Nr. 3 - 2014 Kyrkjeblad for Hornindal, Innvik og Stryn prestegjeld 78. årgang Lærarstudent med interessant hefte om Hornindal kyrkje Emilie Hofseth frå Hornindal USA som finansierte det det eldre personar med histo - er student ved Høgskulen i første orgelet i 1906. Vi les riske interesser som tek opp Bergen, avd. Lærarutdanning. om kyrkjegarden og om pres - slike emne. Er dette eit teikn I vår avslutta ho si forprøve teselet på Kirhornsetra og om på at vi får ein ungskog som i RLE-faget. Som emne valde kateketstillinga og samarbei - supplerer tuntrea når det ho å skrive om Hornindal det kyrkje-skule. Forfattaren gjeld histria om kyrkjeleg liv kyrkje. har nytta både skriftlege og og arbeid i bygdene våre? I det vesle heftet - som no munnlege kjelder, m. a. kate - Heftet vil i første omgang er tilgjengeleg for interesserte ket Beate Nes og mangeårig vere å finne på Hornindal - møter vi eit breitt register av soknerådsleiar Halfdan Løde - Bibliotek, Kyrkjekontoret på emne omtala i kortform. Her mel. SMIA og i Hornindal kyrkje. er tema som arkitektur, in- Emilie Hofseth har laga eit Takk for flott arbeid, Emilie! ventar, fargar i kyrkja. Her les oversiktleg hefte i tiltalande Jon Ytrehorn vi om eldre og nyare kyrkje - form med rike opplysningar kunst og kyrkjetekstilar og og lettlesen tekst, illustrert Andre delen av artikkelen til symbolikken i desse. med fargefoto. Det har alle - Emilie Hofseth heier Korleis Vidare er det omtale av reie blitt brukt av skuleklas - er samarbeidet mellom den m.a. Teiknebrettprosjektet, ser. Det er positivt og lovande lokale grunnskulen og kyrkja? Lysbrua, Prosesjonskrossen, at det er ein ungdom som står Og den vil kome i neste num - og om utflytta honndøler i bak eit slikt arbeid. Oftast er mer av Kyrkjeklokka . Emilie Hofseth. Eit bronserelieff ved Naustmessa ved Lillehammer kyrkje Bergsetnausta 2014 For eit par år sidan la Svein Bløminga var over for i år, men engblomane sto flott rundt Sindre med undring merke den elles rydda og nyslegne Skreddarplassen. Dei gamle til at på innsida av den skjeggete apaljane står der med lysegrøne blad. I år var det nordlege kyrkjegardsmuren sommaren som viste seg frå si gode side, den 17. naust - står ei avstøyping av ein messa på rad. Side 5 sentral del av altertavla i hans heimlege Hornindal kyrkje. Då kom sjølvsagt spørsmålet: Korleis kom ei bronseavstøyping til Lille - hammer? Side 2 og 3 2 KYRKJEKLOKKA Altertavla i Hornindal, som også vart gravminne på Lillehammer Av Svein Sindre vart altså ikkje meir enn om lag 37 år Oslo der Lunde er representert både med gammal. Altertavla i Hornindal er laga av portrettbyster og teikningar. For dei som For eit par år sidan la eg med undring Dagfin Werenskiold (1892 – 1977). Også ønskjer å vite meir om han, tilrår eg ar - merke til at på innsida av den nordlege han allsidig kunstnar. Om lag jamgamle tiklar på nettet eller eit besøk på Lille - kyrkjegardsmuren ved Lillehammer kirke og studiekameratar frå inn- og utland må hammer bibliotek. Serleg ei bok i serien står eit bronserelieff som er ei avstøyping vi rekne med at desse to var gode vener. «Kunst og kultur» av Dyre Vaa. av ein sentral del av altertavla i mi heim - I ein artikkel på nettet har eg funne at det lege Hornindal kyrkje. Då kom sjølvsagt var Werenskiold som rådde Lunde til å Så til altertavla spørsmålet: Korleis kom ei bronseav - satse meir på skulptur enn på måleri. Det Sokneprest Jon Johnson (1900 - 1965) støyping hit til Lillehammer? kan Lillehammer vere glad for. hadde sitt første soknekall i Hornindal frå Dette førde meg inn i interessant his - På Lilletorget tronar bygrunnleggaren 1924 saman med kona Alhed. Begge torisk stoff der to markerte kunstnarar er Claus Wiese høgt på sin sokkel. Ein staue ivra for meir utsmykking av kyrkja som involverte. Bronserelieffet er eit grav - som er rekna for å vere ein av dei fremste m.a. mangla altertavle. Alhed skipa i minne over Rolf Lunde og tre andre fa - «frakkemenn» innan skulpturkunsten her 1929 eit Jentelag til kyrkja sin prydnad. miliemedlemer. Namna står på ei i landet. Den berrføtte «Tårn-Petter» står Jon var interessert i treskjering og tok liggande steinplate framfor relieffet. traust på fortauet i krysset Kirkegata – kontakt med venen Dagfin Werenskiold Rolf Lunde (1891 – 1928) var bilet - Langes gate. I 1960 kom også «Tårn-Pet - som alt var kjend gjennom fleire større ut - kunstnar, teiknar, målar og skulptør. Han ter» på plass utanfor Nasjonalgalleriet i smykkingsoppdrag. Han hadde nett då KYRKJEKLOKKA 3 ferdig «Det blomstrende kors», eit deko - rert trerelieff som måtte reknast som uoppnåeleg å skaffe pengar til i Hornin - dal. Johnson fekk låne det for å kopiere til altertavle. Året etter var Johnson fer - dig med utskjeringa, men kjende seg ikkje god nok til å stå for målinga, og inviterte difor Werenskiold til Hornindal for å ta seg av det. Han kom til Hornindal og vart så begeistra for kopien at han generøst tilbaud originalen gratis til Hornindal kyr - kje mot at han fekk med seg kopien. Den vart seinare dekorert og sett opp i Sørke - dalen kapell. Werenskiold si tavle vart vigsla i Hornindal kyrkje 10. april 1932. Bygdekunstnaren Rasmus R. Kirkhorn (1886 – 1965) har skore ut ramma og innskrifta under tavla: Ver tru alt til døden så vil eg gjeva deg livsens kruna. (Openb. 2,10) Støypeform til bronserelieff Dermed hadde Werenskiold ein umåla kopi av den rektangulære delen av tavla. Så langt har eg ikkje kome i kontakt med personar som kan stadfeste teorien min som er slik: Kopien er brukt til å lage støypeform av, og dermed kunne bronse- relieffet støypast. Om det er Werenskiold åleine, eller Altertavla i Hornindal kyrkje. saman med kunstnarvener og/eller fa - milien til Rolf Lunde som har teke initia - tivet til, og kostnaden med få dette på oss lett i augo, to og to knelande på kvar Ei mektig altertavle som ved betrakt - plass som gravminne, veit eg ikkje. Hel - side av korsfoten, ein i kvart av dei av dei ning og ettertanke utgjer ei heil Gudste - ler ikkje når dette skjedde, men det må nedre hjørna og ein oppe til venstre. neste åleine. Eit kunstverk så stort og ha vore ein gong etter 1932. Det er eit Sjutalet er eit viktig tal i Bibelen, 3 + 4, kostbart at det vel er langt mellom dei verdig og vakkert gravminne, diskret tretalet for den tre-einige Gud og fire er landsens kyrkjer som har noko slikt å vise plassert opp mot kyrkjegardsmuren slik verda med fire verdshjørne. 7-talet er til. Tavla gjer seg godt mot den trekvite at det ikkje skil seg negativt ut i høve til symbol for fellesskapet mellom Gud og austveggen i kyrkja. Vel verdt eit besøk kyrkjegarden elles. Sommarstid legg ein alle menneske og himmel og jord. Ut frå om du fer forbi. frodig eføy seg som ei naturleg ramme enden av korsarmane er det spirande Jon Johnson drog frå Hornindal til Sør- over toppen og på sidene av tavla som er grøne blad der vi finn fem femblada Odal som kapellan i 1933, seinare vart 250 cm brei og 130 cm høg. raude roser. Eit klassisk symbol på Kristi han kapellan i Ullern menighet og til slutt fem sårmerke. Fem duer flyg også mel - sokneprest i Uranienborg kirke. Alter tav - Ei symbol- og fargerik altertavle lom blad og blomster. Det kan vere freds - lekopien han hadde skore ut vart deko - Dagfinn Werenskiold si altertavle er duer, og ei av dei kan vere den som kom rert av Dagfin Werenskiold og seinare svært symbol- og fargerik. Sentralt er attende til Noa med eit blad i nebbet (1 plassert i Sørkedalen kapell. Kristi kors, her tolka som det nye livstreet Mos 8. 8 – 11). (1 Mos 2,9. Openb. 2,7). Difor namnet I øvre delen av den ståande korsdelen Om det finst lesarar som sit inne med ut - Krossen i bløming. Midt i korset finn vi er ei forgylt tolvtakka stjerne på raud fyllande opplysningar eller spørsmål, er lammet med sigersfane. Bilete på Kristus botn. Tolvalet går også att i Bibelen, dei eg interessert i det. som offerlam, og fana som teikn på at han tolv Jakob-sønene, opphavet til dei tolv jø - sigra over døden. Nedst på den vertikale diske stammane, og ikkje minst dei tolv Tlf. 480 53 569 korsarmen er eit tre med åtte frukter. Det apostlane. Over den rektangulære delen E-post: [email protected] skal vise til Matt 5, 3 – 10, der Jesus pri - av tavla i ein halvsirkelforma topp står Lillehammer, august 2014 sar læresveinane sæle i åtte lovnadsord. den Kristus i soloppgangen med løfta Åttetalet er også eit heilagt tal som m.a. hender. Den høgre lyser velsigning, den viser til den åttande dagen, då Jesus stod venstre held han som ei innbyding: Kom opp frå dei døde. Sju forgylte englar fell til meg. 4 KYRKJEKLOKKA Gjenbruk – Glede! Av Asbjørn Gjengedal Gjenbruksbutikken på Nordfjordeid er godt i gang. Etter ei festleg opning 12.juni har folk og varer funne vegen inn i det romslege lokalet. Og glade kjøparar med all slags nyttige ting, frå små krystallskåler til store møblar, har reist heim - og kome att. Varene er gåver og arbeidet er uløna; slikt blir det pengar av! Det Norske Mi - sjonsselskap ser til at pengane blir brukte på beste måte, og Gud velsignar innsatsen. Vi som hittil har halde dette i gang, gle - der oss over å vere med. Men vi treng fleire medarbeidarar! Oppgåvene er høveleg pris på kvar vare. Sal av brukte nom gjenbruksbutikken. Og når inntekta mange og ulike i denne verksemda. Kvar møblar gjev naturleg nok dei største ein - av salet går til misjonen, blir det dobbelt dag i opningstida er to personar i butikken skildbeløpa i kassen.