Zaterdag 13 september 2014 Vlissingen Veere Middelburg Op Reis Zaterdag 13 september 2014 Vlissingen, Veere en Middelburg doen samen mee aan de Nationale VVV Domburg, Schuitvlotstraat 32 Open Monumentendag. Landelijk is deze dag uitgegroeid tot het VVV Zoutelande, Bosweg 2 grootste eendaagse culturele evenement van Nederland en trekt de VVV Westkapelle (uitgiftepunt Polderhuis) Zuidstraat 134 laatste jaren ca. 750.000 bezoekers. VVV Oostkapelle, Lantheerstraat 1 De Monumentendag is een manier om mensen intensiever in con- VVV Vrouwenpolder, Fort den Haakweg (bij Plus supermarkt) tact te brengen met hun historisch gebouwde omgeving en zo de VVV Veere, Oudestraat 28 belangstelling voor monumenten en monumentenzorg te vergro- De medewerkers kunnen u ook informeren over de Open Monu- ten. Op Open Monumentendag zijn landelijk duizenden monumen- mentendag in andere gemeenten. ten gratis geopend voor publiek. De deuren van een groot aantal monumenten verspreid over Wal- Vervoer cheren zijn tussen 10.00 en 17.00 uur geopend. Op 13 september rijdt er, speciaal voor de bezoekers van de Open Iedereen kan op deze dag een kijkje nemen in de opengestelde Monumentendag, een oldtimer schoolbus tussen Veere en Vlissin- monumenten en vaak wordt er ook nog iets extra’s georganiseerd: gen (via Middelburg). een tentoonstelling, muziekuitvoering of een rondleiding. Wilt u een ritje meemaken en op reis langs de monumenten in de Walcherse gemeenten? Op reis U doet er goed aan te zorgen dat u ruim voor vertrek bij de speciale Met het thema Op reis verbreedt de Open Monumentendag in bushaltes staat. 2014 horizonten. Op reis laat mensen op 13 september reizen, over In Vlissingen wordt gebruik gemaakt van de halte van de Zonnetrein land, over water en door de lucht. Open Monumentendag 2014 gaat aan het de Ruyterplein (op het Bellamypark bij de Koopmanshaven), terug in de tijd en vertelt de verhalen van de monumenten; onze in Middelburg bij de bushalte aan de Nieuwe Haven. En in Veere bij getuigen van het verleden. Met reizen, vervoer en transport ver- het VVV-kantoor op de kruising Oudestraat en Wagenaarstraat. haalt de Open Monumentendag over de dynamiek die daarmee Net als op de gewone bussen dient u de aanwijzingen van de gepaard gaat, de invloed die chauffeur op te volgen. Ook dit jaar worden u de ritten met de oude reizen en vervoer hebben schoolbus GRATIS aangeboden. gehad en nog steeds hebben op het aanzien van Nederland, de inrichting van het land en Dienstregeling oldtimer schoolbus de steden, de manier van leven en het forenzen – zoals we dat Vertrek Vertrek Aankomst in Nederland vandaag de dag Vlissingen Middelburg Veere doen. Want het gaat niet alleen over toen; de verhalen van toen 10:00 10:30 10:45 verklaren het aanzien van nu en inspireren ons voor de toekomst. 13:00 13:30 13:45 Op reis gaat over middelen van vervoer, over mobiel erfgoed, over wegen, sporen en kanalen, over de gebouwde monumenten die 15:00 15:30 15:45 daarbij horen, over plaatsen van aankomst en vertrek, over pleis- terplaatsen, over werkplaatsen, remises, koetshuizen, werven en natuurlijk veel meer. Vertrek Vertrek Aankomst Veere Middelburg Vlissingen Informatie Deze brochure geeft u meer informatie over de opengestelde 11:00 12:15 12:45 monumenten op Walcheren. Ook op de gemeentelijke websites is er 14:00 14:15 14:45 informatie te vinden over deze Monumentendag. Bij de VVV-kantoren in Veere, het gemeente archief van Vlissingen 16:00 16:15 16:45 en bij de Tourist Shop in Middelburg kunt u aanvullende informatie krijgen. Tourist Shop, Markt 65C in Middelburg. Tel 0118-674300 Foto’s omslag: Gemeentearchief Vlissingen, Hellebardierstraat 2, Vlissingen. Tel. Grote foto: Groot Abeele, Bellevue 0118-487331 Foto links: Zoutelande, Catharinakerk VVV Walcheren en Noord-Beveland, 0118-55811342 Foto rechts: Middelburg, Spijkerbrug 2 Open Monumentendag 2014 Open Monumentendag in de gemeente Vlissingen De strategische ligging van de stad aan de Westerschelde, de 1. Gemeentearchief Vlissingen toegang tot Antwerpen, maakte dat Vlissingen talloze keren in Hellebardierstraat 2 de historie slachtoffer was van bestormingen, beschietingen en Eind 16e eeuw was er sprake van een aantal, los van elkaar staande, bombardementen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er nog woningen in de Hellebardierstraat. In 1661 volgde er een grote enkele elementen aanwezig zijn, die herinneren aan de verdedi- verbouwing, waarbij deze panden werden samengevoegd. Het ging van de stad. tussenliggende steegje werd Het beleid van het gemeentebestuur is erop gericht het beeld overkapt en aan de voorzijde van de historische binnenstad zo gaaf mogelijk te maken en te voorzien van een zandstenen houden. Niet voor niets is een groot deel van dit stadsdeel aan- toegangspoort. Het complex gewezen als ‘beschermd stadsgezicht’, zoals ook de monumen- werd vervolgens aangeduid ten in de kernen Oost-Souburg en Ritthem als zeer waardevol als ‘Groot Heerenlogement’ worden gezien. Het landelijk thema van Open Monumentendag (een soort hotel). In 1823 2014 is ‘Op Reis’. Bezoek bijvoorbeeld de voormalige uitspan- werd het complex overgedra- ning Bellevue (Grote Abeele 7) een voormalige pleisterplaats/ gen aan de Regenten en Re- herberg. Of maak met de fiets een reis langs het religieus erf- gentessen van het Arm-, Gast- goed (met bijgesloten fietsroute). en Weeshuis. Het beeldje boven de poort verwijst nog Hier volgen korte omschrijvingen van de monumenten die op naar deze functie. Uit 1851 zaterdag 13 september 2014 van 10.00 tot 17.00 uur open zijn. dateert de aanbouw op de hoek van de Breewaterstraat en kreeg het complex tevens een ziekenhuisfunctie. In 1991 is de restauratie van het Open Monumentendag 2014 3 voormalige ‘Groot Heerenlogement’ afgerond en sindsdien biedt het bekostigde. Het hofje bestaat uit rond een binnenerf gebouwde ver- huisvesting aan het Gemeentearchief Vlissingen (Informatiecentrum diepingloze, aaneengeschakelde huisjes die in de loop der eeuwen Stadsgeschiedenis). herhaaldelijk aan de eisen des tijds zijn aangepast. U ziet er een een- voudig bakstenen toegangspoortje uit de tijd van de stichting, een memoriesteen en een wapensteen met de wapens van Zeeland en Rondleiding Vlissingen. Bij de uitvoering van de saneringsplannen (vanaf 1962) is Om 10.00 uur begint bij het Gemeentearchief een wandeling door het hofje volledig losgemaakt uit de omringende bebouwing van de de binnenstad onder leiding van de heer R.J.W. den Broeder. De Korte Zelke, Lange Zelke en Kolvenierstraat. Tijdens Open Monu- tocht voert langs diverse monumenten en interessante plekjes, mentendag is de groene binnenplaats van het hofje te bewonderen. waarbij verschillende aspecten uit de geschiedenis van Vlissingen De woningen zijn niet toegankelijk. aan de orde komen. Einde: circa 11.30 uur. 5. Onze Lieve Vrouwe Kerk 2. De Concurrent Singel 106 Bellamypark 22 In 1910 ging de eerste paal de grond in voor de bouw van de Ka- Tegenwoordig is in dit monumentale woonpand een café-restaurant tholieke kerk aan de Singel en na een voorspoedige bouw werd de gevestigd. De oudste delen van het oorspronkelijke woonhuis date- kerk in 1911 gewijd. In 1936 werd het kerkgebouw flink uitgebreid ren uit de 16e eeuw. De gepleisterde en rijk versierde gevel dateert onder leiding van architect J. van Velsen uit Haarlem. Op zondag 29 uit de 19e eeuw. Opvallende details zijn de raamomlijstingen met januari 1939 werd de vernieuwde kerk weer in gebruik genomen. In dierkoppen. De meest aansprekende eigenaar uit haar verleden is de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw flink beschadigd door de reder en regent Cornelis Lampsins, die hier waarschijnlijk ook zeventien voltreffers in de nacht van 1 op 2 november 1944. De gewoond heeft. Het interieur kenmerkt zich onder meer door hoge daaropvolgende inundatie van Walcheren bracht nog meer schade. plafonds met zware balken op de eerste verdieping, een mooi In 1945 werd het kerkgebouw weer in gebruik genomen. Hoewel de vormgegeven en decoratieve trap en een, bij het uitgraven van de kerk geen rijksmonument is, is het aangemerkt als cultuurbepalend kelder tevoorschijn gekomen, welput. De eigenaar van het pand gebouw. stelt de kelder, de begane grond en de eerste verdieping open voor bezichtiging. 3. Sint Jacobskerk Oude Markt 2 De Sint Jacobskerk is tussen 1308 en 1328 gesticht. De vroeggoti- sche kerk werd omstreeks 1500 vergroot tot een kruiskerk. In 1558 werd de kerk nogmaals uitgebreid. Sinds 1572 behoort de kerk aan de toenmalige Nederlands Hervormde Gemeente, nu Protestantse Kerk Nederland. In 1911 werden de kerk en toren grotendeels door brand verwoest. De wederopbouw kwam in 1915 gereed. De Sint Jacobskerk heeft een aantal gedenktekens, waaronder een epitaaf. Dit grafmonument stamt uit 1619 en is vorm gegeven in de toen moderne stijl van de renaissance. Het werd aangebracht ter nage- dachtenis aan Jan Lambrechtsen Coolen, oud-burgemeester van Vlissingen en één van de oprichters van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Begin 2008 is het gerestaureerd en geplaatst te- gen de oostmuur van de zuidbeuk. Tijdens Open Monumentendag worden er in de Sint Jacobskerk activiteiten georganiseerd. De toren wordt opengesteld voor beklimming. 4. Cornelia Quackshofje (Zeemanserve) Dit hofje - in de volksmond de Zeemanserve – is één van de meest 6a. Informatiepunt ‘de Verbandkamer’ op rustieke groene plekjes in Vlissingen. Het in de binnenstad tussen het Scheldekwartier de Spuistraat en De gebouwen op het Scheldekwartier zijn te bezichtigen tijdens Walstraat gelegen drie rondleidingen die worden georganiseerd door Stichting hofje ademt de Scheepsbouwgeschiedenis Vlissingen. De 3 rondleidingen met au- sfeer van serene thentieke DAF truck starten om 11.00 uur, 13.30 uur en 15.30 uur en rust. Het is gesticht duren ongeveer anderhalf uur. Er zijn stops bij de Machinefabriek, in 1643 door de Timmerfabriek, het Hoofdkantoor van De Schelde en het Dokje juffrouw Cornelia van Perry. Het beginpunt van de rondleidingen en de plek waar u Quack, die de zich kunt inschrijven, is het gebouw ‘de Verbandkamer’ of via onder- oorspronkelijke staande mailadres: [email protected]. 23 huisjes voor de weduwen van Verbandkamer zeelui en vissers In 1908 werd door de toenmalige directeur van De Schelde, mr.