I GOSPODARKI WODNEJ W POZNANIU W WODNEJ GOSPODARKI I WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA ŚRODOWISKA OCHRONY FUNDUSZU WOJEWÓDZKIEGO DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW ŚRODKÓW ZE DOFINANSOWANO ISBN 978-83-8056-261-5 ISBN Przedruk i powielanie w jakiejkolwiek formie jest zabronione jest formie jakiejkolwiek w powielanie i Przedruk Printed in Poland – Kwidzyn 2019 Kwidzyn – Poland in Printed Wszelkie prawa zastrzeżone / All rights reserved rights All / zastrzeżone prawa Wszelkie Sławomir Kaczkowski, Tomasz Józefczak, Paweł Mizera, Katarzyna Wolska Katarzyna Mizera, Paweł Józefczak, Tomasz Kaczkowski, Sławomir wydania: Koordynator Sławomira Mosińska Sławomira druku: do przygotowanie i graficzne Opracowanie Jarosław Bartczak Jarosław mapy: Kreślenie Nadleśnictwo Sieraków, Antoni Kasprzak Kasprzak Antoni Sieraków, Nadleśnictwo Zdjęcia: Nadleśnictwo Sieraków Nadleśnictwo Tekst: e-mail: [email protected] e-mail: www.grupavega.pl 22/3A Grudziądzka ul. Kwidzyn, 82-500 Müller Tomasz Adv. Studio VEGA g r u p a p u r g [email protected] www.sierakow.poznan.lasy.gov.pl 153 Bucharzewo Sieraków, 64-410 Sieraków Nadleśnictwo Nadleśnictwo Sieraków Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Sieraków Bucharzewo 153, 64-410 Sieraków tel./fax 61 295 20 65 www.sierakow.poznan.lasy.gov.pl [email protected] Leśnictwo Gospódka Leśnictwo Tuchola Gospódka 1 Tuchola 22 64-410 Sieraków 64-410 Sieraków tel. 785 998 600 lub 785 998 607 tel. 785 998 610 lub 785 998 611 Leśnictwo Lichwin Leśnictwo Ławica ul. Świetego Huberta 1 Ławica 16 64-410 Sieraków 64-410 Sieraków tel. 785 998 504 lub 785 998 605 tel. 785 998 612 lub 785 998 601 Leśnictwo Kukułka Leśnictwo Stary Młyn Kukułka 1 Leśnik 2 64-410 Sieraków 64-420 Kwilcz tel. 785 998 606 lub 785 998 613 tel. 785 998 614 lub 785 998 615 Leśnictwo Czapliniec Leśnictwo Prusim Czapliniec 1 Prusim 4 64-410 Sieraków 64-420 Kwilcz tel. 785 998 608 lub 785 998 609 tel. 785 998 616 lub 785 998 617 Widok z dostrzegalni przeciwpożarowej „Zdroje” Las bukowy Zima w lesie Jezioro Barlin Rezerwat przyrody „Czaple Wyspy” Rezerwat przyrody „Buki nad Jeziorem Lutomskim” Jezioro Kubek – jezior czy licznych stawów hodowlanych. Większa część tych zagrożenie pożarowe w lasach. Większość powierzchni Nadle- - Mszar nad Jeziorem Mnich, Rezerwat przyrody „Czaple Wyspy” – wówczas do czasu likwidacji zagrożeń szlak jest zamykany. Obszary Natura 2000 NADLEŚNICTWO SIERAKÓW jezior znajduje się w obszarze Obrębu Sieraków. śnictwa Sieraków, zbudowanych jest z piasków luźnych bardzo - Buki nad Jeziorem Lutomskim, Rezerwat o powierzchni nieco ponad 7 ha, utworzony w 1957 r. przepuszczalnych. Mały udział siedlisk wilgotnych, szczególnie - Bukowy Ostrów; Rezerwat przyrody „Bukowy Ostrów” Na gruntach w zarządzie Nadleśnictwa Sieraków znajdują się Podział Nadleśnictwa na obręby odzwierciedla zróżnicowanie w celu ochrony miejsc lęgowych rzadkich gatunków ptaków Lasy Nadleśnictwa Sieraków zajmują powierzchnię 14,16 borowych, jest odzwierciedleniem niskiego poziomu wody grun- ▪ Sierakowski Park Krajobrazowy; cztery obszary Natura 2000: jeden obszar specjalnej ochrony jego drzewostanów. Obręb Bucharzewo Sierakowskie to przede Najmłodszy, a zarazem największy rezerwat przyrody na terenie tys. hektarów. Położone są w województwie wielkopolskim, towej. Dlatego ilość opadów atmosferycznych jest szczególnie (aktualnie kani czarnej, kani rudej i bielika); obejmuje dwie ptaków (PLB) i trzy obszary mające znaczenie dla Wspólnoty wszystkim monokultura sosnowa z dominującym siedliskiem ▪ obszary Natura 2000: Nadleśnictwa Sieraków, o powierzchni prawie 80 ha, utworzony w dwóch powiatach: szamotulskim i międzychodzkim. Siedziba ważna dla obszaru Nadleśnictwa Sieraków. Do tego dochodzą porośnięte lasem wyspy znajdujące się na Jeziorze Kłosowskim. (ochrony siedlisk i gatunków innych niż ptaki – PLH). Ponadto, boru świeżego, z kolei lasy Obrębu Sieraków charakteryzują - Puszcza Notecka PLB300015, w 2006 r. w celu zachowania unikatowego kompleksu roślinności nadleśnictwa znajduje się we wsi Bucharzewo, w pobliżu Jeziora również występujące lokalnie szkody powodowane przez wiatr. w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa, ale na gruntach poza się większą różnorodnością – występuje tu więcej gatunków - Jezioro Kubek PLH300006, Rezerwat przyrody „Mszar nad Jeziorem Mnich” wodnej, bagiennej i leśnej w krajobrazie pagórków kemowych Bucharzewskiego. W 2004 roku Nadleśnictwo Sieraków zostało włączone do Leśne- jego zarządem – na terenie Miasta Sieraków znajduje się jesz- liściastych. - Jezioro Mnich PLH300029, i zbiorników wodnych, ochrony rzadkich gatunków flory i fauny, Nadleśnictwo położone jest na styku trzech regionalnych go Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Notecka”. Jest to największy Rezerwat o powierzchni ponad 6 ha, utworzony w 1967 r. cze jeden obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – Sieraków Na terenie nadleśnictwa wyróżniono 18 typów gleb. Przewa- - Ostoja Międzychodzko-Sierakowska PLH300032; a także zachodzących na tym obszarze procesów dynamiki dyrekcji Lasów Państwowych (RDLP): RDLP w Pile, RDLP w Polsce leśny kompleks promocyjny (LKP), o powierzchni w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych PLH300013 – o powierzchni 1,05 ha, chroniący kolonię rozrodczą żają gleby bielicowe (44%) i rdzawe (36%), dalej płowe (4%), zbiorowisk roślinnych. w Szczecinie oraz RDLP w Poznaniu, której podlega. Nadleśnic- 137 229 ha, położony na terenie trzech regionalnych dyrekcji ▪ pomniki przyrody; zbiorowiska roślin bagiennych oraz torfowiska przejściowego, nietoperza nocka dużego. arenosole (3%), gleby brunatne (3%), deluwialne (2%), rigosole two składa się z dwóch obrębów leśnych: Obrębu Bucharzewo Lasów Państwowych: pilskiej, poznańskiej i szczecińskiej. ▪ ochrona gatunkowa. powstałego na jeziorze o charakterze dystroficznym. (2%), murszowe (2%), gruntowoglejowe (1%), torfowe (1%) Sierakowskie i Obrębu Sieraków. W skład Nadleśnictwa wchodzi Sierakowski Park Krajobrazowy Obszar Natura 2000 Puszcza Notecka PLB300015 i pozostałe: gleby mułowe, murszowate, kulturoziemne, opa- Rezerwat przyrody „Buki nad Jeziorem Lutomskim” 8 leśnictw, po 4 na każdym obrębie. Wyznaczony w 2007 r., o powierzchni całkowitej 178 255,8 ha; dowoglejowe, mady rzeczne, gleby industrio- i urbanoziemne, Rezerwaty przyrody Rezerwat o powierzchni blisko 55 ha, utworzony w 1958 r. Sierakowski Park Krajobrazowy został utworzony w 1991 r. Teren Nadleśnictwa Sieraków należy do obszarów nizinnych OCHRONA PRZYRODY w granicach obszaru znalazła się zdecydowana większość czarne ziemie i hortisole (2%). w celu zachowania fragmentu najlepiej zachowanego w tej czę- Powierzchnia parku wynosi 30 413 ha. Celem ochrony jest średnio i bardzo urozmaiconych pod względem typów rzeźby. Rezerwat przyrody „Cegliniec” gruntów Nadleśnictwa Sieraków. Jest to największy w Polsce Warunki klimatyczne obszaru Nadleśnictwa Sieraków są dość Na terenie Nadleśnictwa Sieraków występują następujące ści kraju lasu bukowego o cechach zespołu naturalnego. Przez niezwykle interesujący krajobraz o bogatej rzeźbie terenu Największy obszar zajmują tereny równe, o małych deniwela- obszar wydm śródlądowych, porośnięty monokulturami sosno- trudne do prowadzenia gospodarki leśnej. Niski udział opadów, formy ochrony przyrody: Rezerwat o powierzchni ponad 4 ha, utworzony w 1960 r. część rezerwatu poprowadzony jest czerwony szlak turystyczny, z licznymi wzgórzami morenowymi, rynnami polodowcowymi, cjach. Pozostała część obszaru nadleśnictwa to tereny faliste wymi posadzonymi po gradacji strzygoni choinówki w latach szczególnie w ostatnich latach występujące długie okresy bez- w celu ochrony fragmentów lasu sosnowego na siedlisku boru dzięki któremu można podziwiać rynnowe Jezioro Lutomskie, dolinami rzek i wydmami. Wielką atrakcją parku są 52 jeziora i pagórkowate. Sieć rzeczna tworzona jest przede wszystkim ▪ rezerwaty przyrody: 1922-1924. Na terenie ostoi znajduje się kilkadziesiąt jezior po- deszczowe w sezonie wegetacyjnym mają negatywny wpływ mieszanego, który ocalał z klęski gradacji strzygoni choinówki a także potężne buki, porastające wysokie i strome brzegi tego polodowcowe. przez rzekę Wartę, Oszczenicę i ich dopływy. Na terenie Nadle- - Cegliniec, chodzenia wytopiskowego oraz liczne torfowiska. Przedmiotem na wzrost nowo sadzonych upraw. Wpływa to również na duże mającej miejsce w latach 1922-1924. jeziora. Rezerwat narażony jest na działanie silnych wiatrów śnictwa Sieraków znajduje się bardzo dużo zbiorników wodnych - Czaple Wyspy, ochrony jest 25 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Młody puchacz (fot. Antoni Kasprzak) Źródliska nad Jez. Kubek Oryginalnie skręcona sosna Pomnik przyrody „Diabelski Kamień” w Lutomiu Świerk przy źródliskach nad Jez. Kubek Dostrzegalnia przeciwpożarowa „Zdroje” Koziołek sarny Ptasiej, z czego na terenie Nadleśnictwa Sieraków występują: Obszar Natura 2000 Jezioro Mnich PLH300029 2 450 ha. W obszarze ostoi reprezentowane są niemal wszystkie 26 pojedynczych drzew oraz 11 grup drzew (od 2 do 29 drzew HODOWLA LASU OCHRONA LASU Jednogatunkowe bory sosnowe Obrębu Bucharzewo Sie- bąk, bocian czarny, kania czarna, kania ruda, bielik, żuraw, typy polodowcowej rzeźby terenu Wielkopolski: moreny denne w grupie). Na szczególną uwagę zasługuje ponad 240-letni rakowskie są szczególnie narażone na szkody powodowane Zatwierdzony decyzją Komisji w 2011 r., o powierzchni całkowitej puchacz, włochatka, lelek, dzięcioł czarny, dzięcioł średni, lerka, i czołowe, sandry, jeziora rynnowe i in. Na terenie Nadleśnictwa dąb „Józef” rosnący we wsi Marianowo, będący najgrubszym Nadleśnictwo Sieraków