Hiddink, de NS en de zaak-Ayaan Hirsi Ali HET JAAR EN DE REST LAMBIEK BERENDS Vraatzuchtig zijn we. Twintig procent van de Nederlanders is te dik, tien procent is zelfs ziekelijk vet. Ander probleem: nog last gehad van bladval dit jaar? Een vraag die onbeantwoord bleef: waar is Osama bin Laden? Brandende kwestie: de burger raakt steeds meer ontevreden over de overheid. 2002 in vogelvlucht. Bart Tromp zag in zijn voorspelling voor 2002, begin dit jaar in deze krant, de wereld 'op weg naar een onvoorspelbare wanorde'. Hij had beter dichter bij huis kunnen blijven, want de wanorde over de grenzen was niet groter dan normaal. Afghanistan? Afghanistan is al bijna weer vergeten. En George Bush heeft toch iets meer moeite om een coalitie tegen Saddam te vormen. De Verenigde Naties weten het enthousiasme waarmee de Amerikaanse president het karwei van de oude George wil voltooien toch aardig te beteugelen. Vooralsnog. Nog meer onafgemaakte klussen. Voor het VN-tribunaal in Den Haag begon in februari het proces tegen Slobodan Milosevic, en dat zal nog wel even duren. In dezelfde maand liet de Bosnische regering weten, dat het nu toch wel snel zou komen tot de uitlevering van Radovan Karadzic en Ratko Mladic. En vervolgens viel er een doodse stilte. In Frankrijk, en vooral ook daarbuiten, ontstond grote beroering toen Jean-Marie le Pen van het extreemrechtse Front National de tweede ronde van de verkiezingen voor het presidentschap bereikte, ten koste van de socialistische premier Lionel Jospin. Maar in die tweede ronde ging hij roemloos tenonder tegen Jacques Chirac, die een bijna-dictatoriale score van meer dan tachtig procent bereikte. Gerhard Schröder won met de h akken over de sloot de Duitse verkiezingen, en werd vervolgens verbazingwekkend snel buitengewoon impopulair. In de Verenigde Staten schokte 11 september 2001 nog na. Ground Zero is nu een grote lege bouwput, waarin niet gebouwd wordt omdat men het er nog niet over eens is wat er moet komen. Er werd in het Amerikaanse Congres een wet aangenomen, die de mogelijkheid opent van, bij wijze van spreken, een Amerikaanse luchtlanding in Den Haag, zou daar ooit voor het Internationale Strafhof-in-oprichting een Amerikaanse staatsburger terecht moeten staan. Den Haag maakte verontwaardigde geluidjes, maar verder bleef de blik toch vooral naar binnen gericht. Over één gebeurtenis in het buitenland maakten we ons wel druk, hoewel we er niet rechtstreeks bij betrokken wa ren: het WK voetbal in Zuid-Korea en Japan. Nederland haalde de eindronde niet, maar als substituut hadden we Guus Hiddink, die als coach van Zuid-Korea doordrong tot de vierde plaats. Veel afgeleider kan een Nederlands succes ook niet zijn. De huidige coach van PSV werd wel Zuid-Koreaan-voor-het-leven. We kregen de euro en de invoering kostte Nederland bijna tien miljard gulden. Maar zij slaagde, wist Gerrit Zalm, toen nog minister van Financiën op nieuwjaarsdag al te melden vanuit Maastricht, waar prominenten op e en champagnefeestje werden onthaald. Maar verder was er bitter weinig aanleiding om de kurken te laten knallen. De deplorabele toestand bij de Nederlandse Spoorwegen duurde voort. Begin van het jaar stuurde minister Tineke Netelenbos de hele directietop naar huis, waarop ook de raad van commissarissen onder leiding van oud-Philipsbaas Jan Timmer ook maar opstapte. De gewezen welzijnswerker Wim Meijer werd de nieuwe president-commissaris, Karel Noordzij president-directeur. Hij was voordien voorzitter van de organisatie Transport en Logistiek Nederland. Dat kwam goed uit: vorig jaar reden de treinen doorgaans niet 'vanwege logistieke problemen'. Nu mag NoordZIJ een logistiek expert zijn geweest, maar ten eerste bleef hij maar een half jaar, en ten tweede veroorzaakte zijn komst ook geen doorbraak. In februari werd in een uitgelekt rapport de misère vooral g eweten aan gebrekkig onderhoud van het materieel. In de herfst was het plotseling 'bladval'. Bladval? Jawel, u weet wel, herfst, vallende bladeren. Maar... Ik weet wat u wilt zeggen. Maar als het geen bladval was, dan was het wel een stroomstoring, een breuk in de bovenleiding, computeruitval, verkeerde wisselstand, kortom: pech en ellende. Vooral rond Amsterdam was het dit jaar vaak hommeles. Homerisch gelach ging er dan ook op langs alle perrons in Nederland, toen Netelenbos in juni aankondigde dat de NS nu iets geheel nieuws hadden bedacht: een metrosysteem, waardoor de treinen voortaan om de tien minuten zouden rijden. Dat mens en dat bedrijf moeten wel buitengewoon wanhopig, desperaat zijn geweest. Inmiddels werd de burger steeds ontevredener met de overheid. In vier jaar tijd waren volgens ijverige tellers de rijen van de ontevredenen verdubbeld tot veertig procent van de bevolking. Het bleek uit de stembusrevolte in maart en mei, maar de overheid bestaat uit meer dan alleen politici. Uit het Niod-rapport over Srebrenica bleek dat de legertop op cruciale momenten de minister in zijn hemd liet staan. Uit de bouw- enquête kwam vervolgens naar voren, dat de overheid nauwelijks adequaat toezicht uitoefende, sommige a mbtenaren weinig fraudebestendig waren, en ministers de schijn op zich laadden dat zij zich door aannemers in de watten lieten leggen. 'Smeren en fêteren', zoals de commissie dat plastisch uitdrukte. De bouwers lijken b ereid de schade te vergoeden, maar zal dat het gemor van het gemene volk doen verstommen? Het zevende onderzoek naar de Herculesramp leverde als verbijsterende uitkomst dat een dergelijk ongeluk zich elke dag opnieuw kan voordoen, omdat er al die jaren geen komma is veranderd aan ontoereikende voorschriften en procedures. Etcetera. Zijn we dan nergens meer tevreden mee? Jawel. Lees het volgende persbericht, verspreid door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport maar eens aandachtig: 'Gebruikers van (medische) hulpmiddelen (bijvoorbeeld incontinentiemateriaal, pruiken, hoorapparaten en prothesen) zijn over het algemeen tevreden over de manier waarop zij deze middelen verkrijgen. Dit blijkt uit het rapport Tevredenheid hulpmiddelengebruikers verstrekkingen 2001, dat staatssecretaris Ross-Van Dorp van VWS vandaag naar de Tweede Kamer stuurt. Het iRv, kenniscentrum voor Revalidatie en Handicap, heeft dit onderzoek in opdracht van het ministerie uitgevoerd'. De bokkenpruik was echter niet in het onderzoek opgenomen. In justitiële sfeer trokken twee processen de aandacht. In april werden de twee verdachten in de Puttense m oordzaak door het gerechtshof in Leeuwarden vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Zij hadden hun straf (in casu zes jaar en zeven maanden) in de vorige eeuw al uitgezeten. 'De rechterlijke dwaling van de eeuw' sloeg dus op de twintigste, niet op deze. Zodat we nog een beetje ruimte overhouden voor een nieuwe dwaling. Die zit er ongetwijfeld niet aan te komen in het proces tegen Volkert van der G., de inmiddels bekennende dader van de moord op Pim Fortuyn. Het kwam tot twee pro forma-zittingen, waarbij de verdachte niet aanwezig was. In de tweede werd besloten de zieleroerselen van de dierenvriend te laten onderzoeken. Meer ophef dan zijn bekentenis tegenover de rechter-commissaris veroorzaakte het feit dat die al in de krant stond, eer de justitie daarover een persbericht had verspreid. Wie had gelekt? Godlof, iedereen gaf iedereen de schuld van dit vuige vergrijp. Een vergelijkbare commotie rond de Miljoenennota, die door een hacker van het ANP-net werd gekaapt en op het internet gezet. Woede bij de Rijksvoorlichtingsdienst, en broekpoeperige bangheid bij de voorzitter van het Genootschap van hoofdredacteuren (dat bestaat echt, geen bedenksel van Marten Toonder). Prompt volgde de sanctie: de Troonrede werd pas op de dag zelf aan de media verstrekt, niet zoals gebruikelijk de dag tevoren. Het kwam erg hard aan. In de marge van de politiek speelde de zaak-Ayaan Hirsi Ali. Deze voormalige vluchtelinge in Somalië v erkondigde frank en vrij haar opvattingen over de islam en de emancipatie van de vrouw. Dat was niet geheel naar de zin van sommigen van haar voormalige geloofsgenoten, en de slechtgeschoren mannen uitten bedreigingen. Daarop dook Ayaan Hirsi Ali onder. Maar vervolgens werd het een binnenlandse politieke kwestie. Ayaan had tot dan toe behoort tot het kamp van de sociaal-democraten, ze werkte zelfs bij de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA. Maar ze had slechte vriendinnen, die haar verleidden naar de VVD over te lopen. En daar dook de Somalische op tijdens een partijcongres. PvdA woedend, de liberalen verguld met hun trofee. In de marge van de politiek speelden zich wel meer wonderlijke dingen af. Had de PvdA bij de vorige verkiezingen op haar posters Ad Melkert in een soort napoleontische pose (Napoleon vóór Elba), ditmaal wordt de nieuwe man Wouter Bos omringd door (betrekkelijk) onbekende partijgenoten. ''We willen laten zien dat Wouter als teamleider opereert en niet in zijn eentje,'' zei voorzitter Ruud Koole, die benadrukte dat het ontwerp voor de affiche zonder ruzies tot stand is gekomen. Maar wel nadat de voorkeur van een zoheten focusgroep was gepeild. Wat het brandpunt wordt van de verkiezingsstrijd, is volslagen duister, maar duidelijk werd dit jaar wel dat Nederland de burqa van de politieke correctheid heeft afgelegd. En, geheel volgens Nederlands gebruik, toonden we al onze opgekropte frustraties dan ook meteen maar in al hun naaktheid. Er is zelden zoveel afgezwamd over de noodzaak van integratie, het gevaar van fundamentalisme (in de islam, uiteraard, niet bij het GPV, want ons kent ons), radicale en homohatende imams, allochtone criminaliteit,