Hii ni Nakala ya Mtandao (Online Document) MAJADILIANO YA BUNGE _____________ MKUTANO WA NANE _______________ Kikao cha Nane – Tarehe 22 Juni, 2012 (Mkutano Ulianza Saa Tatu Asubuhi) D U A Spika (Mhe. Anne S. Makinda) Alisoma Dua HATI ZILIZOWASILISHWA MEZANI Hati Zifuatazo Ziliwasilishwa Mezani na:- WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, SERA, URATIBU NA BUNGE: Randama za Makadirio ya Mafungu ya Ofisi ya Waziri Mkuu na Taasisi zake kwa Mwaka 2012/2013. SPIKA: Ahsante sana, umeomba kuwasilisha. MASWALI NA MAJIBU SPIKA: Waheshimiwa Wabunge maswali tunaanza na Ofisi ya Waziri Mkuu na atakaye uliza swali la kwanza ni Mheshimiwa Muhammad Ibrahim Sanya. Na. 58 1 Utengenezaji wa Barabara Kwenye Mitaa Mbalimbali Dar es Salaam MHE. MUHAMMAD IBRAHIM SANYA aliuliza:- Jiji la Dar es Salaam linaendelea kujengwa majengo mapya mazuri, marefu yenye kuleta sura mpya ya jiji hilo, ujenzi unaofanywa na Mashirika na watu binafsi mbalimbali kwa matumizi ya aina mbalimbali lakini barabara nyingi zipitazao kwenye maeneo hayo na mitaa yake ni mbovu sana na hazilingani na hadhi ya majengo hayo mapya na kuwa kero na usumbufu kwa watu wanaoishi karibu na maeneo hayo:- Je, ni lini Serikali itajenga upya au kuzitengeneza barabara hizo ili zifae kupitika nyakati zote na kuliweka jiji katika hali safi ya kuvutia kama nchi nyingine wanavyofanya? NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (TAMISEMI) alijibu:- Mheshimiwa Spika, kwa naiba ya Mheshimiwa Waziri Mkuu naomba kujibu swali la Mheshimiwa Muhammad Ibrahim Sanya, Mbunge wa Mji Mkongwe, kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, Jiji la Dar es Salaam lina barabara zenye urefu wa kilomita 2459 kati ya barabara hizo kilomita 598 asilimia 24.3 ni za lami na kilomita 1352 ambazo ni sawasawa na asilimia 55 ni za changarawe na kiliomita 509 ambazo ni sawa sawa na asilimia 20.7 ni za udongo. 2 Kati ya barabara hizi kilomita 560 sawa na asilimia 22.8 zinasimamiwa na Wizara ya Ujenzi zinasimamiwa na Wizara ya Ujenzi kupitia wakala wa barabara na kiasi kinachobaki kinasimamiwa na Halmashauri za Manispaa ya Kinondoni na Temeke. Mheshimiwa Spika, kwa upande wa kilomita 1899, zinazosimamiwa na Ofisi ya Waziri Mkuu TAMISEMI kupitia Halmashauri ya Kinondoni, Ilala na Temeke, Serikali imekuwa ikiboresha kwa kuzifanyia matengenezo barabara hizi kwa kutumia fedha za ndani, hususan mfuko wa barabara ambapo kwa mwaka 2010/2011 zilitumika bilioni 4.9, mwaka 2011/2012 zimetumika shilingi biioni 5.96 na mwaka 2012/2013 inatazamia kutumia bilioni 7.34. Mheshimiwa Spika, kwa kushirikiana na wahisani mbalimbali Serikali imekuwa ikifanya matengenezo mbalimbali katika barabara hizo. Baadhi ya wahisani hao ni Serikai za watu wa Japan pamoja na Benki ya Dunia. Serikali kwa kushirikiana na wahisani hao inajenga barabara ya Bagamoyo kuanzia Morocco hadi kibaoni. Kwa kushirikiana na Benki ya Dunia Serikali inatekeleza mradi wa Dar es Salaam Metropolitan Development Project ambao umetengewa dola milioni 75 sawa sawa na shilingi bilioni 112.5 kwa kuanzia ambapo kwa kiasi hiki inategemewa kuongezeka. Mradi huo upo hatua ya kumtafuta mshauri ya kufanya wa kufanya usanifu. Kazi ya matengenezo ya barabara katika Jiji la Dar es Salaam kupitia mradi huu inatarajiwa kuanzia mwaka wa fedha 2013/2014. 3 Mheshimiwa Spika, Serikali ilipokuwa ikifanyia matengenezao barabara zake kadri fedha zinavyopatikana. Ni matazamio yetu mradi huu wa DMDP utakamilika barabara nyingi za jiji la Dar es Salaam zitakuwa zimeboreshwa. (Makofi) MHE. MUHAMMAD IBRAHIM SANYA: Mheshimiwa Spika, ahsante pamoja na majibu ya Mheshimiwa Waziri nina maswali mawili, Jiji la Dar es Salaam linapanuka kwa kiasi ambacho hatukutarajia na kwa fedha zinazotengwa ni kidogo mno ukilinganisha na gharama za utengenezaji wa barabara. (Makofi) Je, ingawaje gradually tunakwenda kidogo kidogo kutokana na hizi taarifa za fedha zilitumika kuanzia 2010/2011, 2011/2012 na mwaka huu inatarajiwa kutumika kiasi gani? Serikali iko tayari sasa walau kwa kipindi cha Bajeti ya mwakani zikatengwa kila mwaka siyo chini ya bilioni 30 tukaondosha tatizo la barabara katika Jiji la Dar es Salaam? Katika mipango miji barabara ni tatizo lakini wakati huo huo majengo yanayojengwa katika Jiji la Dar es Salaam yanahitajia parking ambalo limekuwa tatizo kubwa ukilinganisha na idadi ya watu wanaoishi katika jiji la Dar es Salaam. Halmashauri husika pamoja na Serikali zinamipango gani kuhakikisha kabla ya kutoa vibali kukatengwa maeneo maalum ili wanapojenga hayo majumba kwenda juu kwa gorofa kumi na zaidi watu waweze kuwa na parking za uhakika ili kupunguza upungufu katika Jiji la Dar es Salaam? NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (TAMISEMI): 4 Mheshimiwa Spika, kwanza mimi nimpongeze sana Mheshimiwa Sanya najua yeye ni Mbunge wetu wa Mji Mkongwe kule lakini anaonyesha concern kubwa kwa sababu anaangalia mambo kitaifa. Kwa hiyo sisi tunakupongeza sana kwa hili unalolizungumza hapa. (Makofi) Umuhimu wa Jiji la Dar es Salaam na mambo yote yanayokwenda pale sidhani kama kuna mtu yeyote hapa anaweza akabisha kuhusu jambo hili, ni jambo la msingi sana. Ule mradi ambao tunazungumza sasa hivi ambao nimesema kwamba uta-operate mradi ule mkubwa ambao umekwenda Mbeya, Tanga na maeneo mengine mengi mpaka hapa Dodoma mnaona unafanyika, ulihitaji shilingi bilioni 165 kama tungeiingiza Dar es Salaam katika mpango ule, mpango wa Dar es Salaam unahitaji shilingi bilioni 365. Kwa hiyo unaweza ukaona kwamba ukisema uzichukue zile ambazo World Bank wanatusaidia zote zile Dar es Salaam ingechota zote zingeondoka. Kwa hiyo kilichofanyika hapa ni kwamba tumeona kwamba tuombe sasa msaada huu na ndiyo maana nimeeleza hapa kwamba kuna mpango maalum ambao unatumika. Mheshimiwa Sanya anachosema hapa anasema hivi kwanini usingeweka katika Bajeti yako kila mwaka bilioni 30, bilioni 30 which makes a lot of sense mimi navyoona katika kipindi cha miaka mitano utakuwa umekusanya nini. Watu wanaohusika katika jambo hili kama nilivyosema siyo sisi tu TAMISEMI na Wizara ya Ujenzi na wahusika wako hapa wanasikia wako wadau mbalimbali ambao wanajiingiza katika mpango. Mimi 5 nachosema ni kwamba concern hii tunaiona na ni muhimu kwamba tuifanyie kazi ili tuone jinsi tunavyoenda. Lakini pia itategemeana na uwezo wetu wa kiuchumi ndicho ninachokiona pale. Lakini la pili analolizungumza ni muhimu zaidi kuliko tunavyofikiri. Majengo yanajengwa pale yanajengwa halafu baadaye huna parking huna mahali pa kufanya kesho unaamka unataka kupitisha barabara kule na nini na vitu vingine vya namna hiyo. Kwa sasa hivi utaratibu na amesema yeye mwenyewe alipokuwa anauliza swali Mheshimiwa Spika, huwezi ukamruhusu mtu kujenga jengo lolote mahali popote mpaka apate kitu kinachoitwa building permit. Wadau mbali mbali wataangalia ili kuhakikisha kwamba inakidhi yote haya ambayo unayazungumza hapa. Kwa hiyo tunasema kwamba Mheshimiwa Sanya anatoa mawazo mazuri na tutayachukua haya ni jambo ambalo tutalifanyia kazi lakini ndivyo tunavyofanya sasa hivi hapa na ndiyo maana unaona sasa tumeanza satellite zinaanza mji wa Kigamboni ule unawekewa mamlaka yake sasa ili uweze kujengwa pale kuondoa haya matatizo tusije tukasema kwamba tumeshavurugika ili tuweze kuondokana na tatizo hili. MHE. DKT. FAUSTINE E. NDUGULILE: Mheshimiwa Spika, nakushukuru sana hivi karibuni Serikali ilitangaza kwamba watapandisha baadhi ya barabara katika mkoa wa Dar es Salaam ili barabara hizi zitoke katika mamlaka ya Manispaa kwenda Serikali kuu. Je, Wizara itakuwa tayari kutupatia majina ya hizo barabara ambazo zimepandishwa hadhi? 6 SPIKA: Mheshimiwa Naibu Waziri, ooh! Mheshimiwa Naibu Waziri mwingine wa ujenzi. NAIBU WAZIRI WA UJENZI: Mheshimiwa Spika, suala la kupandisha barabara ambazo Mheshimiwa Mbunge anazungumzia tutatoa taarifa katika kipindi kijacho. MHE. JAMES F. MBATIA: Nashukuru ili niweze kuuliza swali moja dogo la nyongeza. Kwa kuwa msongamano mkubwa ulioko katika Jiji la Dar es Salaam unasababishwa kwa kiasi kikubwa na miundombinu ambayo ni ya hafifu hasa ya barabara. Kwa kuwa hili ni janga, je, Serikali haioni kuna umuhimu wa kutumia chombo kama jeshi letu la wananchi wa Tanzania ili waweze kufanya kwa haraka sana tuweze kutumia reli itokayo Ubungo mpaka katikati ya Jiji? Pamoja na kutumia reli kutoka Pugu mpaka katikati ya Jiji hasa wakati wa peak hours na pia kutumia usafiri wa majini kutoka Bagamoyo mpaka katikati ya Jiji la Dar es Salaam kwa kuweka gats na jeshi uwezo huo linalo na likawa ni jambo la haraka? SPIKA: Haya Waziri wa Ujenzi kaingia sijui alisikia swali hilo kama hakusikia… WAZIRI WA UJENZI: Arudie kidogo swali Mheshimiwa Spika. SPIKA: Ni kutumia usafiri wa reli katikati mji pale, siku moja si nilikusikia unasema. WAZIRI WA UJENZI: Mheshimiwa Spika, kwa niaba ya Waziri Mkuu napenda kujibu swali la nyongeza la Mheshimiwa Mbatia kama ifuatavyo. Kwanza ni kweli kabisa kwamba Serikali ina mipango mingi ya 7 kuhakikisha kwamba inapunguza msongamano wa magari katika jiji la Dar es Salaam. Katika hatua mbalimbali ambazo zimeanza zimechukuliwa ambazo bahari nzuri amezieleza Naibu Waziri wa TAMISEMI na Naibu Waziri wa Ujenzi ni pamoja na kuanza ujenzi wa barabara nyingi tu katika jiji la Dar es Salaam. Kwa taarifa tu ya Bunge hili kwa sasa hivi kuna mradi wa zaidi wa shilingi bilioni 300 unahusisha ujenzi wa barabara ya kutoka Kimara kwenda Kivukoni, kutoka Fire kwenda Kariakoo, kutoka Magomeni, kwenda Morocco, na katika upana wa barabara ambao unapanuliwa pale, kuna sehemu nyingine kwa mfano kama ile ya fire itakuwa na njia nane, na sehemu zingine zitakuwa na sehemu sita. (Makofi) Lakini pia kuna upanuzi wa barabara