Valide sultan Osmanlı'da (والده سلطان :Valide Sultan (Osmanlıca Sedef-i Dürr-i Hilafet olarak da bilinen, Osmanlı pa- dişahlarının saltanatları sırasında hayatta olan annelerine verilen unvandı. Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Sultan tarafından yaptırılmış Pertevniyal Valide Sultan Camii birlikte Valide Sultan'ların etkisi tekrar azaldı, tekrar ge- leneksel görevleri olan hayır işlerine döndüler. Kadınlar saltanatı'nın başlatıcısı olan Haseki Hürrem Sultan. İlki Kanuni Sultan Süleyman Han'ın Annesi Ayşe Hafsa Sultan olmak üzere Osmanlı padişahları tahta çıktıkları zaman anneleri de Valide Sultan unvanını alarak büyük bir siyasi güce ve oldukça yüksek miktarda bir gelire sa- hip olurlardı. Valide Sultanlar bu geliri genellikle hastane, külliye, camii ve medrese inşa ettirmek için kullanırlar, bazen de fakirlere yiyecek dağıtmak, sünnet ettirmek, dü- ğün yapmak gibi hayır işleri yaparlardı. İstanbul'da Safiye Sultan tarafından yaptırılmış Yeni Camii 1 Tarihçe Osmanlı Devleti'nin son dönemlerindeki Valide Sultan- Kanuni Sultan Süleyman Han döneminde Ayşe Hafsa lardan Bezmialem Sultan ve Pertevniyal Sultan İstan- Sultan'ın padişah üzerinde etkisi çok büyük olmuştur. Zi- bul'daki birçok saray, cami, hastane ve okul inşaatlarına ra kendisi ilk Valide Sultandır. Onun dışında Valide Sul- imzalarını atmışlardır. Osmanlı Devleti'nin en son Vali- tanlar genellikle siyasete karışmazlardı. Ancak kadınlar de Sultanı II. Abdülhamid'in manevi annesi Piristû Kadın saltanatı adı verilen dönemde başlatıcısı Hürrem Sultan Efendidir. Padişahın öz annesi olmamasına rağmen padi- ve diğerleri ; Nurbanu Sultan, Safiye Sultan ve özellikle şah tarafından Valide Sultanlık unvanına getirilmiş, 1904 Kösem Sultan devlet yönetiminde söz sahibi olmuşlardır. yılındaki ölümüne kadar bu görevde kalmıştır. II. Abdül- Kösem Sultan oğlu IV. Murad tahta çıktığında 11 yaşın- hamit'ten sonraki padişahlar tahta çıktıklarında anneleri da olduğu için naiplik sıfatıyla devleti bizzat yönetmiş- ölmüş olduklarından 1904 yılında Valide Sultanlık kuru- tir. Ancak IV. Mehmed'in annesi Turhan Hatice Sultan'la mu sona ermiştir. 1 2 4 KAYNAKÇA 2 Büyük Valide Sultan Vâlide-i Kebīr ya da Büyük Valide Sultan,oğlu vefat ya da tahtan indirilme sebebi ile yeni tahta geçen padişahın döneminde de Valide Sultan makamını taşıyan kişin un- vanıdır.Örneğin Safiye Sultan Oğlu sultan III. Mehmed'in vefatından sonra valide sultanlığı bitip Büyük Valide Sul- tan makamına geçmiştir.Handan Sultan'ın oğlu I. Ahmed tahta çıkmasına rağmen Harem'i hala babaanne Safiye Sultan yönetiyor ve Valide Sultan olan Handan Sultan'dan daha fazla maaş alıyordu.[1] Yine IV. Mehmet dönemin- de Kösem Sultan 25 yıl boyunca çok etkin bir rol oyna- dığı için devlette söz sahibi kişiler Turhan Sultan'ı iste- mediler ve yeni bir makam arayışı içine girdiler. Bütün bu hadiselerin sonunda Vâlide-i Kebīr yani Büyük Vali- de Sultan makamı ile Kösem Sultan iktidarı yeniden ele geçirdi.Turhan Sultan ise 'Vâlide-i Sagīr' (küçük valide) adı ile anılmaya başlandı.[2] 3 Ayrıca bakınız • Osmanlı padişah eşleri listesi • Valide sultanlar listesi • Kadınlar saltanatı 4 Kaynakça [1] Safiye Sultan [2] Turhan Hatice Sultan 3 5 Metin ve görüntü kaynakları, yazarlar ve lisans 5.1 Metin • Valide sultan Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Valide_sultan?oldid=17425965 Katkıda bulunanlar: İncelemeelemani, Kafkasmurat, Vikiyazar, Dünya vatandaşı, Tarkovsky, Alt-x, Gerakibot, Yabancı, Cobija, Théoden, Amirobot, Luckas-bot, Superyetkin, ArthurBot, Khutuck Bot, Rapsar, RedBot, TjBot, EmausBot, Meden agan, HaruNGs, Kasirbot, MerlIwBot, Keivan.f, Kahve6, BSRF, Makecat-bot, Zorluşah, Addbot, Kırmızı renk, Ebrudilmen, Zeki Mert Kuku, Okanfan, II. Niveles ve Anonim: 11 5.2 Resimler • Dosya:012_PertevniyalCami.JPG Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/012_PertevniyalCami.JPG Lisans: CC-BY-SA-3.0 Katkıda bulunanlar: Self-published work Özgün yazarı: user:Avniyazici; modified by Gothika • Dosya:Flag_of_the_Ottoman_Empire.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Flag_of_the_Ottoman_ Empire.svg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: http://www.vicmart.com/ext/en/exrw/item=1416 - Ottoman medal from 1850 Özgün yazarı: <a href ='//commons.wikimedia.org/ wiki/User:Dsmurat' title ='User:Dsmurat'>DsMurat</a><a href ='//commons.wikimedia.org/wiki/User_talk:Dsmurat' title ='User talk:Dsmurat'>talk</a> • Dosya:Khourrem.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Khourrem.jpg Lisans: Public domain Katkıda bu- lunanlar: (del) (cur) 07:21, 4 February 2004 . ThaGrind (18290 bytes) (Aleksandra Lisowska aka Khourrem wife of Suleyman the Great) Özgün yazarı: Anonymous • Dosya:Osmanli-nisani.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2b/Osmanli-nisani.svg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün yazarı: Juris Tiltins • Dosya:Question_book-4.svg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Question_book-4.svg Lisans: CC-BY- SA-3.0 Katkıda bulunanlar: Created from scratch in Adobe Illustrator. Originally based on Image:Question book.png created by User: Equazcion. Özgün yazarı: Tkgd2007 • Dosya:The_Sultan_Valide.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/58/The_Sultan_Valide.jpg Lisans: Public domain Katkıda bulunanlar: “The Harem” as digitised by the Internet Archive's text collection. Özgün yazarı: Norman Mosley Penzer • Dosya:Yenicamii_01447_Nevit.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7b/Yenicamii_01447_Nevit.jpg Li- sans: CC BY-SA 3.0 Katkıda bulunanlar: Yükleyenin kendi çalışması Özgün yazarı: Nevit Dilmen (<a href ='//commons.wikimedia.org/ wiki/User_talk:Nevit' title ='User talk:Nevit'>talk</a>) 5.3 İçerik lisans • Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0.