EVROPSKA REVIJA ISSN 2303-8020 UDK: 0/9 Godina II, vol II Br.2 (4), 2016. EVROPSKI UNIVERZITET BRČKO DISTRIKTA BRČKO, 2016. EVROPSKA REVIJA Izdavač: Evropski univerzitet Brčko distrikta Adresa: Bijeljinska cesta br. 72 - 74, Brčko Telefon: +387 49/590-605 E-mail: www.evropskiuniverzitet-brcko.com ISSN 2303-8020 UDK: 0/9 Broj 2 (4)/2016. God. II, vol. II Glavni i odgovorni urednici Zoran Milošević Redakcioni odbor Mirko Kulić, Rudika Gmajnić, Nedeljko Stanković, Halid Žigić, Anka Bulatović, Drago Tešanović, Zoran Milošević Sekretar odbora Albina Abidobić Savet časopisa Igor Bogorodicki (Ruska Federacija), Kiril Ševčenko (Bjelorusija), Ahmad Gašamoglu (Azerbejdžan), Danilo Kapaso (Italija), Panagopulos Aleksios (Grčka), Ištvan Laszlo Gal (Mađarska), Zdravko Ebling (Hrvatska), akademik Kadrija Hodžić (Bosna i Hercegovine), Akademik Pantelija Dakić (Bosna i Hercegovine), Akademik Branislava Peruničić (SAD), i Nermina Hadžigrahić (Bosna i Hercegovina) Prelom Markos, Banja Luka Časopis izlazi dva puta godišnje Štampa – Markos, Banja Luka Tiraž: 200 primeraka Radove objavljene u ovom časopisu nije dozvoljeno preštampavati, bilo u cjelini, bilo u dijelovima, bez izričite sagalsnosti izdavača. Ocjene iznesene u člancima lični su stavovi njihovih pisaca i ne izražavaju mišljenje niti uredništva, niti ustanova u kojima su autori zaposleni. ISSN 2303-8020 UDK:0/9 EVROPSKA revija S A D R Ž A J Uvodnik ................................................................................................................................. 5 O G L E D I Mladen Radulović, POGLED SAVREMENE FEMINISTIČKE KRITIKE NA LIK GERTRUDE U ŠEKSPIROVOM HAMLETU ............................................................... 9 Izudin Šarić, ULOGA ODNOSA S JAVNOŠĆU MUP-a TUZLANSKOG KANTONA U FEBRUARSKIM DEMONSTRACIJAMA U TUZLI ................................................................. 27 Немања Ђукић, ИДЕНТИТЕТ И МОЋ ..................................................................................... 39 Хадзымат Георгиевич Дзанайты, АЛАНОФОБИЯ – СОСТАВНАЯ ЧАСТЬ ЭТНОФОБИИ ..... 50 Питер Л. Калеро, СОЦИОЛОГИЈА СОПСТВА ........................................................................ 58 S T U D I J E Muharem Selimović, UPRAVLJANJE PROMJENAMA U PRAVOSUDNIM INSTITUCIJAMA BOSNE I HERCEGOVINE I OSVRT NA UPOREDNO PRAVO .............. 73 Jovan Stojanović, ZALOŽNO PRAVO SUI GENERIS GRAĐANSKOG PRAVA .................. 85 Enid Pašalić, HISTORIJSKI RAZVOJ SAVREMENOG INSTITUTA PRAVA GRAĐENJA U EVROPSKO-KONTINENTALNOM PRAVNOM SISTEMU ....................... 94 Вадим Иванович Павлов, ВИЗАНТИЙСКОЕ КАНОНИЧЕСКОЕ ПРАВО В КОНТЕКСТЕ ПРОБЛЕМЫ ОПРЕДЕЛЕНИЯ ПУТЕЙ РЕЦЕПЦИИ РИМСКОГО ПРАВА НА РУСИ ...................................................................................... 116 Miroslav Baljak, Miro Maksimović, BOSNA I HERCEGOVINA NA PUTU KA EVROPSKOJ UNIJI ......................................................................................................... 126 Izet Z. Banda, NEOPHODNOST PROMJENA U REVIZIJI U ZEMLJAMA U TRANZICIJI ........................................................................................ 134 Damir Ahmić, Branimir Mikić, Adem Prljević, KARAKTERISTIKE VODSTVENE USPJEŠNOSTI KAO ELEMANAT EFEKTIVNOG UPRAVLJANJA U SPORTSKIM KLUBOVIMA ................................... 141 OSVRTI, PRIKAZI, RECENZIJE А. Н. Стацкевич, ИНТЕРНЕТ И ДЕГРАДАЦИЈА МОЗГА ................................................... 149 Зоран Милошевић, НАЦИОНАЛНО ПИТАЊЕ У ДРУШТВУ ПРИВИЛЕГОВАНИХ ......... 153 Uvodnik Četvrti broj „Evrospke revije“ donosi novinu. Naime, Senat univerziteta je doneo odluku o „razdvajanju“ zdravstvenih i tehničkih nauka i njihovo „delegiranje“ u Tuzlu, gde „bratski“ univerzitet, „Evropski univerzitet ’ Kallos’“, preuzima dalju brigu o ovim naukama, dok društvene ostaju „Evropskoj reviji“. Glavni urednik tuzlanskog časopisa je prof. dr Rudika Gmajnić. Kolegi Gmajniću i Redakciji želimo da uspešno vode časopis i ostvare misiju, koju su planirali. Ovaj broj „Revije“ donosi nove radove iz društvenih nauka, nekoliko prevoda zanimljivih autora, ka i osvrt na problem (ne)čitanja, odnosno razrešenja pitanja kako se čitaju članci sa interneta. Nadamo se da će i ovaj broj biti citatibilan, kao i prethodni. Takođe, pozivam kolege da dostave radove za sledeći broj „Revije“, koji će, prema planu, izaći iz štampe u martu. Na kraju, da se izvinim autorima čije sam radove izgubio, usled sloma sitema kompjutera. Problem je što su izgubljene i kontakt adrese, te nismo mogli da im se obratimo i zamolimo da ponovo pošalju radove. Nadam se da će se posle ovoga javiti i da ćemo grešku ispraviti u narednom broju. Zoran Milošević 5. septembar 2016. godine O G L E D I Mladen Radulović, POGLED SAVREMENE FEMINISTIČKE KRITIKE NA LIK GERTRUDE U ŠEKSPIROVOM HAMLETU Izudin Šarić, ULOGA ODNOSA S JAVNOŠĆU MUP-a TUZLANSKOG KANTONA U FEBRUARSKIM DEMONSTRACIJAMA U TUZLI Немања Ђукић, ИДЕНТИТЕТ И МОЋ Хадзымат Георгиевич Дзанайты, АЛАНОФОБИЯ – СОСТАВНАЯ ЧАСТЬ ЭТНОФОБИИ Питер Л. Калеро, СОЦИОЛОГИЈА СОПСТВА UDK Pregledni rad Mladen Radulović Visoka Poslovno Tehnička Škola - Doboj Bosna i Hercegovina POGLED SAVREMENE FEMINISTIČKE KRITIKE NA LIK GERTRUDE U ŠEKSPIROVOM HAMLETU Sažetak Ovaj rad je posvećen raspravi o tome da li Gertrudina veza sa Klaudijem ima obilježja incestuoznog karaktera i da li je to pravilan način na koji bi mi, kao pristalice savremene feminističke kritike, trebali da je posmatramo. Prvo poglavlje ovog rada raspravlja o Gertrudinoj vjernosti. Ukratko, razmatramo shvatanja renesansnog društva o udovicama i ponovnoj udaji, i koji su potencijalni razlozi zbog kojih bi tadašnje društvo moglo osuditi udovicu za nevjerstvo prema pokojnom mužu udajom za novog supruga. U vezi sa tim, ispitaćemo i ključne dijelove tragedije koji ukazuju na mogućnost Getrudinog nevjerstva ili odvraćaju od pomisli na Gertrudinu preljubu dok je kralj Hamlet bio još živ. U narednom poglavlju analiziramo Gertrudinu ponovnu udaju u odnosu na Hamletovo odbačeno nasljedstvo i pitanje da li se Gertruda udala za Klaudija samo zato da bi Hamletu uskratila tron. Raspravljamo o tome da li je Gertruda prekšila period žalovanja koji je u ono doba bio zakonski propisan za udovice i da li postoji mogućnost da bi ona to mogla namjerno uraditi kako bi princu Hamletu uskratila prijesto. U trećem poglavlju obrađujemo temu straha od ženskih, majčinskih i seksualnih kvaliteta kraljice Gertrude. Istražujemo Hamletovu gro- zničavu zainteresovanost za seksualnost njegove majke i strah od života bez oca koji bi ga štitio u dominantno majčinskom svijetu. Poslednje poglavlje nam otkriva podijeljenu Ger- trudu, onu koja je lišena svake seksualne dominacije i izdaje, i onu koja je ispunjena željom da istovremeno ugodi i sinu, a i budućem mužu. U nastojanju da bude žena kakvom su je obojica zamišljali, ona polako gubi samu sebe, dok značaj njenog lika polako počinje da se dezintegriše i doživljava tragičan epilog. Ključne riječi: Gertruda, Hamlet, preljuba, izdaja, seksualna moć Mladen Radulović College of Business and Technical Education Doboj Bosnia and Herzegovina VIEWPOINT OF CONTEMPORARY FEMINIST CRITICISM ON THE CHARACTER OF GERTRUDE IN SHAKESPEARE'S HAMLET Abstract This paper is dedicated to the discussion of whether Gertrude's relationship with Claudius has the characteristics of an incestuous nature and whether it is a proper manner in which we, as supporters of contemporary feminist criticism, should observe this relationship. The first chapter of this paper discusses Gertrude's fidelity. In brief, we consider perceptions of the Renaissance society on widows and remarriages after their husbands's death, and which are the potential reasons why society of that time could condemn a widow for infidelity to late husband by marrying to a new husband. In this regard, we will examine the key parts of the tragedy which indicate possibility of Getrude's infidelity or reject the thought of Gertrudes adultery while King Hamlet was still alive. In the following chapter we analyze Gertrude's remarriage in relation to Hamlet's discarded legacy and question whether Gertrude married Claudius only to deny Hamlet's right to the throne. We discuss whether Gertrude violated her mourning period which at that time was legally stipulated for widows and whether there was a possibility that she could do that on purpose in order to deny the throne to Prince Hamlet. The third chapter deals with the fear of female, maternal and sexual qualities of Queen Gertrude. We explore Hamlet's hectic interest in the sexuality of his mother and the fear of life without father to protect him in the dominant maternal world. The last chapter reveals divided Gertrude, the one that is deprived of any sexual domination and betrayal, and the one that is filled with the desire to simultaneously please both her son and her future husband. In an effort to be the kind of woman they both envisioned, she slowly loses herself, and the importance of her character slowly begins to disintegrate and experiences a tragic epilogue. Key words: Gertrude, Hamlet, adultery, betrayal, sexual power 1. Uvod dnicom“ (čin1, scena2) pored sebe. Nje- Lik kraljice Gertrude izgovara zna- govo i Gertrudino prvo zvanično poja- tno manje teksta od muških likova u Ha- vljivanje, kao muža i žene, izgleda kao iz- mletu, ali bez obzira na to, Hamlet nikako raz njihove međusobne ljubavi i divljenja ne uspjeva da odagna njeno prisustvo i jednog prema drugom. U stvari, cijela ova njen uticaj u svemu što on govori i čini, pa scena podsjeća na sliku jednog pravog makar ona i ne bila direktno