Fanal_1 [Converted].eps 12/7/2553 10:17:45 วารสารธรรมชาติและสิงแวดล่ อมของประเทศไทย Thailand’s Nature and Environment Journal วารสาร ปท ่ี 6 ฉบบทั ่ี 1 มกราคม - มนาคมี 2553 Vol.6 No.1 January - March 2010 ISSN 1905-0984 ทปรึกษา่ี Advisors มงขว่ิ ญั วชยาริ งสฤษดั ์ิ MingQuan Wichayarangsaridh อาระยา นนทโพธั เดชิ Araya Nuntapotidech ชนนทริ ทองธรรมชาต ิ Chanin Tongdhamachart สนตั ิ บญประคุ บั Santi Boonprakub บรรณาธิการทปรึกษา่ี Advisory Editor รศ.ประสงค เอยมอน่ี นตั Assoc. Prof. Prasong Eiam-Anant บรรณาธิการอำนวยการ Editor-in-Chief อภมิ ขุ ตนตั อาภากิ ลุ Abhimuk Tantihabhakul กองบรรณาธิการ Editorial Board มงขว่ิ ญั ธรศริ กิ ลุ Mingkwan Thornsirikul ชาญวทยิ ทองสมฤทธั ์ิ Chanwit Thongsamrit สารกาิ จตตกานติ พ ชยิ Sarika Chittakanpitch ประเสรฐิ ศริ นภาพริ Prasert Sirinapaporn วรศกดั ์ิ พวงเจร ญิ Warasak Phuangcharoen มธยาั รกษาสั ตยั Mathya Raksasataya อาร ี สวรรณมณุ ี Aree Suwanmanee พริ ณุ สยยะสั ทธิ พาน์ิ ชิ Phirun Saiyasitpanich ภทรั นทริ แสงใหส ขุ Pattarin Sanghaisuk เบญจมาภรณ วฒนธงชั ยั Benchamaporn Wattanatongchai องคณาั เฉลมพงศิ Angkana Chalermpong ณฏฐนั ชิ อศวภั ษู ตกิ ลุ Natthanich Asvapoositkul กฤษณา อศววั มลนิ นทั Kritsana Aussavavimonun คณะผประสานงานู Coordinators นำท้ พยิ ศรวงษี ฉาย Namtip Sriwongchay นลอิ บลุ ไวปรชี ี Ninubon Waipreechee อาทร วระเศรษฐกี ลุ Artorn Weerasetakul สริ ริ ตนั ศรเจรี ญิ Sirirat Sricharoen อมพรั หลอดำรงเก ยรตี ิ Amporn Lordamrongkiet ณพชญาิ วาจามธระุ Napichaya Wachamathura ดำเนินการจดพิมพั Publisher บรษิ ทั สนธิ ุ ครเอชี น่ั จำกดั Sinthu Creation Company Limited Fanal_1 [Converted].eps 12/7/2553 10:17:45 Editorial Notes บทบรรณาธิการ Editorial Notes ถงเวลาแลึ วท เราท่ี กคนตุ องตระหน กและใหั ความ It’s a time for everyone to pay attention สำคัญกับสิ่งรอบตัว และสิ่งมีชีวิตชนิดอื่นๆ ในระบบ and awareness not only for human ourselves, นิเวศของโลกใบนี้ นอกเหนือจากตัวของเรา และถึง but also to the environment and other living เวลาแลวท เราท่ี กคนตุ องช วยก นคั ำจ้ นชุ วี ตในระบบนิ เวศิ organism on the Earth. Again, it is a time และลดความเสยหายตี างๆ ทเก่ี ดขิ น้ึ รวมทงต้ั องป องก นั that we have to support living things in มิใหเกิดความสูญเสียตอทั้งชนิด ปริมาณของสิ่งมี ecosystems and mitigate their damages as ชีวิตและถิ่นที่อยูของสรรพชีวิตทั้งหลาย หรือที่เรียกวา well as, protect the loss both species and “ความหลากหลายทางชีวภาพ” ดังที่เปนมา ดังนั้น habitats or it is called “Biodiversity” as it has องคการสหประชาชาติจึงไดประกาศใหป ค.ศ. 2010 been reduced for a long time. The United เปนปสากลแหงความหลากหลายทางชีวภาพ โดย Nations declared this year (2010) to be ไดกำหนดหัวขอ (Theme) วา” “ความหลากหลาย the International Year of Biodiversity and its ทางชวภาพี เพื่อการพฒนาและการขจั ดความยากจนั ” theme was specifi ed as “Biodiversity for (Biodiversity for Development and Poverty Development and Poverty Alleviation” Alleviation) นอกจากนี้สำนักเลขาธิการอนุสัญญา Moreover, the Secretarial of the Convention วาความหลากหลายทางชีวภาพ ยังไดกำหนดคำขวัญ on Biological Diversity (CBD) issued (Slogan) ประจำปสากลแหงความหลากหลายทาง Slogan of International Biodiversity Year as ชีวภาพวา “ความหลากหลายทางชีวภาพ คือ ชีวิต คือ “Biodiversity is life, Biodiversity is our life” ชวี ตของเราทิ กคนุ ” (Biodiversityb is life, Biodiversity for encouraging of the World community is our life) เพื่อใหประชาคมโลกรวมมือกันพิทักษ on biodiversity protection in sustainable รักษาความหลากหลายทางชีวภาพใหดำรงอยูตอไป manner. Regarding Thailand launch for และในสวนของประเทศไทยโดยคณะรัฐมนตรีไดมี featuring remarks by UN’s declaration, the มติเมื่อวันที่ 22 ธันวาคม 2552 เห็นชอบและ Cabinet issued the resolution on December ประกาศใหป พ.ศ. 2553 เปนปสากลแหงความ 22nd, 2010 to declare this year as the หลากหลายทางชีวภาพเชนเดียวกับนานาประเทศ Internation Year of Biodiversity (IYB) like ซ่งกองบรรณาธึ ิการขอรวมเฉลิมฉลองและขอเชิญชวน several nations. Therefore, the Editorial ทานผ อู านร วมก นจั ดกั จกรรมเนิ องในโอกาสป่ื สากลแห ง board would like to join the celebration ความหลากหลายทางชวภาพี เพอสร่ื างความร ู ความเขาใจ of IYB by encourage and raising public และความตระหนักรูใหแกทุกภาคสวนในสังคม awareness about the vital of biodiversity เพื่อใหเห็นถึงความสำคัญของความหลากหลาย plays in sustain life on Earth, support ทางชีวภาพ และรวมกันอนุรักษและใชประโยชนจาก ecosystem service and of its importance to ความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศอยาง human well-being. We, therefore, should ชาญฉลาด เพอคงไว่ื ซ งชน่ึ ดและปริ มาณของพิ ชและสื ตวั cooperate to conserve biodiversity for และสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ใหคงอยูสืบไปถึงลูกหลาน sustainable use for the next generation. สารบัญ Content 5 ภาพขาว News 5 8 สัมภาษณผูรู INTERVIEW 8 18 บทความพิเศษ SPECIAL ARTICLE 18 18 สรางอาชีพ-สรางชีวิต Teen-Tok Royal Project 18 บนเสนทางสายกาแฟ Development Center and the กับศูนยพัฒนาโครงการหลวงตีนตก Improvement of the Community’s Quality of Life 24 สมดุลและความหลากหลาย BALANCE AND DIVERSE 24 24 การจัดการอุทยานแหงชาติดอยอินทนนท Doi Inthanon National Park Management 24 เพื่อการทองเที่ยวอยางยั่งยืน for Sustainable Tourism 32 วันพื้นที่ชุมน้ำโลก World Wetlands Day 32 38 ชั้นคุณภาพลุมน้ำ Watershed Class 38 เครื่องมือสำหรับบริหารจัดการลุมน้ำ Watershed Management Instrument 44 ปลาหมึกในนานน้ำไทย Cephalopods in Thai waters 44 50 สิ่งแวดลอมและมลพิษ ENVIRONMENT AND POLLUTION 50 50 การทองเที่ยวเชิงนิเวศ Ecotourism 50 56 เมืองกาญจน : Kanchanaburi: Dam safety... 56 ความปลอดภัยจากเขื่อน... ที่รอการพิสูจน Truth to be Proved 64 ถูโหลว มรดกโลกแหงที่ 36 ของจีน Tulou: the 36th World 64 Heritage of China 68 กอนจะปดเลม EPILOGUE 68 70 ปสากลแหงความหลากหลายทางชีวภาพ The International Year of Biodiversity 70 ขอคิดเห็นและขอเสนอใดๆ ที่นำเสนอในบทความตางๆ เปนของผูเขียน All comments and recommendations in this journal are exclusively of the anthors วารสารธรรมชาติและสิ่งแวดลอมของประเทศไทย 5 ภาพขาว NEWS ทส. เตรียมจัดกิจกรรมอนุรักษดอนหอยหลอด MNRE set up the conservation campaign at เนื่องในวันพื้นที่ชุมน้ำโลก Don Hoi Lod on the World Wetlands Day. 26 มกราคม 2553 ที่หองประชุมกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ On January 26th, 2010 at Conference Room of และสิ่งแวดลอม : ดร.ศักดิ์สิทธิ์ ตรีเดช ปลัดกระทรวงทรัพยากร Ministry of Natural Resources and Environment: ธรรมชาตและสิ งแวดล่ิ อม พรอมด วย นางสาวอาระยา นนทโพธั เดชิ Dr. Saksit Tridech, Permanent Secretary of Ministry รองเลขาธการสำนิ ักงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตั ิและ of Natural Resources and Environment, along with สงแวดล่ิ อม (สผ.) และนายประวมิ วฒุ สิ นธิ ุรองอธบดิ กรมทรี พยากรั Ms. Araya Nuntapotidech, Deputy Secretary - General, ทางทะเลและชายฝง (ทช.) แถลงขาวตอสื่อมวลชน เรื่อง “ทส. Offi ce of Natural Resources and Environmental เตรียมจัดกิจกรรมรณรงคอนุรักษดอนหอยหลอดเนื่องในวันพื้นที่ Policy and Planning (ONEP) and Mr. Prawim ชมนุ ำโลก้ (2 กมภาพุ นธั ) ในวนทั ่ี 1 กมภาพุ นธั 2553” ซงกระทรวง่ึ Wudthisin, Deputy Director of Department of Marine ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม โดย สผ. ในฐานะหนวยงาน and Coastal Resources (DMCR) hold a press ประสานงานกลางแหงชาติ อนุสัญญาวาดวยพื้นที่ชุมน้ำ และ conference on “MNRE will set up the conservation ทช.รวมก บจั งหวั ดสมั ทรสงครามุ และเครอขื ายอน รุ กษั ดอนหอยหลอด campaign at Don Hoi Lod on the World Wetlands กำหนดจะจัดกิจกรรมรณรงคในพ้ืนท่ีชุมน้ำดอนหอยหลอด Day (February 2nd) on February 1st, 2010. Ministry เนองในว่ื นดั งกลั าว of Natural Resources and Environment by ONEP, as the national focal point of the Convention on Wetlands, in collaboration with DMCR, Samut Songkhram Province and Conservation Network of Don Hoi Lod scheduled the campaign events in Don Hoi Lod wetlands on earlier mentioned date. ภาพขาว 6 Thailand's Nature and Environment Journal NEWS Caring for Wetlands an answer to Climate “Caring for Wetlands an answer to Climate Change” Change : โลกรอนบรรเทาได หากใสใจในพื้นที่ชุมน้ำ On February 1st, 2010, Mr. Suwit Khunkitti, Minister of 1 กุมภาพันธ 2553 : นายสุวิทย คุณกิตติ รัฐมนตรีวาการกระทรวง Natural Resources and Environment presided over ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เปนประธานเปดกิจกรรมรณรงค campaign events of the World Wetlands Day (February เนองในว่ื นพั นท้ื ช่ี มนุ ำโลก้ (2 กมภาพุ นธั 2553) ณ บรเวณศาลกรมหลวงิ 2nd, 2010) at the shrine area of Admiral Prince Abhakara ชมพรเขตอุ ดมศุ กดั ์ิ ดอนหอยหลอด ตำบลบางจะเกรง็ จงหวั ดสมั ทรสงครามุ Kiartivongse, Prince of Chumpon, Don Hoi Lod, Bang Jakreg เมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ 2553 ซึ่งกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ District, Samut Songkhram Province. The campaign was สิ่งแวดลอม โดยสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและ organized by a national focal point of the Convention สงแวดล่ิ อม ในฐานะหนวยงานประสานงานกลางแห งชาต ของอนิ สุ ญญาั on Wetlands, the Offi ce of Natural Resources and วาด วยพ นท้ื ช่ี มนุ ำ้ และกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝั งร วมก บจั งหวั ดั Environmental Policy and Planning and the Department of สมุทรสงครามและเครือขายอนุรักษดอนหอยหลอดจัดกิจกรรมดังกลาว Marine and Coastal Resources, in collaboration with Samut ภายใตห ัวขอ “โลกรอนบรรเทาได หากใสใจในพื้นที่ชุมน้ำ” หรือ Songkhram Province and Conservation Network of Don “Caring for Wetlands an answer to Climate change” Hoi Lod. The theme of “Caring for Wetlands an answer to ซึ่งสำนักเลขาธิการอนุสัญญาวาดวยพื้นที่ชุมน้ำกำหนดขึ้น เพื่อเปน Climate change” was imposed by the Secretariat of the การแสดงความสัมพันธระหวางการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศกับความ Convention on Wetlands to demonstrate the relationship เสื่อมโทรมของพื้นที่ชุมน้ำรวมถึงเปนตัวเรงของปญหาอัตราการลดและ between climate change and deterioration of wetlands การสูญเสียของความหลากหลายทางชีวภาพ including the problem of the decreased rate and loss of biodiversity. วารสารธรรมชาติและสิ่งแวดลอมของประเทศไทย 7 ครบรอบวันสถาปนา สผ. ONEP Foundation Day Anniversary 19 กุมภาพันธ 2553 : สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากร On February 19th, 2010, Offi ce of Natural Resources ธรรมชาติและสิ่งแวดลอมจัดงานครบรอบวันสถาปนา 35 ป สผ. (20