Voorwoord In 2008 werden de voorbereidingen getroffen voor de in het nieuwe Cultuurplan uitgewerkte ambities en werd de Cultuurplanperiode 2005–2008 afgesloten. In april 2008 werden de adviezen over de Cul- tuurplanaanvragen 2009–2012 door de Raad voor Cultuur (RvC) en de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur (RRKC) bekend en opende zich het perspectief op activiteiten voor de komende jaren. Lange tijd was onduidelijk hoe de uitvoering van de adviezen zou worden opgevolgd. Deze uitvoering viel onder een nieuw aangetreden minister van OCW en wethouder in Rotterdam. Een belangrijke uitkomst van de evaluatie van de afgelopen jaren leidde tot een herbezinning op, en herpositionering van het V2_Lab (waar technisch onderzoek, ontwikkeling, experimenten en kunst- producties centraal staan) ten opzichte van de kunst- en cultuurinhoudelijke uitgangspunten van de organisatie. De snelle groei van het Lab en de grote aandacht voor puur technisch onderzoek – sa- menhangend met de verschillende economische innovatieprojecten waar V2_ aan meewerkte – sloten niet altijd meer goed aan op het specifieke karakter en de doelstelling van de organisatie als geheel, die veel meer als contentproducent en bemiddelaar te omschrijven is. Voor een kunstinstelling als V2_ is niet technologie an sich de drijfveer voor onderzoek, maar vormt de sociale en culturele werking van (media en communicatie-)technologie de context voor het ontwikkelen van een actuele interdisciplinaire kunst- en cultuurpraktijk. Daarnaast valt te constateren dat de diversificatie van eCultuur tot nieuwe organisaties met eigen specialisaties leidt. Taken en activiteiten van V2_ zouden dus kunnen worden overgenomen door andere organisaties, wat V2_ weer ruimte zou geven voor heroriëntatie en het aanscherpen van haar activi- teiten. Deze ontwikkeling leidde er toe dat eind 2008 een nieuwe onafhankelijke organisatie – de Pat- chingzone (PZ) – werd opgestart vanuit V2_. Patchingzone is een organisatie gericht op de inzet van media bij de educatie voor sociale en culturele innovatieprojecten in stedelijke ontwikkelingspro- gramma’s. PZ werd opgezet door Anne Nigten, die de afgelopen tien jaar het V2_Lab succesvol heeft geleid. Bij het vertrek van Anne Nigten werd de nieuw aangetrokken lab-manager, Boris Debackere, geïntro- duceerd die vanaf januari 2009 zijn werkzaamheden bij V2_ is begonnen. Met deze stap is een begin gemaakt met het versterken van de wisselwerking tussen de V2_activiteiten, waarin kunst- en cul- tuurinhoudelijke uitgangspunten centraal staan. Internationalisering De internationale activiteiten van V2_ namen in de afgelopen Cultuurplanperiode aanzienlijk toe met enkele meerjarige samenwerkingsprojecten in China (Beijing en Shanghai). Deze vonden in 2008 hun hoogtepunt met de deelname aan de expositie Synthetic Times, die in juni 2008 in Beijing georganiseerd werd in samenwerking met het National Art Museum Of China (NAMOC). Het project kwam voort uit een samenwerking met Tsinghua University in Beijing vanaf 2004. De doelstelling hierbij was in China een internationaal platform te ontwikkelen voor actuele kunst gericht op de technologische cultuur en het project werd succesvol gerealiseerd. De expositie in 2008 trok ongeveer 95.000 bezoekers in drie weken en ontving begin 2009 de award voor de meest invloedrijke expositie in China van 2008. De expositie is intussen een triënnale geworden en zal in 2011 zijn volgende editie beleven. Als een belangrijk uitvloeisel uit dit project werd in 2008 gestart met een driejarig samenwer- kingsproject met het eArts-festival in Sjanghai, een jong festival dat wordt geleid door jonge Chinese curators en kunstenaars. Het doel is het onderzoeken en ontwikkelen van (media)kunst in de openbare ruimte, een tamelijk actueel thema in China. Door haar activiteiten in Azië gedurende de afgelopen jaren heeft V2_ een zeer waardevol netwerk van contacten opgebouwd, waar zowel jonge onafhanke- lijke curators, kunstenaars en instellingen als grotere instellingen bij betrokken zijn. Dit netwerk fun- geert intussen ook in Azië zelf als een belangrijke schakel voor culturele uitwisseling tussen personen en instellingen. Naast de projecten in China werden ook andere internationale relaties aangegaan en werden projecten in Taiwan, Canada en Europa gerealiseerd. Publieksgerichte activiteiten Als aanloop naar het V2_beleidsplan voor de jaren 2009–2012 werd een begin gemaakt met het ver- sterken van de publieksgerichte aspecten van de organisatie: de presentaties en publicaties en het publiciteitsbeleid. Voor een interdisciplinair gerichte organisatie als V2_, gericht op onderzoek, ont- wikkeling en het experiment, is het noodzakelijk een specifiek pr-beleid te hebben. In de afgelopen beleidsperiode waren we slechts moeizaam in staat hier goed vorm aan te geven, want het gebied van eCultuur laat zich vanwege haar interdisciplinaire karakter niet altijd gemakkelijk positioneren. In 2007 werd begonnen met het investeren in het pr-beleid en in 2008 werd er een gekwalificeerde medewerker voor aangetrokken. Intussen zijn hier belangrijke vorderingen gemaakt, onder andere door de activiteiten beter inhoudelijk af te stemmen, het doelgroepenbeleid te herzien, en door de infra- structuur voor de pr te verbeteren (databases, netwerktools e.d.). Het succes van deze aanpak is al enigszins zichtbaar in de behaalde resultaten over 2008: we zien een verdubbeling van fysieke be- zoekersaantallen op locatie, en een verveelvoudiging van bezoekcijfers van de internationale projec- ten. De publicaties spelen een belangrijke rol in de externe communicatie van de activiteiten. Intussen worden op een twintigtal universiteiten wereldwijd de V2_publicaties als studiemateriaal ingezet (o.a. op de Architectural Association, Londen; School of Architecture, GeorgiaTech, Atlanta; Universiteit Lei- den op de faculteit Literatuurwetenschap). De toekenning van de MEDIA.ART.RESEARCH AWARD voor de publicatie Interact or Die! door het Boltzmann Instituut (AT) tijdens het Ars Electronica Festival in september 2008, benadrukt nog eens wat het belang van de V2_ publicaties is in het uitdragen van haar thema’s, haar projecten en haar aandacht voor theorie. De belangrijkste publicatie in 2008 was Dick Raaijmakers: Monografie, die intussen ook in het Engels is verschenen. Het is de eerste mono- grafie die V2_ heeft uitgegeven en we zien het als een essentieel onderdeel van de zorg die V2_ wil besteden aan de historische ontwikkelingen op het gebied van kunst, technologie en samenleving, in het geval van deze monografie gericht op Nederland. De monografie werd in de media lovend onthaald en alle dag- en vakbladen van belang schreven uitvoerige recensies. Een aantal publicaties die we wilden realiseren in de afgelopen Cultuurplanperiode werd niet afgerond; aan twee publicaties wordt momenteel nog gewerkt en deze zullen in 2009 verschijnen (Life&Art en From Image to Interaction). De reden hiervoor is dat de monografie van Dick Raaijmakers onvoorzien in omvang toenam tot uit- eindelijk 528 pagina’s, het onderzoek hiervoor nam vier jaar in beslag en de financiering van het pro- ject kostte veel energie. De geplande publicatie Life & Art kon nog niet afgerond worden omdat de resultaten van de mini-DEAF TransAgriculture in het boek worden meegenomen en deze activiteit midden december 2008 plaatsvond. DEAF Een belangrijke activiteit van V2_ is het tweejarige DEAF-festival, dat zich ontwikkeld heeft tot een festival dat internationaal tot de top op haar gebied wordt gerekend, dit is op te maken uit het feit dat internationaal steeds drie Europese organisaties/festivals op het gebied van kunst, technologie en samenleving worden uitgenodigd als het aankomt op het ontwikkelen van nieuwe organisaties en activiteiten op dit terrein in deze gebieden (Zentrum für Kunst und Medientechnologie – ZKM (D), Ars Electronica Festival (AT) en V2_/DEAF (NL). Zoals in eerdere verslagen en beleidsstukken werd aan- gegeven, is DEAF een parel in de V2_ activiteiten. De omvang van het festival en de projectmatige fi- nanciering ervan leggen echter een te zware claim op de organisatie. Het festival is niet te handhaven als onderdeel van het V2_Cultuurplan en de daarbinnen beschikbare middelen. Om deze reden werd besloten DEAF te verzelfstandigen en om hieruit een win-winsituatie te creëren. Met het Virtueel Plat- form wordt op dit moment overlegd hoe DEAF uitgebouwd kan worden tot een sectorfestival. De nau- were samenwerking met - en betrokkenheid van eCultuurinstellingen in DEAF staat hierin centraal. Als zelfstandige organisatie heeft DEAF aanzienlijk meer mogelijkheden zich inhoudelijk verder te ontwikkelen en de rol van sectorfestival verder vorm te geven. Archief In 2007 vierde V2_ haar 25-jarig bestaan, in al die jaren is V2_ een organisatie gebleven die voort- durend in ontwikkeling is en steeds actuele thema’s weet te ontwikkelen die als een maatschappelijke voelsprieten fungeren en de kunstpraktijk steeds opnieuw bevragen. In de 28 jaar dat V2_ actief is, werden de activiteiten gedocumenteerd wat intussen tot een zeldzaam documentatie-archief heeft ge- leid dat een specifiek inzicht geeft in de ontwikkelingen van de hedendaagse kunst, over de afgelopen 28 jaar, waarin de opkomst van digitale media en netwerken een dominante rol speelt voor vele maatschappelijke en culturele ontwikkelingen. Zoals de Raad voor Cultuur in haar verschillende ad- viezen heeft aangegeven, heeft V2_ naast het opbouwen van haar archief een belangrijke rol gespeeld in het structureren en ontsluiten van de relatie tussen archieven en media.