Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 161 – 15271 – Poz. 2764 2764 UCHWAŁA Nr XXXVII/156/09 RADY GMINY KRAMSK z dnia 10 lipca 2009 r. w sprawie przyjęcia „Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Kramsk na lata 2009-2012” Na podstawie art. 18. ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia §2. Zobowiązuje Wójta Gminy do sporządzania 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z sprawozdania z realizacji programu, o którym mowa 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.), w związku z art. w §1. 87 ust. 1 i 3 – 5 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. §3. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 ze zm.)- po uzyska- Gminy. niu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków - Rada Gminy Kramsk uchwala, co następuje: §4. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Wojewódz- §1. Przyjmuje do realizacji „Gminny Program Opie- twa Wielkopolskiego. ki nad Zabytkami Gminy Kramsk na lata 2009-2012” stanowiący załącznik Nr 1 do niniejszej uchwały. Przewodniczący Rady (-) Bogumił Leszczak Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXXVII/156/09 Rady Gminy Kramsk z dnia 10 lipca 2009 r. Spis treści: 3.5. Zabytki archeologiczne. 1. Wstęp 3.5.1. Wykaz stanowisk archeologicznych wpisa- 1.1. Położenie i krótka charakterystyka gminy. nych do rejestru zabytków z terenu gminy. 1.2. Cel opracowania gminnego programu opieki 3.5.2. Wykaz stanowisk o własnej formie krajo- nad zabytkami. brazowej. 1.3. Podstawa prawna opracowania gminnego 3.5.3. Zestawienie liczbowe stanowisk archeolo- programu opieki nad zabytkami. gicznych zewidencjonowanych i wpisanych 2. Uwarunkowania zewnętrzne ochrony zasobów do rejestru zabytków, łącznie z ich funkcją dziedzictwa kulturowego. oraz krótką analizą chronologiczną (opis 2.1. Relacje gminnego programu opieki nad zabyt- koncentracji stanowisk archeologicznych kami z opracowaniami wykonanymi na pozio- – uwarunkowania fizjograficzne). mie województwa. 4. Uwarunkowania wewnętrzne ochrony zasobów 2.1.1. Strategia rozwoju województwa wielkopol- dziedzictwa i krajobrazu kulturowego. skiego. 4.1. Stan zachowania i obszary największego za- 2.1.2. Plan zagospodarowania przestrzennego grożenia zabytków. województwa wielkopolskiego. 4.1.1. Stan zachowania zabytków nieruchomych 2.1.3. Inne dokumenty o zasięgu województwa, wpisanych do rejestru zabytków. których problematyka związana jest z dzie- 4.1.2. Stan zachowania zabytków ruchomych. dzictwem kulturowym. 4.1.3. Stan zachowania zabytków archeologicz- 3. Zasoby dziedzictwa i krajobrazu kulturowego nych oraz istotne zagrożenia dla zabytków gminy. archeologicznych. 3.1. Obiekty zabytkowe nieruchome o najwyż- 4.1.4. Obszary największego zagrożenia dla za- szym znaczeniu dla gminy wpisane do reje- bytków w gminie. stru zabytków. 4.2. Uwarunkowania wynikające ze Strategii Roz- 3.2. Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych woju Gminy Kramsk na lata 2005 – 2017. znajdujących się w ewidencji zabytków. 4.3. Uwarunkowania wynikające ze Studium 3.3. Zespoły najcenniejszych zabytków rucho- Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowa- mych na terenie gminy. nia Przestrzennego Gminy Kramsk 3.4. Krajobraz kulturowy - obszarowe wpisy do 4.4. Uwarunkowania wynikające z miejscowych rejestru zabytków (układy urbanistyczne, planów zagospodarowania przestrzennego parki kulturowe, parki krajobrazowe). gminy. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 161 – 15272 – Poz. 2764 4.5. Uwarunkowania wynikające z ochrony przy- ki, Dębicz, Drążek, Grąblin, Helenów Drugi, Hele- rody i równowagi ekologicznej. nów Pierwszy, Izabelin, Jabłków, Konstantynów, 5. Cele gminnego programu opieki nad zabytka- Kramsk, Kramsk-Łazy, Kramsk-Łęgi, Kramsk-Pole, mi (art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o Ksawerów, Lichnowo, Milin, Patrzyków, Pąchów, ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz Podgór, Rudzica, Rysiny, Święciec, Święte, Wiela- inne określone przez gminę). ny, Wola Podłężna, Wysokie. 6. Kierunki działań dla realizacji gminnego progra- Gmina sąsiaduje z gminami: Koło, Konin, Koście- mu opieki nad zabytkami. lec, Krzymów, Osiek Mały, Sompolno i Ślesin. 6.1. Gminna ewidencja zabytków. Przez gminę przebiega ważna magistrala kolejowa 6.1.1. Sporządzenie gminnej ewidencji zabytków ze stacją, dworcem i bocznicami w miejscowości nieruchomych. Kramsk oraz szlak linii kolejowej Kunowice - Poznań 6.1.2. Sporządzenie gminnej ewidencji zbytków – Warszawa - Terespol, a także droga wojewódz- archeologicznych. ka, która bezpośrednio łączy się z autostradą A-2 6.1.3. Inwentaryzacja obiektów tzw. małej archi- i drogą E-30 stanowiące międzynarodowy korytarz tektury. transportowy nr II (Berlin- Poznań- Warszawa- Mos- 6.2. Sporządzenie wykazu obszarów urbanistycz- kwa). nych, ruralistycznych, zespołów i obiektów Geomorfologicznie gmina Kramsk jest położona w nieruchomych, stanowisk archeologicznych Pradolinie Warszawsko - Berlińskiej, w jej tzw. od- typowanych do wpisu do rejestru zabytków cinku konińskim z wyodrębnionym „basenem kram- z terenu gminy w celu uwzględnienia ich w skim”. dokumentach planistycznych i inwestycyj- Od zachodniej strony, do linii Grąblin - Izabelin- nych gminy. Wola Podłężna, sięga Wysoczyzna Gnieźnieńska. 6.3. Edukacja i promocja w zakresie ochrony za- Od strony północno-wschodniej, do linii Święciec bytków. - Bilczew - Kramsk sięgają Równiny Lubstowska i 6.4. Działania zmierzające do poprawy stanu za- Drzewcowska, które należą do Wysoczyzny Kło- chowania dziedzictwa kulturowego. dawskiej. 6.5. Określenie zasobów zabytków, które można Na terenie gminy Kramsk występują dwa rodzaje wykorzystać dla tworzenia, np. tras tury- surowców naturalnych: stycznych, ścieżek dydaktycznych, organiza- a) kruszywa naturalne występujące w złożach cji festynów. „Rysiny” i „Konstantynów Stary” 6.6. Określenie sposobu realizacji poszczególnych b) węgiel brunatny występujący w złożach Bil- celów gminnego programu opieki nad zabyt- czew, Drzewce A i B. Zalegają na powierzchni kami. 5,65 km², w granicach gmin Kramsk i Osiek 7. Instrumentarium realizacji gminnego programu Mały. opieki nad zabytkami. Głównym źródłem utrzymania mieszkańców gmi- 8. Monitoring działania gminnego programu opieki ny jest rolnictwo. nad zabytkami. Prowadzone na terenie gminy badania archeolo- 9. Niektóre zewnętrzne źródła finansowania gmin- giczne wykazały, iż ziemie te były już w odległej nego programu opieki nad zabytkami. przeszłości zasiedlone. Dokumenty źródłowe sięgają XIII wieku. Przed 1219 rokiem Kramsk był własnoś- 1. Wstęp cią biskupów płockich. Od 1227 roku wieś przeszła w posiadanie klasztoru Bożogrobowców w Miecho- 1.1. Położenie i krótka charakterystyka gminy wie. W 1251 r.wzmiankowana jako własność ksią- Gmina Kramsk położona jest we wschodniej czę- żęca. Po utworzeniu Starostwa Konińskiego dobra ści województwa wielkopolskiego, w środkowo- kramskie zostały wcielone do Konina , a w Rudzicy wschodniej części powiatu konińskiego, przy drodze założono konińską komorę celną. W 1317 r. Kramsk Licheń - Ciechocinek-Inowrocław oraz Konin- Radzie- należał do starosty Mikołaja Ocieskiego, wzmian- jów- Bydgoszcz, w odległości 17 km od Konina, 120 kowani są również późniejsi właściciele: Paweł Lu- od Poznania i 180 km od Warszawy. Powierzchnia bowiecki(1713 r.), Józef Brzeziński (poł. XVIII w.), gminy wynosi 131 km², z czego 76% stanowią ob- Jakub i Krystyna Brzezińscy. szary rolnicze, a 12% użytki leśne. Kompleksy leśne Po III rozbiorze Polski tereny gminy Kramsk zna- nie są zbyt duże, najczęściej spotyka się małe lasy lazły się w granicach tzw. Prus Południowych. W i bory, głównie sosnowe z domieszką brzozy, buku, 1797 r. z rąk króla pruskiego otrzymał je kapitan grabu, dębu, olszy czarnej, oraz świerku, poprzeci- Hamberg, zaś w 1811 r. stanowiły własność kapi- nane polami uprawnymi i łąkami. tana, barona Fryderyka Vogla. W 1844 r. Franciszek Gmina stanowi 8,35% powierzchni powiatu ko- Potrzebowski, wiceprezes Trybunału Warszawskie- nińskiego. Według danych z 31.12.2008 r. gminę go, brat ówczesnego proboszcza kramskiego, od- zamieszkiwały 10.397 osoby. Strukturę osadniczą kupił dobra kramskie od barona, by trzy lata później tworzy 67 miejscowości zorganizowanych w 30 sprzedać je miejscowym włościanom. sołectw: Anielew, Barce, Bilczew, Borki, Brzóz- Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego Nr 161 – 15273 – Poz. 2764 Po zwycięstwie Napoleona nad Prusami w 1807r. stycznych i edukacyjnych oraz wspieranie inicjatyw ówczesny powiat koniński wraz z dobrami kramski- sprzyjających wzrostowi środków finansowych na mi znalazł się w Księstwie Warszawskim, a po Kon- opiekę nad zabytkami, gresie Wiedeńskim ziemie te należały do Gubernii - określenie warunków współpracy z właścicielami Kaliskiej i wchodziły w skład Królestwa Polskiego. zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe zwią- Na przełomie XIX/XX w. Kramsk przybrał wygląd zane z wykorzystywaniem tych zabytków, miasteczka, z powstałym w 1904 r. rynkiem. Dzia- - podejmowanie przedsięwzięć umożliwiających łalność rozpoczęły: kółko rolnicze, straż ogniowa, tworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad za- sklep, apteka, młyn, tartak, spółdzielnia oszczęd- bytkami. nościowo-pożyczkowa. W latach I wojny światowej administracja gminy była podporządkowana niemie- 1.3. Podstawa prawna opracowania gminnego ckim władzom wojskowym. Po odzyskaniu niepod- programu opieki nad zabytkami ległości, od 1920 r. zaczął się dynamiczny rozwój 1. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminy, którego kres nastąpił z chwilą wybuchu II gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze wojny światowej. zmianami). Podczas okupacji obszar gminy znalazł