BARZANI CHARITY FOUNDATION پرۆژه ی هاوبهشی دهزگای خێرخوازیی بارزانی و المشاریع المشتركة لمٶسسة بارزاني الخیریة رێكخراوی LDS ی ئه مه ریكی مع منظمة LDS اﻷمريكية BCF & LDS-Charities joint project 2017 2017 2017 پرۆژههاوبهشهكانی دهزگایخێرخوازییبارزانیورێكخراویLDSیئهمهریكی ناوی پرۆژه: پرۆژهیهاوبهشلهگهڵرێكخراویLDSیئهمهریكی سروشتی پرۆژهكه: پرۆژهیهكیمرۆیی،كۆمهاڵیهتی،پهروهردهییه ساڵی چاپ: 2017 ئۆفیسیسهرهكیدهزگا:ههولێرــشهقامیشۆڕشــتهنیشتكڵێسایمارقهرداغشههید Tel:+9647504031000-7504031001 ئۆفیسیسلێمانی:گهڕهكیئاشتیــسهرویفولكهی خاڵهحاجیــتهنیشتقهسابخانهیقوبادیTel:+9647501035001_7501035002 ئۆفیسیدهۆك:تهناهیبهرانبهرزانكۆینهورۆز Tel:+9647508196670-7508196671 ئۆفیسیگهرمیان:كهﻻرــشههیدانـــبهرانبهرنهخۆشخانهیشێرهینهقیب Tel:+9647706843483_7706969910 ئۆفیسیشهنگال:نهینهوا/چیایشهنگال Tel:+9647511720451 www.bcf.krd [email protected] 1Barzani Charity Foundation @barzanifoundation Barzani Charity Foundation barzanifoundation @barzaniCF ئێمهكێین؟ دهزگایخێرخوازییبارزانیدەزگایەکیناحكومییوناسیاســـیوقازانجنەویســـتە لهساڵی2005 لـــهههولێـــریپایتهختـــیههرێمـــیكوردســـتاندامـــهزراوهوبهڕێـــزمهســـروربارزانـــیســـهرۆكی بـــۆردیدهزگایخێرخوازییبارزانییهوراســـتهوخۆسهرپهرشـــتیاریكارهكانـــیدهزگادهكات. دهزگابـــۆدهســـتپێكیئیـــشو كارهخێرخوازییهكانـــی،مۆڵهتـــیكاركردنـــیلهﻻیـــهنحكومهتـــی ههرێمـــیكوردســـتانوحكومهتـــیعێـــراقلهچوارچێـــوهی رێكخـــراوهناحكومیـــهكانوهرگرتـــوه. بههـــۆیفراوانبونـــیكاروچاﻻكیـــهكانوبههاناوهچونـــیئـــاوارهوپهنابـــهران لـــهســـنورهكانو ناوخـــۆیههرێمـــیكوردســـتانداوایكـــرد رێكخـــراوهجیهانیـــهبهناوبانگـــهكانپهیوهندییهكیپتهوی لهگهڵـــداببهســـتنوهـــاوكاریوههماههنگـــیزیاتـــرلهنێوانیاندادروســـتببێت.بهرهوپێشـــچوونی پهیوهندییـــهكانوبهڕێكخراوهییبوونـــیئیشـــوكارهكانیدهزگا بـــوههـــۆیئـــهوهی لـــهكۆبوونهوهی مانگـــی نیســـانی 2016ی كارگێـــڕی و ههماههنگـــی نهتهوهیهكگرتـــووهكان، بڕیـــار درا دهزگای خێرخوازیـــیبارزانـــیوهكـــورێكخراوێكـــیناحكوومـــیببێـــت بـــهئهندامـــیراوێـــژكاریتایبهت له ئهنجوومهنـــیئابـــووریكۆمهاڵیهتی)ئیكۆســـۆك-ECOSOC(یســـهر بـــهنهتهوهیهكگرتووهكان. دەزگایخێرخوازیـــیبارزانـــی لـــهبنهڕهتـــداکاربـــۆگهیاندنـــیهـــاوكاریبـــۆخهڵكـــیلێقهوماوو كهمدهرامـــهتو ئـــاوارهوپهنابـــهردهكات.گرنگـــی بـــهپەرەپێدانـــیبـــواریپـــەروەردە)بەتایبەتـــی پـــەروەردەیمنـــدااڵن(وباشـــتركردنیرهوشـــیتهندروســـتیودابینكردنـــیپێداویســـتیخـــاوهن پێداویســـتیهتایبهتیـــهكان لـــهكوردســـتاندهدات. هەروەکـــوچۆندەزگایخێرخوازیـــیبارزانیبەناوی)بارزانیینەمر(ەوە)1903-1979(ناونراوە، وتەیەکیئەوکەســـایەتیەسیاســـیونەتەوەییوکۆمەاڵیەتیو مێژووییەیهکەدەڵێ) شـــانازییهبۆ 2 مـــرۆڤخزمهتـــكاریمیللهتـــیخۆیبێت(فەلســـەفەیکاریدەزگاکـــەپێکدێنێت.لێرەوە،ســـهنتهری پـــرۆژهخێرخوازییهكانـــیدهزگایخێرخوازییبارزانـــی)مرۆڤه(. بۆیه لهههركۆمهڵگهوســـنوورێکی جوگرافیـــدا مرۆڤهكانپێویســـتیان بههـــاوكاریمرۆییههبێ لهســـێكتهرهكانی)خۆراكی،پهروهرده، رۆشـــنبیری،تهندروســـتی،كۆمهاڵیهتـــیوهونـــهری(دهزگایخێرخوازیـــیبارزانی بـــهئهركیخۆی زانیـــوەودەزانێتکەهاوکاریپێشـــکەش بـــکاتوكهمتهرخهمـــینهكردووه. لـــهئهنجامـــینهبوونـــیدهزگایهكـــیخێرخوازیـــیخۆماڵـــیبـــۆئـــهوهیهـــاوكاریخهڵكیهـــهژارو كهمدهرامهتـــی كوردســـتان بـــكات، دامهزراندنـــی )دهزگای خێرخوازیـــی بارزانـــی( پێویســـتیهكی ههنوكهیـــیبـــوو.جگـــەلەوە،لـــەدوایتێکچوونیبـــاریئارامیناوچەکانیناوەڕاســـتوباشـــووری عێراقوواڵتیســـوریایدراوســـێ،پهنابهروئاوارهكانپێویســـتیزۆریان بههاوکاریهەبووەوەکو )خـــۆراكوجلوبـــهرگوداوودهرمـــانوكهرهســـتهیتهندروســـتی...هتد(.ئهمدهزگایه لهســـهرهتای دامهزراندنیـــهوهئـــهوبۆشـــاییانهیپڕكردۆتـــهوهورۆژلـــهدوایرۆژ بـــهبهرنامهیپێشـــكهوتووترو لهســـێكتهریجۆراوجـــۆرداخزمهتـــیبـــهوكهســـانه كردووه كهپێویســـتیانبـــەخزمهتكـــردنبووە. دەزگایخێرخوازیـــیبارزانـــیبـــۆئهنجامدانـــیئهمئهركهپیرۆزهزیاترپشـــتی بـــهخهڵكیخێرخواز ومرۆڤدۆســـتیكوردســـتانبهســـتووه،دهتوانیـــنبڵێیـــنبهشـــێوهیهكیســـهرهکیخهڵكـــیخێرخواز ودهوڵهمهنـــدیكوردســـتانهـــاوکاریماڵـــی)فهنـــد(یپرۆژهكانـــیئـــهمدهزگایهدهكهن كـــهجێگهی دهستخۆشـــیوپێزانیینـــه.ههروههـــابههاوبهشـــیلهگـــهڵئاژانســـهكانینەتـــەوەیەکگرتـــوەکانو رێكخـــراوهخێرخوازیـــیو مرۆییـــەنێودهوڵهتییـــهكانوواڵتانـــیهاریكاربهخـــش رۆژانـــهیارمهتـــی مرۆیـــیپێشكهشـــیپهنابـــهروئاوارهكانـــیواڵتانیســـووریاوعێـــراقدهكهین. ئۆفێســـیســـهرهكیدهزگایخێرخوازیـــیبارزانـــی لـــهههولێـــرهوسهرپهرشـــتی)13(كهمـــپ لـــه ســـنووریپارێـــزگایههولێـــر بـــههـــاوكاریدهســـتهیههماههنگـــیقهیرانـــهكان لـــهههولێـــردهكات ئۆفیســـی لـــهپارێزگاكانـــی)دهـــۆك،ههولێـــر،ســـلێمانی،گهرمیـــان،شـــنگال(شههیـــه.ههروەهـــا له ئیـــدارهیگهرمیـــانوپارێـــزگایكهركـــوكوســـهرجهمكهمپهكاندائۆفێس،ســـهنتهر،یـــاننوێنهری ههیـــه.کاروچاﻻكییهكانـــی لـــهﻻیـــهنتیمێكـــیپرۆفیشـــناڵو شـــارەزاوەجێبهجـــێدهكرێن. 3 پێشهكی: زۆرنئهو رێكخراوهجیهانیانهی كه بههاوبهشیلهگهڵ)دهزگایخێرخوازییبارزانی( لهچوارچێوهی پرۆتۆكۆڵیلێكتێگهشتنی ماوهكورتودرێژكاریمرۆییوخێرخوازییلهبوارهجیاوازهكاندائهنجامدهدهن. ئهمهشدهگهڕێتهوهبۆئهوشارهزاییومسداقیهتهی كهدهزگایخێرخوازییبارزانیلهناوخۆودهرهوهی ههرێمیكوردستاندروستیكردووهو بۆتهجێگهیبڕواومتمانهیرێكخراووواڵتههاریكاربهخشهكان. ههر له سهرهتای دامهزراندنییهوه، دهزگای خێرخوازیی بارزانی ههوڵیداوه پردێكی پێوهندی پتهو له نێوان رێكخراوهخێرخوازهكانوخهڵكیههژاروكهمدهرامهتدروستبكات،خۆشبهختانهلهمئهركهدا سهركهوتنی باشمان بهدهست هێناوه و له ئێستادا چهندین پرۆژهی گهوره و بچوك، لهگهڵ رێكخراوه خێرخوازییهجیهانیهكانوئاژانسهكانیUNوواڵتانیهاریكاربهخشبۆخزمهتكردنی ئاوارهوپهنابهرهكان وخهڵكی ههژاروكهمدهرامهتجێبهجێ كردووهو لهپﻻندایه، لهسااڵنی داهاتووپرۆژهیگهورهترو ستراتیژیتر لهسێكتهرهكانی)پهروهرده،خۆراك،رۆشنبیریوهتد...(ئهنجامبدهن. گرنگترینئهوپرۆژانهی كهدهزگایخێرخوازییبارزانیلهگهڵ رێكخراوهخێرخوازییهكانئهنجامیدهدات، سهرجهمیان بۆ خزمهتكردنه به چین و توێژهكانی كۆمهڵگه و هاوكات خزمهتكردنی ئاوارهو پهنابهر و خهڵكانیلێقهوماووخاوهنپێداویستیتایبهت، جگهلهوانهشلهڕوویپهروهردهییهوه توانراوهكهلێنێكی 4 زۆر باش بۆ خستنه سهر پێی بواری پهروهرده بهتایبهتی بۆ ئاوارهو پهنابهران له سهرجهم كهمپهكان لهسنوریههرێمیكوردستانداپڕبكاتهوه. دهزگایخێرخوازییبارزانیورێكخراویLDSیئهمهریكیلهسااڵنی)2014تا2016( لهچهندینبوارو سێكتهریجۆراوجۆرداپرۆژهیهاوبهشیخێرخوازییومرۆییوپهروهردهییانئهنجامداوه؛بۆ نموونه له سێكتهریپهروهردهلهوماوهیهدا)4(قوتابخانهی12پۆلیبۆقۆناغهكانیبنهڕهتیوئامادهییدروستكردوه، لهسێكتهریرۆشنبیرییدا)6(سهنتهریرۆشنبیری لهنێوكهمپی ئاوارهوپهنابهراندروستكردوه كهتێدا دانیشتوانیكهمپهكاندهتواننپهره بهئارهزووهكانیخۆیانبدهن. دهزگایخێرخوازییبارزانیورێكخراویLDS لهپرۆژهیهكینمونهییداویلچێرودارشهقوچوارپێو گۆپاڵ و پێداویستی تری بۆ خاوهن پێداویستییه تایبهتهكان دابین دهكات. لهم پرۆژهیهدا لهماوهی ساڵی )2015تا2016()600(خاوهنپێداویستیتایبهتسوودمهندبوون.ئهمهسهرهڕایئهوهاوكاریانهی كه رێكخراویLDS لهبواریشمهكیخۆراكیوناخۆراكیدا بههاوكاریدهزگایخێرخوازییبارزانیپێشكهشی ههزارانخهڵكیئاوارهوپهنابهروههژاروكهمدهرامهتی كردووه لهبواریخۆراكی)9.977(خێزانسوودمهند بووه له سێكتهری ناخۆراكیش )6.600( خێزان سوودمهند بوون. كه لهم نامیلكهیهدا ئاماژه بهسهرجهم سێكتهرهكان دهكهین و هاوكات ئهو پرۆتۆكۆلهش دهخهینهڕوو كه بۆ خزمهتكردنی )خاوهن پێداویستیه تایبهتهكان(لهسهرانسهریههرێمیكوردستانجێبهجێیدهكهنوبهردهوامیشیدهبێتتاوهكوسهرجهم خاوهنپێداویستیهتایبهتهكانسوودمهنددهبن. 5 سێكتهریخۆراك بهشێكیگرنگلهدابینكردنیپێداویستیبۆ ئاوارهوپهنابهران، پێداویستیهخۆراكیهكانه،بهتایبهتیخۆراكی وشك كهپێداویستیسهرهكی ژیانهبۆههرخێزانێك،دهزگایخێرخوازییبارزانیورێكخراویLDS یخێرخوازییئهمهریكیههماههنگیهكیتهواویانههیهلهڕوویدابینكردنی پێداویستیهخۆراكیهكان كه ئهویشخۆی لهپارسێلیخۆراك،)وشكهخۆراك(دهبینێتهوه، جگه لهخواردنیوشكهاوكاتبۆئاوارهكانی پارێزگایموسڵوناوچهكانیدهوروبهریبههاوكاریلهگهڵدهزگایخێرخوازییبارزانیبهشداری له دابینكردنیپێداویستیخۆراكیبۆدروستكردنیژهمهخواردنیگهرمیبۆكهمپهكانی)دیبهگه،حهسهنشام، خازر،زێلیكان،نێرگزلیوسورداش(دهكات،ههروهكلهمخشتهیهدا بهداتاوژمارهیخێزانیسودمهند لهگهڵشوێنیدابهشكردنوپێویستیهدابهشكراوهكاندهخهینهڕوو: شوێنیدابهشكردن ژ.خێزانیسودمهند جۆریخۆراكیدابهشكراو حهمدانیه_بهرتله 350 پارسێلیخۆراك شارۆچكهیرهواندوزــزارگهلی 400 پارسێلیخۆراك رۆژئاوایكوردستانــكۆبانێ 2400 120تۆنئارد شارۆچكهیئاكرێ 1.412 پارسێلیخۆراك چیایشهنگالــسهرچیا 2.000 پارسێلیخۆراك چیایشهنگالــشارهدێیسنونێ 2.100 پارسێلیخۆراك دهۆكــشارۆچكهیسهرسهنگ 2.015 پارسێلیخۆراك چیایشهنگال 1.100 شیریوشك سنونێوشێخشهرهفهدینوخانهسور 600 شیریوشك 6 كۆیگشتیسودمهندبوان 9.977 خێزان سێكتهریناخۆراكی پاشجێبهجێكردنودابینكردنی پێداویستیه خۆراكییهسهرهتاییهكانیژیان،ئهوهیدهمێنێتهوه، هاوكارییه ناخۆراكیهكانه، كهئهویشخۆی لهدابینكردنیپێداویستیوجلوبهرگوپهناگهوكهلوپهلیدیكهی رۆژانه دهبینێتهوه،لهومیانهشدادهزگایخێرخوازییبارزانیورێكخراویLDSیخێرخوازییئهمهریكیلهماوهی ساڵی)2015تا2016(دهیانجارهاوكاریوپێداویستیگرنگیانوهك)سهبهتهیتهندروستی،جلوبهرگی جۆراوجۆر،پێاڵوودیاریمندااڵنوبهتانیوپێداویستیزستانهیدابهشكردوه،ههروهكلهمخشتهیهدا ئاماژهپێدراوه. شوێنیدابهشكردن ژ.خێزانیسودمهند جۆریخۆراكیدابهشكراو شارۆچكهیرواندوزــزارگهلی 400 سهلهیتهندروستیوكهلوپهلیپاكوخاوێنیوجلوبهرگیجۆراوجۆر چیایشهنگال 1.100منداڵ دایبیوجلوبهرگیمندااڵن،پێداویستیپاككهرهوهو1000پێاڵوو گۆرهویودیاریویاریمندااڵن شارهدێیعهنكاوا 2.000 جلوبهرگوپێداویستیزستانه چیایشهنگالودهوروبهری 2.500 11ههزاربهتانی چیایشهنگال ههڵكهندنوئامادهكردنی1بیریئاوخواردنهوه سنونێوشێخشهرهفهدینوخانهسور 600 دایبیوجلوبهرگیمندااڵن،پێداویستیپاككهرهوهو6000پێاڵوو گۆرهویودیاریویاریمندااڵن ههولێر 500 بهتانی،سۆپا،گۆریه،چاكهت،پێاڵووجزمه دهۆك 500 بهتانی،سۆپا،گۆریه،چاكهت،پێاڵووجزمه چیایشهنگال 1000 بهتانی،سۆپا،گۆریه،چاكهت،پێاڵووجزمه 7 سێكتهریرۆشنبیریوكولتوری بهمهبهستیگرنگیدان بهبواریكولتوریوپهرهپێدانیئارهزووههونهریورۆشنبیریووهرزشیهكان وپێشخستنیتواناكانیپهنابهرانیئاكهنجینێوكهمپهكان،دهزگایخێرخوازییبارزانیبههاوكاریلهگهڵ رێكخراوی LDSی خێرخوازیی ئهمهریكی لهزۆربهی كهمپی پهنابهران سهنتهری رۆشنبیری كردۆتهوه، گرنگیئهمسهنتهره رۆشنبیریانهلهوهدایه كهكاتێكیزۆرتربۆتاكدهڕهخسێنێتبۆدهرخستنیتواناكانیان لهبوارهجۆراوجۆرهكانیژیان،ههروههابهردهوامیدان بهخوێندن.لێرهداكۆیئهوسهنتهره رۆشنبیریانه دهخهینهڕووكهبههاوبهشیلهگهڵرێكخراویناوبراودابۆپهنابهروئاوارهكاندروستكراون. ناویسهنتهریرۆشنبیری شوێنیدروستكردن پارێزگا