Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018–2019 35 000 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2019 35 000 B Vaststelling van de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2019 35 000 C Vaststelling van de begrotingsstaat van het provinciefonds voor het jaar 2019 Nr. 36 VERSLAG VAN EEN WETGEVINGSOVERLEG Vastgesteld 1 november 2018 De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken heeft op 16 oktober 2018 overleg gevoerd met de heer Knops, Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, en mevrouw Ollongren, Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Vice-Minister-President, over: – het wetsvoorstel Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2019 (Kamerstuk 35 000 VII); – het wetsvoorstel Vaststelling van de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2019 (Kamerstuk 35 000 B); – het wetsvoorstel Vaststelling van de begrotingsstaat van het provinciefonds voor het jaar 2019 (Kamerstuk 35 000 C). Van dit overleg brengt de commissie bijgaand geredigeerd woordelijk verslag uit. De voorzitter van de commissie, Ziengs De waarnemend griffier van de commissie, Hendrickx kst-35000-VII-36 ISSN 0921 - 7371 ’s-Gravenhage 2018 Tweede Kamer, vergaderjaar 2018–2019, 35 000 VII, nr. 36 1 Voorzitter: Ziengs Griffier: Hendrickx Aanwezig zijn vijftien leden der Kamer, te weten: Bisschop, Den Boer, Martin Bosma, Van der Graaf, Krol, Kuiken, Middendorp, Van der Molen, Ouwehand, Öztürk, Özütok, Van Raak, Verhoeven, Wassenberg en Ziengs, en de heer Knops, Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Konink- rijksrelaties, en mevrouw Ollongren, Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Vice-Minister-President. Aanvang 19.33 uur. De voorzitter: Hartelijk welkom bij het wetgevingsoverleg inzake de begroting Binnen- landse Zaken. Er stond oorspronkelijk natuurlijk een begrotingsbehan- deling gepland, maar gezien het plenaire debat is op het laatst besloten tot een andere vorm, in dit geval een wetgevingsoverleg. Laat ik allereerst de mensen op de publieke tribune en de mensen die het vanuit huis volgen – dat zullen er ongetwijfeld miljoenen zijn – een warm welkom heten. Hartelijk welkom aan de Minister, de Staatssecretaris en hun gevolg. U ziet dat er een breed gezelschap aangeschoven is. Dat zijn de leden van de vaste Kamercommissie van de verschillende partijen. Ik zal ze achtereenvolgens even noemen. Gezien de kleine tafel hebben we dat verdeeld in twee stukjes. Dat heeft niet zozeer te maken met het feit dat we een linkerkant en een rechterkant van de Kamer willen weergeven, maar simpelweg met het beperkte aantal plaatsen. Ik zag dat de heer Öztürk zijn hand opstak, dus voordat ik begin met een voorstelrondje, denk ik dat eerst het woord gegeven moet worden aan de heer Öztürk van de partij DENK. De heer Öztürk (DENK): Voorzitter, dank u wel. Het is toch bijzonder dat we in deze zaal zitten. Een sms’je van Unilever zorgt ervoor dat het feest van de democratie – en dat is de begrotingsbehandeling, want er worden maanden van tevoren voorbereidingen voor getroffen – niet in de plenaire zaal is, maar dat we een halfuur eerder hier in een zaal zitten. Wie beslist dat dan? Hoe gaat dat dan? Is er precedentwerking, dat we de volgende keer als er weer een zaak is, in één keer uit de plenaire zaal gegooid worden en ergens in een zaaltje het grote begrotingsdebat moeten doen in een WGO? Mijn vraag is: hoe gaat dat in zijn werk, hoe kan dat nou, is het in de toekomst de regel dat we begrotingsbehandelingen op deze manier gaan doen? Ik wil ook aan mijn collega’s vragen hoe zij erin zitten, want als we dit vanavond zomaar laten gaan, denk ik dat een aantal mensen ons de volgende keer weer uit de plenaire zaal naar een andere zaal zal laten verhuizen. De voorzitter: Ik kijk even rond, want volgens mij was uw eerste vraag om even een reactie te verkrijgen van de collega’s aan tafel. De heer Verhoeven. De heer Verhoeven (D66): Ik voel me ook wel een beetje aangesproken door de heer Öztürk. Er was een situatie met het dividenddebat, waar de oppositie heel veel waarde aan hecht om dat uitgebreid te kunnen voeren. Er was ook een Europese top, waar een deadline aan zit, omdat de premier nou eenmaal naar die top toe moet. Gezien die situatie heb ik heel snel gevraagd aan een aantal collega’s, van oppositie en coalitie, om er een WGO van te maken, zodat we parallel aan het dividenddebat konden vergaderen en deze verga- dering gewoon rustig en inhoudelijk gevoerd kon worden, zonder dat dat diep in de nacht moest. Toen heb ik van alle mensen aan wie ik het vroeg, Tweede Kamer, vergaderjaar 2018–2019, 35 000 VII, nr. 36 2 te horen gekregen: goed idee. Ik moet toegeven dat ik het niet aan de heer Öztürk gevraagd heb, en ook niet aan de Partij voor de Dieren, en dat is slordig geweest. Ik snap dat zij zich afvragen: wat gebeurt hier? Ik weet dat er een ruime meerderheid is. Ik heb overlegd met de Griffie en die zei ook dat het geen normale gang van zaken moet worden. Dat ben ik ook wel met de heer Öztürk eens. Maar in deze situatie vond ook de Griffie het een begrijpelijk idee. Toen hebben we met elkaar besloten, ook in overleg met het ministerie, om het zo te doen. Als ik daarmee mensen voor het hoofd gestoten heb, was dat niet mijn bedoeling, maar dit leek mij veruit de beste, praktische oplossing. Dat is mijn reactie op de heer Öztürk. De voorzitter: Bedankt voor uw toelichting. De heer Bosma, namens de PVV. De heer Martin Bosma (PVV): Dat siert op zich de heer Verhoeven. Ik hoorde pas van zijn initiatief toen hij stond te overleggen met de Griffie. Ik heb gezegd: als iedereen dat vindt, dan ga ik niet dwarsliggen. Maar ik ben het wel eens met de cri de coeur van de heer Öztürk; ik vind wel dat we hier een stukje decorum- verlies lijden. Als Kamer moeten we dat niet te vaak doen, want de begroting is de begroting. Dat is op het gebied van Binnenlandse Zaken het belangrijkste debat van het hele jaar. Nu kunnen we overal over praten en alles erbij halen wat we willen. Dat we naar een andere zaal gaan dan de plenaire zaal, daar ben ik uiteindelijk niet heel gelukkig mee. Dus ik deel wel het ongenoegen van de heer Öztürk. De voorzitter: Dank u wel. Mevrouw Özütok. Mevrouw Özütok (GroenLinks): Ik begrijp dat deze situatie niet echt de schoonheidsprijs verdient, maar ik ben ook blij met de praktische oplossing, zodat we toch deze begroting kunnen behandelen. Ik ga er ook van uit dat dit een uitzonderlijke situatie is waarmee we te kampen hebben. We hadden ook liever in de plenaire zaal gedebatteerd. Maar dit is een praktische oplossing waar ik uitstekend mee kan leven. De heer Krol (50PLUS): Ik kan mij daarbij aansluiten. Het verdient zeker geen schoonheidsprijs. Als we met elkaar afspreken dat dit geen gewoonte wordt, kan ik er zeer mee leven. De heer Van Raak (SP): Ik ben er ook niet in gekend. Ik vind het ook wel jammer, maar ik kan er wel begrip voor opbrengen omdat we anders hadden moeten gaan zitten wachten totdat het debat in de plenaire zaal voorbij was. Nou, dat debat gaat nog wel even duren. Dan hadden we vervolgens een nachtelijk debat in de plenaire zaal gehad en dan was er toch ook veel cachet verloren gegaan. Mevrouw Ouwehand (PvdD): Volgens mij was het ook een optie geweest om de behandeling te verschuiven, zodat we die zorgvuldig en op de normale manier hadden kunnen doen, maar het is zoals het is. Ik heb overigens begrepen dat D66 om het goed te maken, al onze moties gaat steunen. De voorzitter: Ik hoor wat gekreun ter linkerzijde. De heer Bisschop (SGP): Tweede Kamer, vergaderjaar 2018–2019, 35 000 VII, nr. 36 3 Ik vermoed dat collega Verhoeven gestopt is toen hij zag dat er voldoende draagvlak was voor zijn voorstel om er een WGO van te maken. Het is natuurlijk niet uniek – maar ik geef onmiddellijk toe: niet van deze omvang – want begrotingsonderdelen worden weleens vaker in een WGO behandeld. Het is nu even niet anders. Ik kan mij in de gekozen oplossing prima vinden, gegeven de omstandigheden. De voorzitter: Ik kijk nog even rond. De heer Middendorp. De heer Middendorp (VVD): Ik sluit me aan bij de verschillende zienswijzen die we gehoord hebben. Ik kan mij ook vinden in deze oplossing. Als klein positief puntje bij de start wil ik nog opmerken dat we nu wel in de Thorbeckezaal beland zijn. En dat kan misschien nog nuttig zijn voor de spreekteksten en sowieso voor het onderwerp dat we gaan bespreken. Dus als klein lichtpuntje voeg ik dit nog even toe. De voorzitter: Waarvan akte. Ik kijk dan nog even naar de heer Öztürk. De heer Öztürk (DENK): Het is heel fijn om te horen dat dit niet de regel wordt, dat het geen precedentwerking heeft en dat we dit nu eenmalig doen. Dus verder nooit meer, zou ik zeggen. De voorzitter: Dank u wel. Volgens mij was dit ook de resultante van het rondje dat ik gemaakt heb. Gezien de sportiviteit van de inbrenger en de reacties die daarop gekomen zijn, denk ik dat we in ieder geval recht doen aan het door laten gaan van dit WGO. Waarvoor dank. De heer Van Raak (SP): Eén opmerking wil ik dan nog wel maken. Het was wel chiquer geweest als het rondje wat breder was geweest. De voorzitter: Ik heb even gekeken in hoeverre er gereageerd werd. Ik heb iedereen de gelegenheid gegeven om een reactie te geven.