75ste jaargang • nummer 37 • donderdag 12 september 2019 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X € 2,50 Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter... “75 jaar bevrijding… één aspect van het verhaal wordt doodgezwegen.” Repressienummer. Bijlage bij ‘t Pallieterke van 11 september 2019 ‘t Pallieterke brengt naar aanleiding van de verjaardag van de bevrijding een extra De repressie in cijfers editie om stil te staan De voorbije dagen werd u bedolven onder de berichtgeving over de bevrijding, 75 jaar geleden. Zoals we verwacht hadden, werd- er nauwelijks aandacht besteed aan het andere aspect. In de na sleep van de bevrijding werden in België tussen de 80.000 en de 100.000 mensen opgepakt en tijdelijk opgesloten, dit in de periode bij het verhaal van de september tot december 1944. De dagen en weken voor de bevrijding waren al zo’n 15.000 collabora- teurs naar Nederland of Duitsland gevlucht. Sommigen met familie, anderen moesten noodgedwongen vrouw en kinderen achterlaten. Een groot aantal zou nooit nog naar het vaderland kunnen terugke- repressie, een schand- ren. Bij de geïnterneerden zaten ook een groot aantal ‘vergissingen’, mensen die verkeerdelijk waren opgepakt door de weerstanders. Sommigen werden al na enkele dagen vrijgelaten, maar meestal duurde het weken vooraleer men de vergissing had ingezien. In die dagen werden 405.057 dossiers wegens collaboratie opgesteld:- vlek in de Belgische daarbij de leden van VNV, Rex, Verdinaso, Rex, de leden van de vrou wenafdeling van de partijen, de Oostfronters (ongeveer 10.000 Vla- mingen en 6.700 Walen), en de andere militaire onderdelen zoals NSKK en Kriegsmarine (alles samen zo’n 25.000 man). Dan waren er nog de 600 à 700 meisjes die zich hadden aangemeld als verpleegster geschiedenis. De re- bij het Deutsches Rotes Kreuz). Dan waren er ook nog de mannen die vrijwillig naar Duitsland waren getrokken om er te werken (zo’n 58.748 dossiers). - Daarnaast was er ook nog de culturele en de economische collabo ratie. Minder ideologisch was de omgang van vrouwen met Duitse soldaten. Er bestaan geen cijfers voor België, maar in Nederland is pressie is vooral een er sprake van een 140.000 vrouwen die een relatie hadden met een Duitse soldaat. Zo zouden er in Nederland een 15.000 kinderen uit- dergelijke relaties geboren zijn. Ik meen dat hetzelfde aantal mag ge projecteerd worden voor België. Lynchmoorden anti-Vlaams verhaal - De eerste weken van september 1944 was de straatrepressie onge- meen hard. Bij vrouwen werd de haren afgesneden, meestal publie Een ongelooflijk verhaal kelijk. Over het aantal verkrachtingen is nooit onderzoek gedaan. Arthur De Bruyne schrijft in een artikel uit 1978 dat er in de periode- In zijn “Kinderen van het repressiecircus” vertelt Xavier van Lauwe het verhaal dat zijn vader graag vertelde september/oktober zo’n 450 vrouwen verkracht werden… in de pro als ‘kers’ op de repressietaart: het ongelooflijke verhaal van Norbert B., zijn gewezen medespeler bij toneel- waarin gepoogd werd vincie Limburg alleen al. Meer dan de helft van die 450 werd later in bond ‘Voor Onzen Stam’. De man zat opgesloten in kazerne Weyler, behoorlijk aangeslagen omdat hij zijn vrijheid gesteld bij gebrek aan bewijzen…De enige zuster van Theo hoogzwangere vrouw thuis hulpeloos had moeten achterlaten. Brouns werd in september 1944 aangehouden door de weerstand,- zijn lotgenoten uitdeelde wat zijn- gaten en die kwam toegelopen en vrouwtje als doopsuiker had klaar waarna zes leden van de Witte Brigade haar mishandelden en ver Toch leken weerstanders over een vroeg wat er aan de hand was. “Die krachtten. Zij werd zwanger door die verkrachtingen en zou later gemaakt: gedroogde walnoten. Die hart te beschikken, want kort na- kerel wil per se binnen, sergeant, voor eens en vooral sterven bij de bevalling. Extrapoleren we dat naar de andere Vlaamse- Kerstmis lieten ze de jonge va waren allemaal in een gekleurd pa- provincies, dan is er direct sprake van een 4.500 tot 5.000 verkrachtin met een vals papier.” Hij haalde het piertje gewikkeld, want voor suiker der voor enkele uren los om in het verfrommelde bewijsstuk uit zijn gen. En dan spreken we enkel over de periode september/oktober... moederhuis naar zijn pasgeboren bonen was er geen geld… broekzak: “Kijk, hier!” Ook over het aantal lynchpartijen en moorden lopen de cijfers uiteen. zoontje te gaan kijken. Hij kreeg een Mijn vader, schrijft Xavier, kreeg In Tongeren werden vijf collaborateurs eerder willekeurig, maar wel vrijbrief mee, maar nog diezelfde Geen geld voor suikerbonen nog zijn gemoed vol toen hij dat zonder proces geëxecuteerd. Over de moord op meester De Vos en avond moest hij om zes uur stipt echt beleefde kerstverhaal vertelde, altijd komaf te maken De ‘sergeant’ bleek, gelukkig voor - Pierre Cornelis kon u in vorig nummer lezen. In totaal schat men het weer binnen zijn, of anders zou hij het bedreigde vaderland, geen an maar grinnikte als hij het had over aantal dodelijke slachtoffers van de straatterreur op een 120. Ook hier het zich beklagen. alfabeet te zijn: “Gij se kloefkapper! die bewaker, een ‘ex-boefer’, die is het moeilijk om correcte cijfers te geven: mannen als Frans Ketels, In die dagen van volslagen wanorde Ziede dan nie dat die vuile zwarte hem ooit hooghartig toesnauwde: Jeroom Leuridan, Ernest Van der Hallen, Dom Modest van Assche,…- en gemis aan enig wettelijk gezag, smeerlap hier binnen moet zijn? ’t ‘Gevangenen hebben geen recht!’ - - stierven pas maanden of jaren na hun arrestatie, maar wel ten gevol had de jonge vader vrij gemakke- Is een van onze gevangenen, mut Een week later vloog die kerel na met de Vlaams-Natio- melijk zelf achter de tralies, wegens ge van de slechte behandeling tijdens hun gevangenschap. lijk kunnen onderduiken, maar de ten!” N.B. kreeg zijn bewijsje terug, ‘staatsgevaarlijke toneelspeler’ was het ‘ontvreemden van militair ei- Overleven groette beleefd zijn ‘redder’ en gendom’. H. VAN OEVELEN er blijkbaar een van de brave soort. stapte naar zijn barak, waar hij aan Dat was de straatrepressie die tussen 4 september 1944 en einde mei Ook al omdat hij in heel die sfeer 1945 door België raasde. Dan volgde nog de gerechtelijke repressie: van ‘witte’ terreur, doodsbang was 53.000 mensen werden uiteindelijk veroordeeld. Duizenden zaten in nalistische beweging. geworden, stapte hij inderdaad om afwachting van een proces opgesloten in overvolle gevangenissen en- klokslag 18.00 uur, met een pakje interneringskampen. Honger, vernederingen en een gebrek aan hygi- Ik kan ze niet vergeten onder de arm, door de kazerne- Ik was bij de bevrijding een meisje van 13 jaar oud, en mijn zuster ene waren hun deel. Velen waren onwetend over hun dossier en had poort. Wie schetste zijn verbazing was 18 jaar. Mijn vader was zelfstandig schrijnwerker en hij was lid den geen flauw idee wanneer hun proces zou voorkomen. toen hij een gewapende schild- Ondertussen moesten de achtergebleven vrouwen maar zien dat er wacht hem hoorde toesnauwen: van het VNV. Achter het ouderlijk huis had hij zijn werkatelier. Toch Wij brengen u een an- een inkomen was en dat de kinderen naar school konden. Dat laatste “Halt! Wa komde gij hier doen?” ‘Ik besloot hij om in Duitsland als vrijwillige arbeidskracht aan het was evenmin eenvoudig, want in heel veel scholen werden kinderen moet hier om zes uur binnen zijn, werk te gaan. - van ‘zwarten’ geweigerd. - heel katholiek. Pas na zes maan meneer.’ ‘Da kan iedereen zeggen!’ Vader was dus afwezig – hij werk den kwam mama vrij. Toen papa Er is nog geen inventaris gemaakt hoeveel woningen van ‘zwarten’ “Maar meneer, laat mij toch door, te in Duitsland – toen de Witte uit Duitsland terugkeerde, werd (of vermeende ‘zwarten’) er geplunderd werden of in brand werden of ik ben te laat!” Norbert B. zag een Brigade voor onze deur stond in hij natuurlijk opgepakt. Hij heeft der geluid dan u in de gestoken. Alleen al in Knokke werden 20 huizen geplunderd. De ge- geweer dreigend op hem gericht Wilrijk. vijf jaar vastgezeten. Ons huis tuigenissen in dit en vorig nummer van ’t Pallieterke bewijzen dat- worden: “Gij komt hier nie binnen- Mama werd opgepakt en opge- was ondertussen aangeslagen en de vernieling van eigendommen van collaborateurs stelselmatig ge of ik schiet!” “Maar ik heb een be sloten. De inboedel van ons huis verkocht. We hebben er nooit een beurde. Het gaat niet over enkele woningen, maar over duizenden wijs!” “Laat zien!” werd verwoest en de werkplaats frank van gezien. Terwijl vader woningen. - N.B. haalde zijn vrijbrief boven. De van papa, waar alle machines vastzat, ging moeder uit werken. traditionele bericht- In een Vlaamse krant – ik noem geen namen – stond te lezen dat tij- welopgevoede weerstander rukte stonden, werd geplunderd. Ze Toen hij vrijkwam, is vader terug dens de bevrijding de collaborateurs werden opgesloten in de leeu die uit zijn bevende hand en hield begonnen als schrijnwerker. Hij hebben onze meubelen door het - wenkooien van de Zoo. In die ene zin – meer werd er niet geschreven hem… ondersteboven om te lezen raam naar buiten gesmeten. Ge- kon ergens tweedehandsmachi – werd door deze krant de hele straatrepressie samengevat. Mensen - nes op de kop tikken. Die man- wat erin stond. Na enkele minuten- lukkig konden wij, de twee doch hebben geen flauw idee meer wat er in de maanden na de bevrijding begon hij heftig van nee te schud ters, terecht bij onze grootouders. nen van de Witte Brigade die voor heeft plaatsgevonden. Het is een stukje geschiedenis waar België niet- den, verfrommelde het bewijsstuk onze deur stonden en ons moeder geving kan vinden. Het was zwaar. Onze moeder was trots op moet zijn. Daarom wordt het bewust uit het collectief geheu en stak het in zijn broekzak. “Maak helemaal niet met politiek bezig, meenamen, kan ik niet vergeten.