•w wamm OEN ANNET BERTRAM rcn een van dc drijvende krachten is achter het envijftig probleemwijken, stelde met hen vast NOG GEEN WEEK ge- wijkenbeleid dat nu door minister Vogelaar dat het wijkenbeleid van de gemeenten op veel meentesecretaris van Den word: uitgevoerd. Als directeur-generaal Wo- plaatsen hopeioos vastliep in verkokering en Haag was, liet ze in de on- nen werkic ?e op het ministerie al sinds 2002 bureaucratie, en dat een wirwar van organisa- dergrondse garage van het aan een nieuwe visie op de volkshuisvesting, ties langs elkaar been werkte. 'Daardoor krecg stadhuls een exrra zender waarin de traditionele gerichcheid op de 'ste- ik langzamerhancl zicht op het probleera. We bouwen voor mobiele tele- nen' moest samengaan met grotere aandacht moesten werken aan een integrate aanpak, fonie. 'Dan kan ze blijven bellen als ze de kel- voor sociale ontwikkeling van stadswljken. In waarin het huisvestingsbcleid moest worden der inrijdt,' grinnikt Henk Kool, Haagse wet- de jaren negentig liet het ministerie het beleid vecbonden metwelzijn, scholing, arbeid, vei- houder van Sociale Zaken. 'Dat is typerend. in dc wijken nog volledig over aan de gemeen- ligheid en alle andere onderwerpen die voor de Annet is altijd aan het werk. Ze verscheen hier ten: decentralisatte was in de paarse jaren het bewoners van wijken van belang zijn.' op het stadhiiis als een wervelstorm. Ze is on- toverwoord. Maar dat was na 2002 niet meer gelooflijk energiek. Daardoor krijgt ze in korte vol te houden, zegt Bcttram. 'Tocn ik net als di- VLAM IN DE RON tijd heel veel voor elkaar.' recteur-generaal bcgonnen was, bleek uit eigen In 2005 begon Bertram samen met Leon van onderzoekvan het ministerie dat de problemen Gevraagd naar Annet Bertram laten men- Halden, directeur-generaal Grote Stcdenbeleid in de wijken zo groot waren geworden dat het sen die haar goed kennen dc superlatieven over op het ministerie van Binnenlandse Zaken, een Rijk nici meer aan de kant kon blijven staan.1 elkaar heen buitelen. Henk Kool, die dage- onorthodox project om de problemen in de lijks met haar samenwerkt bij de aanpak van Na een invemarisatie door de gemeenten wijken hoger op de landelijke agenda te krijgen. de Haagse probleemwijken, noemt haar 'een stelde ze ecn lijst samen van de zesenvijftig wij- Ze stelden persoonlijk dertien teams samen van gonden keus' als gemeenresecretaris. Marja van ken in Nederland met de grootste problernen. telkens een bewindspersoon, een wethouder, Bijsrerveldt, staatssecretaris van Onderwijs, is Over die wijken moesten de door het kabinet een topambtenaar en een onamankelijke der- door haar persoonlijk betrokken bij her opzet- beschikbaar gestelde miljoenen uit de 'knel- de. Elk 'adoptieteam moest op pad om in een ten van een nieuw wijkcentrum in een van de puntenpot' worden verdeeld. In het najaar van van de probleemwijken concrete problemen Haagse probleembuurten. 'Annet is een geen- 2003 werd het plan feestelijk gepresenteerd in op te lossen. Daarbij kregen de teamleden de gageerd mens,' zegt ze. 'Inspirerend en oprecht Societek de Witte in Den Haag, waar Sybilla opdracht de grenzen van hun bevoegdheden betrokken bij de problemen in de kwctsbare Dekker, minister van VROM, beloofde alle zes- niet teschuwen. Zovertrok minister van Finan- wijken.' PieterWinsemius werkte intensief met envijftig wijken persoonlijk te zullen bezoeken. cien Gerrit Zalm met stadsdeelbestuurder Ah- Bertram samen toen hij als kortstondig minis- 'Dat was een bepalend moment,' zegt Bertram. med Marcouch naar Overtoomseveld in Am- ter van VROM het huidige wijkenbeleid in de 'Then bemoeiden we ons er voor het eerst te- sterdam, toog Piet Hein Donner van justitie steigers zerte. 'Annet is een hele grote vriendin genaan op het niveau van de wijken.' met werhoudcr Dominic Schrijer naar Rotter- van mij,' zegt Winsemius. 'Een topper.' dam Zuid, en giiigAartjandeGeus van Sociale Maar een integrale aanpak van de toes'tand Zaken op pad naar Utrecht Overvecht met Ber- Annet Bertram (1959), tot vorig jaar top- in de wijken was er nog niet. Nog steeds be- tram zelf en met Pietet Winsemius, die op dat ambtenaar op het ministerie van VROM, paalden de gemeenten naar eigen goeddunken moment bij de Wetenschappelijke Raad voor doet haar werk het liefst achter de schermen. wat er met het geld zou gebeuren. Bertram be- het Regeringsbeleid bezig was met een onder- Vandaar dat nauwelijks bekend is dat zij al ja- zocht persoonlijk alle wethoiiders van de zes- DE VROUW ACHTER VOGELAAR WERVELSTORM DOOR DE WIJK ALS TOPAMBTENAAR BIJ HET MINISTERIE VAN VROM BEREIDDE ANNET BERTRAM DE WIJKENAANPAK VAN HET KABINET VOOR. NU WERKT ZE ALS GEMEENTE- SECRETARIS VAN DEN HAAG AAN DE UITVOERING VAN HAAR EIGEN PLANNER DOOR THUS BROER FOTO WOUTER VAHDENBRIHK@PAR31 3 AUGUSTUS 2008 95 INfKRVIFW I ANNET BERTRAM zoek naar de toestand in de buurten Zo be- gon dc zaak langzaam in beweging ce komen 'WAAR HET UITEINDELIJK In scptembei 2006 moest Sybilla Dekker af- OM GAAT, IS DAT WE DE treden als minister van VROM vanwege her rapport over de Schipholbrand En wie trad aan PROBLEEMWIJKEN NIET als haar opvolger' Pietcr Winsemius, de man MOGEN LATEN AFGLIJDEN' die in her inmiddels verschenen WRR-rapport Vertrouwen mdeBuurt had gepleic voor een sa- mcnhangendc aanpak van de probleemwijken 'Het was namurhjk triesr dat Sybilla moest ver- Zelf wil ze er in het openbaar weimg over kwijt, 'Tijdens mijn studie in Leiden deed ik onder- trckken,' zegt Bertram Maar op dat moment maar volgens Winsemius maakt ze er geen ge- zoek naardehuisvestmg van Sunnaamsc.Annl- kwam alles wel prachtig samen Wij haddcn heim van dat het meuwe kabinet de goede sa- liaanse en Marokkaanse gezinnen in een oude ons eigen onderzoek naar de ptoblemen in de menwerking met Aedes heeft 'verziekt' Voor wijk in Den Haag Met een groep;e studenten wijken en onze ervaring met de a<ioptieteams haar is het gerommel rond de corporaties in elk belden we bij die families aan Wat we aantrof- En Pieter had zijn WRR-rapport Daarmee geval geen reden geweest het hoofd in de schoot fen, was ten hemel schreiend De huizen waren konden we toen meteen aan de slag' te ieggen Integendeel, zegt ze Na het gedoe ongeloomjk smeng en verwaarloosd Niemand Begin november, na intensieve brainstorm- kunnen we nu eindelijk ^cht aan het werk keek naar zeom Wijhebben toen onderzocht sessies met Bertram en haar naaste medewer- Voorjaar 2007 besloot Bertram gemeente- hoe hun situatie te verbetercn zou zijn Dat kers, stuurde Winsemius een brief aan de Ka- secretans van Den Haag te worden om, zoals vond ik prachtig Die verbmding tussen we- mer waarm hij meidde dat in veemg van de ze zelf zegt teotitdekken hoe grote gemeenten tenschappelijke en praktische interesse is er in honderdveerag probleemwijken in Nederland opereren, ook in het wijkenbeleid Gewoonhjk mijn werk alti|d gebleven ' dc vlam in de pan zou kimnen slaan als de over houden gemeentesecretarissen zich vooral bezig heid met snel zou ingnjpen Dat de overheld met het toezicht op regels en procedures maar Na haar studie in Leiden - sociologie en rech- en private parnjen de komende jaren meer dan zij kreegde ruimte om persoonhjk leiding te ge- ten - werd Bertram bele.dsmedewerkcr bij het honderdzestig miljard in de wijken moesten ven aan de meuwe aanpak van de vier Haagse ministene van VROM Eetste onderwerp ge investeren En dat de womngcorporaties, met probleemwijken in nauwc samenwerking met handicaptcbewonersenallochtoneouderen Al aJ hun geld en expertise, een belangnjke rol in devierwethoudersdieoverdewjjkengaan Bin- snel werd ze hoofd Woonruimtezaken en ver- de wijkenaanpak moesten gaan vervullen Dat nen een half jaar lag er een stevig plan dat door volgens hoofd van de afdeling Huursubsidie laatste zou een flink struikelblok blijken voor de gemeenteraad unamem werd aangenomen Opeens had ze aTs jonge, hoogzwangere vrouw de volgende minister, Ella Vogelaar. Er wordt rlink geinvesteerd in het schoonhou- dnehonderdvijftig mensen onder zich 'Toen den van de wijken Er moet een coach komen ik voor het eerst op de afdeling binnen kwam AANGESCHOTEM WILD per probleemgezin ('Het klopt dat de hulpver- wandelen, dachten ze dat ik zelf huursubsidie Op een congres hitld Winsemius dc corporaties leners elkaar nu vaak voor de voeten lopen') kwam aanvragen In korte ttjd mocsr Bertram voor dat ze z£lf met een flink gebaar moescen Scholen worden omgeboitwd tot mulnfuncti- de meuwe Huursubsidie wet optuigen en uit- komen voor de wijkenaanpak anders 2011 dc onele centra. De middenstand wordt gestimu- voeren —met succes Een paarjaar later was ze overheid best eens hun vermogens kunnen gaan leerd om zich weer in de probieemwijken te directeur generaalWonen, enbegonnendege- afromen Vervolgens overlegden Winsemius en vestigen Er moet een betere rrux van goedko- sprekken over een nieuwe wijkenaanpak Bertram drie maanden lang met de corporaties pere en duurdere womngen komen om de mid- denklasse vast te houden En er zijn zeventig over de vorm die zo n aanbod zou moeten heb- Eerst sprak het kabinet over probieemwijken die 'business caies onrwikkeld concrete pro;ecten ben Samen zaten ze zelfs bi) ledenvergadenn prachtwt]ken moesten worden Later sprak Ella die het beleid 'smoel' moeten geven Onjvende gen van brancheorganisanc Aedes om uir te leg- Vogelaar opeens over 'krachtwijken' Waarom? kracht achter dat alles An net Bertram gen waar het heen moest, net zo lang tot Aedes 'Tijdens haar gesprekken in de wijken is de mi- begin 2007 met een Antwoordaan de samenle- nister tot de conclusie gekomen dat "pracht- inng kwam de corporaties waren bereid