MAGAZYN BEZPŁATNY / MAGAZYN FOR FREE / KOSTENLOSES HEFT / ISSN 1428-9857 SOMMER / LATO THE TOURIST NEWS_I LOVE WARMIA AND MASURIA 97/20 TOURISTISCHE NEWS_ICH LIEBE ERMLAND UND MASUREN SUMMER Rowerem przez Warmię i Mazury / Cycling in Warmia and Masuria / Mit dem Fahrrad durch Ermland und Masuren IŁAWA – TWÓJ PRZYJAZNY BRZEG / Iława – a friendly shore / Iława – Ihr freundliches Ufer PODRÓŻ W CZASIE W MUZEUM BUDOWNICTWA LUDOWEGO W OLSZTYNKU / Time travelling in the Folk Architecture Museum in Olsztynek / Museum für Volksarchitektur in Olsztynek – eine Reise in die Vergangenheit OD REDAKCJI FROM THE EDITOR / VON DER REDAKTION Od redakcji / from the editor / von der Redaktion armia i Mazury to krainy, Warmia and Masuria are the lands Ermland und Masuren gehören zu den których oblicze odkrywamy which can be rediscovered again and Landschaften, die wir immer wieder neu co rusz na nowo. Kiedy my- again. When you think know it all, some entdecken. Wenn wir denken, dass wir ślimy,W że znamy już wszystkie obiekty, new attraction pops up that you have not bereits alle Objekte, Attraktionen und atrakcje i atuty, pojawia się coś, czego seen before. So there is always something Vorteile kennen, taucht etwas auf, das do tej pory nie dostrzegliśmy. Dlatego new to share with you in our mazagine wir vorher nicht bemerkt haben. Deshalb pomysłów do wypełnienia kart Love ‘Love W_M’. werden uns nie die Ideen ausgehen, um W_M chyba nigdy nam nie zabraknie. Love W_M-Karten auszufüllen. In this edition we will show you places W kolejnym wydaniu magazynu prezen- with soul where you can relax, theme In der nächsten Ausgabe des Magazins tujemy klimatyczne miejsca w których parks with numerous attractions and präsentieren wir stimmungsvolle Orte można wypocząć, parki tematyczne, ideas for sightseeing Warmia and zum Entspannen, Themenparks, in gdzie czeka na Was moc atrakcji oraz Masuria by bike or camper van. We denen es viele Attraktionen und Ideen pomysły na zwiedzanie Warmii i Mazur will present articles on culture and gibt, um Ermland und Masuren mit rowerem lub kamperem. Nie zabrakło history and you will have a chance to dem Fahrrad oder dem Wohnmobil zu też propozycji związanych z kulturą find out about unique exhibitions and besuchen. Es gibt auch Vorschläge zu czy historią. Przybliżamy Wam obiekty various attractions in museums and Kultur und Geschichte. Wir bringen muzealne Warmii i Mazur i Skansen heritage parks throughout the region. Ihnen die Museumsobjekte von Erm- w Olsztynku, przyciągający unikalną We will recommend good restaurants land und Masuren und das Freilicht- ekspozycją i licznymi wydarzeniami. and present regional culinary traditions museum in Olsztynek näher, das mit Polecamy sprawdzone restauracje i pre- for your consideration. You will have seiner einzigartigen Ausstellung und zentujemy kulinarne tradycje regionu. an opportunity to explore Iława town zahlreichen Veranstaltungen anzieht. Będziecie także mieli okazję poznać located by the famous Lake Jeziorak Wir empfehlen bewährte Restaurants Iławę, wyjątkowe miasto położone nad and other amazing original Cittaslow und präsentieren die kulinarischen słynnym Jeziorakiem oraz gotyckie towns adorned with original gothic Traditionen der Re gion. Sie haben auch ciekawostki miasteczek Cittaslow. architecture. die Möglichkeit, Iława kennen zu lernen, eine einzigartige Stadt am berühmten Jak widać, atrakcji i możliwości mamy So there are numerous possibilities and See Jeziorak und gotische Kuriositäten ogrom, teraz tylko pozostaje zaplanować attractions to choose from, now you der Cittaslow- Städte. urlop lub chociaż weekendowy wypad must plan your holiday or weekend trip na Warmię i Mazury. around beautiful Warmia and Masuria. Wie Sie sehen, haben wir viele Attraktio- nen und Möglichkeiten. Jetzt bleibt nur Życzę więc miłej lektury i udanego Enjoy reading and have a great time! noch einen Urlaub oder zumindest einen wypoczynku! Wochenendausflug nach Ermland und Masuren zu planen. Also viel Spaß bei dieser Lektüre und gute Erholung!, / Kamila Górecka-Kirwiel redaktor naczelna / editor-in-chief / Chefredakteur Przegląd Turystyczny Warmii i Mazur Wydawcy / Publishers / Herausgeber: Opracowanie graficzne / Polska Izba Turystyki Oddział Warmińsko-Mazurski Graphic design / Grafische Bearbeitung: Rada redakcyjna / ul. Okopowa 25, 10-075 Olsztyn Gravite Design The Editorial Boards / Redaktionsrat: e-mail: [email protected] www.pit.olsztyn.pl Mateusz Obarek, Radosław Pazdrijowski, Maciej Pokoński Wojciech Śmieszek – przewodniczący / ul. Witosa 1i/38, 10-688 Olsztyn, tel. +48 89 612 51 52 chairman / Vorsitzender Warmińsko-Mazurska Regionalna Organizacja Turystyczna e-mail: [email protected] www.gravite.pl Kamila Górecka-Kirwiel – redaktor naczelna / ul. Staromiejska 1, 10-017 Olsztyn, tel./fax +48 89 535 35 65 editor-in-chief / Chefredakteur e-mail: [email protected] www.wmrot.org Partnerzy wydania / Justyna Szostek – sekretarz redakcji / Partners of the issue / Partner der Herausgabe: editorial sekretary / Sekräter der Redaktion Stanisław Harajda, Marian Jurak, Artur Kamiński, Agnieszka Majewska, Michael Gannon, Bernadeta Kuklińska Okładka: © Syda Productions / Shutterstock.com (tłumaczenie / translation / Übersetzung) Spis treści / Contents / Inhaltsverzeichnis 24 38 100 DLA KAŻDEGO Muzealne podróże po Warmii i Mazurach FOR EVERYBODY / FŰR ALLE Museums in Warmia and Masuria / 05 Museumsfahrten rund um Ermland und Masuren WYDARZENIA Kalendarz imprez – lato 2020 EVENTS / GESCHEHEN Events – summer 2020 / 10 Veranstaltungskalender – Sommer 2020 Informacja Turystyczna na Warmii i Mazurach Tourist Information in Warmia and Masuria / 22 Touristen Information in Ermland und Masuren TEMAT NUMERU Rowerem przez Warmię i Mazury LEADING TOPIC / TITELGESCHICHTE Cycling in Warmia and Masuria / 24 Mit dem Fahrrad durch Ermland und Masuren POLECAMY Warmia i Mazury naturalnie WE RECOMMEND / WIR EMPFEHLEN Warmia and Masuria in a natural way / 38 Ermland und Masuren natürlich Gotyckie ciekawostki w Cittaslow Gothic curiosities in Cittaslow / 48 Gotische Sehenswürdigkeiten in Cittaslow Pełne atrakcji i wrażeń – parki tematyczne 54 na Warmii i Mazurach Theme parks in Warmia and Masuria are full of attractions and fun / Voll von Attraktionen und Sensationen – Themenparks in Ermland und Masuren Podróż w czasie w Muzeum Budownictwa Ludowego 66 w Olsztynku Time travelling in the Folk Architecture Museum in Olsztynek / Museum für Volksarchitektur in Olsztynek – eine Reise in die Vergangenheit Rozmaitości regionalne 76 Regional variety / Regionale Vielfalt ATRAKCJE Iława – Twój przyjazny brzeg ATTRACTIONS / ATTRAKTIONEN Iława – a friendly shore / 80 Iława – Ihr freundliches Ufer Ciekawostki z Iławy i okolic Curiosities in and around Iława / 88 Wissenswertes aus Iława und Umgebung KULINARIA Z nostalgią i w rytmie slow w Restauracji z Zielonym Piecem THE CUISINE / KÜCHE Visit the Restaurant with A Green Stove – a place of nostalgia that is nice and easy going / 90 Mit Nostalgie und langsamem Rhythmus im Restaurant mit grünem Ofen Kulinarne dziedzictwo do odkrycia 94 Culinary heritage to discover / Ein kulinarisches Erbe zum Entdecken AKTYWNIE Rzucić wszystko i ruszyć kamperem na Warmię i Mazury ACIVELY / AKTIV Throw everything into the camper van and tour Warmia and Masuria / 100 Mit dem Wohnmobil durch Ermland und Masuren W NASTĘPNYM NUMERZE Polecamy na zimę IN THE NEXT ISSUE / 114 We recommend for winter / Angebote für den Winter IN DER NÄCHSTEN AUSGABE FOR EVERYBODY / FŰR ALLE Muzealne podróże PO WARMII I MAZURACH Niektórzy lubią w spokoju i ciszy oglądać eksponaty w gablotach, inni wolą multimedialne sposoby poznawania historii, kultury i natury. I jedni, i drudzy znajdą na Warmii i Mazurach wiele możliwości, aby realizować swoje Zamek kapituły warmińskiej w Olsztynie, arch. WMROT zainteresowania. Zapraszamy do muzeów! / 5 Słynny astronom najwięcej czasu spę- dził we Fromborku (1510–1543). Na Wzgórzu Katedralnym działa Muzeum Mikołaja Kopernika z planetarium, w szpitalu św. Ducha – dział historii me- dycyny, a poza miastem – Park Astro- nomiczny z obserwatorium. Obecnie na Wzgórzu Katedralnym trwają prace renowacyjne, których finał zaplano- wano na koniec roku. Dzięki nim już wkrótce turystom zostaną udostępnione kolejne miejsca. Odkryj Grunwald i inne sekrety historii 1. Historię jednej z największych bitew średniowiecza przybliża Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku. Obecnie regionie działa ponad sześć- wiosennej i jesiennej. Badania z jej uży- w pawilonie na Polach Grunwaldu dziesiąt muzeów, co gwa- ciem przyczyniły się do wprowadzenia można obejrzeć wystawę „Wielka Woj- rantuje, że każdy znajdzie obowiązującego do dziś kalendarza. na z Zakonem Krzyżackim w latach w nichW coś ciekawego dla siebie. Ich ofer- Z postacią Kopernika związany jest rów- 1409–1411”, ukazującą również dzieje ta wciąż się rozwija, a placówki otwierają nież zamek w Lidzbarku Warmińskim, plemion pruskich. Uzupełnia ją kolekcja nowe ekspozycje. Najbogatszy wybór historycznej stolicy Warmii, w którym średniowiecznego uzbrojenia oraz poka- atrakcji znajdziemy w Muzeum Warmii obecnie działa Muzeum Warmińskie. zy multimedialne, przedstawiające fazy i Mazur w Olsztynie, które główną Stała ekspozycja placówki jest poświę- bitwy. Trwa rozbudowa kompleksu mu- siedzibę ma w olsztyńskim zamku ka- cona wybitnym mieszkańcom zamku, zeum, a w jego nowej części znajdzie się pituły warmińskiej, a oddziały w kilku głównie Ignacemu Krasickiemu i innym m.in. sala do rozgrywania turniejów innych miejscach. Dwa z nich działają biskupom. Spośród imponujących