SSttrraatteeggiiaa rroozzwwoojjuu GGmmiinnyy SSttrrzzeellccee WWiieellkkiiee nnaa llaattaa 22000077--22001133 Strzelce Wielkie 2006 Strategia rozwoju gminy Strzelce Wielkie na lata 20 07-2013 Przygotowano na zlecenie Urzędu Gminy Strzelce Wielkie przez: Agencja Wspierania Inicjatyw Lokalnych S.A. ul. Polska 14 60-595 Poznań - 2 - Strategia rozwoju gminy Strzelce Wielkie na lata 20 07-2013 Spis treści Spis treści ............................................................................................................................- 2 - 1. Wprowadzenie ............................................................................................................- 5 - 2. Metodyka planowania strategicznego ..........................................................................- 6 - 2.1. Struktura strategii .................................................................................................- 6 - 2.2. Charakterystyka planowania strategicznego ..........................................................- 7 - 3. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej gminy .......................................................- 9 - 3.1. Analiza połoŜenia geograficznego gminy .............................................................- 9 - 3.2. Charakterystyka potencjału demograficznego ......................................................- 9 - 3.3. Potencjał przyrodniczy i środowiskowy gminy ...................................................- 13 - 3.4. Działalność gospodarcza oraz diagnoza sytuacji w rolnictwie ............................- 15 - 3.5. Stan infrastruktury techniczno-ekonomicznej ....................................................- 20 - 3.5.1. Wodociągi .................................................................................................- 20 - 3.5.2. Kanalizacja sanitarna i oczyszczanie ścieków .............................................- 20 - 3.5.3. Gospodarka odpadami ..............................................................................- 21 - 3.5.4. Stan dróg gminnych oraz system komunikacji ............................................- 21 - 3.5.5. Energetyka i ciepłownictwo .......................................................................- 24 - 3.5.6. Telekomunikacja ........................................................................................- 25 - 3.5.7. Mienie komunalne oraz budownictwo mieszkaniowe ................................- 26 - 3.6. Stan infrastruktury społecznej ............................................................................- 28 - 3.6.1. Oświata i wychowanie ...............................................................................- 28 - 3.6.2. SłuŜba zdrowia i opieka społeczna .............................................................- 30 - 3.6.3. Sport i turystyka .........................................................................................- 32 - 3.6.4. Kultura ......................................................................................................- 32 - 3.7. Analiza finansów gminy Strzelce Wielkie ...........................................................- 33 - 4. Analiza SWOT poszczególnych obszarów problemowych ........................................- 37 - 4.1. ZałoŜenia metodologiczne analizy .....................................................................- 37 - 4.2. Analiza SWOT – główne obszary problemowe .................................................- 38 - 4.2.1. Gospodarka ...............................................................................................- 38 - 4.2.2. Sfera społeczna ..........................................................................................- 39 - 4.2.3. Infrastruktura techniczna i społeczna ........................................................- 40 - 4.2.4. Środowisko przyrodnicze i turystyka ..........................................................- 41 - 5. Analiza strategiczna rozwoju gminy Strzelce Wielkie ................................................- 42 - 5.1. Misja i wizja gminy Strzelce Wielkie ...................................................................- 43 - 5.2. Cele strategiczne rozwoju gminy ........................................................................- 44 - 6. Cele operacyjne strategii rozwoju gminy ...................................................................- 45 - 6.1. Cel nr I - Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej oraz jego cele operacyjne .....................................................................................................................- 46 - 6.2. Cel nr II - Poprawa warunków gospodarowania oraz wsparcie podmiotów gospodarczych ...............................................................................................................- 47 - 6.3. Cel nr III – Wzrost poziomu Ŝycia mieszkańców ...............................................- 50 - 6.4. Cel nr IV – Zwiększenie absorpcji środków finansowych UE oraz innych grantów - 52 - 7. WdraŜanie strategii oraz monitoring realizacji celów .................................................- 54 - - 3 - Strategia rozwoju gminy Strzelce Wielkie na lata 20 07-2013 7.1. Monitorowanie realizacji strategii .......................................................................- 54 - 7.2. Ocena efektywności wdraŜania oraz aktualizacja strategii ...................................- 58 - 8. Podsumowanie .........................................................................................................- 62 - - 4 - Strategia rozwoju gminy Strzelce Wielkie na lata 20 07-2013 1. Wprowadzenie Przygotowanie podstawowego dokumentu strategicznego jednostki terytorialnej, Strategii rozwoju gminy, jest procesem długotrwałym i skomplikowanym. Otwarty charakter dokumentu oraz jego forma (wyra Ŝenie zbioru potrzeb) powoduje konieczno ść szerokiego zaanga Ŝowania społecznego oraz pozyskania opinii na temat oczekiwa ń rozwojowych. Gmina Strzelce Wielkie zmierzy ć si ę musi w latach 2007-2013 z szeregiem istotnych problemów społecznych i technicznych, w śród których wymienia si ę m.in.: migracj ę ludno ści z obszaru gminy, problemy rolnictwa i przetwórstwa rolno-spo Ŝywczego słabo rozwini ętą infrastruktur ę techniczn ą i społeczn ą. Strategia rozwoju formułuje te problemy oraz proponuje spoby zmiany istniej ącego stanu rzeczy. Strategia rozwoju gminy Strzelce Wielkie na lata 2007-2013 wskazuje podstawowe cele strategiczne, planowane do realizacji w zało Ŝonym okresie oraz sposoby ich wdra Ŝania. Niezb ędne jest współdziałanie władz samorz ądowych oraz społeczno ści lokalnej dla efektywnej wprowadzenia w zycie przyj ętych zapisów. Strategia, jako dokument „ Ŝywy” i podlegaj ący aktualizacji w pewnych odcinkach czasu ulega ć b ędzie z pewno ści ą korektom dostosowuj ącym j ą do zmieniaj ących si ę warunków otoczenia. Korekty te nie b ędą jednak wykracza ć poza zakres zało Ŝonych celów strategicznych. Misja gminy Strzelce Wielkie, któr ą jest poprawa komfortu Ŝycia mieszka ńców, determinuje działania wpływaj ące na wdra Ŝanie Strategii. Konkretne działania (projekty) realizowane w powi ązaniu z poszczególnymi celami operacyjnymi wł ączone zostały do dokumentu jako zał ącznik. W obliczu nowego okresu programowania funduszy strukturalnych UE (lata 2007- 2013) konieczno ści ą staje si ę lepsze wykorzystanie dost ępnych środków. Strategia wskazuje sposoby realizacji celu, jakim jest poprawa absorpcji funduszy unijnych. Dokument formułuje ponadto podstawowe obszary wymagaj ące zmiany stanu istniej ącego, w śród nich s ą działania na rzecz poprawy infrastruktury technicznej i społecznej, rozwoju gospodarczego gminy oraz podniesienia poziomu Ŝycia mieszka ńców. Wdro Ŝenie strategii, wła ściwe monitorowanie jej realizacji (zwłaszcza pod k ątem efektywno ści działa ń) oraz pozytywne zako ńczenie planowanych przedsi ęwzi ęć przyczyni si ę do poprawy komfortu Ŝycia mieszka ńców. - 5 - Strategia rozwoju gminy Strzelce Wielkie na lata 20 07-2013 2. Metodyka planowania strategicznego 2.1. Struktura strategii Strategia powinna okre śla ć cel, jakim jest rozwi ązanie okre ślonych problemów społecznych (czyli np. poprawa sytuacji ludzi starych, niepełnosprawnych lub zmiana na lepsze wybranych obszarów Ŝycia społecznego np. mieszkalnictwa) oraz sposób, w jaki mo Ŝna go osi ągn ąć . Bardzo wa Ŝne jest okre ślenie wska źników, według których oceniamy zmiany. Podstawowe zasady strategii to: ekonomia sił i środków (ocena ilo ści i jako ści zasobów ludzkich, materialnych i finansowych oraz rezerw na wypadek przedłu Ŝania si ę działa ń lub konieczno ści ich intensyfikacji) zespolenie wysiłków (ludzi, środków, pieni ędzy) zachowanie swobody działa ń w sytuacjach krytycznych inicjatywa w sytuacjach nieprzewidzianych. Na strategi ę składa si ę: diagnoza, cel strategiczny (ogólny), cele szczegółowe (operacyjne), metody realizacji celu (zadania i projekty) oraz harmonogram. Diagnozy nale Ŝy dokona ć dwukrotnie. Najpierw szukaj ąc uzasadnienia ideowego dla dokonywanej czy zamierzonej zmiany. Potem kiedy formułuje si ę cele strategii, szczególnie cele szczegółowe. Wówczas opracowanie diagnozy wymaga: danych statystycznych z wiarygodnych źródeł, rozkładu tych danych w czasie, aby zaobserwowa ć tendencje danego zjawiska. Brak bazy informacyjnej uniemo Ŝliwia podejmowanie trafnych decyzji. Ustalenie priorytetów nie mo Ŝe opiera ć si ę na intuicji władz lokalnych lub danej społeczno ści, ani by ć skutkiem presji partii politycznych. Najlepszy dostęp do danych maj ą z reguły departamenty polityki regionalnej odpowiedniego województwa. Cechy diagnozy: 1. Diagnoza