Sporządzony na lata 2007 - 2016 dla NADLEŚNICTWA WYSZKÓW w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie na podstawie stanu lasu w dniu 1 stycznia 2007 r. Wykonawca: BIURO URZĄDZANIA LASU I GEODEZJI LEŚNEJ Oddział Warszawa 00-922 Warszawa ul. Wawelska 52/54 tel. (022) 825-90-79 tel.(fax) (022) 825-28-43 e-mail [email protected] 1. WST ĘP.........................................................................................................................................................1 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA NADLE ŚNICTWA........................................................................5 2.1 POŁO śENIE I DANE OGÓLNE ...................................................................................................................5 2.2 KLIMAT .................................................................................................................................................6 2.3 RZE ŹBA TERENU ....................................................................................................................................7 2.4 GLEBY ...................................................................................................................................................8 2.5 POTENCJALNA RO ŚLINNO ŚĆ NATURALNA ..............................................................................................9 2.6 MIEJSCE NADLE ŚNICTWA W PRZESTRZENI PRZYRODNICZO -LE ŚNEJ REGIONU ......................................11 2.6.1 Sie ć ECONET-PL ..........................................................................................................................11 2.6.2 Podział przyrodniczo-le śny............................................................................................................12 2.6.3 Podział geobotaniczny...................................................................................................................13 2.6.4 Podział fizyczno-geograficzny .......................................................................................................14 2.6.5 Obszar funkcjonalny Zielone Płuca Polski....................................................................................15 2.7 STRUKTURA U śYTKOWANIA GRUNTÓW ...............................................................................................15 2.8 CHARAKTERYSTYKA KOMPLEKSÓW LE ŚNYCH ....................................................................................17 3. FORMY OCHRONY PRZYRODY ........................................................................................................21 3.1 OBSZARY NATURA 2000 .....................................................................................................................22 3.2 POMNIKI PRZYRODY ............................................................................................................................25 3.3 UśYTKI EKOLOGICZNE ........................................................................................................................29 3.4 CHRONIONE ORAZ RZADKIE GATUNKI RO ŚLIN .....................................................................................34 3.5 CHRONIONE ORAZ RZADKIE GATUNKI GRZYBÓW I POROSTÓW ............................................................38 3.6 CHRONIONE ORAZ RZADKIE GATUNKI ZWIERZ ĄT ................................................................................38 3.7 PROPONOWANE I PROJEKTOWANE FORMY OCHRONY PRZYRODY .........................................................46 4. WALORY PRZYRODNICZO-LE ŚNE ..................................................................................................51 4.1 WODY .................................................................................................................................................51 4.1.1 Wody powierzchniowe ...................................................................................................................51 4.1.2 Wody podziemne............................................................................................................................54 4.2 EKOSYSTEMY WODNO -BŁOTNE ...........................................................................................................55 4.3 TYPY SIEDLISKOWE LASU ....................................................................................................................62 4.4 SIEDLISKA PRZYRODNICZE ..................................................................................................................63 4.5 ZBIOROWISKA RO ŚLINNE .....................................................................................................................71 4.6 FLORA .................................................................................................................................................76 4.7 DRZEWOSTANY ...................................................................................................................................77 4.7.1 Gatunki drzew i krzewów...............................................................................................................77 4.7.2 Charakterystyka drzewostanów.....................................................................................................78 4.7.3 Drzewa i drzewostany ponad 100 letnie.......................................................................................83 4.8 LASY OCHRONNE .................................................................................................................................97 5. WALORY HISTORYCZNO-KULTUROWE......................................................................................101 5.1 RYS HISTORYCZNY ............................................................................................................................101 5.2 OBIEKTY KULTURY MATERIALNEJ .................................................................................................... 103 5.2.1 Obiekty wpisane do rejestru zabytków........................................................................................ 103 5.2.2 Parki wiejskie.............................................................................................................................. 106 5.2.3 Miejsca pami ęci narodowej........................................................................................................ 107 6. ZAGRO śENIA I PRZEKSZTAŁCENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO........................ 112 6.1 FORMY PRZEKSZTAŁCENIA DRZEWOSTANÓW I SIEDLISK LE ŚNYCH................................................... 112 6.2 ZAGRO śENIA EKOSYSTEMÓW LE ŚNYCH ............................................................................................ 120 6.2.1 Zanieczyszczenie powietrza ........................................................................................................ 120 6.2.2 Zagro Ŝenia i degradacja pokrywy glebowej ............................................................................... 122 6.2.3 Zanieczyszczenie wód ................................................................................................................. 123 6.2.4 Gospodarka odpadami................................................................................................................ 125 6.2.5 Zagro Ŝenie trwało ści ekosystemów............................................................................................. 126 7. TURYSTYKA I EDUKACJA NA TERENIE NADLE ŚNICTWA WYSZKÓW ............................. 127 7.1 TURYSTYKA ..................................................................................................................................... 127 7.2 EDUKACJA ........................................................................................................................................ 130 8. PLAN DZIAŁA Ń W ZAKRESIE OCHRONY PRZYRODY............................................................ 133 8.1 WYTYCZNE REGULACJI U śYTKOWANIA I PROWADZENIA GOSPODARKI LE ŚNEJ................................. 133 8.2 KSZTAŁTOWANIE STREF EKOTONOWYCH .......................................................................................... 135 8.3 KSZTAŁTOWANIE GRANICY POLNO -LE ŚNEJ ....................................................................................... 138 8.4 KSZTAŁTOWANIE STOSUNKÓW WODNYCH ........................................................................................ 138 8.5 OBIEKTY OBJ ĘTE OCHRONĄ .............................................................................................................. 139 8.6 OCHRONA RÓ śNORODNO ŚCI BIOLOGICZNEJ ...................................................................................... 140 8.7 METODY OCHRONY RZADKICH I CHRONIONYCH GATUNKÓW ............................................................ 142 8.8 ZAPOBIEGANIE UWALNIANIU SI Ę NADMIERNYCH ILO ŚCI GAZÓW CIEPLARNIANYCH ......................... 150 8.9 OCHRONA SIEDLISK PRZYRODNICZYCH ............................................................................................ 150 9. PODSTAWOWA LITERATURA ........................................................................................................ 155 10. FOTOGRAFIE................................................................................................................................... 157 11. KRONIKA.......................................................................................................................................... 163 1. WSTĘP Program ochrony przyrody wykonany został w ramach prac nad planem urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Wyszków. Jest on