2014-2024 Plani i Menaxhimit të Parkut Kombëtar të Prespës në Shqipëri PPLLAANNII II MMEENNAAXXHHIIMMIITT II PPAARRKKUUTT KKOOMMBBËËTTAARR TTËË PPRREESSPPËËSS NNËË SSHHQQIIPPËËRRII 22001144--22002244 1 Plani i Menaxhimit të Parkut Kombëtar të Prespës në Shqipëri 2013-2023 SHKURTIME ALL Monedha Lek a.s.l. Mbi nivelin e detit BCA Konsulent për ruajtjen e biodiversitetit BMZ Ministria Federale për Kooperimin Ekonomik dhe Zhvillimin, Gjermani CDM Mekanizmi për Zhvillimin e Pastër Corg Karbon organik DCM Vendim i Këshillit të Ministrave DFS Drejtoria e Shërbimit Pyjor, Korca DGFP Drejtoria e Pyjeve dhe Kullotave DTL Zevendes Drejtues i Ekipit EUNIS Sistemi i Informacionit të Natyrës së Bashkimit Evropian GEF Faciliteti Global për Mjedisin GFA Grupi Konsulent GFA, Gjermani GNP Parku Kombëtar i Galicicës GO Organizata Qeveritare GTZ/GIZ Agjensia Gjermane për Bashkëpunim Teknik (Sot quhet GIZ) FAO Organizata e Kombeve të Bashkuara për Ushqimin dhe Bujqësinë IUCN Bashkimi Ndërkombëtar për Mbrojtjen e Natyrës FUA Shoqata e Përdoruesve të Pyjeve, Prespë KfW Banka Gjermane për Zhvillim LMS Vende për monitorimin afatgjatë LSU Njësi blegtorale MC Komiteti i Menaxhimit të Parkut Kombëtar të Prespës në Shqipëri METT Mjeti për Gjurmimin e Efektivitetit të Menaxhimit MoE Ministria e Mjedisit, Shqipëri MP Plan menaxhimi NGO Organizata jo-fitimprurëse NP Park Kombëtar NPA Administrata e Parkut Kombëtar NPD Drejtor i Parkut Kombëtar (aktualisht shef i sektorit të PK të Prespës të Drejtorisë së Shërbimit Pyjor, Korçë) PNP Parku Kombëtar i Prespës ÖBF AG Korporata Austriake Federale e Pyjeve PEEN Rrjeti Ekologjik Ndër-Evropian PPCC Komiteti i Koordinimit të Parkut të Prespës PPMC Komiteti i Menaxhimit të Parkut të Prespës (zëvendëson PPCC) PPNEA Shoqata për Ruajtjen dhe Mbrojtjen e Natyrës dhe Mjedisit në Shqipëri REDD Reduktimi i Emetimeve nga Shpyllëzimet dhe Degradimi i Pyjeve PEBLDS Strategjia Pan-Evropiane e Diversitetit Biologjik dhe Pejzazhit SAP Plani i Veprimit Strategjik për Parkun e Prespës (basenin e liqeneve të Prespës) SOM Lënda organike në tokë SPP Shoqata e Mbrojtjes së Prespës TL Drejtues i Ekipit UNDP Programi i Zhvillimit i Kombeve të Bashkuara WFD Direktiva Kuadër e Ujit ZGF Shoqata Zoologjike e Frankfurtit/Zoologische Gesellschaft Frankfurt/Frankfurt Zoological Society Foto e kopertinës: W.Fremuth 2011/2013 Versioni 06.02.2014 2 2014-2024 Plani i Menaxhimit të Parkut Kombëtar të Prespës në Shqipëri GRUPI I AUTORËVE Me kontributin e: Përgatitur nga Thimaq Lako, Zëvendës Drejtues i Ekipit, Inxhinier Pyjesh Wolfgang Fremuth, Drejtues i Ekipit, Shoqata Zoologjike Til Dieterich, Botanist, Ekspert e Frankfurtit Lulezim Shuka, Botanist, Ekspert Prof. Dr. Spase Shumka, Konsulent për Ruajtjen e Marko Jankovic, Ornitolog, Ekspert Olsi Duma, Përgjegjës i Administratës të Parkut Kombëtar Biodiversitetit Vasil Male, Specialist Parku, Administrata e Parkut Kombëtar Gottfried Pausch, Ekspert për Konservimin dhe Pylltarinë Mihallaq Qirjo Ekspert për Pylltarinë Michael Jungmeier, Ekspert për trajnimet Despina Kitanova, Eksperte Biologe Winfried Süss, Ekspert i ÖBF, Alois Schuschnigg, Ekspert i ÖBF, Dr. Dorothe Lütkemöller, Eksperte për studimin e tokave Jan-Michel Jockheck, Ekspert për studimin e tokave Genc Salja, Ekspert i GIS Dr. Tasos Dimalexis, NCC Ltd. (ekspert i menaxhimit të kallamishteve) Irene Koutseri, SPP (Ornitologe) Dr. Giorgos Fotiadis, (Ekspert i florës dhe habitateve të kallamishteve) Dr. Michael S. Vrahnakis, TEI of Larissa (Ekspert i florës e habitateve) Dr. Sinos Giokas, Universiteti i Patras (Ekspert i Invertebrorëve) Dr. Savas Kazantzidis, Organizata Greke e Bujqësisë “Demeter”, Instituti i Kërkimeve Pyjore (Ekspert për shpendët) Jan van der Winden, Bureau Waardenburg bv (Ekspert ndërkombëtar për menaxhimin e kallamishteve) Haris Nikolaou, SPP (Punonjës për kampionimin e peshqve) Dr. Olga Alexandrou, SPP (Ornitologe) Xenophon Pasoulas, NCC Ltd. (Ekspert i GIS) Margarita Tzali, NCC Ltd. (Inxhiniere mjedisi) Dolna Gorica/Gorica ë Vogel; Pustec/Liqenas, Korcë, 2013 3 2014-2024 Plani i Menaxhimit të Parkut Kombëtar të Prespës në Shqipëri Përmbajtja SHKURTIME 2 GRUPI I AUTORËVE ................................................................................................................................................................................... 3 PARATHËNIE ........................................................................................................................................................................................... 8 HYRJE ........................................................................................................................................................................................... 9 PËRMBLEDHJE ....................................................................................................................................................................................... 10 PJESA 1: PËRSHKRIMI I ZONËS ................................................................................................................................................................ 13 1.1. PARKU KOMBËTAR ................................................................................................................................................................ 14 1.1.1 OBJEKTIVAT PËR KRIJIMIN E PARKUT KOMBËTAR .................................................................................................................................... 18 1.1.2 KUADRI LIGJOR DHE RREGULLATOR PËR ZONAT E MBROJTURA NË SHQIPËRI ................................................................................................. 18 1.2 LEGJISLACIONI KOMBËTAR QË LIDHET ME ZONAT E MBROJTURA......................................................................................................... 19 1.2.1 NDËRTIMI INSTITUCIONAL ................................................................................................................................................................. 19 1.2.2. ANALIZA E AKTORËVE ....................................................................................................................................................................... 20 1.2.3. PESHKIMI ...................................................................................................................................................................................... 20 1.3 PËRSHKRIMI I EKOSISTEMEVE TË PARKUT KOMBËTAR TË PRESPËS...................................................................................................... 21 1.3.1. EKOSISTEMET UJORE .............................................................................................................................................................. 21 1.3.1.1 LIQENET DHE LIGATINAT ................................................................................................................................................................ 21 1.3.1.2 KALLAMISHTET ............................................................................................................................................................................... 21 1.3.2 EKOSISTEMET TOKËSORË .................................................................................................................................................................. 22 1.3.2.1 TIPET E VEGJETACIONIT .................................................................................................................................................................... 22 1.3.2.1.1 PYJET ............................................................................................................................................................................................ 22 1.3.2.1.1.1 FUNKSIONET E PYJEVE ............................................................................................................................................................ 22 1.3.2.1.2 FORMACIONET E VEGJETACIONIT: PYJET ME DUSHQE GJETHERËNËS. ZONA E DUSHKAJAVE ................................................................. 23 1.3.2.1.3 PYJET GJETHERËNËS ME AH ME FAGETUM MOESIACUM: ZONA E AHISHTEVE ..................................................................................... 23 1.3.2.1.4 Pyjet e përzjera të Ahut me Bredh ............................................................................................................................................. 24 1.3.2.1.5 PYJET ME VENJË ............................................................................................................................................................................ 24 1.3.2.1.6 VEGJETACIONI SUB-ALPIN ME SHKURRE XHUXHE ............................................................................................................................. 24 1.3.2.1.7 PYJET DHE FORMACIONET ME SHKURRE .......................................................................................................................................... 24 1.3.2.1.8 PYJET NË PRONËSI TË KOMUNËS ........................................................................................................................................................ 25 1.3.2.1.9 PYJET NË PRONËSI SHTETËRORE ......................................................................................................................................................... 25 1.3.2.2 KULLOTAT .....................................................................................................................................................................................