RADA MIASTA TRZEBINI AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY TRZEBINIA NA LATA 2014-2017 Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2018-2021 PROJEKT TRZEBINIA 2014 r. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Trzebinia na lata 2014-2017 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2018-2021 Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi ą Polskiej Akademii Nauk Pracownia Bada ń Środowiskowych i Gospodarki Odpadami 31-261 Kraków, ul. Józefa Wybickiego 7 Telefon: (12) 633 58 69, Fax: (12) 632 35 24 Zleceniodawca: Gmina Trzebinia reprezentowana przez: Urz ąd Miasta w Trzebini ul. Piłsudskiego 14 32-540 Trzebinia AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY TRZEBINIA NA LATA 2014-2017 Z UWZGLĘDNIENIEM PERSPEKTYWY NA LATA 2018-2021 PROJEKT Kierownik zespołu autorskiego dr in ż. Beata Klojzy-Karczmarczyk Trzebinia 2014 r. 2 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Trzebinia na lata 2014-2017 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2018-2021 Zleceniodawca: Gmina Trzebinia reprezentowana przez: Urz ąd Miasta w Trzebini ul. Piłsudskiego 14 32-540 Trzebinia AKTUALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY TRZEBINIA NA LATA 2014-2017 Z PERSPEKTYWĄ NA LATA 2018-2021 PROJEKT Wykonano zgodnie z umow ą nr: GK.KOS.272.6.2014, nr rej. 17(C-2)14 z dn. 07.03.2014 r. Wykonawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi ą Polskiej Akademii Nauk Pracownia Bada ń Środowiskowych i Gospodarki Odpadami ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków Zespół autorski: dr in ż. Beata Klojzy-Karczmarczyk dr in ż. Said Makoudi mgr in ż. Janusz Mazurek mgr in ż. Jarosław Staszczak tech. Jan Żółtek Trzebinia 2014 r. 3 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Trzebinia na lata 2014-2017 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2018-2021 SPIS TRE ŚCI 1. Wprowadzenie .................................................................................................................................... 6 1.1. Podstawa prawna opracowania.............................................................................................. 6 1.2. Cel opracowania..................................................................................................................... 7 1.3. Metodyka prac nad programem............................................................................................. 10 1.4. Cele polityki ekologicznej pa ństwa oraz województwa małopolskiego................................ 12 1.5. Ochrona środowiska w dokumentach strategicznych powiatu i gminy Trzebinia................. 18 1.6. Kompetencje gminy w zakresie ochrony środowiska............................................................ 21 2. Ogólna charakterystyka Gminy Trzebinia.................................................................................... 25 2.1. Poło żenie administracyjne i geograficzne ............................................................................. 25 2.2. Sytuacja demograficzna......................................................................................................... 27 2.3. Warunki hydrologiczne i klimatyczne.. ................................................................................ 27 2.4. Warunki geologiczne i hydrogeologiczne, surowce mineralne ............................................ 28 2.5. Środowisko przyrodnicze powiatu......................................................................................... 32 2.6. Użytkowanie terenu i charakterystyka gleb .......................................................................... 32 2.7. Sytuacja gospodarcza gminy ................................................................................................. 33 2.8. Walory kulturowe i zabytki Gminy Trzebinia....................................................................... 35 3. Stan zasobów i ocena zagro żeń środowiska na terenie Gminy Trzebinia.................................... 36 3.1. Powietrze atmosferyczne ....................................................................................................... 36 3.1.1. Stan czysto ści powietrza atmosferycznego .............................................................. 36 3.1.2. Źródła zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego............................................... 42 3.2. Wody powierzchniowe........................................................................................................... 45 3.2.1. Zasoby i stan czysto ści wód powierzchniowych ...................................................... 45 3.2.2. Zagro żenia powodziowe............................................................................................ 50 3.2.3. Gospodarka wodno – ściekowa ................................................................................ 50 3.3. Wody podziemne.................................................................................................................... 54 3.3.1. Zasoby i stan jako ści wód podziemnych.................................................................. 54 3.3.2. Ogniska zanieczyszcze ń wód podziemnych i powierzchniowych............................ 57 3.4. Powierzchnia ziemi i zanieczyszczenie gleb.......................................................................... 60 3.4.1. Stan jako ści gleb........................................................................................................ 60 3.4.2. Skutki zaniechania rolniczego u żytkowania gruntów rolnych................................. 64 3.4.3. Główne zagro żenia i problemy ochrony gleb........................................................... 66 3.4.4. Zagro żenia powierzchni terenu................................................................................. 71 3.4.5. Wpływ rozpraszania zabudowy na krajobraz i środowisko przyrodnicze............... 73 3.5. Zasoby surowców mineralnych............................................................................................. 74 3.6. Klimat akustyczny ................................................................................................................. 75 3.7. Zasoby i walory przyrodnicze................................................................................................ 81 3.7.1. Szata ro ślinna i świat zwierz ęcy............................................................................... 84 3.7.2. Formy ochrony przyrody.......................................................................................... 86 3.7.3. Ziele ń urz ądzona....................................................................................................... 93 3.7.4. Gospodarka le śna ..................................................................................................... 96 3.7.5. Gospodarka łowiecka, pszczelarstwo, w ędkarstwo.................................................. 97 3.8. Elektromagnetyczne promieniowanie niejonizuj ące ............................................................. 98 3.9. Gospodarka odpadami............................................................................................................ 102 3.10. Zagro żenie powa żnymi awariami i nadzwyczajne zagro żenia środowiska........................... 106 3.11. Wpływ istniej ących oraz prognozowanych problemów komunikacyjnych w gminie na jako ść powietrza i klimat akustyczny.................................................................................... 108 3.12. Główne zagro żenia dla środowiska na obszarze gminy - podsumowanie............................. 109 3.13. Edukacja ekologiczna............................................................................................................ 111 4 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Trzebinia na lata 2014-2017 z uwzgl ędnieniem perspektywy na lata 2018-2021 4. Cele i zadania programu ochrony środowiska, kierunki i harmonogram działa ń ekologicznych..... 112 4.1. Priorytety polityki ekologicznej gminy Trzebinia................................................................. 112 4.2. Kierunki i harmonogram działa ń ekologicznych................................................................... 117 4.2.1. Kierunki działa ń systemowych................................................................................. 119 4.2.1.1. Ochrona środowiska w planowaniu przestrzennym..................................... 119 4.2.1.2. Edukacja ekologiczna.................................................................................. 123 4.2.2. Ochrona zasobów przyrodniczych............................................................................ 127 4.2.2.1. Ochrona przyrody........................................................................................ 128 4.2.2.2. Ochrona zasobów i poprawa jako ści wody.................................................. 133 4.2.2.3. Ochrona gleb i powierzchni ziemi............................................................... 139 4.2.3. Poprawa jako ści środowiska i zapewnienie bezpiecze ństwa ekologicznego........... 144 4.2.3.1. Ochrona i poprawa jako ści powietrza atmosferycznego............................. 144 4.2.3.2. Poprawa jako ści klimatu akustycznego....................................................... 150 4.2.3.3. Ochrona przed promieniowaniem niejonizuj ącym...................................... 154 4.2.3.4. Przeciwdziałanie powa żnym awariom i ograniczanie skutków nadzwyczajnych zagro żeń środowiska........................................................ 156 4.2.3.5. Działania w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi................. 160 5. Plan działa ń i koszty realizacji zada ń własnych gminy Trzebinia.....................................................