advocatenblad nr. 10 | november 2013 Typisch Teeven Wat drijft de staatssecretaris? » Ook kleinere kantoren gaan internationaal » Advocatuur drukte enorm stempel op tweehonderd jaar politiek » Hoogleraar toezichtrecht Bart Joosen: 'Banken willen alleen nog maar ervaren advocaten' MAOV DÉ ARBEIDSONGESCHIKTHEIDS VERZEKERING VOOR U! Arbeidsongeschiktheid heeft een grote impact op uw leven en carrière. Weet u wat er gebeurt met uw inkomen als u door omstandigheden niet meer kunt werken? Een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) kan uw wegvallende inkomen (deels)opvangen. Mutsaerts helpt met persoonlijk en onafh ankelijk advies afgestemd op u en de specifi eke karakteristi eken van uw beroepsgroep. Voor iedere advocaat die het goed wil regelen! Naast het geven van advies ontwikkelt Mutsaerts voor advocaten speciale verzekeringen. Onze adviseurs weten wat er in uw branche speelt en nemen geen genoegen met standaardoplossingen. Met onze M-AOV bieden wij een AOV met uitgebreide voorwaarden en met verreweg de scherpste premiestelling. Afh ankelijk van de aanvangsleeft ijd, scheelt u dit 25 tot 70% over de gehele loopti jd. Onze M-AOV is een collecti eve verzekering specifi ek voor de advocatuur en notariaat en is exclusief verkrijgbaar bij Mutsaerts. De belangrijkste voordelen: • Beroepsarbeidsongeschiktheid gedurende de hele loopti jd. • Ongekend scherpe premies. • Mogelijkheid tot meeverzekeren van vaste lasten. • Zowel individueel mogelijk als op collecti eve basis voor alle partners. • Hoge verzekerde bedragen mogelijk (maximaal 350.000 euro op jaarbasis). • Mogelijkheid eindleeft ijd tot 67 jaar. Natuurlijk staan onze medewerkers alti jd voor u klaar om uw vragen te beantwoorden. Om uw specifi eke situati e goed te bekijken. Neem gerust contact met ons op. MVERZEKERINGEN EXCLUSIEF VOOR ADVOCATEN, NOTARISSEN, GERECHTSDEURWAARDERS EN ACCOUNTANTS M-verzekeringen is een product van Mutsaerts Ringbaan West 240 • Tilburg • T 013 594 28 28 • [email protected] • www.mutsaerts.nl Inhoud Rechtsbijstand In beeld Jaarcongres 16 24 40 Justitie verdeelt De advocaat­politicus Hendriksen maakt en heerst Advocaten zijn sterk vertegenwoor­ zijn entree De voorgenomen bezuinigingen digd in de politiek, als Tweede of Toezicht op de advocatuur, bezui­ op gefinancierde rechtsbijstand Eerste Kamerlid, staatssecretaris of ni gingen op gefinancierde rechts­ zijn niet mis: 91 miljoen euro. Toch minister. Dat blijkt uit onderzoek bijstand, verhoging van de griffie ­ blijft massaal protest van advocaten naar het aantal advocaten actief in rechten. In zijn openingsspeech tot nu toe uit. Zijn ze moe gestre­ politiek Den Haag gedurende het tijdens het jaarcongres van de Orde den? Of dreigt een gebrek aan tweehonderdjarig bestaan van het van Advocaten, hekelde de nieuwe lan­ solidariteit? Koninkrijk. delijke deken deze politieke plannen. Actualiteiten Reportage Achtergrond Mediation Transfers 3 Van de deken: 18 Op komst: 34 Zaken over de dijken 47 ‘Praatstok’ beslecht ruzie 53 Wie, wat, waar? Blij met zorgvuldigheid digitale revolutie 4 Intussen op het Binnenhof Analyse Reactie Uitspraken 5 Column Matthijs Kaaks Interview 13 Cassatieberoep: 48 Controleer kwaliteit tolken 57 Van de Geschillen- 7 ‘Mijn hart en ziel 20 ‘Banken willen beperkingen aan commissie liggen bij mijn werk alleen nog maar de beperking Even opfrissen 59 Van de tuchtrechter als advocaat’ ervaren advocaten’ 43 Zó werkt bewijsbeslag 49 Gezag van gewijsde, 8 Kijk op recht hoe zat het ook alweer? 11 Fricties tussen de fracties Cover HRM 28 Typsich Teeven 44 Advocaat gaat de boer op Historie 45 Column Dolph Stuyling 51 Gedreven grondlegger de Lange Hoofdredacteur Vormgeving van Keken, Peter Kos, Peter Advertenties Adreswijzigingen Colofon Robert Stiphout Dimdim, Den Haag Louwerse, Juriaan Mensch, Kim Fenneke Rosier en Sdu Uitgevers klantenservice, van der Meulen, Joost Nan, Angela Bruins (media 070-378 98 80, Postbus 20014, 93e jaargang Journalistieke redactie Correctie Sabine Droogleever Fortuyn, Sandra Braakmann Gerhard van Roon, Robert adviseurs) 070-378 05 62 2500 EA Den Haag, www.sdu. Sanders, Tatiana Scheltema, www.sduadverteren.nl, nl/service; adreswijzigingen Hedy Jak en Mark Maathuis Druk Dolph Stuyling de Lange en [email protected], van advocaten: adres@ Senefelder Misset, Doetinchem Het Advocatenblad, het Redactie Marian Verburgh. Inzendtermijn: advocatenorde.nl Omslagfoto: mr. K.A. Boshouwers Citeerwijze nr. 11, 13 november 2013 officiële orgaan van de Redactionele bijdragen Bureau van de Orde Evert Jan Daniels / mr. A. Groenewoud Adv.bl. 2013-10, p. nr. 12/1, 4 december 2013 Nederlandse Orde van Bijdragen kunnen naar Neuhuyskade 94, 2596 XM Hollandse Hoogte Advocaten, verschijnt 12 mr. M.R. Maathuis Aan dit nummer werkten mee [email protected]. Abonnementen Den Haag Postbus 30851, keer per jaar (elke laatste mr. R. Malewicz Maarten Bakker, Hugo Per 500 woorden leveren Per jaar: 222,50 euro (incl. 2500 GW Den Haag info@ donderdag van de maand) mr. C.C. Oberman Bijleveld, Erik Jan Bolsius, deze 1 opleidingspunt op. verzend- en admini s- advocatenorde.nl en wordt uitgegeven door mr. M.A.R.C. Padberg Paula Boshouwers, Dimitry De redactie heeft het recht tratiekosten). Studenten: 070-335 35 35 Sdu Uitgevers. De van de Orde mr. L.H. Rammeloo de Bruin, Dineke van Dal, bijdragen in te korten. 111,25 euro. Jaarbanden: 39,95 Helpdesk: helpdesk@ onafhankelijke redactie stelt mr. drs. Th.C. van Schagen Olga van Ditzhuijzen, Farid euro (excl. verzendkosten). advocatenorde.nl de inhoud samen, behalve mr. B.J.R. Van Tongeren Sdu Uitgevers Haerinejad, Luuk Hamer, Losse nummers: 30 euro (excl. 070-335 35 54 Van de deken, Van de Orde en Gert Jan Schinkel (uitgever) Beeldredactie Walter Hendriksen, Emilie verzendkosten). Alle bedragen Tuchtrecht. Sandra Kroon (directeur Legal, Charlotte Helmer Hudig, Matthijs Kaaks, Kim ISSN 0165-1331 Tax & Regulatory) zijn excl. btw. Actualiteiten Kritisch advies Van de redactie ANP Foto: Stempels Het is bijna feest. Op 30 november 2013 begint de viering van het tweehonderdja­ rig bestaan van het Koninkrijk. Op die dag in 1813 zette de prins van Oranje voet op Nederlandse bodem na een jarenlange bal­ lingschap in Engeland. Eindelijk waren de jaren van Franse overheersing voorbij. Een ecent stelde de Raad van State dat ministerie het niet bonter dan sommige wel heel orangistische dichter schreef die Rhet wetsvoorstel voor elektronische andere ministeries. In 2011 was veertig dagen dat het volk bij de landing zo hard zou detentie slecht was onderbouwd. Toch procent van de adviezen aan het minis­ hebben gejuicht dat in Delft de grendels van hield verantwoordelijk staatssecretaris terie van Algemene Zaken kritisch. Maar de tombe van vader des vaderlands Willem Fred Teeven (VVD) vast aan het plan om aan dat departement werden dat jaar ook van Oranje ervan opensprongen. gevangenen met een enkelband naar huis slechts vijf adviezen verleend. Binnen­ De gekozen datum van 30 november om te sturen. Zijn kritische adviezen over landse Zaken en Koninkrijksrelaties (15,5 de festiviteiten te openen is ook wat oran­ de voorstellen van het ministerie regel procent), Economische Zaken, Landbouw gistisch, want waarom niet begonnen met of uitzondering? En stuit Veiligheid en en Innovatie (15,2 procent) en Volksge­ de proclamatie waarmee het zogeheten drie­ Justitie meer dan andere departementen zondheid, Welzijn en Sport (15,0 procent) manschap onder aanvoering van Gijsbert op weerstand van het adviesorgaan? sleepten in 2011 procentueel ook meer Karel van Hogendorp de onafhankelijkheid Op adviesaanvragen van het minis­ kritische adviezen binnen dan Veiligheid uitriep? Dat was op 17 november. En waarom terie van Veiligheid en Justitie geeft de en Justitie. niet 29 november genomen? Op die dag in Raad van State met enige regelmaat een Ook in 2012 oogstte Veiligheid en 1813 werd onze Grondwet, bijna de oudste kritisch advies (dictum 4, 5 en 6). Deze Justitie in absolute aantallen de meeste ter wereld, aangenomen. adviezen gaan onder meer over wetsvoor­ kritische adviezen (zeven). En ook in dat Gelukkig duurt het feest twee jaar (tot stellen, verdragen, nota’s van wijziging jaar hoorde het ministerie van Veiligheid 26 september 2015) en zijn er genoeg andere en ontwerpbesluiten. In 2011 bracht de en Justitie procentueel gezien niet tot de momenten te gedenken dan alleen de oranje­ Raad van State in totaal negentig advie­ ‘zware jongens’. Vergeleken met Defen­ getinte. Zo ontstond tweehonderd jaar gele­ zen uit aan het ministerie van Veiligheid sie (16,7 procent), Onderwijs, Cultuur en den ook het huidige politieke stelsel met een en Justitie, blijkt uit het Jaarverslag 2011 Wetenschap (11,4 procent), Economische Eerste en een Tweede Kamer. Voor het Advo- van de Raad van State. Daarvan waren er Zaken, Landbouw en Innovatie (10,3 pro­ catenblad is dit aanleiding om te onderzoeken acht met dictum 4 (‘niet dan nadat’), twee cent), Sociale Zaken en Werkgelegenheid welk stempel de advocatuur op tweehonderd met dictum 5 (‘niet aldus’) en één met dic­ (10,0 procent), Binnenlandse Zaken en jaar politieke geschiedenis drukte. Dat is tum 6 (‘niet’). In totaal kreeg 12,2 procent Koninkrijksrelaties (9,1 procent), Volks­ niet mis. Liefst een kwart van alle ministers van de aanvragen een ‘zwaar’ advies (dicta gezondheid, Welzijn en Sport (8,9 pro­ sinds 1813 blijkt advocaat te zijn geweest (zie 4­6). In absolute aantallen (elf) scoorde cent) kwam Veiligheid en Justitie er met pagina 24). Veiligheid en Justitie het hoogst aantal 8,1 procent redelijk vanaf. Van het aantal De canon van