TEMAT NUMERU | LEAD STORY BURSZTYNISKO THE AMBER MAGAZINE No. 43 | 2019 Marzec (March) Cena 20 PLN (w tym 5% VAT) 4 0 9 2 BIAŁY BURSZTYN POGROMCY MITÓW TRENDY 2019 9 0 WHITE AMBER MYTH BUSTERS TRENDS 2019 4 4 6 1 7 7 The Amber Magazine 43 | 2019 1 9 ISSN 1644-0927 Nakład 2.500 szt. TEMAT NUMERU | LEAD STORY 2 Bursztynisko 43 | 2019 Drodzy Czytelnicy, BURSZTYNISKO NR 43 THE AMBER MAGAZINE ddajemy w Państwa ręce nowy numer naszego magazynu poświęconego 2019 Marzec (March) Obursztynowi: Bursztynisko – The Amber Magazine. Ponieważ zainteresowa- nie tematem bursztynu - złota północy - rośnie i potrzebna jest rzetelna wiedza, Redaktor naczelny | Editor-in-chief Jacek Szwedo [email protected] zdecydowaliśmy się, by w nowej formie Bursztynisko trafiło do szerokiej rzeszy Sekretarz redakcji | Editorial secretary odbiorców. Jest to już 43. numer, bowiem czasopismo wydawane przez Między- Agnieszka Klikowicz-Kosior [email protected] narodowe Stowarzyszenie Bursztynników ukazuje się ponad 20 lat. Tak jak żywica Zespół redakcyjny | Editorial board przez miliony lat przekształcała się w bursztyn – tak i nasz magazyn zmieniał się Michał Kosior [email protected] w ciągu tych dwóch dekad. Ewa Rachoń [email protected] owa , odświeżona formuła skierowana jest do każdego, również niebran- Anna Sobecka [email protected] Nżowego Czytelnika, zainteresowanego szeroko rozumianymi zagadnieniami Korekta językowa | Editorial assistance związanymi z tak niezwykłą materią jaką jest bursztyn. W Bursztynisku znajdą Maria Fijałkowska [email protected] Państwo relacje z rozmaitych wydarzeń, targów, wystaw i pokazów mody i biżuterii, Opracowanie graficzne i skład | Design and DTP reportaże i wywiady, artykuły związane ze złożami i wydobyciem bursztynu, teksty Małgorzata Siudak [email protected] o badaniach bursztynu i zawartych w nim inkluzji pradawnych organizmów, kolek- Reklama i marketing | Advertising and marketing Michał Kosior [email protected] cjach i kolekcjonerach, ciekawostki oraz prezentacje historycznej i współczesnej Tłumaczenie | Translation bursztynowej biżuterii. Obalamy mity związane z bursztynem oraz prezentujemy Dorota Górak-Łuba, Małgorzata Siudak, Jacek Szwedo go w jego współczesnej, ciekawej i atrakcyjnej odsłonie. Przedstawiamy także Projekt okładki | Cover design sylwetki osób związanych z bursztynem. Agnieszka Klikowicz-Kosior miany, które zaszły w ciągu ostatnich lat, mogą Państwo prześledzić w naszym Na okładce | Cover archiwum na platformie ISSUU. Piszcie do nas na na [email protected] … Amber Look Project 2017 Z Fashion: Michał Starost I zapraszam do lektury. Biżuteria: A2 Jewellery Foto: Justyna Woźniak Face Fabric Jacek Szwedo Modelka: Manuela Pallach Redaktor naczelny A2 Jewellery ul. Mariacka 40/41 Gdańsk Dear Readers, www.a2jewellery.com fb:A2jewellery e are giving you a new, refreshed issue of our magazine dedicated to amber WBursztynisko - The Amber Magazine. Because interest in the subject of Archiwum poprzednich numerów | Archives amber - the gold of the north is growing and reliable knowledge is needed, we www.issuu.com/internationalamberassociation decided to go to a wider audience in a new shape. This is already the number 43, because the magazine issued by the International Amber Association has been published for over 20 years. Just as resin has transformed into amber for millions of years - so also our magazine has changed over the time. he new, refreshed formula is addressed to every non-professional Reader inte- Druk: Normex Nakład | Print run: 2.500 egz Trested in broadly understood issues related to such unusual matter as amber. In Bursztynisko - The Amber Magazine, you can find reports on various events, ISSN 1644-0927 fairs, exhibitions and fashion and jewelry shows, reports and interviews, articles related to amber deposits and amber excavation, amber research and entombed Wydawca | Publisher Międzynarodowe Stowarzyszenie Bursztynków in it inclusions of ancient organisms, collections and collectors, curiosities and International Amber Association presentations of historical and contemporary amber jewelry. We refute the Warzywnicza 1, 80-838 Gdańsk, Poland myths associated with amber and present it in its contemporary, interesting and +48 58 58 000 22 attractive version. We also present the profiles of people associated with amber. he changes that have occurred in recent years can be traced in our archive Ton the ISSUU platform. Write to us at [email protected] .... and I invite you Wydawca zastrzega sobie prawo do skracania i adjustacji tekstów. Publikacja jest chronio- to lecture of our magazine. na przepisami prawa autorskiego. Reprodukcja lub przedruk wyłącznie za zgodą Wydawcy. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treści materiałów reklamowych. Jacek Szwedo The publisher reserves the right to change the content of the articles. This publication is copyright. Reprinting in whole or in part only with the publisher’s consent. The publisher is Editor-in-chief not responsible for the content of advertising materials. The Amber Magazine 43 | 2019 1 OFFICE | GALLERY | LABORATORY INTERNATIONAL AMBER ASSOCIATION We have been associating amber lovers since 1996 The International Amber Association is the group of people who work to promote amber - artists, jewelery producers, vendors, scientists, gemmologists, museum professionals,collectors and amber lovers. The main goals of the IAA are to promote amber and amber jewellery, disseminate knowledge about amber and its values, exchange contacts and solve industry problems together. International Amber Association office | gallery | laboratory Warzywnicza 1 Str. 80-830 Gdańsk POLAND (+48) 58 580 00 22 Follow us: www.amber.org.pl @InternationalAmberAssociation @amber.org.pl [email protected] 2 Bursztynisko 43 | 2019 SPIS TREŚCI | TABLE OF CONTENTS BURSZTYNISKO THE AMBER MAGAZINE No. 43 | 2019 Marzec (March) 4 O sztormie... About the storm... Piotr Dyndul 7 BURSZTYNOWE OKRUCHY | AMBER CRUMBS WYDARZENIA | EVENTS 17 MSB promuje bursztyn The IAA promotes amber Michał Kosior KONKURSY | CONTESTS 64 Prezentacje 2018 Srebro i bursztyn TEMAT NUMERU | LEAD STORY Presentation 2018 Silver and Amber 24 Biały Bursztyn Małgorzata Siudak White Amber Agnieszka Klikowicz-Kosior, Michał Kosior 66 Amberif Design Award 2019 LUDZIE BURSZTYNU | AMBER PERSONALITIES BURSZTYNOWE IMPRESJE | AMBER IMPRESIONS 28 Prezydent Światowej Stolicy Bursztynu 68 Bursztynowe centrum Polski Mayor of the World Capital of Amber The amber centre of Poland Adam Pstrągowski, Michał Kosior Olga Podfilipska-Krysińska 33 Prof. dr hab. Ryszard Szadziewski Bursztynnik Roku 2018 70 Z KOPI o bursztynie Amber Personality of the 2018 With KOPI about amber Bartłomiej Kentzer Małgorzata Siudak 36 Prof. Andrzej Szadkowski - artysta i pedagog 72 Kilka zasad: jak dbać o biżuterię z bursztynem Prof. Andrzej Szadkowski - artist & teacher Several rules: on how to care for amber jewellery Anna Sobecka Agnieszka Klikowicz-Kosior, Stanisław Jacobson KOLEKCJE BURSZTYNU | AMBER COLLECTIONS HISTORIA | HISTORY 40 Muzeum Bursztynu w Połądze 74 Jak mógł wyglądać średniowieczny różaniec krzyżacki? Palanga Amber Museum What could a medieval rosary of a Teutonic knight have looked like? Sigita Bagužaite-Talačkiene Eryk Popkiewicz 78 Gra we flirt z kolekcji gdańskiego Muzeum Bursztynu. WYSTAWY | EXHIBITIONS Flirting game in the collection of the Gdańsk Amber Museum 44 Janusz Wosik – in memoriam Joanna Grążawska Renata Adamowicz 48 Black’n’Amber RECENZJE | REVIEWS Małgorzata Siudak 82 Bursztynowa komnata 50 Bursztyny świata Amber Room The Ambers of the World Ewa Rachoń Bartłomiej Kentzer 52 Kolory bursztynu INKLUZJE W BURSZTYNIE | AMBER INCLUSIONS The Colours of Amber 84 Uwagi o pchłach w bursztynie bałtyckim – skok ku szerszej wiedzy Maria Fijałkowska Remarks about fleas in Baltic amber - jumping to more knowledge 54 JOYA Barcelona Art Jewellery & Objects Christel Hoffeins Sława Tchórzewska 92 Inkluzje: wyobraźnia kontra rzeczywistość Inclusions: Imagination vs. reality TRENDY | TRENDS Agnieszka Klikowicz-Kosior, Elżbieta Sontag 56 Trendbook 2019 Sławomir Fijałkowski POGROMCY MITÓW | MYTH BUSTERS 60 Trendy Wiosna-Lato 2019 96 Czy można pozyskać DNA z bursztynu? Trends Spring-Summer 2019 Can DNA be extracted from amber? Anna Raczyńska Karol Szawaryn The Amber Magazine 43 | 2019 3 O sztormie... About the storm... IOTR YNDUL P D Baltic beach, 2 January, night-time. Tiny grains of sand and water drops rush with enormous speed hitting me in the face. The frightening roar of Noc, 2 stycznia, nadbałtycka plaża. Drobinki piasku oraz krople wody massive crashing waves. You can’t open your eyes or breathe in freely. pędzą z ogromną prędkością uderzając mnie w twarz. Przeraźliwy I go back to the car. I am completely drenched. huk rozbijających się wielkich fal. Nie da się ani otworzyć oczu, ani We had known about this storm for many days before it became złapać swobodnie powietrza. Wracam do auta. Jestem całkowicie news all over the media. Each of us, amber harvesters, follows the wind przemoczony. and wave forecasts every day starting from October. O tym sztormie wiedzieliśmy już na wiele dni przed tym, jak stało Now it’s force 8 at sea, the wind gives its energy off to the water, się to wiadomością we wszystkich mediach. Każdy z nas - poławiaczy wreaking havoc on the beaches. bursztynu- od października śledzi prognozy dla wiatru i fal codziennie. The beach entrances were hastily walled off with sandbags for the Teraz na morzu ósemka, wiatr oddaje swoją energię wodzie, żywioł water not to force its way inland. demoluje plaże. Wejścia zostały pośpiesznie