th Bangor ae Di b oc Bro$Padrig$ o e g s s e E $ E g h c Proffil$y$Plwyf$ l w r y u s h sy C 'n ng D ni ys ear Parish$Profile$ gu - A L $ $ $ $$$ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $$$ $ $ Penodiad$Ficer$Newydd$2014$ Bro$Padrig$ Cynnwys$ $ ! $ $ 1.$$Gan$Esgob$Bangor$ $ $ $ $ $ $ $ 02$ $ $ 2.$$Gan$Archddiacon$Bangor$ac$Ynys$Môn$ $ $ $ $ $ 03$ $ $ 3.$$Esgobaeth$Bangor$ $ $ $ $ $ $ $ 04$ $ $ 4.$$Ynys$Môn$ $ $ $ $ $ $ $ $ 06$ $ $ 5.$$Yr$Eglwys$yng$Nghymru$yn$Ynys$Môn$ $ $ $ $ $ 08$$$ $ ! ! ! 6.$$Ardal$Weinidogaeth$Bro$Padrig$ $ $ $ $ $ 10$ $ $ $ $ 7.$$Llanbadrig$a$Bae$Cemaes$ $ $ $ $ $ $ 11$ $ $ $ 8.$$Llanfechell$ $ $ $ $ $ $ $ $ 14$ ! ! ! 9.$$Llanfflewin$ $ $ $ $ $ $ $ $ 16$ $ $ $ 10.$$Bodewryd$ $ $ $ $ $ $ $ $ 17$ $ $ 11.$$Cylch$y$Garn$(Llanrhuddlad,$Llanfairynghornwy,$Llanrhwydrys)$ $ 18$ $ $ $ $ $ $ $ $ $ 12.$$Llanfaethlu$ $ $ $ $ $ $ $ $ 22$ $ $ $ 13.$$Yr$Ardal$Weinidogaeth$&$Staffio$ $ $ $ $ $ 23$ $ $ $ 14.$$Yr$Ardal$Weinidogaeth$a$Chyfran$y$Plwyf$ $ $ $ $ 23$ $ $ 15.$$Y$Ficerdy,$Bae$Cemaes$ $ $ $ $ $ $ 24$ $ $ 16.$$Swydd$Ddisgrifiad$ $ $ $ $ $ $ $ 27$ $ $ 17.$$Gobeithion$neilltuol$y$plwyf$ $ $ $ $ $ $ 29$ $ $ $ $ $ $ $ 15.$$Manyleb$person$ $ $ $ $ $ $ $ 30$ $ $ 16.$$Proses$ymgeisio$ $ $ $ $ $ $ $ 31$ $ $ 1$ Bro$Padrig$ 1.$Gan$Esgob$Bangor$ $ ! $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ Mae'r$ Esgob,$ ynghyd$ â'i$ Gyngor,$ yn$ gyfrifol$ am$ gyfleu$ gweledigaeth$ i'r$ esgobaeth$ sy'n$ gredadwy$ ac$ yn$ obeithiol.$Er$mwyn$gwneud$hyn,$rydym$wedi$tynnu$ar$ein$hetifeddiaeth$o$ffydd,$traddodiad$hynafol,$ein$cydV destun$ein$hunain$a$bod$yn$agored$i$Dduw$er$mwyn$ymateb$i$yrwyr$allweddol$sydd$i’w$cael$ym$mywyd$yr$ eglwys$a'r$tu$allan$iddi.$Rydym$wedi$mynegi’r$gobaith$hwn$mewn$dogfen$o'r$enw$'Yr$Eglwys$sy’n$Dysgu$yn$ Esgobaeth$Bangor'.$Mae'r$ymrwymiad$hwn$yn$golygu$ein$bod$yn$dod$yn$ddisgyblion$sy’n$dysgu,$sy'n$gadael$i$ arwyddion$ Crist$ ddod$ i’r$ amlwg$ ym$ mhob$ maes$ yn$ ein$ bywyd$ gyda’n$ gilydd.$ Mae'r$ cysyniad$ o$ Ardal$ Weinidogaeth$ yn$ ganolog$ i'r$ dull$ hwn.$ Mae$ ailddiffinio$ bywyd$ yr$ eglwys$ wedi$ cynnwys$ llawer$ mwy$ na$ ffactorau$daearyddol$a$Chyfansoddiadol$oherwydd$ei$fod$yn$golygu$ffordd$wahanol$o$gyflawni$gweinidogaeth$ ac$o$fyw$fel$disgybl$ffyddlon$i$Grist.$Nid$oes$modd$cynnal$y$patrwm$a$etifeddwyd,$sef$un$clerig$i$un$eglwys,$ar$ sail$ariannol,$ac$mewn$oes$lle$mae$teithio,$perthyn$a$hunaniaeth$yn$sefydlu$cymuned$yn$hytrach$na$dim$ond$ daearyddiaeth,$nid$yw’r$strwythur$plwyfol$presennol$yn$ateb$y$diben$y$cafodd$ei$greu$ar$ei$gyfer$erbyn$hyn.$ Eglwysi$ sy'n$ cynnig$ llawer$ o$ weinidogaethau,$ gyda$ gweithgareddau$ amrywiol,$ sy'n$ esblygu$ strwythurau$ newydd$ o$ lywodraethu,$ gydag$ adnoddau$ da$ ac$ sy’n$ bwrpasol$ yn$ eu$ nodau$ ddylai$ fod$ yn$ nod$ ar$ gyfer$ yr$ esgobaeth$gyfan.$Mae$Ardaloedd$Gweinidogaeth$yn$byw$mewn$perthynas$agosach$â'i$gilydd$na$phlwyfi$unigol,$ ac$ yn$ nes$ at$ gyfeillion$ eciwmenaidd$ sy'n$ byw$ yn$ yr$ un$ lle,$fel$bod$cyfuno$doniau$a$gweinidogaeth$yn$ein$ galluogi$i$gwmpasu$ardal$eang$o$fewn$gorwelion$ein$cenhadaeth.$ $ Mae$hunaniaeth$Esgobaeth$a$chenhadaeth$fwy$creadigol$o’i$mewn$yn$cael$eu$gwella$os$bydd$gwaith$portffolio$ yn$ fwy$ amlwg$ yn$ ein$ bywyd.$ Mae$ gofyn$ cael$ hanfodion$ a$ chamau$ gweithredu$ cenhadol$ cliriach$ sy’n$ trawsnewid$unigolion$a$chymunedau.$$ $ Ni$fydd$cyflawni$ein$nodau$ar$gyfer$yr$Eglwys$sy’n$Dysgu$yn$digwydd$heb$strategaeth$glir$ac$adnoddau$priodol.$ Mae$hyn$yn$gofyn$am$ymateb$cydgysylltiedig$ledled$yr$esgobaeth.$$ $ Rwyf$felly’n$falch$o’r$cyfle$o$gydweithio$gyda'r$eglwysi$yn$yr$Ardal$Weinidogaeth$hon$i$sicrhau$offeiriad$a$fydd$ yn$ rhannu'r$ weledigaeth$ gyffredin$ hon$ ac$ yn$ gweithio$ i$ sefydlu$ cymunedau$ lle$ mae$ ôl$ Crist$ i’w$ weld$ ym$ mhopeth$a$wnawn$ $ +Andrew$Bangor$ $ $ $ $ Y$Gwir$Barchedig$Andrew$John,$Esgob$Bangor $Tŷ’r$Esgob,$Ffordd$Garth$Uchaf,$Bangor,$Gwynedd,$LL57$2SS [email protected]$ $ 2$ Bro$Padrig$ 1.$Gan$Archddiacon$Bangor$ac$Ynys$Môn$ $ ! $ Mae$Ynys$Môn$yn$lle$trawiadol$gyda$hanes$diddorol.$Mae'r$74$o$eglwysi$plwyf$(y$rhan$fwyaf$ohonyn$nhw$ar$ sylfeini$canoloesol)$yn$adrodd$hanes$y$rhan$hynod$bwysig$y$mae$Cristnogaeth$wedi$ei$chwarae$ym$mywyd$ei$ phobl$dros$y$1500$o$flynyddoedd$diwethaf.$Mae$ei$threftadaeth$Gristnogol$V$sy'n$ymestyn$yn$ôl$i'r$6ed$ganrif$ac$ sy’n$ cael$ ei$ nodi$ gan$ seintiau$ fel$ Cybi,$ Seiriol,$ Cwyfan,$ Cyngar,$ Tysilio,$ Eleth$ a$ Padrig,$ a$ sefydlodd$ fannau$ cysegredig$ ar$ gyfer$ gweddi$ a$ dysgu$ V$yn$parhau$i$fod$yn$ysbrydoliaeth$i$gymunedau’r$Eglwys$ar$yr$Ynys$ heddiw.$ Y$ mae$ hefyd$ yn$ cael$ ei$ ddathlu$ i$ raddau$ helaeth$ ar$ yr$ ynys$ yn$ ehangach$ fel$ rhan$ o'i$ thapestri$ diwylliannol,$hanesyddol$a$chymdeithasol.$ $ Dros$ yr$ ychydig$ flynyddoedd$ diwethaf,$ mae’r$ Eglwys$ yng$ Nghymru$ ar$ Ynys$ Môn$ wedi$ ceisio$ ymgysylltu$ â$ gweledigaeth$yr$Esgobaeth$ar$yr$un$pryd$ag$ailgysylltu$â'i$threftadaeth$hynafol.$Mae$hyn$wedi$golygu$gofyn$dau$ gwestiwn.$ Yn$ gyntaf,$ sut$ gallwn$ roi’r$ adnoddau$ gorau$ i$ bobl$ er$ mwyn$ iddyn$ nhw$ dyfu$ fel$ disgyblion$ a$ gweinidogion$ar$yr$Ynys?$Ac,$yn$ail,$sut$gallai$ein$heglwys$dod$yn$fwy$deinamig$a$chenhadol,$canolbwyntio’n$ well$ar$bererinion,$cadw$ei$gwreiddiau$da,$bod$yn$barod$i$weini,$bod$yn$gynhwysol$ac$yn$broffesiynol?$Mae$ canolbwyntio$ ar$ y$ ddau$ gwestiwn$ wedi$ arwain$ at$ egni$ newydd$ yn$ cael$ ei$ ryddhau$ a$ disgyblaeth$ a$ gweinidogaeth$sy'n$tyfu$ar$y$cyd,$ac$sy’n$cael$ei$fynegi$ar$hyn$o$bryd$drwy$ddau$newid$strwythurol$mawr$ar$yr$ Ynys.$ $ Y$cyntaf$yw$adVdrefnu’r$Ynys$i$wyth$Ardal$Weinidogaeth.$Roedd$hyn$yn$dilyn$cydnabod$bod$y$system$blwyfi$ ganoloesol$yn$dadfeilio,$ac$nid$oedd$yn$galluogi’r$math$o$gydweithio$yr$ydym$yn$cydnabod$y$dylai$fod$wrth$ galon$ gweinidogaeth.$ Bro$ Padrig$ yw'r$ seithfed$ o'r$ wyth$ ardal$ i$ gael$ ei$ chreu.$ Mae$ gweinidogaeth$ ym$ mhob$ ardal$yn$cael$ei$harwain$gan$dîm$sy'n$cynnwys$clerigion,$darllenwyr$a$gweinidogion$lleyg$trwyddedig.$Gyda'i$ gilydd$maen$nhw’n$rhannu'r$fraint$o$weinidogaeth$gyhoeddus$dan$arweiniad$y$Ficer$a’r$Arweinydd$Tîm.$Mae$ eglwysi$yn$cael$eu$hannog$i$fod$yn$dyst$yn$eu$cymuned$leol$eu$hunain,$ond$hefyd$i$weithio$gyda'i$gilydd$mewn$ cenhadaeth$ar$draws$yr$Ardal$Weinidogaeth$gyfan.$ $ Yr$ail$newid$fu$sefydlu$Synod$Ynys$Môn.$Mae$hon$yn$fenter$gwbl$newydd$sy'n$disodli'r$Deoniaethau$Bro.$Mae'n$ ein$galluogi$i$gydweithio$ar$draws$yr$Ynys$gyfan$ac$i$uno$fel$llais$yr$Eglwys$yng$Nghymru$ar$Ynys$Môn.$Mae'n$ cyfarfod$wyth$gwaith$y$flwyddyn$(unwaith$ym$mhob$Ardal$Weinidogaeth)$ac$mae$ei$agenda$yn$cael$ei$lunio’n$ gyfan$gwbl$gan$genhadaeth.$Eleni,$y$mae$wedi$ystyried$materion$fel$ymateb$yn$ffurfiol$i$gyllideb$arfaethedig$ Cyngor$Sir$Ynys$Môn;$Addysg$a$meithrin$Cristnogol$ar$draws$yr$ynys;$y$sîn$eciwmenaidd$a$chydweithio$gyda'r$ awdurdod$lleol$ac$Aelod$Cynulliad$Ynys$Môn.$$ $ Trydydd$datblygiad$cyffrous$fu$penodi$CYFME$(Hwylusydd$Gweinidogaeth$Plant,$Pobl$Ifanc$a$Theuluoedd).$Fe$ wnaeth$trwyddedu$Kirsty$Williams$ym$mis$Medi$2013$i’r$swydd$lawn$amser$hon$ar$yr$Ynys$roi$adnodd$gwych$i$ gynyddu$ein$gweinidogaeth$gyda$phlant,$pobl$ifanc$a$theuluoedd.$Bu$gwaith$Kirsty$ar$draws$yr$ynys$gyfan$yn$ hynod$ effeithiol$ wrth$ ein$ helpu$ ni$ i$ gysylltu$ gyda$ 'chenhedlaeth$ goll',$ ac$ mae'r$ Arweinyddion$ Ardal$ Gweinidogaeth$ sydd$ yn$ eu$ swyddi$ i$ gyd$ wedi$ cael$ eu$ galluogi$ gan$ arbenigedd$ac$egni$Kirsty$i$sbarduno'r$ gwaith$gyda'r$genhedlaeth$hon$yn$eu$Hardaloedd.$ $ Mae'r$ holl$ ddatblygiadau$ cyffrous$ hyn$ yn$ digwydd$ yng$ nghydVdestun$ un$ o'r$ mannau$ mwyaf$ prydferth$ yng$ Nghymru.$Mae$Bro$Padrig,$sy’n$ffurfio$cornel$Gogledd$Orllewinol$yr$Ynys,$yn$rhan$wledig$Ynys$Môn$lle$mae$ swm$sylweddol$o$Gymraeg$yn$cael$ei$siarad.$Mae'r$gallu$i$siarad$Cymraeg$yn$hanfodol$ar$gyfer$y$swydd$hon.$ Rydym,$fodd$bynnag,$hefyd$yn$chwilio$am$offeiriad$sydd$â$chalon$ar$gyfer$adeiladu$cymuned.$Rhagwelir$y$bydd$ y$safle$Ynni$Niwclear$arfaethedig$(Wylfa$B)$ym$Mae$Cemaes$yn$creu$6,000$o$swyddi$yn$ystod$y$gwaith$adeiladu$ a$1,000$o$swyddi$newydd$pan$fydd$yn$weithredol.$Disgwylir$iddo$ddod$â$chynnydd$sylweddol$yn$y$boblogaeth$ i’r$rhan$hon$o'r$Ynys.$$ $ Peidiwch$ag$oedi$cyn$cysylltu$â$mi$os$ydych$yn$dymuno$cael$sgwrs$anffurfiol$ynghylch$y$swydd$hon.$ $ $ Paul$Davies$ $ $ $ Yr$Hybarch$Paul$Davies,$Archddiacon$Bangor$ac$Ynys$Môn $Yr$Archddiacondy,$Ffordd$Belmont,$Bangor,$Gwynedd,$LL57$2LL [email protected]$ $ 3$ Bro$Padrig$ 2.$Esgobaeth$Bangor$ $ ! ! ! ! $ $ $ Mae$ Esgobaeth$ Bangor$ yn$ cynnwys$ y$ cyfan$ o$ chwarter$ gogleddVorllewinol$ Cymru,$ sef$ hen$ siroedd$ Môn,$ Caernarfon,$Meirionnydd$a$rhan$ogleddol$Sir$Drefaldwyn,$ac$yn$cyffinio’n$fras$â$theyrnas$hynafol$Gwynedd.$ Mae'n$ymestyn$o$borthladd$Caergybi$yn$y$gogledd$i$dref$farchnad$wledig$Llanidloes$yn$y$de;$o$ynys$sanctaidd$ Enlli$yn$y$gorllewin$i$Landudno$yn$y$dwyrain,$ar$hyd$llain$arfordirol$Gogledd$Cymru;$a$thu$ôl$i$hwnnw$saif$Eryri$ ac$ardaloedd$mwyaf$mynyddig$Cymru.$$Mae’r$pellteroedd$y$mae$staff$yr$esgobaeth$yn$eu$teithio$yn$sylweddol;$ gall$rhywun$deithio$am$dair$awr$heb$adael$yr$esgobaeth$i$weinidogaethu$i$gymunedau$gwledig$bach,$ar$draws$ tir$mynyddig$a$thrwy$rai$o'r$tirweddau$mwyaf$ysblennydd$ym$Mhrydain.$$O$amgylch$ei$arfordiroedd,$mae$gan$ yr$esgobaeth$nifer$o$gymunedau$bach,$cyrchfannau$glan$môr$a$phorthladdoedd.$I$ffwrdd$o’r$glannau,$mae$nifer$ fawr$ o$ gymunedau$ ôlVddiwydiannol$ bach,$ ac$ amrywiaeth$ o$ gymunedau$ gwledig$ ac$ amaethyddol,$ lle$ mae$ diweithdra$yn$uchel,$lle$mae$llawer$o'r$amaethyddiaeth$ar$dir$ymylol$(ac$eithrio$ardal$fechan$ym$Mhowys)$a$lle$ mae$poblogaethau$yn$fach$a$gwasgaredig.$Yn$ddiwylliannol,$mae$gwahaniaethau$enfawr$rhwng$trefi$glan$môr,$ cymunedau$pentrefol$mynyddig$a’r$rhai$yng$nghymoedd$toreithiog$canolbarth$Cymru.$