PRIS 50c Rhif 318 Ebrill Y TINCER 2009 PAPUR BRO GENAU’R-GLYN, MELINDWR, TIRYMYNACH, TREFEURIG A’R BORTH Bechgyn Lleol yn Mentro i Gosta Rica Ym mis Gorffennaf, bydd grãp o saith o fechgyn o ardal Aberystwyth – pob un yn ddisgyblion yn Ysgol Gyfun Penweddig – yn treulio mis yng Nghosta Rica fel rhan o raglen datblygiad personol. Mae tri o’r bechgyn yn byw yn nalgylch y Tincer - Dyla Jenkins o Langorwen, Ifan Hywel o Gapel Dewi a Rhodri ap Dafydd o Goginan. Bydd Gwion ap Dafydd, brawd Rhodri hefyd yn mynd i Gosta Rica – gyda grãp arall o ddisgyblion. Yn ystod eu cyfnod yno, byddant yn teithio i wahanol rannau o’r wlad – o brysurdeb y brif ddinas San José i harddwch tawel fforest cymylau Monteverde; o arfodir Môr yr Iwerydd i arfordir Môr y Caribî ac i Tortuguero i weld y crwbanod môr mawr. Bydd cyfnod canol eu halldaith yn cael ei dreulio yn cynorthwyo mewn gwarchodfa anifeiliaid sy’n cynorthwyo’r gymuned leol yn ogystal â diogelu bywyd gwyllt yr ardal. Tra’n gweithio yma, byddant yn byw gyda theuloedd lleol er mwyn profi bywyd Costa Yn y llun gwelir (rhes gefn) Ifan Hywel, Dylan Jenkins, Thomas Wells a Huw Evans; (rhes fl aen) Thomas Glyn Davies a Matt, Rica go iawn a blasu peth o myfyriwr fu’n cynorthwyo. groeso cynnes y Ticos. Bydd hwn yn brofi ad unigryw a gwerthfawr i bob un o’r amryw sêl cist car. Yn y llun bechgyn. Mae’r holl broses, gwelir rhai o’r bechgyn yn cyfri’r gan gynnwys y cyfnod paratoi arian ar ôl y Ffair Wanwyn ar gyfer y daith, yn gyfl e i’r diweddar a gynhaliwyd yng bechgyn ddatblygu sgiliau arwain, Nghanolfan Morlan! gweithio mewn tîm, cyfathrebu, Ar ddydd Sadwrn, 11 Ebrill, datrys problemau, cynllunio a byddant yn dod ynghyd â grãp threfnu – y cyfan yn cyfoethogi arall o bobl ifanc lleol sy’n mynd eu datblygiad personol. ar alldaith i Gosta Rica, i gynnal Fel rhan o’r cyfnod paratoi, Sêl Cist Ceir ym maes parcio mae’r bechgyn yn gyfrifol am Ysgol Penweddig. Bydd yno hefyd godi arian ar gyfer yr alldaith. amryw weithgareddau i blant Hyd yma, mae eu hymdrechion gan gynnwys paentio wynebau, wedi cynnwys pacio bagiau plethu gwallt, twba afalau, gêmau mewn archfarchnadoedd lleol, a sgiliau syrcas – ewch i gefnogi taith gerdded/seiclo noddedig, felly, neu os hoffai unrhyw un bore coffi , ffair wanwyn, gwerthu gyfrannu at y daith, ffoniwch Rhodri (chwith) a Gwion (dde) ap Dafydd, Goginan pwdinau Nadolig, a mynychu 07900-520073. templatelliw.indd 1 7/4/09 10:04:04 2 Y TINCER EBRILL 2009 CYDNABYDDIR Y TINCER CEFNOGAETH - un o bapurau bro Ceredigion | Sefydlwyd Medi 1977 ISSN 0963-925X | Rhif 318 | Ebrill 2009 SWYDDOGION DYDDIADUR Y TINCER GOLYGYDD - Ceris Gruffudd Rhos Helyg, 23 Maesyrefail Y DYDDIAD OLAF Y BYDD GOHEBWYR LLEOL YN DERBYN DEUNYDD AR Penrhyn-coch ☎ 828017 [email protected] GYFER Y RHIFYN NESAF FYDD MAI 7 A MAI 8 I’R GOLYGYDD. DYDDIAD CYHOEDDI MAI 21 STORI FLAEN - Alun Jones Gwyddfor ☎ 828465 EBRILL 11 Dydd Sadwrn gan Eglwys Sant Ioan, Penrhyn- Arad Goch, Stryd y Baddon, TEIPYDD - Iona Bailey Arwerthiant cist car a diwrnod coch. Gadael Penrhyn-coch am Aberystwyth am 2.00 hwyl yn Ysgol Penweddig o 9.30 9.15 Cysylltwch â Dwynwen CYSODYDD - Dylunio GraffEG ☎ 832980 ymlaen. Mynediad 0.50c I archebu Belsey am fwy o fanylion – ffôn MAI 10-16 Wythnos Cymorth stondin cysylltwch â Gwion 820166 Cristnogol CADEIRYDD - Mrs Llinos Dafi s, Cedrwydd, (01970) 880 350 Llandre ☎ 828262 EBRILL 22 Nos Fercher Bara MAI 20-21 Nosweithiau Mercher IS-GADEIRYDD - Elin Hefi n, Ynyswen, EBRILL 11 Dydd Sadwrn Caws yn cyfl wyno Halibalã (Wil a Iau Theatr Genedlaethol Cymru Stryd Fawr, Y Borth ☎ 871334 Gweithdy’r Pasg yn Eglwys Sant Sam) yn Neuadd Tal-y-bont am yn cyfl wyno Tñ Bernarda Alba yn Ioan, Penrhyn-coch yn Neuadd yr 7.30 (Tocynnau: Falyri Jenkins Theatr Canolfan y Celfyddydau YSGRIFENNYDD - Anwen Pierce Eglwys o 10.00-12.00. Crefftau yn 832560) am 7.30 46 Bryncastell, Bow Street ☎ 828337 ymwneud â’r Pasg, te/coffi /sudd TRYSORYDD - Paul Bevan, blas oren & bynsen boeth. EBRILL 24-25 Nos Wener a MAI 25-30 Eisteddfod Felin Ddewi, 4 Glanceulan, Penrhyn-coch dydd Sadwrn Eisteddfod Gadeiriol Genedlaethol yr Urdd 2009 ☎ 820 583 [email protected] EBRILL 15 Nos Fercher Cynhelir Penrhyn-coch Canolfan y Mileniwm, Caerdydd CASGLWR HYSBYSEBION - Bryn Roberts, 4 Cyfarfod Cyhoeddus yn Neuadd yr Brynmeillion, Bow Street ☎ 828136 Eglwys, Capel Bangor am 7.30 pm EBRILL 25 Nos Sadwrn Ysgol MEHEFIN 5 Nos Wener Te Pwyllgor Apêl Etholaeth Melindwr Theatr Maldwyn yn cyfl wyno Bethlehem, Llandre am 6.30 LLUNIAU - Peter Henley Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd, Pum diwrnod o ryddid gan Linda Dôleglur, Bow Street ☎ 828173 Ceredigion 2010. Croeso Cynnes Gittins, Penri Roberts a Derec MEHEFIN 19 Nos Wener TASG Y TINCER i bawb. Williams yn Theatr Canolfan y Ffrindiau Cartref Tregerddan - Anwen Pierce Celfyddydau am 7.30 Barbeciw yn y Cartref am 6.30. EBRILL 18 Dydd Sadwrn Taith gerdded noddedig – Milltir Sgwâr MAI 2 Dydd Sadwrn Gãyl GOHEBYDDION LLEOL Ann Griffi ths (7 milltir); trefnir Bedwen Lyfrau yng Nghanolfan ABER-FFRWD A CHWMRHEIDOL Mrs Beti Daniel, Glyn Rheidol ☎ 880 691 Nid yw’r Pwyllgor o angen-rheidrwydd BOW STREET yn cytuno ag unrhyw farn a fynegir yn y Mrs Siân Evans, 43 Maes Afallen ☎ 828133 CYFEILLION Y TINCER Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro ☎ 828 102 papur hwn. Dyma fanylion enillwyr mis Mawrth 2009. Anwen Pierce, 46 Bryncastell ☎ 828 337 Cyhoeddir Y Tincer yn fi sol o Fedi i Fehefi n gan Bwyllgor Y Tincer. Argreffi r £25 (Rhif 28) Alun Jones, Gwyddfor, Bow Street. CAPEL BANGOR/PEN-LLWYN gan Y Lolfa, Tal-y-bont. Mrs Aeronwy Lewis, Rheidol Banc £15 (Rhif 21) Mairwen Jones, 7 Tan-y-berth, Penrhyn-coch. Blaengeuffordd ☎ 880 645 Deunydd i’w gynnwys £10 (Rhif 9) Mrs S J Jones, Bryn Dryw, Bow Street. Dylid cyfeirio unrhyw newyddion i’ch CAPEL MADOG, CEFN-LLWYD A CAPEL DEWI gohebydd lleol neu i’r Golygydd, ac Dai Evans, Fferm Fronfraith, Comins-coch, Fe dynnwyd y rhifau buddugol gan ein golygydd yn dilyn unrhyw lythyrau neu ddatganiad i’r wasg ☎ 623660 ymarfer Cantre’r Gwaelod Nos Sul yr 22ain o Fawrth 2009 i’r Golygydd. Alwen Griffi ths, Lluest Fach ☎ 880335 Cysylltwch â’r Trefnydd, Bryn Roberts, 4 Brynmeillion, Elwyna Davies, Tyncwm ☎ 880275 Telerau hysbysebu y rhifyn Bow Street, os am fod yn aelod. DÔL-Y-BONT Tudalen gyfan £70 Mrs Llinos Evans, Dôlwerdd ☎ 871 615 Hanner tudalen £50 Chwarter tudalen £25 Am restr o Gyfeillion 2009 gweler DOLAU Hysbyseb fach £6 y rhifyn (£30 am http://www.trefeurig.org/uploads/cyfeillion_y_tincer_2008. Mrs Margaret Rees, Seintwar ☎ 828 309 fl wyddyn) pdf GOGINAN Cysylltwch â’r trysorydd. Mrs Bethan Bebb, Penpistyll, Cwmbrwyno ☎ 880 228 LLANDRE Y Tincer drwy’r post - Pris 10 rhifyn - £9 (£19 i wlad Maes Ceiro, Bow Street ☎ 828555. Mrs Mair England Pantyglyn, Llandre ☎ 828693 y tu allan i Ewrop). Cysylltwch â Haydn Foulkes, 7 LLANGORWEN/ CLARACH Maesyrefail, Penrhyn-coch, Aberystwyth, Ceredigion, Camera’r Tincer - Cofi wch am gamera digidol y Mrs Jane James, Gilwern ☎ 820695 SY23 3HE. ☎ 01970 828 889 Tincer – mae ar gael i unrhyw un yn yr ardal fydd am ei PENRHYN-COCH fenthyg i dynnu llun ar gyfer y papur o gyngerdd, cinio Mairwen Jones, 7 Tan-y-berth ☎ 820642 Y Tincer ar dâp - Cofi wch fod modd cael Y Tincer neu ddigwyddiad a gynhelir o fewn ein dalgylch. Fe’i TREFEURIG ar gaset ar gyfer y rhai sydd â’r golwg yn pallu. Mae cedwir gan Mrs Mair Lewis, 40 Maes Ceiro, Bow Street Mrs Edwina Davies, Darren Villa pymtheg eisoes yn manteisio ar y cynnig. Os hoffech (☎ 828102). Os byddwch am gael llun eich noson goffi Pen-bont Rhydybeddau ☎ 828 296 chi dderbyn copi o’r tâp, cysylltwch â Mrs Vera Lloyd, 7 yn Y Tincer defnyddiwch y camera. templatelliw.indd 2 7/4/09 10:04:11 Y TINCER EBRILL 2009 3 Cymanfa Ganu Gogledd Ceredigion Trefn y Rihyrsals 7.00 o’r gloch Nos Fercher, Ebrill 22 Awduron yn eu Cynefi n: Morfa, Aberystwyth Pum Gwibdaith Lenyddol yng Nghymru Nos Fercher, Ebrill 29 Bethel (A), Tal-y-bont Hoffech chi dreulio diwrnod yng nghefn Gillian Clarke a Dic Jones yng Ngheredigion, Nos Fercher, Mai 6 gwlad yng nghwmni Bardd Cenedlaethol ac Sadwrn 11 Gorffennaf 2009 Bethel (B), Aberystwyth Archdderwydd? Neu ddilyn ôl troed un o Arweinydd y daith: Gillian Clarke a Dic Jones feirniaid llenyddol mwyaf Cymru ar hyd Bannau Man Cychwyn/Gorffen: Aberystwyth Gwasanaeth Bore Sul, Mai Brycheiniog? Dyma’ch cyfl e. Gwibdaith ddwyieithog: Darperir cyfi eithiad 10fed ym Methel, Aberystwyth Saesneg nghwmni Andy Hughes am 10.00. Mae’r Academi yn cyfl wyno cyfres o Wibdeithau Cyfl e unigryw i dreulio diwrnod yng nghwmni Y Gymanfa Ganu am 5.00. Llenyddol yn seiliedig ar chwe awdur gwahanol dau o awduron mwyaf cydnabyddedig y Gymru Arweinydd: Carol Davies yn eu cynefi n - Waldo Williams, Gillian Clarke, gyfoes: Gillian Clarke, Bardd Cenedlaethol Cymru Dic Jones, Roland Mathias, Lewis Jones a a Dic Jones, neu ‘Dic yr Hendre’, Archdderwydd Dewch draw i Neuadd Dafydd ap Gwilym. Bydd y gwibdeithiau’n presennol yr Eisteddfod Genedlaethol. Mae’r ddau Rhydypennau nos Wener Ebrill cynnwys ymweliadau â lleoliadau pwysig ym awdur yn byw yng Ngheredigion a byddwn yn 24ain am 7 o’r gloch i fwynhau mywyd a gwaith yr awduron, darlleniadau a chyfl e ymweld â lleoliadau sydd o bwys iddynt, megis noson o adloniant gan dalentau i ddysgu mwy am yr awduron gan arbenigwyr.