Pa ństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Lubli ńcu POWIAT LUBLINIECKI Do zaopatrzenia mieszka ńców powiatu lublinieckiego w wod ę przeznaczon ą do spo życia przez ludzi wykorzystywane s ą wył ącznie uj ęcia wód podziemnych w liczbie 35 studni. Dla ujmowanych wód podziemnych nie zostały okre ślone warunki, jakim powinny odpowiada ć wody podziemne ujmowane do celów wodoci ągowych dlatego oceniana jest tylko jako ść wody podawanej do sieci wodoci ągowej oraz w sieci wodoci ągowej. Obecnie woda do spo życia produkowana jest przez 32 wodoci ągi o ró żnej wydajno ści. Są to wodoci ągi produkuj ące: ° < 100 m³/dob ę – 11 wodoci ągów zaopatruj ących około 6300 osób, ° 100 – 1000 m³/dob ę – 12 wodoci ągów zaopatruj ących około 51880 osób, ° 1000 – 10000 m³/dob ę – 1 wodoci ąg zaopatruj ący około 14260 osób, ° Inne podmioty zaopatruj ące w wod ę – 8 wodoci ągów zaopatruj ących około 2230 osób. 1 Pozostali mieszka ńcy powiatu lublinieckiego korzystaj ą z wody czerpanej z własnych studni przydomowych. Podstawowe informacje o zbiorowym zaopatrzeniu w wod ę: • Liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 74 tys. osób. • Zaopatrzenie w wod ę – ilo ść rozprowadzanej lub produkowanej wody w m 3/d: wynosi ok. 7898. • Na terenie powiatu zlokalizowanych jest 117 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi, z publicznych sieci wodoci ągowych. • Producenci / dystrybutorzy wody: ° Gmina Lubliniec – producentem i eksploatatorem wody jest Zarz ąd Gospodarki Komunalnej Lokalowej i Ciepłownictwa Lubliniec: − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 25 900 osób, − ilo ść produkowanej wody w m³/d: 3252, − na terenie gminy zlokalizowanych jest 25 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi. ° Gmina Boronów – woda jest w cało ści kupowana od gminy Herby, eksploatacj ą sieci wodoci ągowej zajmuje si ę gmina Boronów: − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 2900 osób, − na terenie gminy zlokalizowanych jest 4 punkty kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi. ° Gmina Ciasna – producentem i eksploatatorem wody jest gmina Ciasna: − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 6385 osób, − ilo ść produkowanej wody w m³/d: 446, − na terenie gminy zlokalizowanych jest 6 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi, z publicznych sieci wodoci ągowych. ° Gmina Herby – producentem i eksploatatorem wody jest gmina Herby − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 6980 osób, − ilo ść produkowanej wody w m³/d: 1249, − na terenie gminy zlokalizowanych jest 9 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi, z publicznych sieci wodoci ągowych. ° Gmina Kochanowice – producentem i eksploatatorem wody jest Zakład Ochrony Środowiska „HYDROTECH” mgr Browarski Roman, D ąbrowa Górnicza: − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 6680 osób, 2 − ilo ść produkowanej wody w m³/d: 456, − na terenie gminy zlokalizowanych jest 21 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi, z publicznych sieci wodoci ągowych. ° Gmina Kosz ęcin – producentem i eksploatatorem wody jest EKO – SAN mgr in ż. Ewa Fokczy ńska Wodoci ągi, Kanalizacja i Instalacje Sanitarne z siedzib ą w Lubli ńcu, ul. Piłsudskiego 4: − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 8868 osób, − ilo ść produkowanej wody w m³/d: 945, − na terenie gminy zlokalizowanych jest 12 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi, z publicznych sieci wodoci ągowych. ° Gmina Pawonków – producentem wody jest Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Lepszy Byt”, Pawonków, ul. Spółdzielcza 1, natomiast eksploatacj ę sieci wodoci ągowych powierzono: V wodoci ąg sieciowy Pawonków, zasilany jest z uj ęcia gł ębinowego w Ko śmidrach i zaopatruje w wod ę nast ępuj ące miejscowo ści Pawonków, Ko śmidry, Koszwice, Skrzydłowice, Gwo ździany, Łagiewniki Wielkie – za jako ść wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi odpowiedzialna jest Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Lepszy Byt”, Pawonków, ul. Spółdzielcza 1, V wodoci ąg sieciowy Łagiewniki Małe, zasilany jest z uj ęcia w Bzinicy Starej - za jako ść wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi odpowiedzialny jest Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Dobrodzieniu, ul. Piastowska 25, V wodoci ąg sieciowy Solarnia, zaopatrywany jest w wod ę kupowan ą od gminy Lubliniec, zaopatruje w wod ę nast ępuj ące miejscowo ści: Solarnia i Lipie Śl. - za jako ść wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi odpowiedzialna jako eksploatator sieci wodoci ągowej jest gmina Pawonków, V wodoci ąg sieciowy Lisowice - Draliny, zaopatrywany jest w wod ę kupowan ą od gminy Kochanowice – za jako ść wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi odpowiedzialna jako eksploatator sieci wodoci ągowej jest gmina Pawonków. − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 6179 osób , − ilo ść rozprowadzanej lub produkowanej wody – ok. 509 m³/d. − na terenie gminy zlokalizowanych jest 21 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi, z publicznych sieci wodoci ągowych. 3 ° Gmina Wo źniki – producentem wody i eksploatatorem sieci wodoci ągowych jest Przedsi ębiorstwo Wodoci ągów i Kanalizacji Tarnowskie Góry, ul. Opolska 51. Przedsi ębiorstwo posiada fili ę w Wo źnikach, ul. Rynek 11. − liczba ludno ści zaopatrywanej w wod ę ok. 9584 osób, − na terenie gminy zlokalizowanych jest 19 punktów kontroli jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi, z publicznych sieci wodoci ągowych. − ilo ść rozprowadzanej lub produkowanej wody – ok. 769 m³/d. Informacje o jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi W 2015r. kontrol ą obj ęto 31 wodoci ągów na terenie powiatu, przeprowadzaj ąc 148 kontroli sanitarnych, w toku których pobrano 194 próbki wody do spo życia przez ludzi. W 2015r. zgodnie z wymogami rozporz ądzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z pó źn. zm.) prowadzono monitoring kontrolny i przegl ądowy. Monitoringowe punkty pobierania obejmowały nast ępuj ące elementy: a)woda podawana do sieci – próbka wody czasami po uzdatnieniu (woda wtłaczana do sieci wodoci ągowej), b)woda wodoci ągowa – próbka wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi (pobierana u konsumentów). Minimaln ą cz ęstotliwo ść pobierania próbek wody do bada ń okre ślono na podstawie ww. rozporz ądzenia Ministra Zdrowia, bior ąc pod uwag ę obj ęto ść produkowanej wody. Wykonano badania próbek wody w zakresie bakteriologicznym i fizykochemicznym. W zakresie mikrobiologicznym oznaczono: bakterie grupy coli, Escherichia coli, Enterokoki, ogóln ą liczb ę mikroorganizmów w 22 ± 2ºC po 72 h, ogóln ą liczb ę mikroorganizmów w 36 ± 2ºC po 48 h, natomiast w zakresie fizykochemicznym oznaczono: amonowy jon, akryloamid, antymon, arsen, azotany, azotyny, bar, barw ę, bor, bromiany, chlorki, chrom, chlor wolny, chlorek winylu, cyjanki, epichlorohydryna, fluorki, glin, kadm, magnez, mangan, m ętno ść , mied ź, nikiel, st ęż enie jonów wodoru (pH), ołów, przewodno ść , rt ęć , selen, siarczany, smak, sód, stront, twardo ść ogóln ą, utlenialno ść z KMnO ₄, zapach, żelazo, Σ THM, Σ trichloroetenu i tetrachloroetenu, 1, 2 dichloroetan, benzen, benzo(apiren), wielopier ścieniowe w ęglowodory aromatyczne (WWA), Σ pestycydów. Badania próbek wody w trakcie całego 2015 roku pozwoliły stwierdzi ć przekroczenia w wodzie zarówno parametrów mikrobiologicznych jak i fizykochemicznych. Najwi ększym problemem dotycz ącym zbiorowego zaopatrzenia w wod ę na terenie powiatu lublinieckiego 4 jest jej zanieczyszczenie zwi ązkami żelaza i manganu oraz zwi ązanej z tym ponadnormatywnej m ętno ści. Rys. Przekroczenia parametrów fizykochemicznych w 2015r. Stwierdzone przekroczenia parametrów mikrobiologicznych dotyczyły bakterii grupy coli w próbkach wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi. Wydano decyzj ę administracyjn ą stwierdzaj ącą brak przydatno ści wody do spo życia przez ludzi z wodoci ągu sieciowego Kochcice (kwestionowano jako ść 3 próbek wody). Zalecano dezynfekcj ę sieci wodoci ągowej w celu doprowadzenia jej jako ści do wymaga ń rozporz ądzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi. (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z pó źń . zm.), załącznik nr 3A pkt 1. Wzmo żono nadzór nad jako ści ą wody w przedmiotowym wodoci ągu. Przeprowadzane badania kolejnych próbek wody wykazywały popraw ę jej jako ści, a ostatecznie stwierdzono brak przekrocze ń mikrobiologicznych w zwi ązku z czym wydano komunikaty stwierdzaj ące w badanym zakresie mikrobiologicznym przydatno ść wody do spo życia. 5 Rys. Przekroczenia parametrów mikrobiologicznych w 2015r. Wszystkie gminy powiatu lublinieckiego otrzymały roczne oceny jako ści wody z wodoci ągów zaopatruj ących mieszka ńców gmin w wod ę przeznaczon ą do spo życia przez ludzi. Szacowanie ryzyka zdrowotnego konsumentów Zgodnie ze stanowiskiem Zakładu Higieny Komunalnej w sprawie znaczenia zdrowotnego podwy ższonej warto ści st ęż enia żelaza w wodzie przeznaczonej do spo życia przez ludzi powodem okre ślenia w rozporz ądzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z pó źn. zm.) dopuszczalnych st ęż eń żelaza nie były wzgl ędy zdrowotne, lecz potrzeba zapewnienia odpowiedniej jako ści wody, spełniaj ącej oczekiwania odbiorców. Regulacje takie przyj ęto jednak nie z powodu zagro żenia zdrowia ludzi w razie przekroczenia tej warto ści, lecz z uwagi na fakt, że wy ższe st ęż enia mog ą prowadzi ć do niepo żą danych zmian wła ściwo ści organoleptycznych wody, która mo że budzi ć uzasadnione zastrze żenia konsumentów. Ponadnormatywna m ętno ść wody mo że by ć spowodowana obecno ści ą w niej gliny, iłów, zwi ązków żelaza, manganu, substancji humusowych i mikroorganizmów. Zawiesiny powoduj ące m ętno ść wody mog ą w istotny sposób ogranicza ć skuteczno ść ewentualnej dezynfekcji, zapewniaj ąc ochron ę mikroorganizmom. Widoczne zm ętnienie wody mo że mie ć tak że negatywny wpływ na jej akceptowalno ść przez konsumentów. M ętno ść sama w sobie (np. wynikaj ąca z zawarto ści substancji mineralnych w wodach podziemnych) nie zawsze 6 stanowi zagro żenie dla zdrowia.