Republiek Suriname District Para District Strategisch Ontwikkelingsplan 2008 e.v. Republiek Suriname District Para DISTRICT PARA DISTRICT STRATEGISCH ONTWIKKELINGSPLAN Vicieuze cirkel Als ik blijf kijken zoals ik altijd heb gekeken blijf ik denken zoals ik altijd dacht. Als ik blijf denken zoals ik altijd heb gedacht blijf ik geloven zoals ik altijd heb geloofd. Als ik blijf geloven zoals ik altijd heb geloofd blijf ik doen zoals ik altijd heb gedaan. Als ik blijf doen zoals ik altijd heb gedaan blijft mij overkomen wat mij altijd overkomt. Kristien van Eeckhout District Strategisch Ontwikkelingsplan 2008 Pagina 2 van 116 Republiek Suriname District Para Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 3 LIJST VAN ACTIVITEITEN MATRICES, TABELLEN EN FIGUREN 6 VOORWOORD 8 TECHNISCHE NOTITIE 9 GEBRUIKTE METHODOLOGIE 9 INLEIDING 10 DE MAATSCHAPPELIJKE CONTRACTEN 11 Mondiale duurzaamheid 12 ALGEMENE INFORMATIE PARA 13 GEOGRAFISCH 13 CULTUUR 13 DEMOGRAFIE 13 BESTUURLIJK 13 BELEIDSPRIORITEITEN 15 VISIE EN MISSIE 15 Verdienpoten van het district 15 Probleemgebieden 15 Waarden en voorwaarden voor ontwikkeling 15 Waarden 15 Voorwaarden voor ontwikkeling 16 ONTWIKKELINGSBELEID 16 LOKAAL BESTUUR EN DECENTRALISATIE 16 RECHTSHANDHAVING, OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID 20 FACILITERING PRIVATE SECTOR 22 ECONOMISCHE ONTWIKKELING 25 WATER 25 District Strategisch Ontwikkelingsplan 2008 Pagina 3 van 116 Republiek Suriname District Para Districtsverordeningen Water Autoriteit Para 26 Voorlichting 26 Waterwinning 26 BENUTTING VAN OPPERVLAKTE WATER 28 Recreatie en Toerisme 28 Agrarische sector 32 Agricultuur binnen de Caricom 37 GROND 39 Plantages 39 Dorpen 39 Bosbouw en Houtverwerking 41 Milieuvriendelijke benutting van natuurlijke hulpbronnen 45 HANDEL EN INDUSTRIALISATIE 46 TRANSPORT 48 BOUW EN CONSTRUCTIE 49 Nutsvoorzieningen 51 Energievoorziening 51 Watervoorziening 53 Communicatiesector 54 RUIMTELIJKE ORDENING, GRONDBELEID EN VERSTEDELIJKING 56 Ruimtelijke ordening en bestemming 56 Verstedelijking 58 SOCIALE EN MENSELIJKE ONTWIKKELING 60 Armoedebestrijding 60 Onderwijs en volksontwikkeling, jeugd 62 Sport 66 Gezondheidszorg 67 Huisvesting 69 Milieumanagement 71 BIJLAGEN 73 COMMISSIELEDEN PARA 74 ACTIVITEITEN PER BELEIDSDOMEIN EN BEGROTINGEN 76 VERORDENINGEN 76 TRAINING/VOORLICHTING /CAPACITEITSVERSTERKING 77 District Strategisch Ontwikkelingsplan 2008 Pagina 4 van 116 Republiek Suriname District Para ONDERZOEK 78 FORMULEREN VAN BELEIDSPLAN 78 INSTELLEN AUTORITEIT 78 BELANGRIJKE ANDERE ACTIVITEITEN: 79 STIMULEREN VAN DUURZAME SAMENLEVINGEN 82 GEZONDE STEDEN - GEZONDE GEMEENSCHAPPEN 84 BIODIVERSITEITSVERDRAG 85 85 District Strategisch Ontwikkelingsplan 2008 Pagina 5 van 116 Republiek Suriname District Para Lijst van Activiteiten Matrices, tabellen en figuren Matrix 1: Activiteitenmatrix voor Decentralisatie en Bestuur ................................................................................................................................................... 18 Matrix 2: Activiteitenmatrix voor Rechtshandhaving, openbare orde en veiligheid .......................................................................................................... 21 Matrix 3: Activiteitenmatrix voor Facilitering private sector ..................................................................................................................................................... 23 Matrix 4: Water ...................................................................................................................................................................................................................................... 27 Matrix 5: Toerisme ................................................................................................................................................................................................................................ 30 Matrix 6: Agrocultuur ........................................................................................................................................................................................................................... 34 Matrix 7: Agromatrix Conceptual Framework .............................................................................................................................................................................. 38 Matrix 8: Grondbeheer en duurzame grond benutting ............................................................................................................................................................... 40 Matrix 9: Bosbouw en houtverwerking ........................................................................................................................................................................................... 43 Matrix 10: Natuurlijke hulpbronnen ................................................................................................................................................................................................. 45 Matrix 11: Handel en industrialisatie ............................................................................................................................................................................................... 47 Matrix 12: Activiteitenmatrix voor Transport ................................................................................................................................................................................ 49 Matrix 13: Activiteitenmatrix voor Bouw en Constructie ........................................................................................................................................................... 50 Matrix 14: Activiteitenmatrix voor Energievoorziening .............................................................................................................................................................. 52 Matrix 15: Activiteitenmatrix voor Watervoorziening .................................................................................................................................................................. 53 Matrix 16: Activiteitenmatrix voor Communicatie ........................................................................................................................................................................ 55 Matrix 17: Grondbeleid ........................................................................................................................................................................................................................ 57 Matrix 18: Ruimtelijke ordening ........................................................................................................................................................................................................ 57 Matrix 19: Verstedelijking ................................................................................................................................................................................................................... 59 Matrix 20: Armoedebestrijding .......................................................................................................................................................................................................... 61 Matrix 21: Onderwijs en Jeugd ......................................................................................................................................................................................................... 63 Matrix 22: Sport ..................................................................................................................................................................................................................................... 66 Matrix 23: Gezondheidszorg .............................................................................................................................................................................................................. 68 Matrix 24: Huisvestingsbevordering ............................................................................................................................................................................................... 69 Matrix 25: Milieumanagement ........................................................................................................................................................................................................... 72 Tabel 1 : Aantal inwoners per ressort 13 Tabel 2 : Oppervlakte van de ressorten in Para 14 District Strategisch Ontwikkelingsplan 2008 Pagina 6 van 116 Republiek Suriname District Para Lijst van afkortingen DSOP DISTRICT STRATEGISCH ONTWIKKELINGSPLAN DLGP DECENTRALISATION OF LOCAL GOVERNMENT PROGRAMME SWOT STRENGHTS WEAKNESSES OPPORTUNITIES THREATS MOP MEERJAREN ONTWIKKELINGS PROGRAMMA WRO WET REGIONALE ORGANEN District Strategisch Ontwikkelingsplan 2008 Pagina 7 van 116 Republiek Suriname District Para Voorwoord Met duurzaamheid doelen we op de kwaliteit van drie dimensies van onze leefomgeving: de ecologische, de sociaal-culturele en de economi-sche kwaliteit, kortom Planet, People & Profit. People heeft betrekking op Om tot dit district strategisch ontwikkelingsplan te komen is gekozen voor een onderwerpen als veiligheid, sociale contacten en woonklimaat. Planet gaat vernieuwende visie op ontwikkeling. Immers ook voor ontwikkeling geldt, over milieubelasting en het landschappelijke uiterlijk van gebieden. Profit zoals verwoord in het gedicht vicieuze cirkel, dat: “Als je verandering wilt, zul staat