zima 2008 r. | Nr 6/2008 (39) | ISSN 1642-025X | CENA 5 z³ Wydano przy pomocy Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Zrealizowano w ramach Programu Operacyjnego Promocja Czytelnictwa MKi DN Uroczystoœæ otwarcia Leœnej Stra¿nicy Tradycji i Patriotyzmu im. Bohaterskich Gochów pw. Chrystusa Obroñcy - Borowy M³yn 22 listopad 2008 r. (Zdj. Jan Maziejuk) Naji dzecë ji Spotkanie promocyjne piôknë pônnë ksi¹¿ek kaszubskich w Gdañsku Janina G³omska-Brusy ju w literaturze kaszubskiej, jest zró¿nicowane zewnêtrznie, jest to zbiór kazañ g³oszonych przez ksiêdza na mszach ka- szubskich w kociele. Odniós³ siê te¿ do kaszubszczyzny lite- rackiejks.prof.Walkusza.Na koniectejczêciswejwypo- wiedzi zachêca³, by cytowaæ polsk¹ literaturê ka- 23.10.2008 roku w tawernie Mestwin szubsk¹ choæ jednym wersem, jedn¹ strof¹ w w Domu Kaszubskim w Gdañsku odby³o kazaniach kocielnych, przybli¿aj¹c j¹ w ten sposób lu- siê spotkanie promocyjne ksi¹¿ek, pt. dowi pomorskiemu. Z zaborskiego matecznika. O Sta- Zkoleipochwali³te¿S.Pestkêzachodzenieiszukaniesta- nis³awie Pestce-Janie Zbrzycy i ksiêdza rych s³ów, z których buduje tekst Wieczorny widnik, czy Mariana Miotka Siew Bo¿ego s³owa. Na Po³udnicê. Uwa¿a, ¿e ta poezja to poezja norwidowska, Marcin Kapiszka (lat 4) z dziadkiem Zenonem Kapiszk¹ ma niwie kaszubskich serc z udzia³em arcy- wieloznaczna, któr¹ wiele razy trzeba przetrawiæ, ¿eby spacerze po s³upskiej starówce. biskupa gdañskiego Tadeusza Goc³ow- dojæ do sedna .Poezja ta potrzebuje egzegety, który bêdzie skiego i prof. Jerzego Tredera. Gospoda- j¹ t³umaczy³. S. Pestka stworzy³ wspania³e teksty kaszub- rzem i konferansjerem uroczystoci by³ skie, st¹d wielkie podziêkowania dla tego twórcy. dyrektor Instytutu Kaszubskiego - prof. Nastêpnie zabra³ g³os kolejny laudator ks. arcybiskup Ta- Józef Borzyszkowski. deusz Goc³owski, podkrelaj¹c,¿e Kaszubi maj¹ swoj¹ to- ¿samoæ,która ma tak¿e wydwiêk kocielny. S³owo Bo¿e Wród zaproszonych goci byli przedstawiciele rodowis- jest kierowane do ludzi tej ziemi i powinno docieraæ do Ka- k akademickich Gdañska, S³upska, gocie z Bytowa, Brus, szubów,powinnobyæzrozumia³eprzezwszystkichmieszka- znad Noteci oraz z innych miejscowoci Pomorza Gdañskie- ñców tej ziemi. Jêzyk kaszubski jest piêknym jêzykiem,jest go, a tak¿e z Ukrainy. jêzykiem tego ludu, który od wieków tu jest.Dlatego po re- Fragmenty dzie³ czytali ks. Miros³aw Wêgierski (kazania) formach posoborowych abp podj¹³ starania o rozwój, j. ka- i prof. Cezary Obracht - Prondzyñski (ksi¹¿ka o S. Pestce). szubskiego w liturgii, bo literatura kocielna to co wiête- Agnieszka Pych Lipiñska (lat 2) z Borowego M³yna na rê- Prof. J. Treder - laudator dzie³ zaznaczy³, i¿ ksi¹¿ki tu prezen- go. Trzeba dotrzeæ do Kaszubów,a oni maj¹ prawo s³uchaæ kach swej babci Danuty Pych Lipiñskiej. towane s¹ skrajnie ró¿ne. Ksi¹¿ka o S. Pestce jest napisana s³owa Bo¿ego w swoim jêzyku. Dotychczas wa¿ny by³ Gru- po polsku, a zbiór kazañ po kaszubsku. Literatura religijna cza, Go³¹bek. Wydano ostatnio lekcjonarz po kaszubsku, a jest tym gatunkiem literackim niepublikowanym od dawna. teraz przek³ad kazañ. Jest to wielka promocja literatury ko- Wspomnia³ Gruczê i pok³osie pierwszych kazañ w wydaniu cielno-religijnej. broszurowym.Obecnezadzie³ojestpierwszymtegorodza- dokoñczenie na str. 25. Justyna Marzyñska, Alicja Frymark, Karolina Pellowska , PaulinaWarszewska,MartynaZblewskaiMartynaOstrowska oraz Amadeusz Matuszewski Uczniowie Kaszubskiego Li- ceum w Brusach uczestnicy II Spotkañ na Gochach Tucho- mieLipnica2008.Nazdjêciurównie¿red.Wies³awWiniew- ski ze S³upska. Anna Gliszczyñska (z lewej) i Zdzis³awa Wera nauczycielki w Zespole Szkó³ w Lipnicy. - II Spotkanie na Gochach Tucho- mie Lipnica 2008 r. Abp Tadeusz Goc³owski, Stanis³aw Pestka i ks. Marian Miotk. 2 Od Redaktora sztandarom Zespo³ów Szkó³ w Lipnicy, Brzenie „A cze znosz te, broce m³ody, Szlacheckim i Borowym M³ynie. podziêkujê za Te pomorskie Rody? spe³nion¹ przed chwil¹ pos³ugê kap³añsk¹ na- Tech Kaszubów, Kociewiaków szym Wielebnym ksi꿹-naszemu proboszczo- I tech Gochów, Borowiaków...” (Izydor Gulgowski) wi ks. Jackowi oraz pra³atowi Henrykowi Cyrza- nowi, proboszczowi parafii w. Jadwigi w Drodzy Czytelnicy! Przyjaciele Chojnicach. Niniejszy numer dotrze do Waszych S³owa naszego powitania i podziêkowania za r¹k w okresie radosnych wi¹t Bo¿e- przybycie kieruje do obecnych tu weteranów go Narodzenia i Nowego Roku. Z tej cz³onków Zwi¹zku Kombatantów reprezento- okazji przybywam do Was w czapce wanych delegacjê chojnick¹ z pu³kownikami w Gwiazdora z najlepsz¹ ¿eczbom wsze- stanie spoczynku panem Bronis³awem Jareckim tciego najlepszego w Nowym 2009 i Janem Domecki oraz towarzysz¹cym im Roku. zas³u¿onym chojniczaninem - kombatantem i dzia³aczem ¿eglarskim Czes³awem Gierszewskim. *22 listopada 2008 r. obchodzi³em Jubileusz Radê Ochrony Miejsc Pamiêci reprezentuje swych 66 urodzin. Z tej okazji umi³owanym pan Jerzy Starostecki z Warszawy. mym rodzinnym Kaszubom, a zw³aszcza Go- Serdecznie witamy przedstawicieli Wojska chom, przekaza³em kolejny (nie licz¹c z dok³ad- Polskiego, Stra¿y Granicznej. noci¹ do jednego, ale ju¿ chyba ponad dzie- Gor¹co witamy pana genera³a brygady Janu- si¹ty) dar z serca - materialny symbol swego sza Sobolewskiego z ma³¿onk¹ dowódcê 7 oddania, mianowicie Len¹ Stra¿nicê Tradycji BOW w S³upsku. Panie generale jest pan dru- i Patriotyzmu im. Bohaterskich Gochów pw. gim po francuskim gen. Dupendzie szefie Miê- wiêc Ziemi S³upskiej Zachodnio pomorskiej z Chrystusa Obroñcy, któr¹ wznios³em przy wiel- dzynarodowej Komisji Demarkacyjnej, który to której historycznie mieli tu swe wp³ywy s³upscy ce przyk³adnej i zaanga¿owanej pomocy miej- w 1920 roku na terenie naszej parafii wizyto- Gryfici, w³adcy suwerennego pañstwa Pomor- scowej spo³ecznoci. Wszystkim im przy tej oka- wa³ ustalany tutaj odcinek graniczny odrodzo- skiego. Aktualne jestemy w sk³adzie powiatu zji serdecznie dziêkujê. nej RP. A wiec po 88 latach mamy zaszczyt ofi- bytowskiego, Dziêkujê za pomoc i wyrozumia³oæ w realiza- cjalnie gociæ w naszej parafii tym razem St¹d przybyli do nas z tych powiatów ich pro- cji tego przedsiêwziêcia, jakie mia³em ze strony polskiego genera³a. Jestemy wdziêczni panie minentni przedstawiciele, których serdecznie swej Kochanej ¯ony Alicji. generale, ¿e zaszczyci³ Pan wraz ze swoj¹ witamy... i tak s¹ wród nich ma³¿onka nas swoj¹ obecnoci¹. Szanowny Pan Marian Pastucha wicestarosta * Witam pana podpu³kownika SGGranicznej cz³uchowski i Wac³aw Wo³ujewicz cz³onek Niniejsze wydanie NGzawiera obszerne in- Eugeniusza Ko³paczyñskiego komendanta pla- zarz¹du tego powiatu. Powiat chojnicki w tym formacje oraz zdjêcia z budowy oraz z uroczy- cówki SGw Ustce obejmuj¹cej m.in. nasz teren. Ziemie Czersk¹ reprezentuje pan Przemys³aw stoci oddania Stra¿nicy..., a tak¿e z wrêcze- Witam pododdzia³ stra¿y granicznej w Biesek radny powiatowy sekretarz Urzêdu nia tegorocznych wyró¿nieñ Fundacji Bazuna sk³adzie reprezentacyjnej orkiestry Morskiego Miasta i Gminy Czersk. Powiat bytowski - Radê 2008 r. oddzia³u SGw Gdañsku,któr¹ prowadzi kapel- Powiatu i starostwo reprezentuj¹ pan Andrzej Poni¿ej przedstawiam Pañstwu swoje mistrz kapitan SGJaros³aw Rywalski. Hrycyna przewodnicz¹cy Rady Powiatu i Da- wyst¹pienie, jakie wyg³osi³em na otwarcie uro- Gor¹co witam Leników w Osobach Nadleni- riusz Glazik naczelnik wydzia³u edukacji kultu- czystoci przekazania i powiêcenia borowiac- czych; Mariana Jutrzenkê Trzebiatowskiego i ry i sportu starostwa bytowskiego. Witam rów- kiej Stra¿nicy w miejscowym kociele 22 listo- Edmunda Wirkusa z NDL Przymuszewo; pana nie¿ pana Zdzis³awa Kwaniewskiego pada br. Wac³awa Turzyñskiego nadleniczego w Byto- przewodnicz¹cego Rady Gminy w Damnicy, wie i Ireneusza Ja¿dzewskiego nadleniczego w który po czêci jest tak¿e mieszkañcem naszej * Przechlewie Niedwiadach oraz Marka wsi. Niech bêdzie Pochwalony Jezus Chrystus ¯mude-Trzebiatowkiego - z-ce nadleniczego Witam przedstawicieli organizacji pozarz¹do- Szanowni Pañstwo w Osusznicy. wych a przede wszystkim cz³onków Zrzeszenia Bardzo mi mi³o powitaæ w imieniu spo³eczno- Gor¹co Witam przedstawicieli naszego Parla- Kaszubsko Pomorskiego ci naszego so³ectwa i parafii, proboszcza go- mentu Pana pos³a Piotra Stanke z Chojnic i Prezesów oddzia³ów w spodarza tej wi¹tyni ks. Jacka Halmana , sa- pana senatora Jana Wyrowiñskiego z Torunia, - Lipnicy Andrzeja Lemañczyka, który jedno- morz¹du naszej gminy reprezentowanego tu w którzy swoje rodowe korzenie maj¹ w pobli- czenie jest radnym powiatowym. Panu preze- osobach wójta gminy pana Rafa³a Narlocha i skich nam kaszubskich Zaborach sowi towarzyszy zarz¹d i liczni cz³onkowie od- przewodnicz¹cego rady Gminy S³awomira Ejtmi- Z uwagi na nieprzewidziane obowi¹zki w dzia³u. nowicza , Rady So³eckiej i jej przewodnicz¹cego Brukseli, z której wczoraj zadzwoni³ - nie przy- - O/ZK-P Cz³uchowa Przechlewa z prezesem Kazimierza Olejnika so³tysa, Gra¿yny Burant dy- by³ pomimo wczeniejszego przyjêcia naszego Januszem Szpiczak Brzeziñskim z rodzin¹ i dr rektora miejscowego Zespo³u Szkó³ i pani Alicji zaproszenia pan Janusz Lewandowski europo- Marianem Fryd¹. Pan Janusz jest wnukiem jed- Talewskiej prezydenta naszej Fundacji a se³, wiceszef Komisji Bud¿etowej UE, niemniej z nego z bohaterów naszej uroczystoci Józefa przede wszystkim w imieniu ca³ej naszej Funda- tego miejsca serdecznie pozdrawiamy Pana. Pa- Szpiczak Brzeziñskiego. Obecni s¹ równie¿ - cji Naji Gochë, któr¹ stanowi¹ mieszkañcy Go- nie pole. wnuk drugiego z naszych bohaterów Grzegorz chów, zw³aszcza Ci z nich a jest nas zdecydo- Jest tak¿e z nami Bernard Mathea Dyrektor Trzeciñski z Upi³ki oraz wnuczka Jakuba Zieliñ- wana przewaga którym na sercu le¿y rozwój i Wydzia³u Spraw Obywatelskich i Cudzoziem- skiego - Janina Czapiewska z Rekowa. chwa³a naszej Ma³ej Ojczyzny z kaszubska zwa- ców Pomorskiego Urzêdu Wojewódzkiego. Pan Witam pe³ni¹cego od niedawna funkcjê preze- nej Tatczezn¹. Do grona tego nale¿¹ równie¿ Ci dyrektor towarzyszy³ nam tak¿e dwa lata temu sa Oddzia³u ZK-P w S³upsku pana Jana Dobrzy- co mieszkaj¹ tu z nami czasowo w okresach kiedy to w 2006 roku otwieralimy w Lesie Dy- nia, któremu towarzysz¹ cz³onkowie zarz¹du Al- swego nadjeziorowego wypoczynku . wañskim Len¹ Izbê patriotyzmu imienia Józefa fons Klepin i Edmund ¯muda Trzebiatowski.