ﺑﻴﻤﺎﺭﻱﻫﺎﻱ ﮔﻴﺎﻫﻲ / ﺟﻠﺪ ۵۶ / ﺷﻤﺎﺭﻩ ۲ / ﺳﺎﻝ ۱۳۹۹: ۲۰۵-۱۹۳ Pyrenophora graminea ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺗﯿﭗﻫﺎي آﻣﯿﺰﺷﯽ ﺟﺪاﯾﻪﻫﺎي ﻗﺎرچ ، ﻋﺎﻣﻞ ﻟﮑﻪ ﻧﻮاري ﺟﻮ در ﺷﻤﺎل ﻏﺮب اﯾﺮان *1 2 1 ﺑﯿﺘﺎ ﺑﺎﺑﺎﺧﺎﻧﯽ ، ﻋﺒﺪاﻟﻪ اﺣﻤﺪﭘﻮر و ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻮان ﻧﯿﮑﺨﻮاه (ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ: 29/1/1399؛ ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﺬﯾﺮش: 1399/3/13) ﭼﮑﯿﺪه ﻟﮑﻪ ﻧﻮاري ﺟﻮ ﺑﺎ ﻋﺎﻣﻞ Pyrenophora graminea ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ و ﻣﺨﺮبﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي ﺟﻮ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد. در ﻃﯽ ﺳﺎل زراﻋﯽ 1395، 121 ﺟﺪاﯾﻪ P. graminea از ﻣﺰارع ﺟﻮ اﺳﺘﺎنﻫﺎي آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ (ﻣﯿﺎﻧﺪوآب)، آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﺷﺮﻗﯽ (ﻣﯿﺎﻧﻪ)، اردﺑﯿﻞ (ﺑﺮﺟﻠﻮ) و زﻧﺠﺎن (ﺧﺮﻣﺪره) ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪ. ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ رﯾﺨﺖﺷﻨﺎﺧﺘﯽ و ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﺟﺪاﯾﻪﻫﺎ ﺑﺎ آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ ﮔﻮﻧﻪ، آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي ﺗﯿﭗ آﻣﯿﺰﺷﯽ ﺑﺮ - MAT-2 HMG MAT-1 α اﺳﺎس ﻧﻮاﺣﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺪه از اﯾﺪﯾﻮﻣﻮرف و ﻣﻨﻄﻘﻪ از اﯾﺪﯾﻮﻣﻮرف ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدﯾﺪ و ﻓﺮاواﻧﯽ اﯾﺪﯾﻮﻣﻮرف ﻫﺎي ﺗﯿﭗﻫﺎي آﻣﯿﺰﺷﯽ ﺟﺪاﯾﻪﻫﺎي P. graminea ﺑﻪ روش Multiplex PCR ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. از ﻣﺠﻤﻮع 121 ﺟﺪاﯾﻪ، 56 ﺟﺪاﯾﻪ داراي - MAT-2 MAT-1 ﺗﯿﭗ آﻣﯿﺰﺷﯽ و 65 ﺟﺪاﯾﻪ داراي ﺗﯿﭗ آﻣﯿﺰﺷﯽ در ﮐﻞ ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ. در ﺑﯿﻦ ﺷﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﻮرد آزﻣﺎﯾﺶ، در ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻫﺎي ﺧﺮﻣﺪره ﻣﺰرﻋﻪ (1) و ﻣﯿﺎﻧﺪوآب ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺟﺪاﯾﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﯿﭗ آﻣﯿﺰﺷﯽ MAT-1 و MAT-2 از ﻓﺮاواﻧﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ 2 ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﻮن ﮐﺎي اﺳﮑﻮﺋﺮ ( X)، ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﻪ، اردﺑﯿﻞ (ﻣﺰرﻋﻪ 1 و 2) و ﺧﺮﻣﺪره ﻣﺰرﻋﻪ (2) ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﺪوآب و ﺧﺮﻣﺪره ﻣﺰرﻋﻪ (1)، ﻓﺎﻗﺪ اﺧﺘﻼف ﻣﻌﻨﯽداري ﺑﻮدﻧﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﭼﻬﺎر ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ داراي ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ ﺑﺎﻻﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﺪوآب و ﺧﺮﻣﺪره ﻣﺰرﻋﻪ (1) ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼوه، ﺟﺪاﯾﻪﻫﺎ از ﻫﻤﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎ ﺟﻬﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺎروري ﺟﻨﺴﯽ آﻧﻬﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻼﻗﯽ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺗﯿﭗﻫﺎي آﻣﯿﺰﺷﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﭘﺲ از ﮔﺬﺷﺖ ﺷﺶ ﻣﺎه ﺳﻮدوﺗﺴﯿﻮمﻫﺎ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮔﺮدﯾﺪ اﻣﺎ ﻓﺎﻗﺪ آﺳﮏ و آﺳﮑﻮﺳﭙﻮر ﺑﺎﻟﻎ ﺑﻮدﻧﺪ. ﮐﻠﯿﺪواژه: Hordeum vulgare، اﯾﺪﯾﻮﻣﻮرف، ﻃﺮاﺣﯽ آﻏﺎزﮔﺮ، ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ، آﺳﮑﻮﮐﺎرپ * ﻣﺴﺌﻮل ﻣﮑﺎﺗﺒﺎت، ﭘﺴﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ: [email protected] 1. داﻧﺸﺠﻮي ﺳﺎﺑﻖ ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ و اﺳﺘﺎد ﮔﺮوه ﮔﯿﺎﻫﭙﺰﺷﮑﯽ، ﭘﺮدﯾﺲ ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، ﮐﺮج، اﯾﺮان. 2. اﺳﺘﺎدﯾﺎر، ﻣﺮﮐﺰ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ﺷﻬﯿﺪ ﺑﺎﮐﺮي ﻣﯿﺎﻧﺪوآب، داﻧﺸﮕﺎه اروﻣﯿﻪ، اﯾﺮان. Pyrenophora graminea ﺑﺎﺑﺎﺧﺎﻧﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ: ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻴﭗﻫﺎﻱ ﺁﻣﻴﺰﺷﻲ ﺟﺪﺍﻳﻪﻫﺎﻱ ﻗﺎﺭﭺ ، ﻋﺎﻣﻞ ﻟﮑﻪ ﻧﻮﺍﺭﻱ ﺟﻮ... Determination of mating type idiomorphs of Pyrenophora graminea isolates, the causal agent of barley leaf stripe in northwest of Iran B. Babakhani1, A. Ahmadpour2, and M. Javan-Nikkhah1* (Received: 17.4.2020; Accepted: 2.6.2020) Abstract Barley leaf stripe caused by the fungus Pyrenophora graminea, is one of the most important and devastating barley diseases in Iran. A total of 121 P. graminea isolates was recovered from cultivated barley in West Azerbaijan (Miyandoab region), East Azerbaijan (Miyaneh region), Ardebil (Ardebil region) and Zanjan (Khorramdareh region) provinces in 2016. After morphological and molecular identification, mating type primers were designed based on a conserved DNA binding (alpha domain) in MAT-1 and the high mobility group (HMG) domain in MAT-2. Frequency of mating type idiomorphs of P. graminea isolates were done by Multiplex PCR. Among 121 isolates, 56 isolates amplified by MAT-1 primer and 65 isolates by MAT-2 primer. Frequencies of two mating types in Khorramdareh (1) and Miyandoab populations had an excess of the MAT-1 and MAT-2 alleles, respectively. According to the results of the Chi-square test (X2), Miyaneh, Ardebil (1 and 2) and Khoramdareh (2) populations had not significant difference in compared with Khorramdareh (1) and Miyandoab populations. Therefore, these four populations have the highest potential for sexual reproduction than the two populations of Miyandoab and Khorramdareh (1). In addition, isolates from all of the populations were studied to evaluate the sexual fertility through directed crossing with opposite mating types. After six months, pseudothecia formed in media without mature asci and ascospores. Keywords: Hordeum vulgare, idiomorphs, Primer designing, Sexual reproduction, Ascocarp *Corresponding author’s E-mail: [email protected] 1. Department of Plant Protection, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran. 2. Higher Education Center Shahid Bakeri Miyandoab, Urmia University 194 194 ﺑﻴﻤﺎﺭﻱﻫﺎﻱ ﮔﻴﺎﻫﻲ / ﺟﻠﺪ ۵۶ / ﺷﻤﺎﺭﻩ ۲ / ﺳﺎﻝ ۱۳۹۹: ۲۰۵-۱۹۳ Smedgard-Petersen 1978 ﻣﻘﺪﻣﻪ ﮔﺮدﯾــﺪه اﺳــﺖ ( ). ﯾﮑــﯽ از ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ژﻧﺘﯿﮏ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻗﺎرچﻫﺎ ﻧـﻮﺗﺮﮐﯿﺒﯽ Pyrenophora Fr. ﺟﻨﺲ ﯾﮏ ﺟﻨﺲ ﺗﮏ ﻧﯿـ ﺎﯾﯽ ﺑـﻮده و ﺟﻨﺴﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻧـﻮﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺟﻨﺴـﯽ ﻃـﯽ ﻓﺮآﯾﻨـﺪ ﺗﻮﻟﯿـﺪﻣﺜﻞ Pleosporaceae Pleosporales در راﺳﺘﻪ و ﺗﯿﺮه ﻗﺮار دارد. ﺟﻨﺴ ـﯽ ﺑــﯿﻦ دو ﻫﺴ ـﺘﻪ ﻫﺎﭘﻠﻮﺋﯿــﺪ ﮐــﻪ ﺗﺸ ـﮑﯿﻞ ﯾــﮏ ﻫﺴ ـﺘﻪ از اﯾﻦ ﺟـﻨﺲ ﺗـﺎﮐﻨﻮن 213 ﮔﻮﻧـﻪ و از ﻓـﺮم ﻏ ﯿﺮﺟﻨﺴـ ﯽ آن دﯾﭙﻠﻮﺋﯿﺪ ﺑﻪ ﻧﺎم زﯾﮕﻮت را ﻣﯽ دﻫﻨﺪ، رخ ﻣﯽ دﻫﺪ. اﯾﻦ ﭘﺪﯾـﺪه Index Drechslera S. Ito ، 139 ﮔﻮﻧـــﻪ در ﺳـــﺎﯾﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺑـﺮوز ژﻧﻮﺗﯿـﭗ ﻫـﺎي ﺟﺪﯾـﺪ و اﻓـﺰاﯾﺶ ﺳـﻄﺢ ﺗﻨـﻮع www.indexfungorum Fungorum ﺑﻪ ﺛﺒﺖ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ ( ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ﯾـﮏ ﺟﻤﻌﯿـﺖ ﻣـﯽ ﮔـﺮدد . ﺳﯿﺴـﺘﻢ آﻣﯿﺰﺷـﯽ در Pyrenophora .org ). ﮔﻮﻧــﻪﻫــﺎي ﺟــﻨﺲ ﻣﻌﻤــﻮﻻ ﺟــﺰو ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ ﻣﻄﺮح ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ و ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ Outcrossing ﺑﯿﻤﺎرﮔﺮﻫــﺎي ﮔﯿــﺎﻫﯽ ﺑــﻮده و ﺑﺎﻋ ـﺚ ﺧﺴ ـﺎرت در ﮔﯿﺎﻫــﺎن ﺻــﻮرت دﮔﺮﺑــﺎروري ( ) ﻣﻨﺠــﺮ ﺑــﻪ ا ﯾﺠــﺎد ﮔﺮاﻣﯿﻨﻪ اي ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﻪ ﻓﺮم ﻏﯿﺮﺟﻨﺴـ ﯽ در ﻃﺒﯿﻌـﺖ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺟﺪﯾﺪ از ژن ﻃﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴـﯽ ﮔﺸـﺘﻪ و ﯾـ ﺎ از Ariyawansa et al. 2014, Si ﻣﻮﺟﺐ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﯽﮔﺮدﻧـﺪ ( ﻃﺮﯾﻖ ﺧﻮدﺑـﺎروري (Inbreeding) ﻣﻮﺟـﺐ ﺣﻔـﻆ ﺗﺮﮐﯿـﺐ et al. 2019 ). ﺑﯿﻤــﺎري ﻟﮑــﻪ ﻧــﻮار ي ﺟــﻮ ﺑــﺎ ﻋﺎﻣــﻞ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻗﺪﯾﻤﯽ ﮔﺮدد و ﯾﺎ ﻣﺨﻠﻮﻃﯽ از ﻫﺮ دو ﺳﯿﺴـﺘﻢ ﺑـﺮوز Pyrenophora graminea S. Ito & Kurib. در ﺑﺴﯿﺎري از ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺳﯿﺴﺘﻢ آﻣﯿﺰﺷﯽ روي ﺗﻨﻮع ژﻧﻮﺗﯿﭙﯽ ﺗـﺄﺛﯿﺮ ﻣـﯽ ﮔـﺬارد ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻬﺎن ﻣﺜـﻞ ﺷـﻤﺎل آﻓﺮ ﯾﻘـﺎ، آﺳـ ﯿﺎ، اﺳـﺘﺮاﻟ ﯿﺎ، اروﭘـﺎ و وﻟــﯽ اﻟﺰاﻣــﺎً ﺑــﺮ روي ﺗﻨــﻮع ﻓﻨــﻮﺗﯿﭙﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔــﺬار ﻧﯿﺴــﺖ ﺟﻨـﻮب ﺷــﺮﻗ ﯽ آﻣﺮﯾﮑـﺎ ﺧﺴ ـﺎرت ﺷــﺪ ﯾﺪ ﺑـﻪ ﺑــ ﺎر ﻣــﯽآورد ( ,Milgroom 1996, 2015, McDonald & Linde 2002 a Mathre 1997 ( ). در اﯾﺮان، اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري از اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﺗﻬﺮان، b). ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ﻧﻘـﺶ ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﺟﻨﺴـ ﯽ و آﺳﮑﻮﺳـﭙﻮرﻫﺎ در ﺧﻮزﺳﺘﺎن، ﻣﺎزﻧﺪران، اردﺑﯿـ ﻞ، آذرﺑﺎﯾﺠـﺎن ﻏﺮﺑـ ﯽ و ﺷـﺮﻗ ﯽ، زﯾﺴﺖﺷﻨﺎﺳﯽ ﻗﺎرچ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري ﻟﮑﻪ ﻧﻮاري ﺟﻮ ﻧﺎﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ Smedgard-Petersen 1978, Rau et al. Babadoost اﯾﻼم، ﻟﺮﺳﺘﺎن و ﻫﻤﺪان ﮔـﺰارش ﺷـﺪه اﺳـﺖ ( ﻣﺎﻧـﺪه اﺳـﺖ ( 1998, Patpour et al. 2006, Dokhanchi et al. 2020 .(2007, Si et al. 2019, Dokhanchi et al. 2020 .( ﻟﮑــﻪ ﻧــﻮاري ﺟــﻮ، ﺗــﺎ ﺳــﺎل 1913 ﻣــﯿﻼدي ﯾــﮏ ﺑﯿﻤــﺎري راﺋـﻮ و ﻫﻤﮑـﺎران (Rau et al. 2007) روي ﺗﯿـ ﭗﻫـﺎ ي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪاً ﺗﻮﺳﻂ ﮔﻮﺳﻮ در ﮐﺎﻧﺎدا ﮔﺰارش ﮔﺮدﯾﺪ آﻣﯿﺰﺷﯽ P. teres Drechsler (ﻋﺎﻣﻞ ﻟﮑﻪ ﺗﻮري ﺟـﻮ ) و .P Gussow 1913 ( ). ﺑﻪ ﻋﻼوه، ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤـﺎرﮔﺮ از رو ي ﮔﻨـﺪم، graminea ﺑﺼــﻮرت ﺗﺮﮐﯿﺒــﯽ و ارﺗﺒــﺎط ﺑــ ﯿﻦ دو ﮔﻮﻧــﻪ ﭼﺎودار، ﭼﭽﻢ، ﺟﻮي دوﺳﺮ، ﺟـﻮ ي وﺣﺸـ ﯽ و ﺗﻌـﺪاد ي از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺮﯾﻦﻫـﺎ ي ﻣﻮﺟـﻮد از ﮐﺎﻧـﺎدا، آﻟﻤـﺎن، Farr & ﮔﯿﺎﻫﺎن ﮔﺮاﻣﯿﻨـﻪ د ﯾﮕـﺮ ﻧ ﯿـ ﺰ ﮔـﺰارش ﺷـﺪه اﺳـﺖ ( اﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ، اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ، ﭼﯿﻦ و ﺗﻮﻧﺲ اﻧﺠـﺎم دادﻧـﺪ . ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﻣﮑـﺎن Rossman 2020 ). ژﻧــﯽ ﻫــﺮ دو اﯾــﺪﯾﻮﻣﻮرف MAT در ﻗــﺎرچ P. graminea Rau et al. P. teres f. maculata P. graminea ﻗﺎرچ ﯾﮏ ﮔﻮﻧـﻪ ﻫﺘﺮوﺗـﺎل ﺑـﻮده و ﺑـﺮا ي ﺗﻘﺮﯾﺒـﺎ ﻣﺸـﺎﺑﻪ اﺳـﺖ ( 2007 Rau ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴﯽ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻫﺮ دو ﺗﯿﭗ آﻣﯿﺰﺷﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ( ). اﯾــﻦ ارﺗﺒــﺎط ﻧﺰدﯾــﮏ ﺑــﻪ وﺳ ـﯿﻠﻪ درﺟ ـﻪ ﺑــﺎﻻﯾﯽ از et al. 2007 ). ﻗﺎرچ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤـﺎر ي ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻏ ﯿﺮﺟﻨﺴـ ﯽ ﺷﺒﺎﻫﺖ (ﺑﯿﺶ از 98 درﺻﺪ) ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه در ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺖ- ﺗﮑﺜﯿﺮ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ و ﻓﺮم ﺟﻨﺴﯽ آن ﻓﻘـﻂ در داﻧﻤـﺎرك در ﺳـﺎل ﻫﺎي ﻫﺮ دو ﻣﻨﻄﻘﻪ رﻣﺰدﻫﻨﺪه و ﻏﯿـ ﺮ رﻣﺰدﻫﻨـﺪه ﻣﮑـﺎن ژﻧـ ﯽ 1972 در ﺑﻘﺎﯾــﺎي ﺑــﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧــﺪه ﻣﺤﺼــﻮل (ﮐﻠ ـﺶ) ﻣﺸ ـﺎﻫﺪه ﺗﺎﺋﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل، ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮ اﯾـ ﻦ 195 195 Pyrenophora graminea ﺑﺎﺑﺎﺧﺎﻧﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ: ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻴﭗﻫﺎﻱ ﺁﻣﻴﺰﺷﻲ ﺟﺪﺍﻳﻪﻫﺎﻱ ﻗﺎﺭﭺ ، ﻋﺎﻣﻞ ﻟﮑﻪ ﻧﻮﺍﺭﻱ ﺟﻮ... دو ﮔﻮﻧﻪ، ﺑﺮﺧﯽ ﺗﻔﺎوتﻫﺎي ﻧﻮﮐﻠﺌﻮﺗﯿﺪي ﺑﯿﻦ P. graminea ﻣﺘﺮ از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﯾـ ﺪ و از ﻫـﺮ ﮐـﺪام ﯾـ ﮏ ﻧﻤﻮﻧـﻪ و P. teres f. teres در ﻣﻨﺎﻃﻖ رﻣﺰدﻫﻨﺪه ﻣﮑﺎن ژﻧـ ﯽ ﯾﺎﻓـﺖ ﺑﺮﮔﯽ داراي ﻋﻼﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎري ﻟﮑﻪ ﻧﻮاري ﺟﻤـﻊ آوري ﺷـﺪ . در ﺷﺪ. ﻓﯿﮑﺴﻮر و ﻫﻤﮑﺎران (Ficsor et al. 2014) روي ﮔﻮﻧـﻪ واﻗﻊ، ﻫﺮ ﺟﺪاﯾﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﯾﮏ ﮔﯿـ ﺎه آﻟـﻮده در ﻣـﺰارع ﻣـﺬﮐﻮر ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ Pyrenophora در ﻣﺠﺎرﺳﺘﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﻧﺪامﻫﺎي ﮔﯿـ ﺎﻫﯽ ﺟﻤـﻊ آوري ﺷـﺪه ﻫـﺮ ﮐـﺪام در ﺗﯿﭗﻫﺎي آﻣﯿﺰﺷﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ ﻫـﺎ ي P. ،P. graminea ﭘﺎﮐﺖﻫﺎي ﮐﺎﻏـﺬ ي ﺟﺪاﮔﺎﻧـﻪ ﺑـﻪ آزﻣﺎ ﯾﺸـﮕﺎه ﻣﻨﺘﻘـﻞ ﺷـﺪﻧﺪ . teres f. teres و P. teres f. maculata را ردﯾﺎﺑﯽ ﮔﺮدﯾﺪ. ﺟﻬﺖ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻗﺎرچ، اﺑﺘﺪا ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از ﺑﺎﻓﺖﻫﺎي آﻟـﻮده ﺗﻌﯿﯿﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺎروري و ﺗﯿﭗﻫﺎي آﻣﯿﺰﺷـﯽ ﻣﻮﺟـﻮد در زﯾﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻼﯾﻢ ﺷﯿﺮ آب ﺑﻪ ﻣﺪت ده دﻗﯿﻘـﻪ ﺷﺴـﺘﻪ ﺷـﺪ و ﺟﻤﻌﯿـﺖ ﻗـﺎرچ ﻋﺎﻣﻞ ﻟﮑﻪ ﻧﻮاري ﺟﻮ در ﯾـﮏ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻣـﯽ- ﺑﻪ ﻣﺪت ﯾﮏ دﻗﯿﻘﻪ در ﻣﺤﻠﻮل رﻗﯿﻖ ﺷﺪه ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳـﺪ ﯾﻢ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﯿـﺎﻧﮕﺮ ﺗﻨـﻮع ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻗﺎرچ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑـﻮده و اﻣﮑـﺎن (ﻓﺮم ﺗﺠﺎري) ﯾﮏ درﺻﺪ (ﻧﯿﻢ درﺻﺪ ﮐﻠﺮ ﻓﻌﺎل) ﺿﺪ ﻋﻔﻮﻧﯽ وﻗ ـﻮع ﻧــﻮﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ژﻧﺘﯿﮑـــﯽ را از ﻃﺮﯾــﻖ ﺗﻮﻟﯿــﺪﻣﺜﻞ ﺟﻨﺴ ـﯽ ﺳﻄﺤﯽ ﮔﺮدﯾﺪﻧﺪ. ﭘﺲ از رﻃﻮﺑـﺖ ﮔﯿـ ﺮي ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻫـﺎ ﺗﻮﺳـﻂ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﯾﺪ. در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، آﻏﺎزﮔﺮﻫﺎي اﺧﺘﺼﺎﺻـﯽ ﮐﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﯽ ﺳﺘﺮون، ﻗﻄﻌﺎت ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ﺑﻪ اﻧـﺪازه ﯾـ ﮏ ﺳـﺎﻧﺘ ﯽ ﺑـﺮاي ﺗﻌﯿـﯿﻦ ﺗﯿﭗﻫـﺎي آﻣﯿﺰﺷـﯽ ﺟﺪاﯾـﻪﻫــﺎي ﻗــﺎرچ .P ﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي آﻟﻮده ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻧـﻮاﺣ ﯽ ﺳـﺎﻟﻢ ﺑﺎﻓـﺖ graminea ﻃﺮاﺣﯽ ﮔﺮدﯾﺪ و ﺷﺮاﯾﻂ واﮐﻨﺶ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﯾﮏ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺗﺸﺘﮏﻫﺎي ﭘﺘﺮي ﺣﺎوي ﻣﺤﯿﻂﻫـﺎ ي ﮐﺸـﺖ آب - واﮐﻨﺶ زﻧﺠﯿﺮهاي ﭘﻠﯿﻤﺮاز ﺑﻬﯿﻨﻪﺳـﺎزي و ﺗﻮز ﯾـ ﻊ ﺗﯿـ ﭗﻫـﺎي آﮔـﺎر (WA) دو درﺻـﺪ (20 ﮔـﺮم آﮔـﺎر در ﯾـ ﮏ ﻟﯿﺘـﺮ آب آﻣﯿﺰﺷﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮔﺮدﯾـ ﺪ. ﻫﻤﭽﻨـ ﯿﻦ اﻣﮑــﺎن اﻟﻘــﺎي ﻣﺮﺣﻠــﻪ ﻣﻘﻄﺮ) و ﺳﯿﺐ زﻣﯿﻨـ ﯽ-دﮐﺴـﺘﺮوز -آﮔـﺎر (PDA) (40 ﮔـﺮم ﺟﻨﺴـﯽ اﯾـﻦ ﻗﺎرچ در ﺷﺮاﯾﻂ آزﻣﺎﯾﺸـﮕﺎه از ﻃﺮﯾـ ﻖ ﺗﻼﻗـ ﯽ PDA ﺗﺠﺎري ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺮك در ﯾﮏ ﻟﯿﺘﺮ آب ﻣﻘﻄﺮ) و دﻣـﺎ ي ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺗﯿﭗﻫﺎي آﻣﯿﺰﺷﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪ. 25 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﯿﻮس ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮔﺮدﯾﺪﻧﺪ. ﻗﺎرچﻫﺎي رﺷـﺪ ﮐـﺮده روي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ WA دو درﺻـﺪ ﺑـﻪ روش ﺗـﮏ اﺳـﭙﻮر ﻣﻮاد و روشﻫﺎ ﺧﺎﻟﺺﺳﺎزي ﺷـﺪﻧﺪ . ﺑـﺮا ي ﻧﮕﻬـﺪار ي ﺟﺪاﯾـ ﻪﻫـﺎ، از روش ﮐﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﯽ ﺳﺘﺮون و ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺶ ﺣﺎوي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺸﺖ ﺟﻤﻊآوري و ﺟﺪاﺳﺎزي ﺟﺪاﯾﻪﻫﺎي ﻗﺎرﭼﯽ PDA اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. در ﻣﺠﻤـﻮع 121 ﺟﺪاﯾـ ﻪ از اﺳـﺘﺎن ﻫـﺎ ي ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري از ﻣـﺰارع ﺟـﻮ در اﺳـﺘﺎن ﻫـﺎ ي آذرﺑﺎﯾﺠـﺎن آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ، آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﺷﺮﻗﯽ، اردﺑﯿﻞ و زﻧﺠﺎن در ﺳـﺎل ﻏﺮﺑــﯽ (ﻣﯿﺎﻧــﺪوآب)، آذرﺑﺎﯾﺠــﺎن ﺷــﺮﻗﯽ (ﻣﯿﺎﻧــﻪ)، اردﺑﯿــﻞ زراﻋﯽ 1395 ﺟﺪاﺳﺎزي و ﺧﺎﻟﺺﺳﺎزي ﮔﺮدﯾﺪﻧﺪ.