MIASTO I GMINA MARGONIN STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO CZĘŚĆ II JEDNOSTKI OSADNICZE – TEKST I RYSUNKI MARGONIN – 1999 MARGONIN – 2005 (I zmiana) MARGONIN – 2014 (II zmiana) Miasto i Gmina Margonin – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – część II SPIS TREŚCI 1. Miasto Margonin ...................................................................................................... 3 2. Kowalewo ................................................................................................................ 11 3. Lipiniec..................................................................................................................... 14 4. Lipiny ....................................................................................................................... 17 5. Margo ńska Wie ś ...................................................................................................... 20 6. Młynary .................................................................................................................... 23 7. Próchnowo ............................................................................................................... 26 8. Radwanki ................................................................................................................. 29 9. Stud źce i Adolfowo .................................................................................................. 32 10. Sułaszewo ............................................................................................................... 35 11. Sypniewo ................................................................................................................. 38 12. Zbyszewice .............................................................................................................. 41 13. Klotyldzin ................................................................................................................. 43 2 Miasto i Gmina Margonin – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – część II 1. MIASTO MARGONIN Margonin – widok miasta z lotu ptaka 1 Funkcje miasta W oparciu o istniej ące trendy przekształce ń struktury przestrzennej miasta, w tym sposobie u żytkowania obszaru, przyj ęto na okres kierunkowy nast ępuj ące funkcje miasta: • ośrodka usługowo-administracyjnego dla obszaru gminy; • ośrodka rekreacyjno-sportowego pełni ącego usługi o zasi ęgu lokalnym i ponad lokalnym; • hipoteza na okres kierunkowy: miejscowo ść uzdrowiskowa. 1 Folder: wyd. „Innowacje” Agencja Marketingowo-Wydawnicza, Bydgoszcz, fot. Wojciech Burzyński. 3 Miasto i Gmina Margonin – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – część II O ile pierwsza funkcja jest oczywista, to dwie pozostałe wynikaj ą z nietypowych cech osadniczych, jakimi charakteryzuje si ę miasto na tle innych miejscowo ści w tej grupie wielkości ludno ściowej. Druga funkcja wynika z mo żliwo ści wykorzystania istniej ących w bezpo średnim s ąsiedztwie miasta, jak i obszaru gminy, znacz ących walorów przyrodniczych obejmuj ących przede wszystkim jezioro Margoni ńskie i kompleksy le śne. Dokonane ju ż obecnie inwestycje i dalsze zamierzenia na przyszło ść (np. pole golfowe w Sypniewie), nadaj ą funkcji wypoczynku i rekreacji znaczenie ponad lokalne, równie ż o znaczeniu krajowym. Trzecia funkcja jest obecnie lu źną propozycj ą, która mo że by ć rozwijana w ramach polityki przestrzennej gminy w dalszej przyszło ści (ok. 20 lat). Nie ulega wątpliwo ści, że status miejscowo ści uzdrowiskowej, jaki mógłby w przyszłości uzyska ć Margonin, podniósł by presti ż miasta i gminy, nie mówi ąc ju ż o mo żliwo ściach zatrudnienia miejscowej ludno ści na miejscu. Miasto i gmina, posiadaj ą dobre warunki klimatyczne, a obecne działania władz gminy w kierunku uzyskania ekologicznie „czystej” gminy s ą w sensie realizacyjnym znacz ące. Widok wlotu drogowego do miasta (droga Wylot drogi wojewódzkiej do Chodzie ży wojewódzka) od strony Chodzie ży. Zalecane (ul. Powsta ńców Wlkp. Strzałka wskazuje teren obj ęcie ochron ą alei kasztanowej. Po prawej najwi ększego osiedla jednorodzinnego na ośrodek rekreacyjny z pla żą firmy „Ekolog”. północ od tej drogi (Osiedle Młodych). Po lewej o środek rekreacyjny „Ekolog”. Zespół pawilonów handlowych Widok ul. Ko ścielnej w kierunku południowym. przy ul. Ko ścielnej. Z lewej zabytkowy ko ściół p.w. św. Wojciecha. Ludno ść Miasto wykazuje dynamiczny wzrost ludno ści w latach 1970-1999. Odbywa si ę to jednocze śnie przy systematycznym spadku ludno ści wiejskiej w ró żnym stopniu w poszczególnych wsiach. W 1970 roku ludno ść miasta stanowiła 39,1% ludno ści ogółem (miasto i gmina). W 1977 roku 39,4%, w 1988 roku 45,7% i w 1999 roku 47,6%. 2 Powy ższy 2 Dane ewidencyjne liczby ludności wg UMiG Margonin i NSP z 1988 roku. 4 Miasto i Gmina Margonin – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – część II trend rozwojowy b ędzie miał miejsce równie ż w przyszło ści, co wynika przede wszystkim z niewielkiej odległo ści poszczególnych jednostek osadniczych do o środka gminnego (Margonin jest centralnie poło żony na obszarze gminy), rozwoju motoryzacji i oferowaniu przez miasto dost ępnych i uzbrojonych terenów budowlanych. Ludno ść miasta i gminy w 1999 roku wynosiła 6063 mieszka ńców, w tym 2887 osób w mie ście i 3176 na wsi. Usługi W strukturze osiedle ńczej gminy, Margonin pełni rol ę jej głównego o środka usługowego, przede wszystkim w zakresie lokalnych usług podstawowych. W działach oświaty, kultury i zdrowia, zagadnienia przestrzenne, gdy chodzi o obiekty, s ą ju ż obecnie zdeterminowane i nie zachodzi konieczno ść wyboru nowych lokalizacji. Natomiast w handlu hurtowym i detalicznym, gastronomii i usługach rzemie ślniczych, wyst ępowa ć b ędzie du ża mobilno ść pod wzgl ędem ich liczebno ści i lokalizacji placówek. Dalej wyst ępowa ć b ędzie zjawisko, które ju ż obecnie ma miejsce, a polegaj ące na przystosowaniu pomieszcze ń na poziomie parterów zabudowy przyulicznej, na cele usługowe. Dotyczy to w szczególno ści obszaru śródmiejskiego miasta. W tym przypadku istotnym staje si ę spełnienie wymogów urbanistyczno-architektonicznych przy adaptacjach pomieszcze ń dla nowego u żytkowania. Usługo o charakterze ponad lokalnym, cz ęsto elitarne ( żeglarstwo, je ździectwo konne), s ą usytuowane na terenach przybrze żnych północnej cz ęś ci jeziora Margoni ńskiego obj ętej granicami administracyjnymi miasta. Na obszarze tym istniej ą odpowiednie rezerwy terenowe (przy południowo-wschodnim brzegu jeziora) pod ewentualn ą lokalizacj ę dalszych tego typu obiektów, w tym równie ż o charakterze uzdrowiskowym, o ile ta funkcja miasta stanie si ę w przyszło ści aktualna. Mieszkalnictwo Miasto wykazuje systematyczny wzrost liczby mieszkań. Jest to rezultat, mi ędzy innymi, koncentracji nowych w o środku gminnym. Obecnie Margonin dysponuje 841 mieszkaniami. 3 Inne parametry charakteryzuj ące mieszkalnictwo s ą trudne do uzyskania, poniewa ż od 1988 roku nie przeprowadzono Narodowego Spisu Powszechnego (NSP). Natomiast gdy chodzi o trendy rozwojowe według danych NSP, przedstawia to poni ższa tabela. Porównanie tych danych ze stanem obecnym, byłoby mało wiarygodne, wi ęc z takiego porównania zrezygnowano. Wyszczególnienie 1970 1978 1988 Mieszkania 1978r = 100% 95,7 100,00 102,4 Powierzchnia u żytkowa w m 3 60,2 62,8 74,3 Powierzchnia u żytkowa na 1 mieszka ńca w m 3 12,9 14,9 17,4 Liczba osób na izb ę 1,33 1,24 1,08 Przestrzenne kierunki rozwoju budownictwa mieszkaniowego obejmuj ą obszar poło żony na północ od ulicy Cmentarnej i Suwalskiego, obszar na północ od ulicy Polnej i na południe od ulicy Rolnej. Znacz ące te ż znaczenie ma wykorzystanie pod zabudow ę mieszkaniow ą wolnych plomb, przede wszystkim przy ulicy 22 Stycznia i Ko ściuszki. Jako zdecydowan ą form ę zabudowy mieszkaniowej przyj ęto budynki jednorodzinne. Ewentualna zabudowa wielorodzinna nie powinna przekracza ć wysoko ści III kondygnacji z u żytkowym poddaszem. 3 Dane UMiG (orientacyjne). 5 Miasto i Gmina Margonin – Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego – część II Układ komunikacyjny Priorytetow ą spraw ą w tej dziedzinie winna by ć realizacja drogi obwodowej w ci ągu drogi wojewódzkiej Chodzie ż – Wągrowiec po wschodnio – północnej stronie miasta. Droga ta przebiegaj ąca obecnie przez centrum miasteczka (m.in. przez rynek), stanowi zagro żenie poprzez intensywny ruch dla mieszka ńców i stabilno ści budowli przy niej usytuowanych. Przebieg projektowanej obwodnicy rozpatrywano w III wariantach i ostatecznie wybrano wariant, który został przedstawiony na rysunku podstawowym studium. Wariant ten wykorzystuje nasyp nieczynnej linii kolejowej na północ od ulicy Ko ściuszki. Nale ży mie ć świadomo ść , że obwodnica b ędzie stanowiła swego rodzaju techniczny próg rozwojowy dla miasta w kierunku wsi Młynary. Inn ą trudno ści ą, która mo że mie ć istotny wpływ na decyzje realizacyjne, mo że by ć jej odcinek, przebiegaj ący przez obszar le śny po zachodniej stronie miasta. Niezale żnie od tych problemów, zarówno sporz ądzaj ący jak i autorzy studium, uznaj ą zaproponowany przebieg za najbardziej racjonalny. Nowe realizacje drogowe w mie ście b ędą dotyczyły ulic wewn ętrznych zwi ązanych z mieszkalnictwem lub usługami, natomiast istniej ąca sie ć podlega ć b ędzie modernizacji. Narastaj ącym problemem staje si ę zapewnienie odpowiedniej ilo ści miejsc parkingowych na obszarze zainwestowania miejskiego. W pierwszej kolejno ści nale ży tworzy ć miejsca o charakterze rotacyjnym zwi ązane