RAPORT z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Solina 2018 Urząd Gminy 38 -610 Polańczyk ul. Wiejska 2 RAPORT z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Solina wraz z uzasadnieniem i rekomend acją terenów do objęcia Gminnym Programem Rewitalizacji. Solina RAPORT z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Solina 2018 Spis treści 1.WSTĘP – METODOLOGIA OPRACOWANIA ........................................................................................... 2 1.1.Charakterystyka metody ................................................................................................................... 3 2. CHARAKTERYSTYKA GMINY ............................................................................................................. 4 2.1 .Położenie ................................................................................................................................ 4 2.2 Demografia .............................................................................................................................. 6 2.3 Gospodarka ............................................................................................................................. 8 3.WYZNACZANIE OBSZARÓW KRYZYSOWYCH DO DIAGNOZY W GMINIE SOLINA ................................. 9 3.1. Podstawowe informacje charakteryzujące poszczególne diagnozowane obszary. ................... 10 4. IDENTYFIKACJA ZRÓŻNICOWANIA WENĄTRZGMINNEGO ................................................................ 16 4.1.Analiza zjawisk negatywnych ...................................................................................................... 16 Wskaźniki SFERA SPOŁECZNA ........................................................................................................ 16 Wskaźniki SFERA GOSPODARCZA .................................................................................................. 23 Wskaźniki SFERA ŚRODOWISKOWA .............................................................................................. 25 Wskaźniki SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA ..................................................................... 26 Wskaźniki SFERA TECHNICZNA ...................................................................................................... 27 5.Wyniki delimitacji i wskazanie obszarów do rewitalizacji .............................................................. 29 6.Wbór terenów zdiagnozowanych, jako obszary kryzysowe ........................................................... 33 RAPORT z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Solina 2018 1. WSTĘP – METODOLOGIA OPRACOWANIA Zadaniem niniejszego opracowania jest wyznaczenie obszarów zdegradowanych w gminie Solina, celem opracowania dokumentu o nazwie „ Gminny Program Rewitalizacji dla gminy Solina na lata 2016-2022”. Sporz ądzenie Gminnego Programu Rewitalizacji przez gmin ę Solina wynika z wymogów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego (RPOWP) i daje mo żliwo ść realizacji działa ń rewitalizacyjnych przy wsparciu środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Program sporz ądzony został zgodnie z zasadami zawartymi w rozdziale 1.5.4 Umowy Partnerstwa 1, zatwierdzonej decyzj ą Komisji Europejskiej w dniu 23 maja 2014 roku oraz ustawy o rewitalizacji z dnia 9 pa ździernika 2015 r., która weszła w życie w dniu 18 listopada 2015 r. W programie uwzgl ędniono równie ż przepisy Rozporz ądzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17.12.2013 roku 1, w zakresie zapisów dotycz ących rewitalizacji. Celem nadrz ędnym RAPORTU z diagnozy słu żą cej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Solina jest rozpoznanie terenu gminy Solina, dokonanie diagnozy problemów społecznych oraz funkcjonalno-przestrzennych lub technicznych, gospodarczych, środowiskowych. Nast ępnie zdefiniowanie i wyznaczenie obszaru wymagaj ącego rewitalizacji przy współpracy ze społeczno ści ą terenów zdegradowanych oraz z zaanga żowaniem wszystkich interesariuszy tych obszarów . Raport został opracowany, zgodnie z Ustaw ą z dnia 9 pa ździernika 2015 r. o rewitalizacji (art.9 ust.1—2) oraz Wytycznymi Ministra Infrastruktury i Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 (dokument przyj ęty w dniu 3 lipca 2015 r.); W trakcie przeprowadzonej analizy oraz przeprowadzonych konsultacji z przedstawicielami samorz ądu lokalnego wytypowano nast ępuj ące czynno ści, b ędące jednocze śnie cz ęś ciami poni ższego opracowania: • analiz ę wska źnikow ą gminy na tle powiatu i województwa; • analiz ę struktury funkcjonalno- przestrzennej gminy; 1 Umowa Partnerstwa, Programowanie perspektywy finansowe 2014–2020, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, 23.05.2014 RAPORT z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Solina 2018 • podział obszaru gminy Solina na poszczególne sołectwa; • analiz ę miernikow ą poszczególnych sołectw w sferze społecznej, gospodarczej, technicznej i funkcjonalno- przestrzennej; W opracowaniu, zgodnie z wytycznymi, przyj ęto do analizy metod ę porównawcz ą jednostek urbanistycznych opart ą na zestawie syntetycznych wska źników degradacji, pozwalaj ącą na obiektywne okre ślenie stopnia zró żnicowania rozwoju społeczno-gospodarczego poszczególnych obszarów (jednostek urbanistycznych – sołectw) gminy. 1.1.Charakterystyka metody Jako syntetyczne wska źniki degradacji wzi ęto do analizy wska źniki wskazane w wytycznych MIiR. Są to wska źniki opisuj ące negatywne zjawiska społeczne, czyli poziom bezrobocia, ubóstwa, przest ępczo ści, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczaj ący poziom uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym.Dane zostały pozyskane z Głównego Urz ędu Statystycznego, Urz ędu Gminy w Solinie (ewidencje ludno ści, podmiotów gospodarczych, gruntów i budynków), Powiatowego Urz ędu Pracy, Komendy Policji, Gminnego O środka Pomocy Społecznej oraz innych instytucji i podmiotów działaj ących na terenie gminy. Z uwagi na charakter i cel opracowania, jakim jest analiza i ocena sytuacji wewn ątrzgminnej, dobór wska źników oparto o wydzielone jednostki urbanistyczne jakimi w tym wypadku s ą sołectwa. Dla poprawnego wyznaczenia obszaru rewitalizacji w gminie należy dodatkowo na obszarach gminy znajduj ących si ę w stanie kryzysowym (z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych), zdiagnozowa ć tak że wyst ępowanie, co najmniej jednego z nast ępuj ących negatywnych zjawisk: 1. gospodarczych – w szczególno ści niskiego stopnia przedsi ębiorczo ści, słabej kondycji lokalnych przedsi ębiorstw lub 2. środowiskowych – w szczególno ści przekroczenia standardów, jako ści środowiska, obecno ści odpadów stwarzaj ących zagro żenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, lub 3. przestrzenno-funkcjonalnych – w szczególno ści niewystarczaj ącego wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą lub jej złego stanu technicznego, braku dost ępu do podstawowych usług lub ich niskiej jako ści, niedostosowania rozwi ąza ń urbanistycznych do zmieniaj ących si ę funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jako ści terenów publicznych, lub 4. technicznych – w szczególno ści degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz nie funkcjonowaniu rozwi ąza ń technicznych umo żliwiaj ących efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególno ści w zakresie energooszcz ędno ści i ochrony środowiska. Otrzymane wska źniki w poszczególnych jednostkach urbanistycznych zestawiono w tabele podsumowuj ące ka żdą ze sfer. W wi ększo ści badanych wska źników otrzymana warto ść świadczy o sytuacji gorszej ni ż średnia w gminie, jednak w niektórych przyj ętych wska źnikach warto ść świadczy o sytuacji lepszej ni ż średnia, zatem w tych przypadkach za odchylenie od normy uznawane były warto ści poni żej średniej. Ka żdy z analizowanych wska źników w którym wyst ępuj ą RAPORT z diagnozy służącej wyznaczeniu obszarów zdegradowanych Gminy Solina 2018 nieprawidłowo ści, zaznaczono kolorem szarym. W celu obliczenia wyniku ko ńcowego zestawiono wszystkie dane w zbiorczej tabeli wynikowej dla sfery społecznej oraz zbiorczej tabeli wynikowej dla pozostałych sfer. Nast ępnie dokonano klasyfikacji wska źników świadcz ących o odchyleniach od normy, przyj ętej przez IZ RPO WP. Skal ę negatywnych zjawisk odzwierciedlaj ą wska źniki opisuj ące powy ższe sfery, które wskazuj ą na niski poziom rozwoju lub dokumentuj ą siln ą dynamik ę spadku poziomu rozwoju w odniesieniu do warto ści dla całej gminy. Analizuj ąc poziom wska źników zgodnie z art. 10 ustawy o rewitalizacji w ww. sferach obejmuj ących analizowane jednostki urbanistycznie, oraz wytyczne IZ Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 w zakresie rewitalizacji w ramach RPO WP 2014- 2020 2wyznaczono obszary zdegradowane, cechuj ące si ę szczególn ą koncentracją negatywnych zjawisk, na których ,z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, gmina zamierza prowadzi ć rewitalizacj ę. 2.CHARAKTERYSTYKA GMINY 2.1 .Położenie Gmina Solina poło żona jest w południowo-wschodniej cz ęś ci województwie podkarpackim w powiecie leskim. Gmina znajduje si ę w centrum Bieszczad. Ponad 80% jej powierzchni zajmuje Wschodnio – Beskidzki Obszar Chronionego Krajobrazu – tereny le śne, z unikatowymi okazami bieszczadzkiej przyrody. Zajmuje powierzchni ę 185 km 2 co stanowi 22,15 % obszaru powiatu i 1,03% powierzchni województwa podkarpackiego. Wi ększa cz ęść obszaru ( 80% ) gminy zajmuje si ę