LOL – 4114-002-09/2014 I/14/006 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli I/14/006 – Wykorzystanie przez Lokalne Grupy Rybackie środków finansowych w ramach Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013”. Jednostka Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Olsztynie . przeprowadzająca kontrolę Kontroler Waldemar Żarnoch – starszy inspektor kontroli państwowej, u poważnienie do kontroli nr 90948 z 17 grudnia 2014 r. Jednostka Urząd Miasta i Gminy Tolkmicko, ul. Plac Wolności 3, 82 -340 Tolkmicko (dalej: kontrolowana „Urząd”). kier ownik jednostki Andrzej Lemanowicz – Burmistrz Tolkmicka. kontrolowanej (dowód: akta kontroli str. 1-7) II. Ocena kontrolowanej działalności 1 Ocena ogólna Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie , mimo stwierdzonych nieprawidłowości, realizację przez Gminę Tolkmicko (dalej: „Beneficjenta”) projektu pn. „Budowa wielofunkcyjnego budynku użyteczności publicznej wraz z wielofunkcyjnym i trawiastym boiskiem sportowym jako miejscem kultywowania tradycji rybackich w miejscowości Suchacz” (dalej: „Projekt”), w ramach Programu Operacyjnego „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013” (dalej: „PO RYBY”). Uzasadnienie Podstawą pozytywnej oceny było prawidłowe przygotowanie wniosku oceny ogólnej o dofinansowanie oraz wniosku o płatność, osiągnięcie założonego celu i rezultatów Projektu, a także jego realizacja zgodnie z zawartą umową o dofinansowanie. Stwierdzonymi nieprawidłowościami były natomiast: - nieterminowe przekazanie Samorządowi Województwa Warmińsko-Mazurskiego (dalej: „Instytucja Pośrednicząca”) notarialnego oświadczenia Beneficjenta o poddaniu się egzekucji oraz rocznego sprawozdania z realizacji Projektu, - podanie w ww. sprawozdaniu niezgodnych ze stanem faktycznym informacji, dotyczących zakresu rzeczowego wykonanych robót oraz nieujęcia w nim, a także w sprawozdaniu końcowym, niektórych wymaganych danych, tj. w zakresie planu finansowego i struktury wydatków w ramach Projektu, - ustalenie wartości zamówienia na usługę sprawowania kompleksowego nadzoru inwestorskiego nad realizacją Projektu wcześniej niż trzy miesiące przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia. 1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 2 III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1. Przygotowanie projektu do realizacji Opis stanu 1.1. Wniosek o dofinansowanie Projektu Beneficjent złożył do Lokalnej Grupy faktycznego Rybackiej „Zalew Wiślany” w Braniewie (dalej: „LGR”) w dniu 30 stycznia 2012 r. Wnioskodawca powziął informację o możliwości ubiegania się o dofinansowanie Projektu m.in. z ogłoszenia o naborze wniosków, zamieszczonego na stronie internetowej LGR. Ponadto, od maja 2009 r. Gmina Tolkmicko jest członkiem ww. stowarzyszenia. Przewodniczącym Komitetu LGR został Zastępca Burmistrza Tolkmicka, natomiast sekretarzem Komitetu LGR - pracownik Urzędu (m.in. ds. pozyskiwania funduszy zewnętrznych). Z informacji uzyskanych z LGR w trybie art. 29 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli 2 wynikało, że pracownicy ci zostali wyłączeni z procedury wyboru operacji (projektów) do realizacji. W ww. wniosku o dofinansowanie zawarto wszystkie informacje wymagane § 24 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 października 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty i zwracania pomocy finansowej na realizację środków objętych osią priorytetową 4 - Zrównoważony rozwój obszarów zależnych od rybactwa, zawartą w programie operacyjnym „Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013” 3 (dalej: „rozporządzenie wykonawcze”), w tym w szczególności dane dotyczące opisu planowanej operacji, miejsca jej realizacji, celu, zakresu oraz wskaźników wyniku operacji. Wyszczególniono w nim także zestawienie rzeczowo – finansowe operacji z wnioskowanym poziomem dofinansowania do 85% kosztów kwalifikowalnych, kwotę dofinansowania (1,0 mln zł) oraz wnioskowaną kwotę zaliczki (700,0 tys. zł). Dołączono do niego również wszystkie wymagane załączniki, tj. m.in.: kopię dokumentu stwierdzającego prawo do dysponowania nieruchomością na cel związany z realizacją operacji, dokumenty potwierdzające planowane koszty operacji (w tym kosztorysy inwestorskie), pozwolenie budowlane oraz zaświadczenie o numerze rachunku bankowego, na który miała zostać przelana kwota zaliczki. (dowód: akta kontroli str. 3-38) Zakres rzeczowy realizowanego Projektu obejmował, w ramach jednego etapu prac, m.in.: roboty ziemne, wykonanie fundamentów, elewacji, ścianek działowych i więźby, prace wykończeniowe i instalacyjne (wodociągowe, kanalizacji sanitarnej, elektryczne, centralnego ogrzewania, wentylację i klimatyzację), a także nadzór inwestorski i autorski. Prace te nie obejmowały budowy ogrodzenia obiektu oraz wielofunkcyjnego i trawiastego boiska sportowego. Kalkulacji kosztów dokonano na podstawie sporządzonego kosztorysu inwestorskiego. (dowód: akta kontroli str. 11-16) 1.2. Badany wniosek o dofinansowanie był również zgodny z wymogami określonymi w Lokalnej Strategii Rozwoju Obszarów Rybackich „Zalew Wiślany” (dalej: „LSROR”). Pismem z 13 lutego 2012 r. stowarzyszenie poinformowało Beneficjenta o pozytywnym zweryfikowaniu Projektu pod względem zgodności z LSROR, przyznaniu mu 55 punktów (pierwsze miejsce na liście rankingowej) oraz o przekazaniu wniosku do dalszej oceny przez Instytucję Pośredniczącą. Wniosek ten wymagał dwukrotnego uzupełnienia. Pismami z 13 czerwca i 17 lipca 2012 r. 2 Dz. U. z 2012 r., poz. 82 ze zm. 3 Dz. U. Nr 177, poz. 1371 ze zm. 3 wezwano Beneficjenta do usunięcia braków we wniosku m.in. w zakresie uzupełnienia kosztorysów inwestorskich oraz wyjaśnienia czy wnioskodawca zamierza budować wielofunkcyjne i trawiaste boisko sportowe, czy tylko wielofunkcyjny budynek użyteczności publicznej. W odpowiedzi Beneficjent usunął braki we wniosku i przedstawił wymagane wyjaśnienia podając m.in, że w ramach przedmiotowej operacji zaplanowano budowę jedynie wielofunkcyjnego budynku użyteczności publicznej. (dowód: akta kontroli str. 39-51) 1.3. W dniu 3 października 2012 r. Beneficjent zawarł z Instytucją Pośredniczącą umowę o dofinansowanie Projektu 4 (dalej: „umowa o dofinansowanie”). Określono w niej m.in., że: • Beneficjentowi zostanie wypłacona pomoc, na warunkach określonych w umowie, w wysokości 1,0 mln zł i nie wyższej niż 85% poniesionych kosztów kwalifikowalnych operacji, wskazanych w załączniku nr 1 do umowy (zestawieniu rzeczowo – finansowym operacji). • Po zakończeniu realizacji całości operacji, w terminie od 1 czerwca 2014 r. do 30 czerwca 2014 r. przedstawiony zostanie wniosek o płatność wraz z wymaganymi dokumentami. • Zakres rzeczowo – finansowy będzie obejmował wykonanie jednego etapu inwestycyjnego składającego się z 24 elementów, w tym 22 dotyczących budowy budynku dwóch obejmujących nadzór inwestorski i autorski. Całkowity koszt operacji określono na kwotę 2.264,9 tys. zł, koszty kwalifikowalne – 1.841,4 tys. zł (wartość netto robót) i koszty niekwalifikowalne – 423,5 tys. zł (VAT), stosownie do kwot podanych we wniosku o dofinansowanie. Wartość pomocy ustalona została na 1,0 mln zł, w tym 750,0 tys. zł ze środków Europejskiego Funduszu Rybackiego (dalej: „EFR”) i 250,0 tys. zł z budżetu państwa. Zaliczka wynieść miała 700,0 tys. zł. • W wyniku realizacji operacji osiągnięty zostanie cel Projektu, tj. „Rewitalizacja miejscowości Suchacz poprzez budowę wielofunkcyjnego budynku użyteczności publicznej, pełniącego funkcje społeczno – kulturalne oraz rekreacyjne”. Umowa o dofinansowanie zawierała wszystkie elementy określone w art. 15 ustawy z dnia 3 kwietnia 2009 r. o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem EFR 5 i § 39 rozporządzenia wykonawczego. Wskazano w niej również, że w przypadku wystąpienia Beneficjenta o zaliczkę, pomoc zostanie pomniejszona o wartość odsetek bankowych zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym. Zabezpieczeniem należytego wykonania przez Beneficjenta zobowiązań wynikających z postanowień ww. umowy (§ 14 ust. 1 pkt 1) był weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową, który złożono w dniu podpisania umowy o dofinansowanie. (dowód: akta kontroli str. 52-91) 1.4. Postanowienia umowy o dofinansowanie były zgodne z wnioskiem o dofinansowanie złożonym w LGR, w tym m.in. w zakresie określonych celów i rezultatów Projektu, terminów jego realizacji, kwoty wnioskowanej pomocy i zaliczki. W zakresie rzeczowo – finansowym uwzględniały całość zaplanowanych prac i wydatków w ramach Projektu. (dowód: akta kontroli str. 3-16, 52-91) 4 Umowa o dofinansowanie nr 00068-6173-SW1400048/12 z 3 października 2012 r. 5 Dz. U. Nr 72, poz. 619 ze zm. 4 Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie. 2. Realizacja dofinansowanego projektu Opis stanu 2.1. Realizowany Projekt dotyczył przedsięwzięcia budowlanego, w związku z czym faktycznego w październiku 2011 r. na zlecenie Urzędu przygotowany został, przez przedsiębiorstwo projektowe z Elbląga, projekt budowlany. Decyzją nr 26/12 Starosty Powiatu Elbląskiego z 24 stycznia 2012 r. Beneficjent uzyskał pozwolenie na budowę. Zawarto w nim warunek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego w specjalności konstrukcyjno – budowlanej oraz instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych.