SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN Scopingsnota RUP Bouwlagen en woonlagen Gemeente Lennik Projectnummer BE0113000770 | versie 1 | december ’18 SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN Inhoudsopgave 1 INLEIDING 5 1.1 Situering – algemeen 5 1.2 Doelstelling: aanleiding tot en verantwoording voor het plan 5 1.3 Type van het RUP 6 1.4 Opbouw van de nota 6 1.5 Situering en afbakening plangebied 6 2 BELEIDSKADER 7 2.1 Structuurplanning 7 2.1.1 Uitvoering van het RSV 7 2.1.2 Witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen 9 2.1.3 Provinciaal ruimtelijk structuurplan Vlaams-Brabant 11 2.1.4 Provinciale Visienota Ruimte 13 2.2 Overige beleidsplannen 15 2.2.1 Ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos voor Zenne-Dijle-Pajottenland 15 2.2.1.1 Operationeel uitvoeringsprogramma HAG-gebied 18 2.2.2 Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan 19 2.2.2.1 Bestaande nederzettingsstructuur 19 2.2.2.2 Economische activiteit in de kernen 20 2.2.2.3 Woningbehoefte 21 2.2.2.4 Bindend gedeelte: kernbeslissing 4 – RUP betreffende bouw- en woonlagen 21 2.2.3 Mobiliteitsplan Lennik 22 3 BESTAANDE JURIDISCHE TOESTAND 23 3.1.1 Situering plangebied 23 3.1.2 Macro-niveau: gemeente Lennik 23 3.1.3 Meso-niveau: de kern van Sint-Kwintens-Lennik 24 3.1.4 Centrumgebied Sint-Kwintens-Lennik 24 3.2 Bestaande juridische toestand 25 3.2.1 Gewestplan 25 3.2.1.1 Voorschriften gewestplan 26 3.2.2 Ruimtelijk uitvoeringsplan 30 3.2.3 Juridische tabel 31 4 BESTAANDE FEITELIJKE TOESTAND 36 4.1.1 Mens 36 2 SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN 4.1.2 Mobiliteit 39 4.1.3 Landschap & erfgoed 42 4.1.3.1 Bodem 45 4.1.4 Water 46 4.1.5 Lucht en klimaat 49 4.1.6 Geluid 51 4.1.7 Biodiversiteit 52 4.1.8 Wonen 53 5 VISIE 54 5.1 Waarom de kern van Sint-Kwintens-Lennik versterken? 54 5.1.1.1 Sterke punten 54 5.1.1.2 Zwakke punten 54 5.1.1.3 Kansen 54 5.1.1.4 Bedreigingen 54 5.2 Doelstelling 55 5.3 RUP als onderdeel van een groter proces 55 5.4 Ruimtelijk concept RUP 56 5.5 Afbakening plangebied en 3 overdruk bestemmingszones 57 5.6 Doorvertaling grafisch plan en stedenbouwkundige voorschriften (reikwijdte en detailleringsgraad RUP) 58 5.7 Inrichtingsalternatieven 59 • 1. Kernzone 59 • 2. Handelszone 60 • 3. Woonzone 61 6 MOGELIJK MILIEUEFFECTEN 62 6.1 Inleiding 62 6.2 Toetsing plan-MER-plicht 62 6.2.1 Stap 1: Toetsing aan het decreet DABM 62 6.2.2 Stap 2: is het plan van rechtswege plan-MER-plichtig? 62 6.2.2.1 Heeft het plan betrekking op een van de sectoren genoemd in het decreet? 62 6.2.2.2 Vormt het plan een kader voor project-mer-plichtige projecten? 63 6.2.2.3 Betreft het plangebied geen klein gebied op lokaal niveau of geen kleine wijziging van een bestaand plan? 63 6.2.2.4 Conclusie over de plan-MER-plicht van rechtswege 63 6.2.3 Stap 3: Veroorzaakt het plan belangrijke milieueffecten? 63 6.3 Methodiek screening 63 6.4 Resultaten screening 63 SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN 6.4.1 Bodem 65 6.4.2 Water/ watertoets 65 6.4.3 Lucht/klimaat en geluid 65 6.4.4 Biodiversiteit 66 6.4.5 Landschap, onroerend erfgoed en archeologie 66 6.4.6 Mens 66 6.4.6.1 Ruimtelijk-functioneel 66 6.4.6.2 Mobiliteit 67 6.5 Grensoverschrijdende effecten 68 6.6 RVR-toets 68 6.7 Conclusie 68 7 RUIMTEBALANS 70 8 OP TE HEFFEN VOORSCHRIFTEN 71 9 PLANCOMPENSATIES 72 10 ADVIEZEN EN INSPRAAKREACTIES TIJDENS EERSTE PARTICIPATIEPERIODE 73 10.1 Adviezen geformuleerd door de adviserende overheden 73 10.2 Inspraakreacties van het publiek tijdens terinzagelegging 77 11 BRONVERMELDING 82 4 SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN 1 INLEIDING 1.1 Situering – algemeen Het plangebied bevat de centrumzone van Lennik. Deze gemeente is gelegen in het zuidwesten van de provincie Vlaams- Brabant, en wordt aanzien als het hart van het Pajottenland. Het RUP is gesitueerd in de kern Sint-Kwintens-Lennik, een van de drie deelgemeenten van Lennik; de meest uitgeruste kern met de meeste inwoners. Afb. 1 situering 1.2 Doelstelling: aanleiding tot en verantwoording voor het plan Dit RUP wenst mee een kader te bieden voor kernversterking in de dorpskern van Sint-Kwintens-Lennik. Deze kern wenst de gemeente verder te versterken. Vandaag is dit een goed uitgeruste kern die goed bereikbaar is. Deze heeft dus veel potentie om verder te ontwikkelen en zodoende een versnippering van de open groene ruimte rond de kernen tegen de gaan, een visie die door de provincie en Vlaanderen gedeeld wordt. De andere kernen in Lennik (Sint-Martens-Lennik, Gaasbeek,…) zijn eerder landelijk van aard, hiervoor wenst men de verdere ontwikkeling ervan niet te stimuleren. Meer specifiek heeft dit RUP als doel om projecten die kernversterking in de hand werken te stimuleren. De algemene doelstelling van dit RUP is om te komen tot een verduurzaming van het hoofddorp in buitengebied (Sint-Kwintens- Lennik). Daarnaast wordt er vanuit gegaan dat het versterken van de kern een grotere sociale cohesie tot gevolg heeft, alsook een positieve impact heeft op de mobiliteit in en rond het centrum van Sint-Kwintens-Lennik. Ook wordt hiermee het open, groene landschap dat Lennik vandaag rijk is ondersteund in die zin dat wonen en functies op een meer kwalitatieve manier gebundeld zullen kunnen worden in de kern. In kader van dit RUP wordt aan de hand van ruimtelijk onderzoek een afbakening gemaakt van de kern en worden er twee strategieën voorgesteld die worden aangewend om de kern te versterken. Enerzijds een strategie om het verhogen van de woondensiteit na te streven op een meer transparante en duidelijke manier dan dit vandaag het geval is. Dit betekent duidelijkheid scheppen rond het aantal bouwlagen en woonlagen die mogelijk zijn in woongebied. Anderzijds een strategie om meer en een grotere diversiteit aan functies (handel, horeca, diensten,…) aan te trekken in de kern. De opmaak van dit RUP kadert in de verdere uitvoering van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Lennik. Zie kernbeslissing 4: RUP betreffende bouw- en woonlagen. Een RUP is een uitvoeringsinstrument waarin de gewenste ontwikkelingen uit het structuurplan juridisch planologisch worden vertaald en vastgelegd. Het studiebureau ARCADIS werd aangesteld voor de uitwerking van het RUP. Voorliggend RUP zal het juridisch-planologisch kader vormen voor de beoordeling van stedenbouwkundige SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN vergunningsaanvragen voor wat betreft het aspect van het aantal bouw- en woonlagen alsook de functie van de gelijkvloerse bouwlaag. Daarnaast blijft het bestemmingsplan (gewestplan) nog steeds van toepassing. 1.3 Type van het RUP Dit is een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan. 1.4 Opbouw van de nota In de voorafgaande startnota werden de eerste planopties aangeven, onderbouwd en gemotiveerd. Dit document vormde de basis voor de eerste raadpleging van publiek en adviesvraag. Het bevat de context, doelstellingen, reikwijdte, detailleringsgraad en voorziene planonderdelen van het RUP. Verschillende plan- en inrichtingsopties worden tegenover elkaar afgewogen. Het was een discussiedocument als kapstok voor input vanuit de stakeholders van dit RUP. In de scopingsnota worden de adviezen en inspraakreacties op de startnota verwerkt en het plan wordt meer geconcretiseerd. Op basis van de startnota zal de dienst mer beslissen op het plan geen aanzienlijke effecten kan hebben en dus opmaak van een plan-MER al dan niet noodzakelijk is. Deze scopingsnota is een evolutief document. 1.5 Situering en afbakening plangebied Het plangebied van het RUP Bouwlagen en woonlagen omvat het centrum van Sint-Kwintens-Lennik. Dit omvat grofweg de Markt met de belangrijkste omliggende straten. De motivering tot afbakening komt in een later hoofdstuk van deze nota aan bod. Figuur 2: Afbakening plangebied 6 SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN 2 BELEIDSKADER 2.1 Structuurplanning De ruimtelijke structuurplannen als kader De opmaak van het beoogde RUP kadert in de beoogde visie van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan Lennik, dat op 23 augustus 2012 door het besluit van de bestendige deputatie werd goedgekeurd. Dit structuurplan toont de beleidsvisie en ontwikkelingsperspectieven voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen in de gemeente. Ook in het provinciaal ruimtelijk structuurplan Vlaams Brabant en het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) zijn beleidsvisies uitgewerkt die relevant zijn voor het RUP. 2.1.1 Uitvoering van het RSV Op 23 september 1997 werd het eerste Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) definitief vastgesteld door de Vlaamse Regering. Het grondbeginsel van het RSV is het realiseren van een duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Het tegengaan van de verdere verspreiding van stedelijke functies en de versnippering van de open ruimte is daarbij een belangrijke doelstelling. Het RSV maakt een onderscheid tussen: stedelijke gebieden en stedelijke netwerken, buitengebied, gebieden voor economische activiteiten en lijninfrastructuren. In de inleiding van het RSV wordt de nood aan een kader voor de ruimtelijke ordening gebaseerd op duurzame ontwikkeling als centraal thema naar voor geschoven. Het RSV kreeg inmiddels reeds een beperkte herziening, deze herziening heeft geen impact op dit dossier. Figuur 1: situering van Lennik op de schematische weergave van de ruimtelijke visie op Vlaanderen (bron: RSV, 1997) SCOPINGSNOTA RUP BOUWLAGEN EN WOONLAGEN Lennik behoort tot het buitengebied Lennik behoort tot de Groene Gordel - een deel van het Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel - en is tevens gelegen in het Pajottenland. In de delen van de gemeenten in het Vlaams strategisch gebied rond Brussel, waar de ‘groene gordel’ aanwezig is en Lennik toe behoort, wordt een buitengebiedbeleid gevoerd. In het buitengebied overweegt de open, onbebouwde ruimte. De ruimtelijke structuur van het buitengebied wordt bepaald door de natuurlijke en de agrarische structuur, de nederzettingsstructuur en de infrastructuur.