HENRY VAN DE VELDE EN ZIJN TIJDGENOTEN / ET SES CONTEMPORAINS HENRY VAN DE VELDE EN ZIJN TIJDGENOTEN / ET SES CONTEMPORAINS RONNY VAN DE VELDE HENRY VAN DE VELDE platform en een internationaal kruispunt, en tegelijk deel van een nationale aansluit bij de symbiose tussen mens en natuur zoals de kunstenaar die EN ZIJN TIJDGENOTEN renaissance die ook de muziek en de literatuur omvat. De nieuwe kunst ervaart. Het sterke, empathische ritme roept een eenvoudige, authentieke zal pas echt doorbreken wanneer ze haar beslag krijgt in de architectuur eenheid op die fel contrasteert met de rooftocht van een economie die en de toegepaste kunsten. In die context ervaren sommige kunstenaars de alle levende processen fragmenteert en mechaniseert. Nu wordt de lijn zuivere kunsten als te beperkend. Lemmen, Finch, en vooral Henry van de dominant, eerst als vloeiende lijn die de omtrekken van de vormen De laatste decennia van de negentiende eeuw zijn een gouden tijd voor moet de gemoderniseerde hypocrisie het ontgelden. En ook Laermans Velde stappen uit de cirkel en gaan zich toeleggen op vormgeving, gaan benadrukt, daarna als vitale lijn die het hele oppervlak gaat bepalen. België. De economische bloei maakt meer geld en belangstelling vrij en Meunier staan apart, ze introduceren sociale kritiek in hun beelden een weg op die voert van typografie naar architectuur. Ook die evolutie In 1891 begint Van de Velde aan een reeks tekeningen van de duinen voor cultuur. Nieuwe ondernemers onderscheiden zich door succesrijke van het volksleven De virtuositeit van een Léon Frédéric is daarentegen wordt begeleid door Les XX en haar opvolger La Libre Esthétique, met en de Noordzeekust, in Blankenberge en Knokke. Hij gaat nog meer toepassingen van de modernste technologie én door het decor waar ze sterker dan hemzelf: hij idealiseert het labeur van het boerenleven. Henri tentoonstellingen van Belgische en buitenlandse toegepaste kunst. vereenvoudigen, tot de essentie is bereikt. Voor Van de Velde is de lijn hun vrije tijd in doorbrengen. Beoefenaars van vrije en toegepaste kunsten de Braekeleer is het grootste talent van zijn generatie. Hij zet de techniek Henry van de Velde studeert aan de Antwerpse academie en in het een ‘transferred gesture’ die niet alleen eigen is aan levende wezens, ook voldoen enthousiast aan de groeiende vraag, terwijl ze ook rekening naar zijn hand, ontwikkelt met kleurrijke evocaties van een wereld die atelier van Charles Verlat die korte tijd realistisch schildert onder invloed landschappen zijn gebaren van de natuur. Als een soort medium zet de houden met de meer cosmopolitische smaak van de progressieve fractie verdwijnt een ‘poëtisch realisme’ dat vooruitloopt op Mellery’s pogingen van Courbet. Na een lange onderbreking ontwikkelt Antwerpen zich kunstenaar die beweging voort door het beeld te laten overgaan in een van de burgerij. om ‘de ziel der dingen’ te vatten. De vrijere toets van zijn late werk is in hoog tempo tot een van de grootste Europese havens. De stad wordt ornamentale vorm waarmee de hele omgeving van de mens kan worden De nieuwe sociale en economische context verandert ingrijpend een verwant aan het impressionisme, kondigt de vroege Ensor aan. Ook Jan drastisch aangepast aan de moderne behoeften, maar de cultuur blijft vormgegeven. De dynamische lijn van de landschapstekeningen is de kunstscène die tot dan vooral gekenmerkt wordt door middelmaat. De Stobbaerts, die aanvankelijk naturalistisch schildert, ontdekt het licht gekenmerkt door provinciale zelfgenoegzaamheid. Met een kunstscène voorbode van de abstracte lijn in de art nouveau. meeste kunstenaars werken binnen een bepaald genre, en zorgen voor het dat de vormen oplost. Onder invloed van het impressionisme wordt de die zich beschouwt als laatste bastion tegen de moderne verloedering. Van Henry van de Velde onderscheidt zich van de meeste Belgische evenwicht tussen vraag en aanbod. Als men stilistische vernieuwingen lijn die de vormen aftekent als beperkend ervaren, de allesverterende de Velde voelt zich gevangen in zijn geboortestad, de Vlaamse traditie is collega’s door de mateloze ambitie waarmee hij na een trage start bepaalde overneemt die zich hebben doorgezet, is het niet om van koers te veranderen werking van het licht gaat het beeld bepalen, kleuren dringen door tot in hem niet genoeg. Manets Bar aux Folies Bergère dat hij in 1882 op de vernieuwingen te verwerken. De ontdekking van wat mogelijk is met de maar om het repertoire uit te breiden. Historische anecdotes in navolging de schaduwen, men wil de vluchtigheid van het moment en bij uitbreiding Driejaarlijkse Salon van Antwerpen ziet, maakt grote indruk. Van einde lijnvoering van Van Gogh is een ware bevrijding. Het gaat niet langer om van Leys, realistisch-romantische stadsgezichten en landschappen van het leven zelf oproepen. Het is ook een kwestie van schilderkunstige 1884 tot 1885 is hij in Parijs, werkt er in het atelier van de realistische autonome expressie op het papier of het doek, maar om het inzicht dat de met wat echo’s van het impressionisme komen soms allemaal uit waarheid: landschappen worden niet meer in het atelier maar in open lucht portretschilder Carolus-Duran, maar de mentaliteit van de Parijse scheiding tussen vrije en toegepaste kunsten moet worden opgeheven. Van hetzelfde atelier. Van de academie tot het museum is vakmanschap het geschilderd. Landschapsschilders zoals Louis Artan, Théodore Verstraete beroepsschilders ligt hem niet. Hij volgt wel de raad om met lichter palet de Velde en Serrurier-Bovy, die hij erg waardeerde, introduceren in België belangrijkste criterium, en tevens voorwaarde om de “Vlaamse school” en Isidore Verheyden verlaten de onmiddellijke waarneming en getrouwe en in de vrije natuur te gaan werken. Vooral een bezoek aan Barbizon de theorie en praktijk van de Arts & Crafts, en staan aan de oorsprong van te doen herleven. In het hele koninkrijk worden musea gebouwd waar weergave om op te schuiven naar het impressionisme. Ook Guillaume en de ontdekking van het werk van Jean-François Millet doen hem een de art nouveau. Van de Velde richt in 1893 mee het avant-garde tijdschrift de nieuwe schilders een plaats krijgen naast de oude canon omdat ze Vogels, hoewel hij met zijn vaak sombere, pasteuze verflaag ver blijft van andere richting inslaan. Terugkeren naar Antwerpen is geen optie, op Van Nu en Straks op, ontwerpt nieuwe vormen voor vooruitstrevende zoals hun beroemde voorgangers de volksaard getrouw vertolken. Op de de heldere kleuren en de lichte verftoets van de Fransen. Emile Claus lijkt zoek naar waarachtige motieven trekt hij naar het platteland, naar het burgers, volgt de ontwikkeling van het kapitalisme naar Duitsland, 4 5 muren van haar salons toont de opkomende klasse vooral haar gebrek zonder reserve de nieuwe stijl over te nemen, maar ook zijn ‘luminisme’ Kempische Wechelderzande waar hij vier jaar zal blijven. Onder invloed geeft de aanzet tot het zo invloedrijke Bauhaus. En kan uiteindelijk aan verbeelding, met het gros van de critici en kunstenaars deelt ze het stopt vóór de vorm helemaal oplost in kleur. Na de voorlopers komt een van A.J.Heymans benadert hij het motief – de boer die opgaat in zijn terugblikken op een leven dat samenvalt met de geschiedenis van het ideaal van de ‘gulden middenweg’. (Het kan ook anders: vernieuwers nieuwe generatie kunstenaars die niet langer genoegen neemt met de werk – rechstreekser, geeft het in krachtige penseelstreken weer. Zoals modernisme. Terwijl zijn schilderende tijdgenoten in België doorheen zoals Constable of Courbet imiteren niet de stijl van de Vlaamse barok, heersende middelmaat, Henri Evenepoel en vooral James Ensor in zijn voor andere schilders moet Van de Veldes keuze voor motieven buiten de alle stijlwisselingen het realisme trouw blijven – zelfs het symbolisme maar gebruiken die om zich te bevrijden van de academische dwangbuis.) vroege werk combineren verworvenheden van het impressionisme met nieuwe stedelijke en industriële context niet als vlucht worden gezien. Die van Khnopff stoelt op fotografische precisie – ontwikkelt Van de Velde Binnen de beperkingen van de genres en ondanks de druk om vooral de plaatselijke voorkeur voor het ware métier. Hun motieven zijn ook met keuze is ook ingegeven door een kritische houding tegenover de brutale met zijn formele experimenten een totaal verschillend, gigantisch project: vakwerk af te leveren, slagen sommigen erin de grenzen te verkennen. licht geschilderd, maar tegelijk expressiever, met de suggestie van drama herinrichting van leven en omgeving door de economie. Tegenover de de wereld als Gesamtkunstwerk. Hun beste werk verenigt lokale traditie met invloed van nieuwe en geheimen onder de oppervlakte. Ensors Salon bourgeois kondigt al het enorme winsten staan even enorme verliezen. Het gaat die kunstenaars, en stromingen die vanuit Parijs de marsrichting aangeven. Het realisme dat bijtende démasqué aan waarin kleur zalft én slaat. bij uitbreiding vormgevers en architecten, niet om een terugkeer naar een Jan Ceuleers zich van het midden van de eeuw over heel Europa verspreidt, richt niet Gesteund door enkele verlichte critici en aficionado’s zijn de idyllisch verleden maar om een andere, betere moderniteit die schoonheid langer de blik op een vaak denkbeeldig verleden, grijpt naar motieven vernieuwers voldoende talrijk om tot gemeenschappelijke actie over te en sociaal besef verenigt. uit de onmiddellijke ‘realiteit’. De schilder staat ten dienste van het gaan. De kunstenaarsgroepering Les XX die in 1883 in Brussel wordt In 1887 ziet