GODISNJAKˇ BZK “PREPOROD” Izdava~ BZK “Preporod” Sarajevo Za izdava~a Senadin Lavi} Redakcija Amir Brka, Ismet Bu} {atli}, Elvis Fejzi , Fahira Fejzi}^ - engi } , [a}ir Filandra, Lamija Had`iosmanovi}, Aladin Husi}, Senadin Lavi}, Sead [emsovi}, Sibela Zvizdi}-Meco Ovaj brojGodi{njaka uredila je Redakcija. 2014 Sekretar redakcije Isma Kamberovi} ismakamberovic@ yahoo.com Likovno oblikovanje korica Jasminko Mulaomerovi} Meldijana Arnaut Haselji} Lektura i korektura Indira Pind`o Prijevod sažetaka na engleski jezik Fuada Musli} Prijelom teksta Meldijana Arnaut Haselji} Klasifikacija ~lanaka po UDK uradena je u Biblioteci Instituta za bosnja~ke studije BZK “Preporod”Sarajev o Adresa: Branilaca Sarajeva 30 71000 Sarajevo Tel./.Fax : 033/ 2 26 -;- 5 11 21 5 665 Tel. 033/445-726 Web: www.preporod.ba E- mail: preporod@ bih.net.ba ^asopis je referiran u Central and Eastern European Online Library: www.ceeol.com ^asopis izlazi jedanput godi{nje. ISSN 1512–8180 2014 GODINA XI V Sarajevo 2014. SADRŽAJ UVODNIK Senadin Lavić: Uvodnik................................................................................................ 9 POLITIKA I DRUŠTVO Sanela Šadić, Fahira Fejzić-Čengić, Halima Sofradžija: Jesmo li zaboravili biti plemeniti ljudi jedni prema drugima?.................................................................... 13 Džemal Sokolović: Balkanski ratovi, evropske vrijednosti i teorijske kontroverze …. 25 Tahir Mahmutefendić: Evropska tradicija rasne, etničke i religiozne tolerancije – realnost ili mit....................................................................................................... 49 Sven Rustempašić: Nacija = Država ........................................................................... 61 ČETVRTI NAUČNI SKUP “BOSANSKOHERCEGOVAČKA DRŽAVA I BOŠNJACI” Taner Alićehić: Budućnost bosanske politike............................................................. 71 Jasna Bakšić-Muftić: Bošnjaci i država Bosna i Hercegovina – Dešavanja na periferiji ...................................................................................... 76 Nerin Dizdar: Koncept države Bosne i Hercegovine i Bošnjaka u javnim istupima predstavnika hrvatskih društvenih elita ................................................................ 93 Kadrija Hodžić: Ustavne i političke kontroverze kao prepreke ekonomskom razvoju Bosne i Hercegovine ............................................................................................... 114 Rusmir Mahmutćehajić: Tabu i njegovi žreci: o nacionalizmu, rasizmu i orijentalizmu ........................................................................................ 128 Lada Sadiković: Država Bosna i Hercegovina – ustavna definicija i stvarno stanje ..................................................................... 150 Rasim Gačanović: Gradnja i razgradnja simboličke moći Sarajeva ........................ 164 Omer Ibrahimagić: Odnos Bošnjaka prema tekovinama i vrijednostima Narodnooslobodilačkog rata 1941.-1945. godine................................................ 168 Senadin Lavić: Nepriznavanje razlike u kulturnoj formi: kulturna isključivost, etnofaulizam i genocid ......................................................................................... 173 Desmond Maurer: Orientalism and Self-Orientalisation in Sarajevo ....................... 184 Goran Bašić: Politička kultura na Balkanu i savremeno shvatanje bošnjaštva ........ 220 Nedžma Džananović-Miraščija: Mitovi i legende o eurounijskim integracijama ....... 228 Jusuf Trbić: Bošnjaci u Republici srpskoj – između čekića i nakovnja ....................... 240 Redžep Škrijelj: Bosna u književnom djelu Derviša Ahmeda Gurbija........................ 252 Gorčin Dizdar: Debosnizacija stećaka ...................................................................... 265 Godišnjak 2014/3 GODIŠNJICE 570. godišnjica početka gradnje Počitelja (1444) Esad Kurtović: 570. godina spomena Počitelja (1444-2014) ...................................... 273 470. godišnjica rođenja filozofa i teologa Hasana Kafije Pruščaka Almir Fatić: Hasan Kafi Pruščak (1544-1615) – četiristo sedamdeset godina poslije ................................................................... 278 450. godišnjica smrti kaligrafa, historičara i matematičara Nasuha Matrakčije (1564) Aida Smailbegović: Slovo o životu i opusu Nasuha Matrakčije: povodom obilježavanja 450. godišnjice smrti ...................................................................... 288 430. godišnjica rođenja književnika Muhameda Nergisija Sarajlije Adnan Kadrić: Muhamed Nergisi Sarajlija (1584-1635): majstor visokostilizirane proze na orijentalnim jezicima ................................................................................... 298 240. godišnjica osnivanja biblioteke Abdulah ef. Kantamirije u Sarajevu (1774) Osman Lavić: Abdulah ef. Kantamirija – (?- u . h. 1188. /1774/75.) osnivač javne biblioteke u Sarajevu: povodom 240. godišnjice smrti ......................................... 311 170. godišnjica rođenja prvog bošnjačkog novinara Mehmeda Šaćira Kurtćehajića (1844) Senada Dizdar: Mehmed Šaćir Kurtćehajić: (1844 -1872) ........................................314 110. godišnjica rođenja orijentaliste Besima Korkuta (1904) Ahmed Zildžić: Besim ef. Korkut: tradicionalni učenjak u savremenom svijetu ........ 325 80. godišnjica smrti književnika Safvet-bega Bašagića (1934) Muhidin Džanko: U povodu 80. godišnjice od smrti Safvet-bega Bašagića: što je nama Bašagić danas? ..................................................................................... 333 70. godišnjica Drugog zasjedanja ZAVNOBiH-a u Sanskom Mostu (1944) Elmir Sadiković: Značaj Drugog zasjedanja ZAVNOBiH-a za razvoj savremene državnosti Bosne i Hercegovine ........................................................................... 335 30. godina smrti filozofa Kasima Prohića (1984) Senadin Lavić: Kasim Prohić (Konjic, 1937 – Zagreb, 1984): podsjećanje na Prohićevu filozofsku misao .................................................................................... 341 10. godišnjica smrti književnice Džemile Hanumice Zekić (2004) Nehrudin Rebihić: Književnica Džemila Hanumica Zekić ........................................ 343 IZ HISTORIJE BOSNE i HERCEGOVINE Enes Dedić: Sanica u srednjem vijeku ....................................................................... 353 Ajla Burkić: Naš mali Orijent..................................................................................... 363 KULTURNO STVARALAŠTVO BOŠNJAKA Mubera Isanović: Pjesme ..............................................................................................377 Mirsad Bećirbašić: Pjesme............................................................................................ 387 4/Godišnjak 2014 Sead Mahmutefendić: Kratak kurs iz hipologije u 4 flash-black slike.......................... 391 Sanjin Kodrić: Historija novije bošnjačke književnosti ............................................... 409 Sead Šemsović: Poetski modeli sevdalinke i njihovo podražavanje ......................... 439 Nehrudin Rebihić: Prostori kazivanja u usmenoj i pisanoj književnosti .................. 447 Tarik Ćušić: Listići iz Monteprandonea: traktat za i protiv vjere bosanskih krstjana 462 Aida Abadžić Hodžić: Selman Selmanagić i Bauhaus: bosanskohercegovačka umjetnost i evropska avangarda ............................................................................. 474 Giandomenico Romanelli: Safet Zec. Demon slikarstva ............................................. 484 Jasmina Musabegović: Moja greška i moj grijeh prema Nedžadu Ibrišimoviću ........ 487 PRIJEVODI Joachim Schwager: Bosanski tragovi u kärntenskoj (koruškoj) svakodnevici (Bosnische Spuren in der Alltagskultur Kärntens) (Prevela s njemačkog jezika Mineta Kanurić) ..................................................... 493 PRIKAZI I OSVRTI Faruk Dizdarević: Svjetlost logosa u sjenovitim predjelima prolaznosti (Amir Brka: Ruševine se podupiru, izabrane pjesme, Tešanj: Centar za kulturu i obrazovanje & Planjax, 2012.) .............................................................................. 511 Emina Kečo-Isaković: Enzesberger − ne postoji nemanipulirano novinarstvo (Fahira Fejzić-Čengić: Stvarnost i mediji, Sarajevo: Dobra knjiga, 2014.) ............................................................................................ 515 Emina Kečo-Isaković: Nova mjerila evropskih budućih vremena − krik kao nada (Hidajet Repovac: Eseji o književnosti i umjetnosti, Sarajevo: Dobra knjiga, 2013.) ............................................................................................. 518 Sanjin Kodrić: Politika i lirika (O poeziji Harisa Silajdžića) (Haris Silajdžić: Sarječja, Sarajevo: Tugra, 2015.) ............................................ 522 Suad Huskić: Knjiga o simbiozi grada i fabrike (Husein Galijašević: “Pobjeda” Tešanj 1954-2014. godine − vizija, znanje, hrabrost, Tešanj: Centar za kulturu i obrazovanje, 2014.) ............................................................................................... 527 Jasminko Mulaomerović: Izložba slika Hajrudina Hazima Ćišića: povodom 55. godina likovnog stvaralaštva. (Galerija “Preporod”, 8. 9. 2014.) ................ 529 Senela Krehić-Fočak: Tradicija i javno mnijenje: put na kojem se usavršavaju vrline .............................................................................................. 530 Mustafa Sefo: Istok i Zapad interferentno, kao idealan put ..................................... 534 Sven Rustempašić: Zašto valja naziv Bošnjak