PISMO STOWARZYSZENIA FILMOWCÓW POLSKICH nr 5 (105)/MAJ 2020 ISSN 2353-6357 BEZ EMOCJI SZTUKA AKTORSKA NIE ISTNIEJE WOJCIECH PSZONIAK POLSKIE KINO W CZASIE ZARAZY WWW.SFP.ORG.PL SPIS TREŚCI W NUMERZE PISMO STOWARZYSZENIA FILMOWCÓW POLSKICH nr 5 (105)/MAJ 2020 ISSN 2353-6357 ZNAJDŹ NAS ADRES Krakowskie Przedmieście 21/23 Warszawa BEZ EMOCJI SZTUKA AKTORSKA REZERWACJA BILETÓW NIE ISTNIEJE [email protected] WOJCIECH PSZONIAK ZAPRASZAMY tanie poniedziałki — bilet 12 zł POLSKIE KINO W CZASIE ZARAZY WWW.SFP.ORG.PL wtorek — piątek do 17:00 bilet normalny —17 zł WYWIAD NUMERU bilet ulgowy — 14 zł TEMAT NUMERU Wojciech piątek od 17:00 — niedziela Pszoniak POLSKIE KINO W CZASIE ZARAZY bilet normalny —19 zł 18 26 bilet ulgowy — 16 zł WSTĘPNIAK SHORT MIESIĄCA Kamil Przełęcki 56 Czego nie widać 66 Od Prezesa SFP 2 50 Alicja i żabka The Eddy 58 Wyobraź sobie 67 SFP/ZAPA 4 RYNEK FILMOWY NIE DO LAMUSA Moja (filmowa) NAGRODY Wydarzenia branżowe Stefan Kudelski 60 muzyka 68 Smok Smoków 8 online 52 PRZEZ SUBIEKTYW Krótkometrażowcy 69 FESTIWALE Katarzyna Wilk 54 Czy Państwo nas słyszą? 62 W POLSCE 10 PYTAŃ DO JULII Krakowski Festiwal WYSZYŃSKIEJ 70 Okładka: fot. Marcin Stępień /Agencja Gazeta Filmowy 10 MIEJSCA POLSKIE Kino Meduza w Opolu 72 PREMIERY Będzie dobrze, SWOICH NIE ZNACIE kochanie 42 Paweł Jaźwiecki 74 NA PLANIE Pamiętnik z czasów KSIĄŻKI 76 zarazy 44 Fot. Gerd Altmann/Pixabay IN MEMORIAM 78 POLONICA VARIA 79 Polscy filmowcy na świecie 46 BOX OFFICE 82 Rys. Henryk Sawka MAGAZYN FILMOWY nr 105/maj 2020 1 WSTĘPNIAK Projekt zrealizowany przy wsparciu: WYDAWCA Stowarzyszenie Filmowców Polskich REDAKCJA Redaktor naczelny Tomasz Raczek Zastępca redaktora naczelnego Anna Głaszczka Jacek Bromski Sekretarz redakcji Aneta Ostrowska Redakcja tekstów i korekta Julia Michałowska Prezes SFP Fotoedycja Aneta Ostrowska Projekt graficzny Magdalena Górska Studio graficzne Anna Wójtowicz Druk ArtDruk ul. Napoleona 2, 05-230 Kobyłka, www.artdruk.com Nakład 1800 egz. rawie 30 mln złotych trafiło do tej oczekiwane przez środowisko filmowe za- Adres redakcji Stowarzyszenie Filmowców Polskich pory na konta filmowców w ramach pisy, dotyczące składki 1,5 proc. przychodu, ul. Pańska 85, 00-834 Warszawa tel.: (48) 22 512 41 14 pomocy prowadzonej przez SFP- pobieranej od nadawców audiowizualnych e-mail: [email protected], www.sfp.org.pl Stowarzyszenie Filmowców Polskich -ZAPA. To jedno z największych usług medialnych na żądanie. To dodatko- Sekretariat wsparć udzielonych przez organizacje twór- we 15-20 mln złotych rocznie, które trafią ul. Pańska 85, 00-834 Warszawa P tel.: (48) 22 512 41 00, (48) 22 556 54 40 cze swoim członkom. Robimy wszystko, żeby za pośrednictwem PISF do twórców i in- e-mail: [email protected] Bank Millennium SA stowarzyszeni w SFP filmowcy oraz autorzy nych uczestników rynku filmowego. Mam Konto: 44 1160 2202 0000 0001 2123 7014 i producenci, którzy powierzyli swoje prawa wielką satysfakcję, że rządzący zdecydowali PREZESI HONOROWI SFP SFP-ZAPA, jak najlżej odczuli skutki para- się wreszcie zrealizować nasz postulat, który Jerzy Kawalerowicz Janusz Majewski Andrzej Wajda liżu branży filmowej, który został wywołany jako środowisko zgłaszaliśmy od dłuższego WICEPREZESI HONOROWI SFP przez koronawirusa. czasu. Warto dodać, że dzięki wcześniejszej Janusz Chodnikiewicz, Janusz Kijowski Od początku marca skierowaliśmy do wy- zmianie definicji „filmu” w Ustawie o ki- ZARZĄD GŁÓWNY płat łącznie prawie 23,8 mln złotych tantiem nematografii, platformy VOD mają możli- Prezes Jacek Bromski Wiceprezesi Karolina Bielawska, Dariusz Gajewski autorskich (naliczenia standardowe, zaliczki wość premierowych udostępnień filmów, co Skarbnik Michał Kwieciński regulaminowe, zaliczki specjalne) oraz 4,5 zwiększa ich atrakcyjność i podnosi zyski. Członkowie Zarządu Filip Bajon, Witold Giersz, mln złotych tantiem producenckich (zaliczki Nie osłabiając środowiskowej presji, li- Janusz Kijowski, Juliusz Machulski, Allan Starski oraz specjalne dla producentów). Blisko 150 tys. czymy, że za tym pierwszym krokiem pójdą Jerzy Kucia – Sekcja Filmu Animowanego (Przewodniczący) Hanna Margolis – Sekcja Filmu Animowanego (Wiceprzewodnicząca) złotych zostało wypłaconych członkom SFP kolejne. Chociażby uchwalenie Ustawy o sta- Andrzej Marek Drążewski – Sekcja Filmu Dokumentalnego w ramach programu „Stypendia dla twórców tusie artysty zawodowego. Narodowy Fun- (Przewodniczący) Andrzej Sapija – Sekcja Filmu Dokumentalnego filmowych” realizowanego przez nasze Sto- dusz Artystów, zasilany na jej mocy z opłat (Wiceprzewodniczący) Jacek Zygadło – Sekcja Telewizyjna (Przewodniczący) warzyszenie wspólnie z PISF. W maju nasze z tytułu tzw. czystych nośników (a więc nie Witold Będkowski – Sekcja Telewizyjna (Wiceprzewodniczący) wsparcie zwiększy się o kolejne 20-30 mln. z budżetu państwa), pozwoliłby przekazać Mirosława Wojtczak – Koło Charakteryzatorów (Przewodnicząca) Alina Skiba – Koło Cyfrowych Form Filmowych (Przewodnicząca) Pomoc, której udzielamy naszym członkom twórcom wsparcie sięgające 250 mln złotych Michał Szcześniak – Koło Młodych (Przewodniczący) Janusz Gauer – Koło Operatorów Obrazu (Przewodniczący) nie ogranicza się jedynie do wsparcia finan- rocznie. Ten najważniejszy krok, na który Barbara Hollender – Koło Piśmiennictwa (Przewodnicząca) sowego. Najbardziej zagrożonym pomagamy czekają wszyscy twórcy, to implementacja Ewa Borguńska – Koło Producentów (Przewodnicząca) Andrzej Roman Jasiewicz – Koło Realizatorów Filmów dla Dzieci unikać ryzyka kontaktu z wirusem poprzez Dyrektywy UE w sprawie praw autorskich i Młodzieży (Przewodniczący) Nikodem Wołk-Łaniewski – Koło Reżyserów Dźwięku dostarczanie obiadów przygotowywanych na jednolitym rynku cyfrowym. Będzie to (Przewodniczący) w restauracji Cinema Paradiso, czy asystę przełomowy moment dla polskiej kultury, Maciej Karpiński – Koło Scenarzystów (Przewodniczący) Andrzej Haliński – Koło Scenografów (Przewodniczący) w zakupach leków. Na ten cel przeznaczyli- a także dla wszystkich osób zaangażowa- Krzysztof Wierzbiański – Koło Seniora (Przewodniczący) Tomasz Dettloff – Oddział Krakowski (Przewodniczący) śmy ponad 100 tys. złotych. nych w jej tworzenie i rozwój. Zapisy, które Anna Mroczek – Oddział Łódzki (Przewodnicząca) Przytłaczający ekonomiczny wymiar pan- trafią do polskiego systemu prawnego dają Andrzej Stachecki – Oddział Wrocławski (Przewodniczący) demii każe bez taryfy ulgowej spojrzeć na tych szansę na wzmocnienie pozycji twórców, SĄD KOLEŻEŃSKI wszystkich cwaniaków, którzy bez wstydu stworzenie przejrzystych reguł dotyczących Przewodniczący Marek Piestrak Wiceprzewodniczący Tomasz Miernowski, Piotr Wojciechowski czerpią korzyści z eksploatacji utworów au- korzystania z cudzej twórczości i sprawie- Sekretarz Grażyna Banaszkiewicz diowizualnych, nie dzieląc się zyskiem z ich dliwy podział zysków z tytułu eksploatacji Członkowie Henryk Bielski, Violetta Buhl, Andrzej Luter, Wiktor Skrzynecki, Andrzej Sołtysik, Andrzej Stachecki, twórcami. Pierwszy krok został już zrobiony. utworów w środowisku cyfrowym. Wszyscy Dorian Ster, Magdalena Tomanek Dzięki staraniom Wicepremiera, Ministra zdajemy sobie sprawę z tego, jak ważny jest KOMISJA REWIZYJNA Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. to postulat, szczególnie teraz, w czasie kry- Przewodniczący Zbigniew Domagalski Wiceprzewodnicząca Ewa Jastrzębska Piotra Glińskiego udało się włączyć do ak- zysu, którego skala jest w tej chwili trudna Sekretarz Łukasz Mańczyk tualizacji tarczy antykryzysowej od dawna do oszacowania. Fot. Borys Skrzyński/SFP Członkowie Irena Strzałkowska, Krzysztof Tchórzewski 2 MAGAZYN FILMOWY nr 105/maj 2020 SFP/ZAPA ZGŁOSZENIA cji od producenta lub uprawnionego. Na POSZCZEGÓLNYCH UPRAWNIONYCH ORAZ szczęście nie dzieje się to często, a organi- UTWORÓW NA CZYM POLEGA METRYKI PRODUCENCKIE zacja stara się informować uprawnionych W wyniku podziału otrzymywane są kwo- Na bieżąco do systemu wprowadzane są o każdej takiej sytuacji. ty należne poszczególnym autorom, które informacje o współtwórcach wykorzysty- PRZEPROWADZENIE są sumowane z pozostałymi repartycjami wanych utworów. Każdy wprowadzony WŁAŚCIWEJ i wypłacane w jednym przelewie wraz ze REPARTYCJA W SFP-ZAPA? udział skutkuje późniejszym naliczeniem szczegółowymi raportami dotyczącymi każ- tantiem i wypłatą środków. Jest to zatem REPARTYCJI ZGODNIE dej emisji utworu danego twórcy. Raporty Pierwszą decyzją podjętą w SFP-ZAPA w związku z niezwykle trudną bardzo ważny i czasochłonny proces, szcze- Z USTANOWIONYM wypłat są wysyłane do uprawnionych na gólnie w przypadku produkcji seryjnych, ALGORYTMEM wskazany adres email, ale również dostęp- sytuacją, w jakiej pandemia postawiła całą branżę filmową, gdzie w jednym odcinku uprawnionych Regulamin podziału tantiem dla uprawnio- ne do wglądu za pośrednictwem portalu współtwórców może być nawet kilkunastu. nych to dokument zatwierdzany dotychczas ZAPA online. było przyspieszenie w 2020 roku wszystkich terminów repartycji i wypłat SFP-ZAPA, jako jedna z niewielu OZZ na przez Radę Administracyjną SFP-ZAPA, na Wymiernym efektem powyższych dzia- świecie, reprezentuje bardzo szeroki kata- podstawie którego tworzony jest algorytm łań są tantiemy na kontach uprawnionych. dla uprawnionych. Warto przybliżyć bardziej szczegółowo cały proces log współtwórców filmowych (w większości obliczający repartycję. Algorytm musi roz- Sprawna i szybka wypłata twórcom należ- podziału tantiem i wszystkie czynności niezbędne do wykonania przed krajów europejskich tantiemy przysługują dzielić zainkasowane środki na dziesiątki nych im wynagrodzeń jest jednym z naj- jedynie reżyserom