PROGRAM NA RZECZ ZATRUDNIENIA I SPÓJNOŚCI SPOŁECZNEJ POWIATU BYTOWSKIEGO 2007-2013 Spis treści: 1. Wstęp………………………………………………...3 2. Diagnoza……………………………………………..6 3. Cele operacyjne……………………………………63 4. Sposób wdrożenia programu………………..........78 5. Harmonogram……………………………………..86 6. Struktura zarządzania…………………………….86 7. Monitoring i ewaluacja……………………………88 8. Załączniki…………………………………………..89 2 1. Wstęp Powiatowy program na rzecz zatrudnienia i spójności społecznej jest pomorskim sposobem na wykorzystanie środków Europejskiego Funduszu Społecznego, zawartych w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki (PO KL). Głównym celem Europejskiego Funduszu Społecznego jest wzrost zatrudnienia i spójności społecznej. Dla realizacji tego celu opracowano na poziomie krajowym Program Operacyjny Kapitał Ludzki na lata 2007 – 2013. Osiągnięcie zapisanych w tym programie zamierzeń będzie możliwe dzięki zawieranym porozumieniom i ścisłej współpracy służb zatrudnienia, pomocy społecznej, jednostek edukacji, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych oraz jednostek samorządu terytorialnego. Z początkiem 2007r. samorządy powiatowe województwa pomorskiego we współpracy z Urzędem Marszałkowskim w Gdańsku rozpoczęły pracę nad opracowaniem programów. Decyzją Starosty Bytowskiego do prac nad budową powiatowego programu powołano zespół, w skład którego weszli: Imię i nazwisko Instytucja Zofia Dera Stowarzyszenie Obrony Praw Bezrobotnych w Czarnej Dąbrówce Katarzyna Wirkus MOPS Bytów Barbara Chmielecka Fundacja Sprawni Inaczej w Bytowie Joanna Gil-Śleboda Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Ziemi Dretyńskiej Jarosław Ścigała Fundacja Rozwoju Lokalnego Parasol w Bytowie Jacek Żmuda GOPS Tuchomie Trzebiatowski Dariusz Glazik Starostwo Powiatowe w Bytowie Krzysztof Wirkus Starostwo Powiatowe w Bytowie Józef Kaczmarek Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Miastku Janusz Wiczkowski Powiatowy Urząd Pracy w Bytowie Konrad Remelski Urząd Miejski w Miastku Joanna Główczewska Urząd Miejski w Bytowie Jerzy Lewi Kiedrowski Urząd Gminy w Tuchomiu Rafał Narloch Urząd Gminy w Lipnicy Jolanta Cwik Urząd Gminy w Kołczygłowach Jerzy Szpakowski Urząd Gminy w Studzienicach Tomasz Czechowski Urząd Gminy w Trzebielinie 3 Andrzej Dołębski Urząd Gminy w Parchowie Wojciech Gralak Urząd Gminy w Czarnej Dąbrówce Anna Legus Niedźwiecka GOPS w Parchowie Beata Łozowska GOPS w Czarnej Dąbrówce Elżbieta Janta Lipińska GOPS w Borzytuchomiu Andrzej Hasulak Komenda Powiatowa Policji w Bytowie Jerzy Barzowski Centrum Integracji Społecznej w Bytowie Rafał Gierszewski DRUTEX Bytów Bolesław Prondziński EX-Pro Wałdowo Tadeusz Miąskowski Talex Borzytuchom W doborze zespołu kierowano się m.in. zasadą partnerstwa, spójności terytorialnej, sektorowości oraz reprezentatywności dziedzin wsparcia. Ostatecznie Program na rzecz Zatrudnienia i Spójności Społecznej Powiatu Bytowskiego na lata 2007-2013 jest efektem spotkań i pracy kilkunastu osób reprezentujących sektor pozarządowy oraz administrację publiczną gmin i starostwa. W stworzonym dokumencie zostały zapisane najważniejsze działania i projekty z zakresu edukacji, w tym przedszkolnej i zawodowej, integracji społecznej, rynku pracy oraz wspierania lokalnej przedsiębiorczości i oddolnych inicjatyw obywatelskich. Łącznie w programie udało się zawrzeć ok. 40 przykładowych działań w zakresie rozwoju obszarów wiejskich, aktywizacji rynku pracy, integracji społecznej oraz edukacji i przedsiębiorczości. Realizacja programu zaplanowana na kilkuletni okres ma przyczynić się m.in. do zmniejszenia liczby osób długotrwale pozostających bez pracy, zwiększenia liczby instytucji oferujących usługi edukacyjne w tym m.in. przedszkolne oraz te związane z kształceniem zawodowym, zwiększenia stopnia uczestnictwa seniorów i osób niepełnosprawnych w życiu społecznym oraz podwyższenia poziomu usług doradczych dla lokalnych przedsiębiorców. Nie mniej ważne będą też projekty, których rezultatem ma być wzrost kompetencji i umiejętności urzędników oraz wzmocnienie potencjału organizacji społecznych, utworzenie i rozwój usług w systemie kształcenia ustawicznego. Niniejszy Program jest komplementarny z Narodową Strategią Spójności 2007–2013, Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki na lata 2007–2013, Strategią Polityki Społecznej Województwa Pomorskiego do 2013 roku oraz strategiami lokalnymi tj.: Strategią Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Bytowskiego w latach 2007-2015, Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Bytowskim na lata 2007-2013. 4 Wnioski z projektami z tych dziedzin trafią do Instytucji Pośredniczącej tj. m.in. do Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku, który zajmie się ich oceną i podejmie decyzję o wsparciu finansowym. Narzędziem finansowym do realizacji i wdrożenia powiatowych programów będą przede wszystkim środki zarezerwowane w tzw. Priorytetach Regionalnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Aby sprawnie i skutecznie wdrażać tzw. Powiatowy EFS należy zbudować trwałe, międzysektorowe partnerstwo instytucji, organizacji oraz podmiotów gospodarczych. Zapraszamy do wspólnego zarządzania zmianą społeczną. 5 2. Diagnoza 2.1 Opis stanu wyjściowego powiatu 2.1.1. Podstawowe informacje o Powiecie Bytowskim i 10 Gminach. Uwaga: Dane statystyczne, wg stanu na dzień: 31.12.2006, źródło: GUS, Urzędy Gmin i Starostwo Powiatowe. Pozostałe informacje pochodzą z dokumentów programowych poszczególnych 10 Gmin i Powiatu. Odsetek bezrobocia – procentowy udział bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym liczony dla gmin, z uwagi na brak danych dotyczących liczby ludności aktywnej zawodowo, niemożliwe jest wyliczenie stopy bezrobocia Powiat Bytowski Ludność: - 75 328, (M - 37 413, K - 37 915); średnia gęstość zaludnienia: 34 osób/km2. (Województwo Pomorskie - 120 osób/km2). 6 Struktura wiekowa: wiek przedprodukcyjny: 19 376, wiek produkcyjny: 47 498, wiek poprodukcyjny: 8 454. Stopa bezrobocia: 31,6%. Powierzchnia: 219 206 ha, (12% pow. Województwa Pomorskiego, drugi co do wielkości terytorium powiat, po powiecie słupskim), grunty orne - 64 453 ha (29,4 % pow. powiatu), lasy - 116 294 ha (53% pow. powiatu), wody (stojące i płynące) - 7 052 ha (3,2% pow. powiatu. Podział administracyjny: 10 gmin, 140 sołectw i 313 miejscowości, miasta: Bytów (siedziba powiatu) i Miastko, gminy wiejskie: Borzytuchom, Czarna Dąbrówka, Kołczygłowy, Lipnica, Parchowo, Studzienice, Trzebielino, Tuchomie, gminy miejsko - wiejskie: Bytów i Miastko. Gmina Borzytuchom Ludność: 2 803 (M - 1442, K -1373), gęstość zaludnienia 26 osób/km2. Struktura wiekowa: w wieku przedprodukcyjnym - 803, w wieku produkcyjnym - 1685, w wieku poprodukcyjnym - 315 osób. Dochód gminy na 1 mieszkańca: 2 078 zł. Odsetek bezrobocia 21,25% (358 osób M - 127 ,K - 231, dane za rok 2006) Najważniejsze sektory zatrudnienia mieszkańców: produkcja, handel, rolnictwo, leśnictwo, usługi materialne. Powierzchnia gminy - 10 852 ha, grunty orne - 3 479 ha (32% pow. gminy), lasy - 5 492 ha (50,6% pow. gminy), wody (stojące i płynące) - 215 ha (2% pow. gminy). Podział administracyjny: 8 sołectw: Borzytuchom, Chotkowo, Dąbrówka, Jutrzenka - Kamieńc - Ryczyn, Krosnowo, Osieki, Niedarzyno, Sruszewo. Priorytety inwestycyjne: 1. Modernizacja i budowa infrastruktury sanitarnej: gminna oczyszczalnia ścieków w Borzytuchomiu, budowa kanalizacji sanitarnej dla wsi: Jutrzenka, Krosnowo, Niedarzyno, Osieki. 2. Modernizacja stacji uzdatniania wody. 3. Modernizacja i budowa dróg gminnych. Gmina Bytów - gmina wiejsko-miejska. Ludność: 24 243, K - 12 449, M - 11 794, (wg danych ewidencji ludności Urzędu Miejskiego w Bytowie z dnia 12.06.2007 r.), miasto Bytów: 16 708 (M - 8009, K - 8699), gęstość zaludnienia: 119 osób/km2. Struktura wiekowa: w wieku przedprodukcyjnym - 5 699, w wieku produkcyjnym - 16 162, w wieku poprodukcyjnym - 2 382. Dochód gminy na 1 mieszkańca – 1 971 zł Odsetek bezrobocia 14,83% (2397 osób M - 852 ,K - 1545, dane za rok 2006) Najważniejsze sektory zatrudnienia mieszkańców: produkcja przemysłowa, usługi materialne (warsztaty naprawcze, handel itd.), rolnictwo oraz zatrudnienie poza granicami regionu: w kraju i za granicą. Powierzchnia gminy - 19 692 ha, w tym: miasto Bytów - 870 ha, grunty orne - 7 516 ha (38 % pow. gminy), lasy - 7 764 ha (39,4 % pow. gminy), wody (stojące i płynące) - 512 ha (2,6% pow. gminy) Podział administracyjny: miasto Bytów i 15 sołectw: Dąbie, Gostkowo, Grzmiąca, Mądrzechowo, Mokrzyn, Niezabyszewo, Płotowo, Pomysk Mały, Pomysk Wielki, Rekowo, Rzepnica, Sierżno, Świątkowo, Udorpie, Ząbinowice. Priorytety inwestycyjne: (na podstawie listy rankingowej zadań inwestycyjnych uchwalonej przez Radę Miejską w Bytowie dnia 27. 06. 2007 r.) 7 1. Modernizacja i budowa ulic w Bytowie. Rewitalizacja Śródmieścia Bytowa. Zagospodarowanie nabrzeży rzeki Bytowy wzdłuż ulic Wolności i Młyńskiej. 2. Budowa nowoczesnej bazy sportowo-rekreacyjnej: modernizacja obiektów MOSiR i budowa pływalni z widownią. Budowa boisk osiedlowych i przyszkolnych. Zagospodarowanie terenów wokół jeziora Jeleń. Budowa ścieżek rowerowych na terenie gminy Bytów. 3. Budowa kanalizacji sanitarnej na terenach wiejskich w aglomeracji Bytów. Modernizacja stacji uzdatniania wody przy ul. Mickiewicza. Budowa wodociągu Sierżno - Niezabyszewo. Budowa kanalizacji deszczowej przy ul. Sikorskiego i Pochyłej w Bytowie. 4. Modernizacja linii kolejowej Bytów - Lipusz - nowoczesne połączenie kolejowe z Trójmiejskim Obszarem Metropolitarnym. 5. Budowa Centrum Pomocy Społecznej w Bytowie. 6. Budowa i modernizacja Biblioteki Miejskiej. Budowa Centrum Konferencyjnego na Zamku. Modernizacja Miejskiego Domu Kultury.