Beleid voor commerciële voorzieningen Haarlemmermeer; regels en ruimte Beleid voor commerciële voorzieningen Haarlemmermeer; regels en ruimte Pagina 2 van 1682019 Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE 3 VOORWOORD 4 SAMENVATTING 5 1 INLEIDING 11 1.1 AANLEIDING 11 1.2 WAT ZIJN COMMERCIËLE VOORZIENINGEN? 12 1.3 ROLVERDELING BIJ UITVOERING COMMERCIEEL VOORZIENINGENBELEID 12 1.4 LEESWIJZER 13 2 UITGANGSSITUATIE 15 3 VISIE OP STRUCTUUR COMMERCIËLE VOORZIENINGEN 19 3.1 REGELS EN RUIMTE OP BASIS VAN DRIE PIJLERS 19 3.2 PIJLER A: CONCENTRATIE IN TOEKOMSTBESTENDIGE CENTRA 20 3.3 PIJLER B: STIMULEREN VAN KWALITEIT EN DIVERSITEIT IN VOORZIENINGENCENTRA 28 3.4 PIJLER C: BASIS OP ORDE IN ALLE CENTRA 31 4 KOERS VOOR CENTRA 35 4.1 STADSCENTRUM HOOFDDORP 35 4.2 NIEUW-VENNEP CENTRUM 44 4.3 BADHOEVEDORP CENTRUM 50 4.4 BOULEVARD CRUQUIUS 54 4.5 DUBBELDORPEN 58 4.6 OVERIGE WINKELGEBIEDEN 59 5 BELEIDSREGELS COMMERCIËLE VOORZIENINGEN 63 5.1 TOETSEN NIEUWE ONTWIKKELINGEN COMMERCIËLE VOORZIENINGEN 63 5.2 BELEIDSREGELS VOOR DETAILHANDEL 63 5.3 BELEIDSREGELS VOOR HORECA 67 5.4 BELEIDSREGELS VOOR COMMERCIËLE DIENSTVERLENING 68 5.5 BELEIDSREGELS VOOR AMBULANTE HANDEL (MARKT EN STANDPLAATSEN) 68 5.6 BELEIDSREGELS MOTORBRANDSTOFFENVERKOOPPUNTEN EN ENERGIEDRAGERS 69 5.7 HOE NU VERDER? 71 BIJLAGE 1: DEFINITIES 73 BIJLAGE 2: AANBEVELINGEN EVALUATIE (2018) 78 BIJLAGE 3: PARTICIPATIEPROCES 79 BIJLAGE 4: TRENDS EN ONTWIKKELINGEN 82 BIJLAGE 5: MARKTANALYSE EN PLANNEN 87 BIJLAGE 6: BELEIDSCONTEXT 106 BIJLAGE 7: ECONOMISCHE EFFECT RAPPORTAGE 111 BIJLAGE 8: CENTRUMPROFIELEN 113 BIJLAGE 9: REACTIES EN ANTWOORD CONCEPT BELEID 133 Beleid voor commerciële voorzieningen Haarlemmermeer; regels en ruimte Pagina 3 van 168 Voorwoord We willen allemaal het liefst boodschappen doen, prettig winkelen en een hapje en drankje nuttigen in onze eigen buurt. Bij voorkeur zit de kapper ook nog om de hoek. Wonen dicht bij voorzieningen biedt een grote mate van comfort: je hoeft nooit ver weg. Door de groei van onze gemeente breiden een aantal kernen uit. Om aantrekkelijk te blijven zijn we verplicht om naar de toekomst te kijken. Daarom hebben we, samen met betrokkenen ondernemers, vastgoedeigenaren, dorps- en wijkraden en ondernemersvertegenwoordigingen ons beleid tegen het licht gehouden en gekeken waar we verbeteringen kunnen aanbrengen. In dit nieuwe beleid gaan we uit van regels en ruimte. We leggen heldere regels op maar zoeken ook naar de ruimte binnen die regels. We zien ondernemers als de motor van onze lokale economie en waar het kan geven we ze de ruimte en leiden we initiatieven in goede banen. We zetten in op diversiteit en lokaal ondernemerschap. We werken vanuit een positieve grondhouding, vanuit een ja-het-kan mentaliteit. ”Vanzelfsprekend hebben we regels nodig op het gebied van winkels, horeca en andere commerciële voorzieningen. De uitdaging zit in het, samen met ondernemers, zoeken naar de ruimte binnen die regels om onze gemeente nog aantrekkelijker te maken’’ De belangrijkste pijlers onder dit beleid zijn concentratie, we streven naar compacte centra en maatwerk. Kwaliteit en diversiteit, waarbij functiemenging, gemak, ontmoeting en beleving voorop staat. En daarnaast zorgen we dat de basis in alle centra op orde is. Denk daarbij aan samenwerking met ondernemers, goede bereikbaarheid, logische routing en een schone en veilige omgeving. Een aantal maatregelen kunnen we al op korte termijn invoeren, anderen op de langere termijn, maar allen dragen ze bij aan het doel dat we hebben; Haarlemmermeer nog aantrekkelijker maken voor onze inwoners, ondernemers, bezoekers en de werknemers. Marja Ruigrok Wethouder Economie en Innovatie Beleid voor commerciële voorzieningen Haarlemmermeer; regels en ruimte Pagina 4 van 168 Samenvatting De markt voor commerciële voorzieningen (detailhandel, horeca, ambulante handel, motorbrandstoffenverkooppunten en commerciële dienstverlening) is zeer dynamisch. In 2018 is het beleid voor commerciële voorzieningen (2015.0056233) samen met betrokkenen (ondernemers, vastgoedeigenaren, dorps- en wijkraden en overige belanghebbenden) geëvalueerd. Om goed in te kunnen blijven spelen op ruimtelijk-economische ontwikkelingen en trends vernieuwen we het beleid. We passen het beleid onder andere aan door meer mogelijkheden voor functiemenging, voorzetting van het succesvolle concentratiebeleid en geactualiseerde visies op centra. Het aangepaste beleid sluit aan op de uitvoeringsprogramma’s voor de centra (deel 1 opgesteld in 2017: 2017.0031601, deel 2 opgesteld in 2018: 2018.0014837) en de evaluatie van het huidige beleid (2018.12177). Deze uitvoeringsprogramma’s blijven net als centrumprojecten, gebiedsontwikkelingen, etc. de basis vormen voor de uitvoering van het beleid per (centrum)gebied de komende jaren. Actiepunten uit de uitvoeringsprogramma´s zijn een gezamenlijke opgave per gebied, waar partijen vanuit hun rol een bijdrage aan leveren. De verantwoordelijkheid ligt immers niet alleen bij de gemeente. Het vraagt een inspanning van alle belanghebbenden en een goede, constructieve samenwerking. De uitvoeringsprogramma’s zijn dynamisch en worden waar nodig aangepast of aangevuld met concrete acties voor uitvoering in centrumgebieden. Uitgangssituatie In Haarlemmermeer zijn de uitgangssituatie en marktomstandigheden in de bestaande voorzieningencentra over het algemeen gunstig. Gemiddeld gezien is er sprake van een gezond aanbod binnen een duidelijke structuur van voorzieningenclusters op verschillende verzorgings- en schaalniveaus. De gemeente groeit (36.000 ‘nieuwe’ inwoners in 2040) en er is volop potentie op toeristisch en recreatief vlak. Wel is de leegstand in een aantal hoofdcentra relatief hoog. Positief is dat het huidige aanbod overwegend geclusterd is in centra – onder andere als gevolg van het concentratiebeleid dat al langer uitgangspunt is van ons beleid – met voldoende kritische massa en toekomstpotentie. Tegelijkertijd verandert het consumentengedrag. Het huidig functioneren is geen vaststaand gegeven voor de toekomst. Dit vraagt van ondernemers aanpassingsvermogen en om consistent beleid vanuit de overheid. De concurrentie van internet is groot. Bezoek aan een voorzieningencentrum is van meerwaarde indien centra een zekere kritische massa en een gedifferentieerd aanbod aan voorzieningen en diensten hebben. Ook de mate waarin centra op de beleving van de consument inspelen bepaalt het succes van de centra en voorzieningen daarbinnen. Vooral de marktpotentie van solitair aanbod, aan randen van grotere en (te) kleine centra neemt af en dit kan de leefbaarheid beïnvloeden. Beleid: regels en ruimte Centrale doel van het beleid is de realisatie van een toekomstbestendige voorzieningenstructuur waarbinnen ruimte bestaat voor ondernemerschap, dynamiek en innovatie. Voor onze inwoners, ondernemers, bezoekers en de werknemers is het (versterken van het) commerciële voorzieningenaanbod en zijn vitale centrumgebieden noodzakelijk. We houden vast aan clustering en waar nodig gaan we in de centra in overleg over het compacter maken van gebieden. Via beleidsregels leiden we ontwikkelingen en initiatieven in goede banen en bewaken we een gelijk speelveld voor eerlijke concurrentieverhoudingen. Ten opzichte van het voorgaande beleid (2015.0056233) wordt in dit beleid onder andere meer ruimte gegeven voor ondernemerschap en het inspelen op trends en ontwikkelingen door meer functiemenging mogelijk te maken. De pijlers en beleidsregels geven meer duidelijkheid voor mogelijkheden in centra en daarbuiten. De koers voor grotere centra (Stadscentrum Hoofddorp, Boulevard Cruquius, Nieuw-Vennep centrum en Badhoevedorp centrum) is verder uitgewerkt. Tevens zijn we terughoudend met het toevoegen van nieuwe vierkante meters bij grote woningbouwlocaties. Binnen de kaders van onder andere de Algemene Plaatselijke Verordening Beleid voor commerciële voorzieningen Haarlemmermeer; regels en ruimte Pagina 5 van 168 (APV), Verordening Fysiek Domein en regels voor vergunningen zoeken we de ruimte op in overleg met ondernemers, inwoners, vastgoedpartijen en betrokkenen. We denken dan aan gezamenlijke evenementen, venten (op straat verkopen) en pop-up winkels of horeca. Dit beleid geeft daarmee binnen kaders ruimte voor ondernemerschap en innovatie waarbij de beleidsregels duidelijkheid geven: kortom heldere regels en ruimte waar het bijdraagt aan sterke voorzieningencentra. Het commerciële voorzieningenaanbod van Haarlemmermeer heeft voor onder meer werkgelegenheid, leefbaarheid en ontmoeting een belangrijke functie voor inwoners. Om de vitaliteit van centrumgebieden te vergroten willen we de bestaande fijnmazige structuur zoveel mogelijk te versterken. Ook zetten we in op lokaal ondernemerschap en diversiteit. Bovendien streven we naar compacte centrumgebieden. In het commerciële voorzieningenbeleid hanteren we drie pijlers. Beleid voor commerciële voorzieningen Haarlemmermeer; regels en ruimte Pagina 6 van 168 Burgemeester van Stamplein, Hoofddorp Koers voor centra Per commercieel voorzieningscentrum is een koers uitgewerkt. Dit op basis van de huidige situatie, het toekomstperspectief, online peiling en gesprekken met direct betrokkenen. Voor de vier hoofdcentra zijn bovendien maatregelen opgesteld. De koers biedt de basis om de komende jaren verdere samenwerking vorm te geven. Stadscentrum Hoofddorp In Stadscentrum Hoofddorp vindt de consument een groot aantal functies en voorzieningen. Niet voor niets is het Stadscentrum een regionale trekker van formaat. De ondernemers hanteren de naam ‘Hoofddorp Winkelstad’ voor het winkelcentrum in Stadscentrum Hoofddorp. We