Zał ącznik nr 1 do uchwały Nr XXXIV/391/2014 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 24 pa ździernika 2014 r. Program Ochrony Środowiska Powiatu Olszty ńskiego na lata 2013-2016 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2017-2020 Olsztyn 2014 Program Ochrony Środowiska Powiatu Olszty ńskiego na lata 2013-2016 Na zlecenie Zarz ądu Powiatu w Olsztynie opracował zespół Suwalskiej Rady Federacji Stowarzysze ń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej w składzie: mgr in ż. Ewa Dorochowicz, dr Maciej Kami ński, mgr in ż. Marian Szypiłło. 2 Program Ochrony Środowiska Powiatu Olszty ńskiego na lata 2013-2016 SPIS TRE ŚCI 1. WPROWADZENIE ............................................................................................................................... 4 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA POWIATU ...................................................................................... 6 2.1. Poło żenie, podział administracyjny................................................................................................ 6 2.2. Krajobraz ....................................................................................................................................... 7 2.3. Klimat ........................................................................................................................................... 10 2.4. Formy u żytkowania terenu .......................................................................................................... 12 2.5. Warunki społeczne ...................................................................................................................... 16 2.6. Gospodarka ................................................................................................................................. 20 3. OCENA AKTUALNEGO STANU ŚRODOWISKA .............................................................................. 25 3.1. Zasoby naturalne i ró żnorodno ść przyrodnicza obszaru ............................................................. 25 3.1.1. Zasoby i ekosystemy wodne ................................................................................................. 25 3.1.2. Zasoby i ekosystemy le śne ................................................................................................... 38 3.1.3. L ądowe ekosystemy niele śne ............................................................................................... 43 3.1.5. Zasoby geologiczne .............................................................................................................. 48 3.1.6. Gleby ..................................................................................................................................... 53 3.1.7. Powietrze atmosferyczne ...................................................................................................... 55 3.1.8. Hałas i promieniowanie ......................................................................................................... 57 3.2. Formy obszarów chronionych ...................................................................................................... 63 3.2.1. Obszary Natura 2000 ............................................................................................................ 63 3.2.2. Rezerwaty przyrody .............................................................................................................. 69 3.2.3. Obszary chronionego krajobrazu .......................................................................................... 71 3.2.4. Inne formy ochrony ............................................................................................................... 72 3.3. Zagro żenia środowiska ................................................................................................................ 75 3.3.1. Zagro żenia wód .................................................................................................................... 75 3.3.2. Zagro żenia powietrza ............................................................................................................ 80 3.3.3. Zagro żenia powierzchni ziemi .............................................................................................. 84 3.3.4. Zagro żenia ró żnorodno ści biologicznej ................................................................................ 85 3.3.5. Zagro żenie hałasem i promieniowaniem .............................................................................. 92 3.3.6. Inne zagro żenia .................................................................................................................... 97 3.4. Techniczna infrastruktura ochrony środowiska ........................................................................... 98 3.4.1. Zaopatrzenie w wod ę ............................................................................................................ 98 3.4.2. Kanalizacja i oczyszczalnie ścieków ................................................................................... 101 3.4.3. Gospodarka odpadami ........................................................................................................ 105 3.4.4. Urz ądzenia ochrony powietrza ........................................................................................... 108 3.4.5. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii ....................................................................... 108 4. ZAŁO ŻENIA I UWARUNKOWANIA REALIZACJI PROGRAMU ..................................................... 112 4.1. Analiza stanu prawnego ............................................................................................................ 112 4.1.1. Polityka ochrony środowiska zawarta w dokumentach krajowych ..................................... 112 4.1.2. Polityka ochrony środowiska zawarta w dokumentach wojewódzkich ............................... 113 4.2. Kierunki rozwoju gospodarczego ............................................................................................... 115 4.3. Zało żenia polityki ekologicznej w dokumentach strategicznych ................................................ 119 powiatu olszty ńskiego ....................................................................................................................... 119 4.4. Współpraca z s ąsiaduj ącymi JST .............................................................................................. 119 5. CELE I PRIORYTETY EKOLOGICZNE PROGRAMU .................................................................... 121 5.1. Cele, priorytety i kierunki działa ń na lata 2013-2016 ................................................................. 121 5.2. Poziomy celów długoterminowych............................................................................................. 125 6. HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU ................................................................................ 129 7. ŚRODKI NIEZB ĘDNE DO OSI ĄGNI ĘCIA CELÓW ......................................................................... 137 7.1. Mechanizmy prawno-ekonomiczne ........................................................................................... 137 7.2. Środki finansowe ....................................................................................................................... 138 8. ZASADY MONITORINGU PROGRAMU.......................................................................................... 140 9.STRESZCZENIE W J ĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ................................................................ 144 SPIS RYSUNKÓW I TABEL ................................................................................................................ 163 PI ŚMIENNICTWO ................................................................................................................................ 166 3 Program Ochrony Środowiska Powiatu Olszty ńskiego na lata 2013-2016 1. WPROWADZENIE Cele i podstawa prawna opracowania Programu Program Ochrony Środowiska jest narz ędziem realizacji polityki ekologicznej pa ństwa. Dokument ten okre śla zadania słu żą ce poprawie stanu środowiska i bezpiecze ństwa ekologicznego jego mieszka ńców. Obowi ązek opracowania powiatowego programu ochrony środowiska wynika z art. 17 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r., poz. 1232 z pó źn. zm.). Metoda opracowania programu Program opracowany został na podstawie dokumentów i aktów prawnych z zakresu polityki ekologicznej Pa ństwa, dokumentów okre ślaj ących strategi ę rozwoju województwa i powiatu olszty ńskiego, ustaw i rozporz ądze ń dotycz ących ochrony środowiska, dost ępnych informacji o stanie środowiska i jego zagro żeniach oraz przewidywanych źródłach finansowania zada ń opisanych w Programie. Program został sporz ądzony z uwzgl ędnieniem specyfiki oraz rzeczywistych potrzeb i mo żliwo ści Powiatu. „Program Ochrony Środowiska Powiatu Olszty ńskiego na lata 2013-2016 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2017-2020”, na zlecenie Zarz ądu Powiatu w Olsztynie opracował zespół Suwalskiej Rady FSNT NOT, we współpracy z pracownikami Starostwa Powiatowego w Olsztynie. Dokument składa si ę z 4 podstawowych cz ęś ci obejmuj ących: 1. Ogóln ą charakterystyk ę powiatu (rozdział 2), ocen ę stanu zasobów środowiska, jego zagro żeń oraz stanu infrastruktury ochrony środowiska (rozdział 3), 2. Zało żenia i uwarunkowania realizacji Programu (rozdział 4), 3. Cele i priorytety ekologiczne Programu, harmonogram i środki realizacji (rozdziały 5-7), 4. Zasady monitoringu Programu (rozdział 8). Przy opracowywaniu