KRISTIAN NAUPANG MAY 2019 | 1 editorial HLAWHTLING TÛRIN ZIR RAWH School luh a lo hun leh ta. Mahni zirna tûr school hrang hrangah naupangte kan lût leh ta suau suau mai a ni a. Kan uniform te, kan zirlaibu te uluk taka kan enkawl a, fai leh thianghlim, zahawm taka school kan kal theihna tûrin kan nu leh pa, chhûngte chauh ring lo ila, mahni inenkawl rual kan nih tawh phei chuan kan theihtâwpa fai leh nalha school kan kal hian kan taksa mai bakah, rilru \ha leh thianghlim min put tel r thei h hriat tûr a ni. Khawi school-ah nge i kal tiin hmun danga kan \hiante kan zâwt ngai em? Pâwl inang \heuh pawh school kalna azirin kan zir dân kalphung pawh a inang lo deuh mai thei e. Chutih rualin, a pawimawh leh kan tâna \ha ber tûr chu - khawi school-ah pawh kal ila, kan class leh school-ah a ti \ha ber, a thiam ber, fai ber, fel ber nih kan tum tûr a ni. A chhan pawimawh tak pakhat chu KRISTIAN NAUPANG kan nih vâng a ni. Kan zirlai kan tihchhiat te, kan fail fo te hian Kristian nih nên a inhmeh lo va, thiamna hi school kalna hmun avânga awm a ni ber lo va, keimahni kan inpêkna leh kan zir \hat dân azira lo awm a ni zâwk. School \ha leh luh man sâng deuhvah i zir thei lo a ni mai thei; mahse, in school tihming\hatu nih tum la, nangmah avânga miin chu school chu an lo hriat lâr theihna tûrin i theihtâwp chhuah rawh. Zirtîrtute thu âwih, zirlai ngaih pawimawh, lehkha zir taimâk leh Pathian biak tam hi kan tân a pawimawh ber. Hêngte hi \ha taka kan tihhlawhtlin chuan a hlâwkna chu keimahni bawkin kan seng leh dâwn a ni. Kum tâwpah result \ha tak neih i duh chuan kum tîr a\anga \an i lâk a ngai. Tu mahin an zirsak thei lo che a, tu mahin an exam sak dâwn lo che. Chuvângin, i zirlai \ha taka i pass theihna tûrin nangmah i pawimawh ber tih hriat reng tûr a ni. Lên tam lutuk te, computer leh mobile games khelh tam te, TV en tam te hian kan zirna a tichhe thei tih hriat tûr a ni. Hlawhtlinna chang tûrin Pathian hnênah dîl la, Pathianin hna a thawhsak theihna tûr chein i theihtâwp chhuah ve ang che. MAY 2019 | 2 KRISTIAN NAUPANG HLAWHCHHAMNA bulah HLAWHTLINNA - R. Lalrua eli, Intermediate Dept. Ramthar Vêng obby-a chuan ram \ha tak mai a lei thar a. A fan kual zawh chuan \ha a êm êm a. A huanah chuan pûk tê reuhB tê hi a siam a. Enkawl a ngaih avângin a huanah chuan a riak \hîn a. Bobby-a hi ringtu a ni lo va, Pathian a awm hi a ring lo a ni. Zâna a han mut te hian thâwm mak tak tak te hi a hre \hîn a, a châng chuan a hlau thei êm êm a ni. A huan chu a zau êm avâng chuan tui a mamawh hnem a, a huan bul deuh lawkah chuan tui laih chhuah a ngaiin a hria a. A lai a, hmun tam tak a laih pawhin a lai chhuak thei rêng rêng lo va. Hmun hla tak taka mi chawi a ngai \hîn a ni. Zânah chuan thâwm mak tak tak, ramhuai thâwm ang deuh deuh chu a hre leh a. A \hiante a hrilh chuan anni lah chuan chu huanah chuan ramhuai hi an lêng \hîn in an lo hrilh a. Bobby-a chu a rilru a mangangin a hlau êm êm a. A hlau lutuk chu a leina man aia tlâwm deuhin Jack-a hnênah a hralh ta ringawt mai a ni. Jack-a chu ringtu \ha tak, fel leh rilru \ha tak a ni a. Huan chu an en kual a, \ha a h êm avângin Pathian hnênah a hlân a, a enkawl \an ta a. Huanah chuan a riak a, a mut hmain Bible a chhiar a, a \awng\ai a, a mu ta a. Thâwm pawh a hre lo. A \henawmte chuan huan neitupa hmasa pawh ramhuaiten an va hbuai \hin thu an sawi a. Ani lah chuan, “Pathian nên kan awm dûn dâwn alâwm,” a a. Hlau hmêl pawh a pu lo va. A \henawmte chuan mak an êm êm a. A tûkah chuan tui laih chhuah \hain a hria a. A en kual a, tui laihna tûr \ha tak mai a KRISTIAN NAUPANG MAY 2019 | 3 hmu a. A laih hma chuan Pathian hnênah a \awng\ai a. A lai \an ta a. Rei pawh a laih hmain tui a rawn chhuak hawk hawk mai a. Ama in tûr leh a huan enkawlna tûr pawh a nei daih hle a. Pathian hnênah lâwmthu a sawi ta a ni. Bobby-a kha Pathian ringtu lo ni ve se chu Jack-a ang hian a hlawhtling ve ngei ang. Pathian kan rin a, a thu te kan âwih chuan kan hlawhchhamna bulah hian hlawhtlinna hi a awm thei a ni. MAY 2019 | 4 KRISTIAN NAUPANG Naupang rinawm ATHANA-III - Rev. H. Laldintluanga, Hnahthial Thingtlâng naupangte chuan school bân leh chawlh an nghahhlelh \hinna chhan chu daia vaha sava veh te, lui kal te a ni \hîn a. Athana pawh hian lui kal hi nuam a hle a, chakai khawrh te, lui tê han theh kanga nghavawk leh kaikuang han man te, aiâwt chiah te hi nuam a \hîn hle. Fûr ruah tui a tam deuh phei chuan lui lian deuh a\angin lui tê zâwkah sangha chi hrang hrang an rawn chho a, chûngte chu nghakuaiin an lo bât \hîn a. An khaw bul lawka an tuikhur lui phei chu chu anga nghakuaia sangha an man \hinna hmun chu a ni a. An \hiante nên nghakuai chiah tûrin an kal \hîn. Nghakuai chu dâwra lei mai tûr a awm loh pawhin hriauin an siam chawp mai \hîn a. Hriua kha an rawh lum a, a lum lai tak chuan an kual ta \hîn a, a themthiam deuh chuan nghakuai siam sa ang maiin an kual \hîn a. Chu h rualin hriau chuan kibâr a neih ve KRISTIAN NAUPANG MAY 2019 | 5 loh avângin sangha bah tawh chuan bah sual palha chhuah a awl bîk \hîn. Vawi khat chu Athana leh a \hiante chu an khaw bul lui têah nghakuai chiah tûrin an kal a, fûr ruahtui tam lai a ni a, ruahsûr bâna kal phei chuan chakai vâk chhuak man mai tûr a awm nual \hîn a ni. Sangha man sa dahna tûr leh chakai dahna tûr bâwm an keng a, chu ang chuan a \hiante nên chuan an kal ta a. Pi leh puten an duh miah lo \hin thil pakhat, he anga ram an chhuah dâwn leh sangha an man dâwna an serh tlat chu zahmawh sawi hi a ni a, an duh ngai lo a, hlawhchhamna an \hîn. Hemi ni hian an \hiante zînga mi, an aia nau deuh pakhat Kawitea a an koh chu an hruai tel ve a. Kawitea te chhûng hi zu zuar an ni a, a nu leh pate pawh hian \awngkan an duhtui lêm lo a, an inkhâwm ve ngai lo bawk. Chu a lui lam pana an kal lai chuan Kawitea chuan \awngkam tlahawlh deuh deuh leh zahmawh rawngkaiin fi amthu a thawh a, zu hmuna \awngkam ni âwm tak tak fi amthu bawlhhlawh tak tak a sawi chhuak a, an nuih chu a za viau naa lui kal dâwnin zahmawh an sawi ngai lo in an khap a, Athana leh a \hiante chuan an hau lai lai a. Lui an thlen thlâk chuan an nghakuai chawchah tûra khaini bâwm ruaka changpât an pai chu an la chhuak sap sap a, an nghakuaiah chuan an thil a; chuan, li lian deuh deuhah chuan an chiah a, sanghain a rawn zar veleh an phih vat a; chuan, sangha an man ta \hîn a ni. Chu a kawi hnih emaw lek an kal hnu chuan an \hianpa, kal lama zahmawh rawngkaia pâwt pâwt \hîn Kawitea chu a rawn \ê \hawt a, an han en chuan saphai lian deuh mai hian a lo hapa a lo zial \an mêk a lo ni a. Athana leh a \hiante chu rang takin an che vat a, an \hianpa Kawitea chhan tum chuan rang takin an che a. A \henin a taksa MAY 2019 | 6 KRISTIAN NAUPANG remchâng laiah chuan thing leh mau bung remchângin an lo vua a, Athana chuan a chempui ken chuan saphai luah tak chuan a sât fuh hlauh mai a, saphai chu a zal ta der mai a. Tichuan, Kawitea chu an chhan chhuak ta a, Kawitea chu a lo zial na hman \êp a, a thâwk pawh a buai deuh hman a; mahse, a \hianten huaisen taka an chhan avâng leh rang taka an chhan hman avângin rei lo teah a rawn pângngai leh ta a ni. Saphai chu a lo lian hle mai a, an han teh a, anni ang naupang hlam ruk zeta sei a ni a, a taksa pawh an malpui aiin a lian daih a. Tichuan, sangha man pawh chu buaipui zui tawh loin an saphai thah chu a puma hawn dân an ngaihtuah a, a nghâwngah hlui an thlung a, an hnûk haw ta a. Kawitea pawh a ipte leh a thil ken zawng zawng an ahsak vek a, ruakin an kal r a. Tichuan, in lamah an hawpui ta a ni. In an thlen chuan saphai an thah dân leh Kawitea an chhan chhuah dân chu an sawi a, khuaa mite chuan an \hianpa nunna chhan nâna huaisen taka an che chu an fakin an lâwm hle mai a.