MINISTERSTWO ŚRODOWISKA Zleceniodawca PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY Generalny Wykonawca Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 ________________________________________________________________ Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu „PROXIMA” S.A. Oddział w Poznaniu ul. Wenedów 4; 61 - 614 Poznań OBJAŚNIENIA DO MAPY HYDROGEOLOGICZNEJ POLSKI w skali 1 : 50 000 Arkusz DARŁOWO (0018) Opracował: ..................................... DYREKTOR NACZELNY mgr Michał Ziółkowski Państwowego Instytutu Geologicznego nr upr. 050924 Redaktor arkusza: .......................................... prof. dr hab. Andrzej Sadurski Państwowy Instytut Geologiczny Sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ _____________________________________________________________________ Praca wykonana na zamówienie Ministra Środowiska Copyright by PIG & MŚ, Warszawa 2000 2 SPIS TREŚCI I. Wprowadzenie ..................................................................................................................... 4 II. Lokalizacja i zagospodarowanie terenu ............................................................................. 5 III. Klimat i wody powierzchniowe ........................................................................................ 6 IV. Budowa geologiczna ......................................................................................................... 7 V. Wody podziemne ............................................................................................................... 9 V. 1. Użytkowe piętra wodonośne ...................................................................................... 9 V. 2. Regionalizacja hydrogeologiczna ............................................................................ 11 VI. Jakość wód podziemnych ............................................................................................... 16 VII. Zagrożenia i ochrona wód podziemnych ...................................................................... 25 VIII. Waloryzacja wód podziemnych ................................................................................... 26 IX. Spis literatury i materiałów źródłowych ......................................................................... 30 SPIS RYCIN W CZĘŚCI TEKSTOWEJ Ryc. 1. Podstawowe wartości statystyczne wybranych składników chemicznych wód podziemnych w utworach czwartorzędowych i trzeciorzędowych. Ryc. 2. Histogramy i krzywe kumulacyjne ważniejszych składników chemicznych wód podziemnych w utworach czwartorzędowych. Ryc. 3. Histogramy i krzywe kumulacyjne ważniejszych składników chemicznych wód podziemnych w utworach trzeciorzędowych Ryc. 4. Parametry oceny waloryzacji arkusza Darłowo Ryc. 5. Waloryzacja głównego poziomu wodonośnego arkusza Darłowo Ryc. 6. Zasięg zawartości chlorków powyżej tła hydrochemicznego SPIS ZAŁĄCZNIKÓW UMIESZCZONYCH W CZĘŚCI TEKSTOWEJ Zał. 1. Przekrój hydrogeologiczny I – I Zał. 2. Przekrój hydrogeologiczny II – II Zał. 3. Głębokość występowania głównego poziomu wodonośnego – mapa w skali 1:100 000 Zał. 4. Miąższość i przewodność głównego poziomu wodonośnego – mapa w skali 1:100 000 Zał. 5. Mapa dokumentacyjna w skali 1:100 000 Zał. 6. Wybrane warstwy informacyjne – mapy w skali 1:200 000 3 SPIS TABEL W CZĘŚCI TEKSTOWEJ Tabela 1a. Reprezentatywne studnie wiercone Tabela 2. Główne parametry jednostek hydrogeologicznych Tabela 3a. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – reprezentatywne otwory studzienne Tabela 3e. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych wykonanych dla mapy – otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tabela 4. Obiekty uciążliwe dla wód podziemnych Tabela A. Otwory studzienne pominięte na planszy głównej Tabela B Inne punkty dokumentacyjne pominięte na planszy głównej Tabela C1. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych - materiały archiwalne – reprezentatywne otwory studzienne Tabela C5. Wyniki analiz chemicznych wód podziemnych – materiały archiwalne – otwory pominięte na planszy głównej TABLICE Tablica 1. Mapa Hydrogeologiczna Polski – plansza główna (materiał archiwalny PIG) Tablica 2. Mapa dokumentacyjna (materiał archiwalny PIG) Wersja cyfrowa mapy GIS (materiał archiwalny PIG w zapisie elektronicznym) Ark. Darłowo (plik eksportowy MGE – mhp 18 mpd) z podziałem na grupy warstw informacyjnych z dołączonym bankiem danych. 4 I. WPROWADZENIE Mapę Hydrogeologiczną Polski - arkusz Darłowo (nr 18) wykonano w Przedsiębiorstwie Geologicznym „PROXIMA” S.A. we Wrocławiu – Oddziale w Poznaniu w latach: 1998 – 1999 na podstawie umowy nr 2-98-0076 z dnia 5 VIII 1998, na zlecenie Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Przy opracowaniu arkusza zebrano i wykorzystano materiały z Regionalnego Banku Danych Hydrogeologicznych „HYDRO” w Szczecinie, Urzędu Wojewódzkiego woj. zachodniopomorskiego, Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Koszalinie, Przedsiębiorstwa Badań Geofizycznych w Warszawie, Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Darłowie i Urzędu Gminy Darłowo. Dla całego arkusza zebrano łącznie 62 otwory hydrogeologiczne. Ich podział przedstawiono w poniższym zestawieniu. Podział zebranych otworów hydrogeologicznych Otwory hydrogeologiczne Nr tabeli Ogółem w banku poza ujęte piętro „HYDRO” bankiem wodonośne „HYDRO” Q Tr Cr Otwory na arkuszu ogółem: 62 61 1 31 30 1 w tym: otwory reprezentatywne 1a 37 37 - 21 15 1 otwory pominięte na planszy A 21 20 1 9 12 - głównej Inne punkty dokumentacyjne B 4 4 - 1 3 - pominięte na planszy głównej Niemal wszystkie otwory mieszczą się w banku „HYDRO”. Znajdujący się poza bankiem otwór nr 118 wykonano w 1999 roku i w chwili zbierania materiałów i wizji terenowej nie został jeszcze zarejestrowany w banku. Podczas wizji terenowej pobrano łącznie 8 próbek wody do analiz chemicznych. Wykonawcą badań wody było Laboratorium Badań Chemicznych Ochrony Środowiska, Mechaniki Gruntów, Kruszyw i Skał PG „PROXIMA” S.A. we Wrocławiu. Ogółem 6 próbek wody pobrano z otworów reprezentatywnych a 2 próbki z otworów pominiętych. 5 W podziale stratygraficznym ujętych warstw wodonośnych pobrano próby wody: 5 prób – dla piętra czwartorzędowego, 2 próby – dla piętra trzeciorzędowego, 1 próba – dla piętra kredowego (z jedynego otworu na arkuszu ujmującego to piętro). W trakcie wizji terenowej rozpoznano aktualny stan eksploatacji wód podziemnych. Znaczna część obszaru arkusza jest zwodociągowana – zaopatrywana z wodociągu komunalnego m. Darłowa oraz kilku wodociągów grupowych. Znaczna część otworów – szczególnie w pasie nadmorskim pozostaje dzięki temu nieczynna. Większość spośród nich nie jest przystosowana do wykonywania pomiarów zwierciadła wody. Cały obszar arkusza Darłowo był terenem hydrogeologicznych badań modelowych w ramach opracowania bilansu wodnogospodarczego zlewni Wieprzy i Przymorza (rozdz. VII, poz. 1). Wyniki tych badań zostały wykorzystane do charakterystyki warunków hydrogeologicznych – a w szczególności dla ustalenia modułów zasobowych jednostek hydrogeologicznych wydzielonych na arkuszu. II. LOKALIZACJA I ZAGOSPODAROWANIE TERENU Obszar arkusza Darłowo wyznaczają współrzędne geograficzne: N = 54O 20’ – 54O 30’ E = 16O 15’ – 16O 30’ Powierzchnia arkusza mapy wg wyznaczonych współrzędnych geograficznych wynosi 303,2 km2, z czego na część lądową – tj. odliczając powierzchnię Morza Bałtyckiego oraz dwóch jezior przybrzeżnych: Kopań i Bukowo przypada 161 km2, tj. 53,1 %. Arkusz Darłowo leży w całości w obrębie makroregionu Pobrzeża Koszalińskiego (J. Kondracki [5]) w granicach dwóch mezoregionów: Wybrzeża Słowińskiego oraz Równiny Słupskiej. Wybrzeże Słowińskie stanowi wąski, kilkukilometrowej szerokości pas przybrzeżny z nadmorskimi strefami wydmowymi, jeziorami przybrzeżnymi, mierzejami i dość rozległymi podtopionymi częściowo równinami nadmorskimi. Równina Słupska jest wysoczyzną morenową lekko falistą, zajmuje południowo- wschodnią część arkusza – najbardziej zalesioną. Stopień lesistości arkusza Darłowo wynosi około 24 %. Energię rzeźby terenu arkusza ocenić można jako umiarkowaną. Najwyższym punktem arkusza jest wzgórze o wysokości 51,4 m npm. znajdujące się w północno- wschodniej części arkusza – na północnym skraju wsi Kopnica. Nadmorski pas 6 wydmowy ciągnący się wzdłuż przekątnej arkusza osiąga wysokość do 12,4 m npm. na mierzei odcinającej od morza jez. Kopań. Na arkuszu Darłowo nie występują obszary depresyjne. W aktualnym podziale administracyjnym Polski obszar arkusza leży w całości w woj. zachodniopomorskim, w powiecie sławneńskim. Należy do gminy Darłowo. Miasto Darłowo wraz z nadmorskim Darłówkiem tworzą gminę miejską o powierzchni 19,93 km3. Darłowo jest jedynym miastem na obszarze arkusza. Liczy 15 900 mieszkańców i jest miastem większym od Sławna, będącym siedzibą powiatu. Tradycyjnym przemysłem Darłowa i Darłówka było przetwórstwo rybne związane z funkcją Darłówka jako niewielkiego portu rybackiego na środkowym wybrzeżu. Funkcja ta ulega stopniowemu ograniczeniu na rzecz infrastruktury turystyczno- wypoczynkowej. Inną znaczącą miejscowością nadmorską są Dąbki, leżące na wschodnim skraju jez. Bukowo. Miejscowość nie posiada zakładów przemysłowych. Cała rozwinięta w ostatnich latach infrastruktura nastawiona jest na obsługę letniego ruchu turystyczno – wypoczynkowego. Poza strefą nadmorską osadnictwo jest niewielkie i rozproszone. Wzdłuż drogi z Koszalina do Darłowa rozciągnięte są szeregowo zabudowania miejscowości: Jeżyczki - Jeżyce – Pęciszewo – Porzecze. Rolnictwo jest na obszarze arkusza dość słabe. Gospodarstwa indywidualne są na ogół małe – kilkuhektarowe i działają na