sławczyk Włodzimierz Małowiejski Foto C0/M100/Y100/K34 location location POLSKI ZWIąZEK PIłKI53.57 NOż30.84 65.85 31.82neJ e-mail: [email protected] (sekretarz redakcji) Piotr Maranda Archiwum, Cyfrasport 75.44 91.81 0 62.58 86.55 100 location location C0/M88/Y100/K33 C0/M100/Y100/K0 C0/M100/Y100/K0 C0/M30/Y100/K0 C0/M100/Y100/K34 C0/M54/Y72/K0 Trener Trener Nr 5 (116) 2013 | 3 Felieton Jerzy Engel Czas Adama Nawałki Michel Platini często powtarza, że piłka nożna jest dowisko piłkarskie ma nadzieję, że prezes Jerzy Engel Zbigniew Boniek, stawiając na Adama Na- Były selekcjoner jedną z najdynamiczniej rozwijających się dyscyplin wałkę, dokonał trafnego wyboru. reprezentacji Polski sportu na świecie. Szef UEFA na bieżąco otrzymuje ADAM NAWAłKA SeleKCYJNIE W obecnej sytuacji selekcyjnej trener re- na swoje biurko wszelkie informacje dotyczące futbolu prezentacji ma duży komfort pracy. Więk- en biznes musi skutecznie szość kadrowiczów gra na codzień w do- prosperować również wize- i doskonale wie, że ten biznes tak długo będzie się brych klubach europejskich, a niektórzy runkowo i ekonomicznie poza z nich, jak choćby Robert Lewandowski, Adam Nawałka boiskiem. To kolejna ważna rozwijał, jak długo gra zespołów zadowalać bedzie Kuba Błaszczykowski czy Wojtek Szczę- podczas debiutu ścieżka rozwoju futbolu, o co sny, to już wielkie międzynarodowe gwiaz- ze Słowacją Tprezydent UEFA dba znakomicie. Sam Mi- kibiców oraz wyzwalać takie emocje, aby skupiać dy, błyszczące w rozgrywkach na poziomie chel Platini jest animatorem wielu pozy- Ligi Mistrzów. To wielki komfort dla selek- tywnych zmian. Jedną z nich jest wdrażany wokół futbolu miliony fanów przed telewizorami. cjonera, biorąc pod uwagę, że zawsze wo- zdolniejszych trenerów na naszych ligo- W pracy selekcjonera kluczową role od- świadczenia klubowe. Nie jest łatwo na- właśnie projekt rozszerzenia liczby finali- kół jednej, dwóch, a maksymalnie trzech wych boiskach i może właśnie to pomo- grywają media. Selekcjoner jest osobą, któ- tychmiast przenieść się w świat futbolu stów mistrzostw Europy z szesnastu repre- Aby tak się stało, nie do przecenienia jest rola trenerów, gwiazd można ułożyć klasowy zespół. że mu szybko przełożyć się na inny spo- ra prawie codziennie znajduje się w me- na najwyższym poziomie europejskim, jeśli zentacji europejskich do dwudziestu czte- Angielscy trenerzy powtarzają, że je- sób pracy, jaki odróżnia selekcjonera repre- diach. Jako lider najważniejszej reprezenta- nie rywalizowało się w Europie. Na wszyst- rech. Tego typu decyzja nie jest podejmo- dzięki którym selekcjonowani są najzdolniejsi piłkarze, śli w zespole nie ma wielkiej indywidual- zentacji narodowej od trenera klubowego. cji w kraju, staje się również liderem dla mi- ko potrzeba czasu i dobrze się stało, że wana nagle, pod wpływem chwilowego ności, to tudno jest zmienić zespół z ryce- O ile finały mistrzostw świata ponownie lionów kibiców. A więc staje się kreatorem Adam Nawałka rozpoczynał swoją karierę impulsu, ale jest analizowana i sprawdza- a następnie tworzone są z nich znakomite zespoły. rza w króla. A więc można skontruować ze- stały się dla nas szczytem zbyt trudnym atmosfery, jaka tworzy się wokół reprezen- reprezentacyjną od meczów towarzyskich na przez wiele lat. Już w 2006 roku przed- do zdobycia, o tyle gra w finałach ME może tacji. Jest osobą zapraszaną do programów, z europejskimi średniakami. Zdobyty w tych stawiciele krajów, nazwijmy je „średniacy stać się naszym reprezentacyjnym znakiem nie tylko sportowych, i jest osobą opinio- meczach materiał obserwacyjny z pewno- piłkarscy“, którym zazwyczaj trudno jest firmowym. twórczą w wielu różnych niefutbolowych ścią pomoże mu w podjęciu wielu decyzji zakwalifikować się do finałów ME, spotka- tematach. Dlatego rola funkcji zawodowej selekcyjnych, jakie są jeszcze przed nim. li się w Genewie i przedstawili projekt fina- ADAM NAWAłKA selekcjonera jest o wiele bardziej złożona Całe środowisko trenerskie będzie moc- łowego turnieju, w którym powinno brać W DRODZE DO SUKCESU aniżeli zajmowanie się tylko zespołem. Se- no trzymać