PISEMNE PODSUMOWANIE ZAWIERAJĄCE WYNIKI STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ORAZ UZASADNIENIE WYBORU PROGRAMU POLSKIEJ ENERGETYKI JĄDROWEJ Pisemne podsumowanie zawierające wyniki strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz uzasadnienie wyboru Programu Polskiej Energetyki Jądrowej INDEX SKRÓTÓW .......................................................................................................................... 4 1. PODSUMOWANIE PRZEBIEGU STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ... 5 2. UZASADNIENIE PRZYJĘCIA PROGRAMU W KONTEKŚCIE NAJWAŻNIEJSZYCH UWAG, WNIOSKÓW I USTALEŃ WYNIKAJĄCYCH Z PRZEPROWADZONEJ STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ............................................................................................. 9 2.1. SPRZECIW I OBAWA CZĘŚCI SPOŁECZEŃSTWA DLA WDRAŻANIA ENERGETYKI JĄDROWEJ W POLSCE ................................................................................................................................................... 10 2.2. UWAGI DO POSTĘPOWANIA W SPRAWIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO I OCENY ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO .................................. 11 2.3. ZAŁOŻENIA EKONOMICZNE I WYNIKI ANALIZ PODSEKTORA WYTWARZANIA ENERGII ELEKTRYCZNEJ ZAWARTE W PROGRAMIE I PROGNOZIE ....................................................................... 16 2.4. WARIANTY ALTERNATYWNE DLA PPEJ ........................................................................................ 61 2.5. WPŁYW ELEKTROWNI JĄDROWYCH NA ZMNIEJSZENIE WYKORZYSTANIA PALIW KOPALNYCH I REDUKCJĘ EMISJI CO2 ............................................................................................................................ 94 2.6. ODZIAŁYWANIA WYNIKAJĄCE Z FUNKCJONOWANIA ELEKTROWNI JĄDROWYCH .................... 115 2.7. ODDZIAŁYWANIA WYNIKAJĄCE Z CYKLU PALIWOWEGO .......................................................... 158 2.8. ODDZIAŁYWANIA STANÓW AWARYJNYCH W ELEKTROWNIACH JĄDROWYCH......................... 180 2.9. ZAGROŻENIA ZEWNĘTRZNE DLA ELEKTROWNI JĄDROWYCH ................................................... 201 2.10. NADZÓR NAD BEZPIECZEŃSTWEM ENERGETYKI JĄDROWEJ W POLSCE ................................... 211 2.11. SZCZEGÓŁOWE DANE NA TEMAT ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH I PRZYJĘTYCH KRYTERIÓW WYBORU LOKALIZACJI ......................................................................................................................... 223 2.12. ZAGADNIENIE ROZWOJU KADR ................................................................................................. 233 3. OPIS ZMIAN WPROWADZONYCH DO PROGNOZY W WYNIKU POSTĘPOWANIA W SPRAWIE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ...................................................... 239 4. OPIS SPOSOBU UWZGLĘDNIENIA USTALEŃ WYNIKAJĄCYCH ZE STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W OSTATECZNEJ WERSJI PROGRAMU POLSKIEJ ENERGETYKI JĄDROWEJ ................................................................................................................................ 240 5. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE METOD I CZĘSTOTLIWOŚCI PRZEPROWADZANIA MONITORINGU SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU .................................................................. 247 5.1. OCHRONA ŚRODOWISKA I ZDROWIA LUDNOŚCI W REJONIE LOKALIZACJI ELEKTROWNI JĄDROWYCH PRZED PROMIENIOWANIEM JONIZUJĄCYM ORAZ INNYMI SZKODLIWYMI ODDZIAŁYWANIAMI ZWIĄZANYMI Z ICH BUDOWĄ, ROZRUCHEM, EKSPLOATACJĄ I LIKWIDACJĄ ................................................................................................... 247 5.2. BADANIA STANU ŚRODOWISKA W REJONIE LOKALIZACJI ELEKTROWNI JĄDROWYCH PO USTALENIU LOKALIZACJI A PRZED ROZPOCZĘCIEM BUDOWY ORAZ PODCZAS BUDOWY (PRZED ROZRUCHEM) ................................................. 249 2 Pisemne podsumowanie zawierające wyniki strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz uzasadnienie wyboru Programu Polskiej Energetyki Jądrowej 5.3. MONITORING WPŁYWU ELEKTROWNI JĄDROWYCH NA ŚRODOWISKO NA ETAPACH ROZRUCHU, EKSPLOATACJI I LIKWIDACJI .............................................................................................................................................. 251 6. SPISY .................................................................................................................................. 254 6.1. SPIS RYCIN .................................................................................................................................... 254 6.2. SPIS TABEL .................................................................................................................................... 258 6.3. SZCZEGÓŁOWY SPIS TREŚCI ............................................................................................................. 259 3 Pisemne podsumowanie zawierające wyniki strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz uzasadnienie wyboru Programu Polskiej Energetyki Jądrowej INDEX SKRÓTÓW ExternE External costs of Energy = Koszty zewnętrzne wytwarzania energii EJ Elektrownia Jądrowa EIA Environmental Impact Assessment GeoSOP głębokie składowisko odpadów promieniotwórczych – (zlokalizowane w strukturach skalnych) JCWP Jednolita część wód powierzchniowych JCWPd Jednolita część wód podziemnych KSOP Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych OOŚ Ocena Oddziaływania na Środowisko OZE Odnawialne Źródła Energii PGWO Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry PGWW Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły PEJ Program Rozwoju Energetyki Jądrowej RDW Dyrektywa 2000/60/WE (Ramowa Dyrektywa Wodna) SCWP Scalona część wód powierzchniowych SEA Strategic Environmental Assessment = Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko SOOŚ Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko SOP składowisko odpadów promieniotwórczych USTAWA Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego OOŚ ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko [jednolity tekst ustawy Dz. U. 2013 poz. 1235] US NRC United States Nuclear Regulatory Commission = Amerykańska Komisja Regulacji Energetyki Jądrowej 4 Pisemne podsumowanie zawierające wyniki strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz uzasadnienie wyboru Programu Polskiej Energetyki Jądrowej 1. PODSUMOWANIE PRZEBIEGU STRATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO 13 stycznia 2009 r. uchwałą Rady Ministrów nr 4/2009 z w sprawie działań podejmowanych w zakresie rozwoju energetyki jądrowej podjęto decyzję o opracowaniu Programu Polskiej Energetyki Jądrowej, o następującej treści: „W celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz uwzględniając rozwój gospodarczy, przygotowany i wdrożony zostanie program polskiej energetyki jądrowej. Pełnomocnik rządu do spraw polskiej energetyki jądrowej przygotuje i przedstawi Radzie Ministrów projekt tego programu, który określać będzie liczbę, wielkość i możliwe lokalizacje elektrowni jądrowych. Rząd zobowiązuje także ministra skarbu państwa do zapewnienia współpracy PGE Polskiej Grupy Energetycznej SA przy przygotowaniu i realizacji programu.” 10 listopada 2009 r. Rada Ministrów przyjęła Politykę Energetyczną Polski do roku 2030. W dokumencie tym wskazano, iż jednym z podstawowych kierunków polskiej polityki energetycznej jest: „dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej”. Przyjęcie polityki nastąpiło po przeprowadzeniu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji Polityki Energetycznej Polski do 2030 roku, w ramach której przeprowadzono konsultacje społeczne. Z punktu widzenia prowadzonej procedury i niniejszego podsumowania należy podkreślić, że Program Polskiej Energetyki Jądrowej nie jest dokumentem, który wprowadza energetykę jądrową do Polski, bądź rozpatruje zasadność takowych działań (bowiem zostało to już uczynione w Prognozie dla Polityki Energetycznej Polski do roku 2030). Program Polskiej Energetyki Jądrowej stanowi ramy i harmonogram działań niezbędnych do realizacji celów i kierunków Polityki Energetycznej Polski do roku 2030. Program Polskiej Energetyki Jądrowej przedstawia zakres i strukturę organizacji działań, jakie należy podjąć, aby wdrożyć energetykę jądrową oraz zapewnić bezpieczną i efektywną eksploatację obiektów energetyki jądrowej. Prace nad opracowaniem projektu Programu Polskiej Energetyki Jądrowej trwały od lipca 2010 do września 2010 r. Konsekwencją opracowania projektu była konieczność przeprowadzenia procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. W tym celu, pismem z 5 sierpnia 2010 roku, Ministerstwo Gospodarki zwróciło się do ustawowych organów: Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz Głównego Inspektora Sanitarnego z prośbą o przedstawienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w Prognozy Oddziaływania na Środowisko. Główny Inspektor Sanitarny i Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska określili zakres Prognozy odpowiednio 2 i 20 września 2010 roku. Na podstawie zakresu określonego przez oba organy Ministerstwo Gospodarki w drodze przetargu nieograniczonego wyłoniło wykonawcę, który na podstawie umowy nr IV/640/15004/4390/DEJ/10 z dnia opracował Prognozę Oddziaływania na Środowisko dla projektu Programu Polskiej Energetyki Jądrowej. Praca nad Prognozą została zakończona dnia 27 grudnia 2010 r. 5 Pisemne podsumowanie zawierające wyniki strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz uzasadnienie wyboru Programu Polskiej Energetyki Jądrowej Opinie właściwych organów 10 czerwca 2011 r. Ministerstwo Gospodarki