Program ochrony środowiska dla Gminy Piątnica na lata 2017- 2020 z perspektywą do 2024 roku Spis treści I. Wstęp ......................................................................................................................................................... 4 II. Charakterystyka środowiska Gminy Piątnica ......................................................................................... 10 2.1. Położenie administracyjne ................................................................................................................ 10 2.2. Warunki życia................................................................................................................................... 14 2.3. Klimat ............................................................................................................................................... 16 2.4. Położenie fizyczno – geograficzne i rzeźba terenu ........................................................................... 16 2.5. Użytkowanie gruntów ...................................................................................................................... 17 2.6. Budowa geologiczna i zasoby geologiczne ...................................................................................... 18 2.7. Gleby ................................................................................................................................................ 20 2.8. Wody powierzchniowe ..................................................................................................................... 26 2.9. Wody podziemne .............................................................................................................................. 34 2.10. Obszary zagrożone powodzią ......................................................................................................... 38 2.11. Gospodarka wodno-ściekowa ......................................................................................................... 39 2.12. Odpady komunalne ......................................................................................................................... 43 2.13. Sieć gazowa .................................................................................................................................... 45 2.14. Powietrze atmosferyczne ................................................................................................................ 45 2.15. Pole elektromagnetyczne (PEM) .................................................................................................... 52 2.16. Hałas ............................................................................................................................................... 54 2.17. Obszary cenne przyrodniczo ........................................................................................................... 59 2.18. Obszary Natura 2000 ...................................................................................................................... 68 2.19. Lasy i zadrzewienia ........................................................................................................................ 87 III. Analiza SWOT ...................................................................................................................................... 88 IV. Cele i kierunki działań ekologicznych .................................................................................................. 90 V. Instrumenty realizacji Programu ............................................................................................................ 93 5.1. Prawne instrumenty realizacji Programu .......................................................................................... 93 5.2. Instrumenty oddziaływania społecznego .......................................................................................... 94 5.3 Instrumenty ekonomiczne ................................................................................................................. 95 5.4. Źródła finansowania zadań ............................................................................................................... 96 VI. Wskaźniki monitorowania .................................................................................................................. 104 2 VII. Wykorzystane materiały .................................................................................................................... 105 Spis tabel ................................................................................................................................................... 109 Spis rysunków ........................................................................................................................................... 111 3 I. Wstęp Podstawą prawną opracowania niniejszego dokumentu jest art. 17 ust 1 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz.U. 2017 r. poz.519). Ponadto projekt Programu został opracowany zgodnie z „Wytycznymi do opracowania wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska” (Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2 września 2015 r.). Rada Gminy w celu realizacji polityki ochrony środowiska sporządza program ochrony środowiska, uwzględniając cele zawarte w strategiach, programach i dokumentach programowych, o których mowa w art. 14 ust. 1 cytowanej Ustawy. Są to: - strategie rozwoju 1. długookresowa strategia rozwoju kraju – dokument określający główne cele, wyzwania i kierunki rozwoju społeczno-gospodarczego kraju z uwzględnieniem zasady zrównoważonego rozwoju, obejmujący okres co najmniej 15 lat; 2. średniookresowa strategia rozwoju kraju – dokument określający podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju kraju w wymiarze społecznym, gospodarczym, regionalnym i przestrzennym, obejmujący okres 4–10 lat, realizowany przez strategię rozwoju oraz przy pomocy programów z uwzględnieniem okresu programowania Unii Europejskiej; 3. inne strategie rozwoju – dokumenty określające podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju odnoszące się do sektorów, dziedzin, regionów lub rozwoju przestrzennego, w tym obszarów metropolitalnych i obszarów funkcjonalnych. - dokumenty programowe Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej to dokument, który identyfikuje i hierarchizuje główne cele edukacji środowiskowej, wskazując jednocześnie możliwości ich realizacji. Programem wykonawczym dla Strategii jest Narodowy Program Edukacji Ekologicznej, wskazujący zadania edukacyjne oraz podmioty odpowiedzialne za ich realizację. Podstawowe cele Narodowej Strategii Edukacji Ekologicznej to: 4 upowszechnianie idei ekorozwoju we wszystkich sferach życia, uwzględniając również pracę i wypoczynek człowieka, czyli objęcie permanentną edukacją ekologiczną wszystkich mieszkańców Rzeczypospolitej Polskiej, wdrożenie edukacji ekologicznej jako edukacji interdyscyplinarnej na wszystkich stopniach edukacji formalnej i nieformalnej, tworzenie wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów edukacji ekologicznej, stanowiących rozwinięcie Narodowego Programu Edukacji Ekologicznej, a ujmujących propozycje wnoszone przez poszczególne podmioty realizujące projekty edukacyjne dla lokalnej społeczności, promowanie dobrych doświadczeń z zakresu metodyki edukacji ekologicznej. Program ochrony środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2017-2020 z perspektywą do 2024 roku Tabela 1. Cele, kierunki interwencji i zadania przewidziane do realizacji w ramach Programu ochrony środowiska Województwa Podlaskiego na lata 2017-2020 z perspektywą do 2024 roku Lp. Obszar Cel Kierunek interwencji interwencji 1 Ochrona klimatu Spełnienie wymagań w zakresie Modernizacja transportu w kierunku i jakość powietrza jakości powietrza transportu niskoemisyjnego Opracowanie i aktualizacja programów w zakresie ochrony powietrza Monitoring powietrza Edukacja społeczeństwa w zakresie ochrony powietrza i przeciwdziałania zmianom klimatu Poprawa efektywności Rozbudowa przesyłowej energetycznej i dystrybucyjnej sieci ciepłowniczej i gazowej Poprawa efektywności energetycznej w sektorze publicznym i prywatnym, w tym termomodernizacja i wymiana oświetlenia Wzrost wykorzystania energii ze Pozyskiwanie energii ze źródeł źródeł odnawialnych, jako odnawialnych (słońca, wiatru, wody, działania adaptacyjne do biomasy i biogazu) do produkcji zmian klimatu energii elektrycznej i cieplnej 2 Zagrożenia hałasem Ograniczenie emisji hałasu Uwzględnienie aspektów związanych z ponadnormatywnym hałasem 5 w zagospodarowaniu przestrzennym Budowa, rozbudowa i modernizacja infrastruktury drogowej, realizowana z uwzględnieniem konieczności ograniczenia presji na środowisko oraz życie i zdrowie ludzi (w tym usprawnienie organizacji ruchu) Eliminacja zagrożenia mieszkańców województwa nadmiernym hałasem Opracowanie i aktualizacja programów ochrony przed hałasem (w tym sporządzanie map akustycznych) Monitoring hałasu komunikacyjnego i kontynuacja kontroli jednostek gospodarczych w zakresie emitowanego hałasu 3 Pola Ochrona przed polami Planowanie przestrzenne elektromagnetyczne elektromagnetycznymi z uwzględnieniem ochrony przed polami elektromagnetycznymi Monitoring natężeń pól elektromagnetycznych 4 Gospodarowanie Ograniczanie ryzyka Ochrona zasobów wodnych wodami powodziowego i przeciwdziałanie (w tym ochrona naturalnej suszy i deficytowi wody, jako hydromorfologii cieków) adaptacja do zmieniających się Budowa i odtwarzanie systemów warunków klimatycznych i urządzeń melioracji wodnych (w tym