Deventer Delden Hengelo A1 Goor Twello A35 Enschede Apeldoorn N348 N339 N347 A1 Lochem Haaksbergen Zutphen N346 Neede N345 Borculo Eerbeek Vorden N319 Eibergen Brummen N314 Ruurlo N18 A50 Hengelo Dieren Nederland UITVOERINGSPLAN Groenlo Duitsland Vreden N312 N319 N315 MOBILITEIT REGION316 ACHTERHOEK Zelhem Rheden Doesburg N330 Stadtlohn Arnhem N338 Velp Lichtenvoorde Winterswijk N312 N18 Doetinchem N313 N336 Wehl Westervoort N319 Duiven A12 A18 Varsseveld Didam N317 N317 Zevenaar Gaanderen Terborg Aalten Borken Silvolde N335 Ulft s-Heerenberg Dinxperlo Bocholt Emmerik INHOUD UITVOERINGSPLAN Inleiding MOBILITEIT REGIO 1 Energieneutraal mobiliteitsgedrag ACHTERHOEK 2 Veilig en fijnmazig fietsnetwerk 3 Regionale fietsverbindingen Samen werken aan robuuste, duurzame en slimme 4 Doorstromend hoofdwegennet bereikbaarheid voor de regio Achterhoek 5 Nieuwe aandacht voor verkeersveiligheid 6 OV-verbindingen versnellen Dit uitvoeringsplan is op 26 september 2019 tijdens de vergadering van de 7 Landsgrensoverschrijdend (openbaar) vervoer Thematafel Mobiliteit en Bereikbaarheid vastgesteld. 8 Slim personenvervoer 9 Slim goederenvervoer 10 Alle acties in beeld Kenmerk: 003945.20190910.R1.02 2 | Uitvoeringsplan mobiliteit INLEIDING Uitgangspunt “ACHTERHOEK 2030” Ambitie Achterhoek 2030: “GROEIEN IN Thematafel: “Mobiliteit en bereikbaarheid De Achterhoek is een economisch krachtige en KWALITEIT” Visie 2030” sterk innovatieve regio, met veel gespecialiseerde In 2030 heeft de Achterhoek een nog sterker Voor iedereen die zich vanuit, naar, door en binnen maakbedrijven. Daarnaast is er een grote en bloeiende en innovatieve economie met een de regio Achterhoek wil verplaatsen, zijn er in groeiende sector zorg en welzijn. Van oudsher kwalitatief hoogwaardige, goed bereikbare en 2030 energieneutrale, betaalbare en betrouwbare heerst er een sterke samenwerkingscultuur, zowel duurzame woon- en leefomgeving. vervoersvoorzieningen. De daarvoor benodigde bij de inwoners als de maatschappelijke partners. lokale en regionale hoofdinfrastructuur is kwalitatief Gelet op de ontgroening en vergrijzing moet de De Achterhoek doet veel zelf, maar om de ambities en kwantitatief op orde. De reiziger kan de reis regio een grote inspanning leveren om voldoende te kunnen verwezenlijken en daarmee van blijvende eenvoudig plannen via telefoon en internet. Er gekwalificeerde arbeidskrachten en een passende waarde voor de rest van Nederland te zijn, heeft de zijn geen belemmeringen meer voor reizigers en woningvoorraad te behouden. Deze opgaven zijn regio provincie en Rijk hard nodig. vervoerders tussen Duitsland en Nederland. groot en worden breed gedeeld. Met de Regiodeal zetten de samenwerkende partijen in de Achterhoek (triple helix) gezamenlijk met de provincie Gelderland en het Rijk een nieuwe stap in hun samenwerking. Het is de basis voor een meerjarige versnellingsaanpak met bijbehorend investeringsprogramma. De Regiodeal is een vliegwiel waarmee nieuwe investeringen en handelingsperspectieven voor de korte en lange termijn gecreëerd worden. Doel Achterhoek 2030: “TRIPLE SMART” Figuur ‘doel Achterhoek 2030’ Regio Achterhoek | 3 Visie 2030 vertaald naar de opgaven van het Dit zijn de mobiliteitsopgaven waar we de Het uitvoeringsplan Mobiliteit Uitvoeringsplan komende periode op inzetten. We leggen deze Het is tijd voor actie! Het uitvoeringsplan heeft als Waar zetten we de komende jaren op in om opgaven voor aan onze partners en vragen hen om doel de opgaven van de mobiliteitsagenda om te deze visie te realiseren? Welke Acties gaan we gezamenlijk invulling te geven aan een regionale zetten in concrete acties die bijdragen aan een nog de komende jaren uitvoeren? Daarvoor is de mobiliteitsaanpak. We werken daarin samen met alle sterker bloeiende en innovatieve economie en een Mobiliteitsagenda, waar vanuit de visie de volgende partijen die er in de regio Achterhoek toe doen. De hoogwaardig werk-, leer-, woon- en leefklimaat. negen mobiliteitsopgaven zijn benoemd. Mobiliteitsagenda vormt één duidelijke boodschap Op het juiste moment betrekken we de relevante vanuit de regio naar onze partners, zoals het Rijk, partijen er bij. De kracht van regionaal samenwerken de provincies Gelderland en Overijssel en de overige is dat er koppelkansen ontstaan, en dat we van thematafels. elkaar kunnen leren. Behalve dat we veel willen gaan Voor duurzame, energie neutrale vervoersvoorzieningen: doen, doet de regio nu al veel. Zoals de verkenning naar een MaaS Pilot of het verder uitwerken van de 2e fase N18. Dit uitvoeringsplan is een dynamisch Energieneutraal mobiliteitsgedrag Veilig en fijnmazig fietsnetwerk document dat indien nodig geactualiseerd kan worden. Voor betrouwbare vervoersvoorzieningen, waarvan de benodigde lokale en regionale infrastructuur kwalitatief en kwantitatief op orde zijn en zonder belemmeringen voor reizigers en vervoerder tussen Duitsland en Nederland: Regionale fietsverbindingen Nieuwe aandacht voor Doorstromend hoofdwegennet verkeersveiligheid Grensoverschrijdend (openbaar) vervoer OV-verbindingen versnellen Voor (betaalbare) slimme vervoersvoorzieningen, waarbij de reiziger de reis eenvoudig kan plannen via telefoon en internet: Slim personenvervoer Slim goederenvervoer 4 | Uitvoeringsplan mobiliteit Leeswijzer Elke opgave is nader uitgewerkt in een apart hoofdstuk (1 tot en met 9) van dit document. Deze hoofdstukken bestaan uit: een nadere toelichting op de opgave, een beschrijving van de benodigde Acties, de relevante koppelingen met andere opgaven en een uitvoeringstabel, waarin de aanpak is samengevat. Vervolgens volgt hoofdstuk 10 ‘Alle Acties in beeld’ met daarin het totaaloverzicht van de aanpak. Tot slot volgt hoofdstuk 11 ‘Samen gaan we dit doen!’ over de financiering van de Acties. Regio Achterhoek | 5 1. Energieneutraal mobiliteitsgedrag Duurzame mobiliteit is noodzaak, en daarom ook 1.1 Gedragsbeïnvloeding op Momenteel is er nog geen mobiliteitsmakelaar onderdeel van de Regiodeal Achterhoek en het verplaatsingskeuze en vervoerswijzekeuze actief in de regio. De eerste stap is om te kijken landelijke Klimaat en Energieakkoord (KEA). De De regio biedt veel werkgelegenheid en er worden naar de mogelijkheden. Hierbij leren we van de belangrijkste uitdaging zijn wij zelf: Zijn we bereid steeds meer bedrijven aangetrokken. Dagelijks is regio’s, zoals Arnhem-Nijmegen, Cleantech Regio onze auto vaker te laten staan? Energieneutraal er veel woon-werkverkeer. Dit verkeer moet op of de Regio Twente. Zij hebben al ervaring met mobiliteitsgedrag bereiken we enerzijds door het een zo duurzaam mogelijke wijze plaatsvinden. een mobiliteitsmakelaar. Deze ervaring nemen we aantal verplaatsingen te verminderen (frequentie Met behulp van een mobiliteitsmakelaar willen we mee bij het opstellen van een profiel, waarin we en/of afstand) en anderzijds het vergroten van het werkgevers en werknemers gericht informeren en beschrijven waar de regio behoefte aan heeft en aandeel duurzame vervoerswijzen (minder emissie Actief stimuleren om duurzame mobiliteitskeuzes welke rol de makelaar moet gaan aannemen. Daarna van schadelijke stoffen, door zuinigere voertuigen te maken. Hierbij is het van belang dat de stellen we een mobiliteitsmakelaar aan. Dit doen we en meer gebruik van duurzame energie). Dit doen mobiliteitsmakelaar de regio goed kent, en weet samen met de provincie Gelderland. we door het emissieloos vervoer te stimuleren wat wel en niet werkt. Hij of zij moet bijvoorbeeld en te faciliteren, onder andere met voldoende de werkgevers informeren over een andere laadstations voor duurzame energie, en door vergoedingsmethodiek voor het woon-werkverkeer. gedragsbeïnvloeding. Doel hierbij is het stimuleren van duurzame keuzes Actie 1.1: zoals het fietsgebruik of carpoolen. Een voorbeeld is Aanstellen van een mobiliteitsmakelaar die de carpool App Ritsz van het Slingeland Ziekenhuis in de werkgeversaanpak verder uitwerkt om een Doetinchem. gedragsverandering daadwerkelijk in gang te zetten 6 | Uitvoeringsplan mobiliteit 1.2 Emissieloos vervoer (elektrisch en waterstof) en bijbehorende (laad) Klimaatakkoord infrastructuur Mobiliteit kan en moet schoner en slimmer. Acties 1.2: De ontwikkelingen rondom schone energie gaan Het Rijk heeft recentelijk het Klimaatakkoord ▪ Stimuleren van een ‘dekkende’ snel. We zitten in een transitie naar alternatieve met ambitieuze doelen en afspraken opgesteld. laadinfrastructuur voor (deel)voertuigen in energiebronnen. De regio staat open voor nieuwe Mobiliteit is hier een onderdeel van. Bij veel de Achterhoek, waarbij we op strategische initiatieven vanuit de markt om samen te werken afspraken zijn bedrijven en regionale netwerken openbare plekken de laadpalen faciliteren aan schone mobiliteit, bijvoorbeeld elektrische betrokken. Er wordt onderscheid gemaakt in ▪ Bij nieuwe vervoerscontracten van onder deelauto’s. We streven naar een schanierfunctie maatregelen die betrekking hebben tot: ander ZOOV en MAAS, geven we aan de tussen markt en overheid. ▪ duurzame hernieuwbare energiedrager in opdrachtgevers het uitgangspunt van Zero mobiliteit; Emission mee. We voorzien koppelkansen met het MAAS-concept. ▪ elektrisch vervoer; MAAS gaat in eerste instantie om het bereikbaar ▪ verduurzaming personenmobiliteit; maken van allerlei reisopties voor inwoners om te ▪ verduurzaming in logistiek. 1.3 Koppeling met andere opgaven reizen van A naar B. Dan is het wel belangrijk dat Deze opgave heeft een koppeling met de volgende reizigers bij het plannen van hun reis kiezen voor de Als regio sluiten we aan bij de regionale uitwerking opgaven: duurzamere