Concept notitie Luchtvaart Versie 3 februari 2009 Inhoud Inhoud.........................................................................................................2 1 Inleiding...........................................................................................3 1.1 Aanleiding notitie Luchtvaart ................................................................ 3 1.2 Uitgangspunten van de notitie ............................................................... 4 1.3 Doelstelling van de notitie ..................................................................... 4 1.4 Leeswijzer ............................................................................................ 5 2 Wettelijk kader en luchtvaartbeleid ......................................................6 2.1 Luchtvaartnota..................................................................................... 7 2.2 Wet Luchtvaart .................................................................................... 7 2.3 Nationale beleidskaders......................................................................... 9 2.4 Provinciale beleidskaders..................................................................... 10 3 De luchtvaart in Noord-Brabant........................................................ 12 3.1 Kempen Airport................................................................................. 12 3.2 Seppe Airport..................................................................................... 14 3.3 Luchthavens met onverharde banen .................................................... 16 3.4 Helihavens ......................................................................................... 16 3.5 Overige luchtvaartactiviteiten.............................................................. 19 3.6 Militaire luchtvaart ............................................................................. 19 4 Ruimte voor kleine luchtvaart ........................................................... 22 4.1 Afwegingen ........................................................................................ 22 4.2 Aanpak regionale luchthavens ............................................................. 24 4.3 Rol van de gemeenten......................................................................... 25 5 Ontwikkelingsperspectief Eindhoven Airport ...................................... 26 Bijlage 1, Geraadpleegde bronnen ................................................................ 27 2 1 Inleiding 1.1 Aanleiding notitie Luchtvaart De huidige beleidsnotitie luchtvaart van Noord-Brabant dateert uit het jaar 2002. Door veranderde wetgeving en ontwikkelingen in de luchtvaartsector dient de notitie te worden geactualiseerd. In het bijzonder het wetsvoorstel ‘Regelgeving Burgerhavens en Militaire Luchthavens (RBML) is van grote invloed op het luchtvaartbeleid van de Provincie. De verwachting is dat medio 2009 het RBML- hoofdstuk in de wet Luchtvaart van kracht wordt. Deze regelgeving geeft richtlijnen voor de regionale en kleine burgerluchthavens en voor militaire luchthavens. De belangrijkste verandering ten opzichte van de huidige luchtvaartwet is dat de provincie meer zeggenschap krijgt over de regionale en kleine luchthavens (luchthavens met regionaal belang) en dat taken en bevoegdheden vanuit de rijksoverheid worden gedecentraliseerd naar de provincies. De tweede belangrijke ontwikkeling is de discussie in Nederland over de toekomst van de Nederlandse luchtvaart. Op 1 oktober 2008 heeft de ‘Alderstafel’ hierover een advies uitgebracht aan de Minister van Verkeer en Waterstaat. Dit advies kan gevolgen hebben voor twee regionale vliegvelden, namelijk Lelystad Airport en Eindhoven Airport. Voor beide is een rol toebedeeld in de opvang van de verwachte groei in vliegbewegingen tot 2020. Een gevolg zou kunnen zijn dat Lelystad Airport op langere termijn de verwachte groei accommodeert en daardoor noodgedwongen de ‘kleinere’ luchtvaart wordt overgeheveld naar de resterende vliegvelden voor kleine luchtvaart. Voor Noord-Brabant kan dat gevolgen hebben voor b.v. Kempen Airport en Seppe Airport. Ook dit heeft zijn weerslag op het te formuleren beleid vanuit de provincie Noord-Brabant. Momenteel worden “regionale” Alderstafels georganiseerd, waaraan de regionale belangen bij de groei van Lelystad en Eindhoven aan de orde komen. Met name de nieuwe wetgeving geeft de provincie meer invloed op het luchtvaartbeleid door het vervullen van een coördinerende rol voor de invulling van de gebiedsruimte rond de vliegvelden. De Provincie krijgt naast de verantwoordelijkheid voor inpassing in de omgeving, ook de bevoegdheid besluiten te nemen over de milieuruimte van de luchthaven en de gevolgen daarvan voor de omliggende gebieden. Deze notitie speelt in op de veranderende kaart in de Nederlandse luchtvaart en die in Noord-Brabant in het bijzonder. Hierbij is het van belang een kader te schetsen van de actuele stand van zaken en van de toekomstige ontwikkelingen in de luchtvaart in Nederland en specifiek in Noord-Brabant. Voor de Provincie is het 3 van belang een gewijzigde rol in te nemen ten gevolge van de nieuwe regelgeving. Daarnaast wordt er specifiek aandacht besteed aan de ontwikkeling van Eindhoven Airport, mede gezien het in 2008 uitgebrachte advies van de ‘Alderstafel’. (invulling PM) De Regelgeving Burgerluchthavens en Militaire Luchthavens leidt tot een Besluit Burgerluchthavens en een Besluit Militaire Luchthavens (beide AmvB’s) waarin normen worden vastgelegd met betrekking tot geluid, externe veiligheid, luchtkwaliteit en obstakelvrije zones. De nieuwe regelgeving verandert niets aan de status van Eindhoven Airport als militair veld met medegebruik door de burgerluchtvaart, waarvoor geldt dat een vergunning burgermedegebruik vanuit een Luchthavenbesluit moet voorzien in afspraken aangaande het burgermedegebruik: met name de openingstijden en het aantal vliegtuigbewegingen. 1.2 Uitgangspunten van de notitie Zoals al gesteld krijgt de provincie een belangrijke rol toebedeeld in de nieuwe wet Luchtvaart. Van de provincie wordt verwacht dat zij de publieke belangen vertegenwoordigt, maar tegelijkertijd wordt van de provincie ook een actieve rol verwacht bij het creëren van gunstige randvoorwaarden voor economische groei in de regio. Hierbij kunnen belangen conflicteren. Het is de opgave van de Provincie om een evenwicht te verkrijgen tussen die belangen. De uitgangspunten zijn hierbij: § het creëren van randvoorwaarden voor een gezonde economische infrastructuur in de provincie, waarbij wordt voorzien in de maatschappelijke behoefte aan luchtvaart; § het streven naar een duurzame, gezonde en veilige leefomgeving; § het formuleren van beleid waarbij de belangen van de provincie vertrekpunt zijn en die een afgeleide zijn van de decentralisatie van teken en verantwoordelijkheden door de rijksoverheid. 1.3 Doelstelling van de notitie Door de decentralisatie van taken en bevoegdheden vanuit de rijksoverheid, is het voor de Provincie van belang een afgewogen standpunt in te nemen over de toekomst van de burgerluchtvaart in Noord-Brabant. De beleidsnotitie heeft daarom een drieledig doel: 1. het vormen van een visie door de Provincie Noord-Brabant over de burgerluchtvaart; 4 2. inzicht geven in de nieuwe verantwoordelijkheden vanuit de decentralisatie van taken en verantwoordelijkheden ingezet door de nieuwe wet Luchtvaart; 3. het verder uitwerken van de geformuleerde visie in beleid, waardoor de provincie ook in toekomst tot afgewogen besluitvorming kan komen, waarbij het publieke belang door de provincie wordt behartigd. 1.4 Leeswijzer De beleidsnotitie is verdeeld over vijf hoofdstukken. Hoofdstuk 1 geeft inzicht in de aanleiding tot het opstellen van deze notitie, wat deze notitie boogt en wat de uitgangspunten zijn bij het opstellen hiervan. Hoofdstuk 2 geeft een overzicht van het wettelijk kader en het luchtvaartbeleid op rijksniveau en op provinciaal niveau. Dit hoofdstuk geeft ook inzicht in de nieuwe verantwoordelijkheden van de provincie door de Regeling Burgerluchthavens en Militaire Luchthavens (RBML). Hoofdstuk 3 geeft een inzicht over de luchtvaartactiviteiten in Noord-Brabant en welke segmentering wordt gehanteerd. Per segment wordt een overzicht gegeven van de maatschappelijke betekenis, de economische betekenis en de effecten gerelateerd aan ruimte en milieu. Hoofdstuk 4 geeft een aanzet voor visie en beleid met betrekking tot de de ‘kleine’ luchtvaart, waarin alle luchtvaartactiviteiten worden beschreven in de provincie. Tenslotte zal in hoofdstuk 5 specifiek worden ingegaan op Eindhoven Airport. Voor dit vliegveld is een apart hoofdstuk gereserveerd vanwege de huidige ontwikkelingen van het vliegveld zelf en de landelijke ontwikkelingen in het kader van de verwachte groei van het aantal vliegbewegingen in Nederland. Dit hoofdstuk zal in een later stadium worden ingevuld. 5 2 Wettelijk kader en luchtvaartbeleid Het beleid voor de burgerluchthavens in Nederland is tot op heden gekenmerkt door een overheersende rol van het Rijk, zowel met betrekking tot de beleidsvoorbereiding, de besluitvorming, de beleidsuitvoering als de handhaving. Met de komst van de nieuwe regelgeving wordt de verantwoordelijkheid voor het luchtvaartbeleid gedelegeerd naar de provinciale overheden. Het betreft hier de luchthavens die niet zijn aangemerkt als luchthavens van nationaal belang. Dat betekent dat voor luchthavens van nationaal belang de Rijksoverheid nog steeds de sturende rol houdt, maar voor de overige vliegvelden de Provinciale overheden de regisseursrol krijgen met